Quảng Ngãi: Khẩn trương bố trí tái định cư cho vùng sạt lở

Khẩn cấp nhưng phải an toàn

Toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có trên 372 điểm nguy cơ sạt lở, lũ quét tại 67 xã, ảnh hưởng trực tiếp đến hơn 5.630 hộ dân. Thực trạng này tiếp tục đặt ra yêu cầu cấp thiết về di dời, tái định cư và hoàn thiện hạ tầng phòng chống thiên tai, đặc biệt trong bối cảnh thời tiết cực đoan gia tăng cả về tần suất lẫn cường độ.

Các khu dân cư dọc ven biển, bờ sông, suối và toàn bộ khối xã miền núi đều thường xuyên đối mặt với nguy cơ mất an toàn. Thực tế cho thấy hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ phòng tránh thiên tai tại miền núi còn thiếu đồng bộ, trong khi kỹ năng ứng phó của người dân vẫn còn nhiều hạn chế.

Trong đợt mưa bão kéo dài vừa qua, hàng trăm hộ dân phải di dời khẩn cấp khi các ngọn núi, đồi nứt toác, đổ ập xuống. Nhiều điểm sạt lở mới xuất hiện tại núi Gò Oát (thôn Ba Lang, xã Ba Vinh); thôn Róok Mẹt, xã Đăk Plô; thôn Trà Linh, xã Tây Trà Bồng; thôn Làng Mới, xã Ngọc Linh… Điều này cho thấy tính chất phức tạp ngày càng lớn của tình trạng sạt lở ở khu vực miền núi Quảng Ngãi.

Ông Phạm Văn Thế, (xóm Ra Nhong, thôn Gò Khôn, xã Ba Dinh) cho biết, 35 hộ với hơn 130 nhân khẩu ở đây luôn sống trong nỗi lo sạt lở và lũ quét vì xóm nằm giữa triền núi và lòng suối. Mỗi khi mưa lớn, dòng nước từ khe núi đổ xuống kéo theo đất đá, tràn thẳng vào nhà. “Chúng tôi phải sơ tán đến khi trời tạnh mới dám về. Mùa mưa bão là mùa của nỗi thấp thỏm”, ông Thế nói.

Hiện tại, chính quyền địa phương đang nỗ lực tìm địa hình mới để bố trí tái định cư cho bà con sớm ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, việc bố trí tái định cư cho người dân cần được khảo sát kĩ càng, cẩn thận, luôn đặt an toàn người dân lên trên hết.

Ông Phan Quang Đức, Chủ tịch UBND xã Ba Vinh cho biết, chính quyền xã đã xin chủ trương của UBND tỉnh đưa tình trạng sạt lở và bố trí tái định cư cho người dân vào dạng khẩn cấp. “Hiện tại, xã đang cùng với các sở, ban ngành tiến hành khảo sát địa điểm phụ hợp để bố trí tái định cư cho 61 hộ dân khu vực núi Gò Oát (thôn Ba Lang). Địa điểm cơ bản đã có, nhưng phải cẩn thận tránh tình trạng tránh sạt lở lại ở vùng nguy cơ sạt lở”, ông Đức nói.

Cũng theo ông Đức, hiện tại còn 12 hộ dân ở thôn Ba Sơn cũng tiềm ẩn nguy cơ cao bị chia cắt và sạt lở. Đối với những hộ dân này, xã cùng đang nghiên cứu phương án tối ưu nhất để sớm giúp họ ổn định cuộc sống.

Còn ông Đinh Xuân Hòa, Chủ tịch UBND xã Ngọc Linh cho biết, tại địa phương mưa lũ đã gây sạt lở gần 3 km đường, cô lập 430 hộ dân với hơn 1.700 người ở các thôn Ngọc Năng, Mô Pơ, Xà Ua, Ngọc Làng và Tư Răng. Công tác cứu nạn cứu hộ gặp nhiều khó khăn do đường sá chia cắt. Lực lượng chức năng phải mở đường tạm để tiếp cận, cung cấp thuốc men và hàng thiết yếu cho người dân.

Ông Hòa kiến nghị cần có giải pháp căn cơ và lâu dài, trong đó chú trọng tăng mức đầu tư cho chương trình bố trí ổn định dân cư. Đồng thời đầu tư hạ tầng tại các khu tái định cư gắn với tạo sinh kế, đảm bảo người dân an tâm sinh sống tại nơi ở mới.

Sớm ổn định cuộc sống cho vùng sạt lở

Ngày 13/11, Thủ tướng Chính phủ ký Công điện số 215 về việc tập trung khôi phục sản xuất kinh doanh, ổn định đời sống nhân dân sau bão lũ tại khu vực miền Trung. Thủ tướng yêu cầu bảo đảm chỗ ở tạm cho người dân, khẩn trương hỗ trợ nhân dân sửa chữa nhà bị tốc mái, hư hại, hoàn thành trước ngày 20/11. Xây dựng mới, tái định cư cho những hộ có nhà bị lũ cuốn trôi, sập đổ hoàn toàn, hư hỏng nặng, hoàn thành trước ngày 31/1/2026. 

Chính quyền tỉnh Quảng Ngãi đã và đang gấp rút để thực hiện khảo sát, tìm mặt bằng để bố trí tái định cư giúp người dân sớm ổn định cuộc sống. Trong đó, việc đảm bảo an toàn và bền vững được đặt lên hàng đầu.

Ông Nguyễn Quang Trung, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi cho biết, việc xây dựng các khu tái định cư phải đáp ứng yêu cầu về phòng, tránh thiên tai cũng như các tiêu chí xây dựng nông thôn mới. “Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, bên cạnh nguồn lực của nhà nước, cần sự quyết tâm của chính quyền địa phương và đồng thuận từ phía người dân trong việc đền bù giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất để là khu tái định cư”, ông Trung nói.

Đồng thời, ông Trung cũng lưu ý, trong quá trình khảo sát vị trí, xây dựng các khu tái định cư cần chú ý đến phong tục, tập quán, điều kiện và phương thức sản xuất để phù hợp người dân.

Tại xã Tây Trà Bồng, 20/38 hộ dân trong vùng sạt lở đã được di dời về khu tái định cư Làng Lá để ổn định cuộc sống. “Hiện tại, dự án vẫn đang tiếp tục triển khai, dự kiến trong tháng 11 này sẽ hoàn thành để đưa 20 hộ dân còn lại về đây để sinh sống”, ông Bùi Thanh Dũng, Chủ tịch UBND xã Tây Trà Bồng thông tin.

Ngoài ra, ông Dũng cũng cho biết, còn 12 hộ dân tại thôn Tây và thôn Trà Vân cũng đã được chính quyền xã báo cáo với UBND tỉnh để xin chủ trương di dời, bố trí tái định cư. “Phải khảo sát kĩ, được sự chấp thuận từ chủ trương cho đến sự đồng lòng của bà con rồi mới tiến hành làm”, ông Dũng nói thêm.

Về dài hạn, tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành kế hoạch bố trí, sắp xếp ổn định dân cư vùng thiên tai giai đoạn 2026- 2035, trong đó triển khai 58 dự án di dời, tái định cư cho 4.317 hộ dân. Đây được xem là giải pháp chiến lược nhằm giảm thiểu rủi ro, đồng thời xây dựng các cộng đồng dân cư bền vững trước thiên tai.

Mới đây, Quảng Ngãi đã phân bổ gần 149 tỷ đồng cho các xã, phường để khắc phục nhà ở, hạ tầng dân sinh và hỗ trợ ổn định đời sống sau mưa lũ.