Cấm kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng
Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Tài chính đã phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan để rà soát quy định về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, điều kiện đầu tư kinh doanh nhằm sàng lọc và phân định các ngành, nghề đầu tư kinh doanh thực sự cần thực hiện “tiền kiểm” và chuyển các ngành, nghề đang quy định điều kiện đầu tư kinh doanh áp dụng đối với sản phẩm, dịch vụ đầu ra mà có thể kiểm soát bằng các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật mà cấp có thẩm quyền ban hành sang cơ chế “hậu kiểm”, bảo đảm theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 68-NQ/TW và Nghị quyết số 198/2025/QH15.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng. Ảnh: QH
Về một số ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện thuộc lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, dự thảo Luật đã tiếp thu theo hướng tiếp tục rà soát cắt giảm 38 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện không đáp ứng các tiêu chí, điều kiện theo quy định tại Điều 7 Luật Đầu tư.
Về ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh, Luật mới được thông qua cấm các hoạt động đầu tư kinh doanh như sau: Kinh doanh các chất ma túy; kinh doanh các loại hóa chất, khoáng vật; kinh doanh mẫu vật các loài thực vật, động vật hoang dã có nguồn gốc khai thác từ tự nhiên; kinh doanh mại dâm; mua, bán người, mô, xác, bộ phận cơ thể người, bào thai người; hoạt động kinh doanh liên quan đến sinh sản vô tính trên người; kinh doanh pháo nổ; kinh doanh dịch vụ đòi nợ; kinh doanh mua bán bảo vật quốc gia; kinh doanh xuất khẩu di vật, cổ vật; kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện theo hình thức hậu kiểm
Ngoài ra, Luật cũng quy định ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Theo đó, ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện là ngành, nghề kinh doanh trên lãnh thổ Việt Nam mà việc thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh trong ngành, nghề đó phải đáp ứng điều kiện cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng.
“Trên cơ sở các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện được đề xuất cắt, giảm, sửa đổi theo nội dung nêu trên, Chính phủ sẽ giao các Bộ, ngành khẩn trương nghiên cứu phương thức quản lý theo quy chuẩn, tiêu chuẩn đối với những ngành, nghề được đề xuất cắt giảm, sửa đổi để thực hiện mục tiêu “chuyển mạnh từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”, chuyển từ “cấp phép” sang “đăng ký” hoặc “thông báo”, hướng tới quản lý chủ yếu theo quy chuẩn, tiêu chuẩn với những nội dung quan trọng, cần thiết có sự quản lý, điều tiết của Nhà nước”- Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nêu.
Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện được quy định tại Phụ lục IV ban hành kèm theo Luật này. Chính phủ công bố danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện cần thiết phải cấp phép, chứng nhận trước khi thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh và danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện phải chuyển phương thức quản lý điều kiện kinh doanh từ cấp phép, chứng nhận sang công bố yêu cầu, điều kiện kinh doanh để quản lý theo phương thức hậu kiểm.
Điều kiện đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề được quy định tại luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nghị định của Chính phủ và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. Bộ, cơ quan ngang Bộ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác không được ban hành quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh.
Điều kiện đầu tư kinh doanh phải bảo đảm công khai, minh bạch, khách quan, tiết kiệm thời gian, chi phí tuân thủ của nhà đầu tư. Ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và điều kiện đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề đó phải được đăng tải trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Chính phủ quy định chi tiết việc công bố và kiểm soát điều kiện đầu tư kinh doanh.
Luật Đầu tư (sửa đổi) được thông qua gồm 7 chương, 52 Điều. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 03 năm 2026, trừ quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này.
Điều 7 và Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện quy định tại Phụ lục IV ban hành kèm theo Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2026.
Khoản 3 Điều 50 của Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2026.





