Quản lý nợ công: Đã có nhiều cải cách, song vẫn còn phân tán

Chuyên gia của Ngân hàng Thế giới đánh giá, công tác quản lý nợ công của Việt Nam đã có những cải cách quan trọng, song vẫn còn nhiều phân tán.
Quản lý nợ công bằng công cụ theo thông lệ quốc tế Điều chỉnh Chương trình quản lý nợ công 3 năm giai đoạn 2021-2023 Tiếp cận các kinh nghiệm quốc tế về quản lý nợ công

An toàn nợ công được đảm bảo

Thông tin tại Hội thảo tham vấn đánh giá giữa kỳ Kế hoạch vay trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021-2025 do Bộ Tài chính tổ chức ngày 17/8, ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại, Bộ Tài chính cho biết, kế hoạch vay, trả nợ công của Việt Nam trong 5 năm giai đoạn 2021-2025 được triển khai trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều biến động phức tạp, khó lường.

Cụ thể, năm 2021, đại dịch Covid-19 lan rộng, gây ảnh hưởng đến mọi mặt của nền kinh tế thế giới. Nhiều quốc gia đã phải đưa ra các chính sách tài khóa hỗ trợ khẩn cấp, phần nhiều thông qua vay nợ, khiến mức nợ toàn cầu tăng cao.

Năm 2022, xung đột Nga - Ucraina và chính sách “zero Covid” của Trung Quốc kéo dài gây đứt gãy chuỗi cung ứng. Lạm phát tăng cao kỷ lục vào năm 2022, các ngân hàng trung ương trên toàn thế giới thắt chặt chính sách tiền tệ làm mặt bằng lãi suất tăng cao.

Trong nước, đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp khiến Việt Nam buộc phải thực hiện giãn cách xã hội trong giai đoạn 10 tháng đầu năm 2021 khiến nền kinh tế tăng trưởng thấp, chỉ ở mức 2,58% - mức thấp nhất trong vòng 30 năm.

Từ cuối năm 2021 đến nay, Việt Nam đã thực hiện chiến lược vắc xin, từng bước mở cửa trở lại nền kinh tế. Kinh tế phục hồi mạnh mẽ trong năm 2022 và chậm lại trong nửa đầu năm 2023 theo đà suy giảm của kinh tế toàn cầu.

Quản lý nợ công: Đã có nhiều cải cách, song vẫn còn phân tán
Hội thảo tham vấn đánh giá giữa kỳ Kế hoạch vay trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021-2025

Ông Trương Hùng Long nhấn mạnh, trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều diễn biến không thuận lợi, Việt Nam đã duy trì được ổn định chính trị - xã hội, nền tảng kinh tế vĩ mô được giữ vững, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức do độ mở nền kinh tế cao nên dễ chịu tác động từ cú sốc bên ngoài. Tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh, ô nhiễm môi trường gây sức ép lên tài chính, ngân sách.

Đánh giá về kết quả đạt được, lãnh đạo Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại cho biết, công tác quản lý nợ công giai đoạn 2021-2023 đã đạt được một số kết quả nổi bật. Theo đó, an toàn nợ công được đảm bảo trong phạm vi mức trần - ngưỡng cảnh báo được Quốc hội phê duyệt; đảm bảo huy động vốn vay cho ngân sách nhà nước và đầu tư phát triển; thực hiện thanh toán trả nợ đầy đủ, đúng hạn, góp phần cải thiện hệ số tín nhiệm quốc gia.

Đặc biệt, để huy động đủ nguồn lực cho bội chi ngân sách nhà nước theo kế hoạch và bổ sung cho chương trình phục hồi và phát triển kinh tế, Chính phủ linh hoạt sử dụng các cơ chế, chính sách và công cụ phù hợp, trong đó chủ yếu huy động từ phát hành trái phiếu chính phủ, vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài theo hình thức hỗ trợ cân đối ngân sách và các nguồn tài chính hợp pháp khác.

Việc huy động vốn vay trong nước được điều hành linh hoạt trên cơ sở dự báo số thu ngân sách nhà nước, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, tình hình thị trường và kế hoạch sử dụng nguồn ngân quỹ nhà nước. Phát hành trái phiếu chính phủ tập trung vào kỳ hạn dài từ 5 năm trở lên; việc huy động và sử dụng vốn vay ODA và ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài đảm bảo hiệu quả kinh tế xã hội và khả năng trả nợ; vay ODA và vốn vay ưu đãi chỉ chi đầu tư phát triển, tập trung vào các dự án thúc đẩy tăng trưởng...

Đến nay, tổng mức vay của Chính phủ đạt khoảng 1,370 triệu tỷ đồng (bằng 44,6% kế hoạch), trong đó vay của ngân sách trung ương khoảng 1,333 triệu tỷ đồng (đạt 45,9% kế hoạch). Nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ đạt 54,4% kế hoạch; kỳ hạn phát hành bình quân trái phiếu chính phủ đạt từ 13,92 - 12,6 năm, đảm bảo mục tiêu đặt ra.

“Nhờ đó, năm 2022, trong khi nhiều quốc gia bị hạ bậc tín nhiệm, Việt Nam được 2 Tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s và S&P nâng hạng tín nhiệm quốc gia” - ông Trương Hùng Long cho hay.

Mặc dù vậy, Lãnh đạo Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại cũng nhìn nhận, việc huy động nguồn vốn vay ODA, ưu đãi nước ngoài ngày càng khó khăn, điều kiện vay ngày càng kém ưu đãi trong điều kiện quốc gia thu nhập trung bình giải ngân đạt thấp so với dự toán và còn có sự khác biệt giữa quy định của nhà tài trợ và quy định pháp luật trong nước.

“Với vị thế là nước thu nhập trung bình thấp, Việt Nam đang phải tiếp cận các khoản vay gần điều kiện thị trường, các nhà tài trợ cũng chào vay với các điều kiện tài chính kém thuận lợi hơn trước đây…” - ông Long nói.

Quản lý nợ công: Đã có nhiều cải cách, song vẫn còn phân tán
Quản lý nợ công: Đã có nhiều cải cách, song vẫn còn phân tán

Việt Nam đã có những cải cách quan trọng về quản lý nợ công

Ghi nhận tiến bộ đạt được của Việt Nam trong công tác quản lý nợ công thời gian qua, ông Andrea Coppola, Chuyên gia kinh tế trưởng, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam cho biết, Việt Nam đã có những cải cách quan trọng về quản lý nợ công trong thập kỷ vừa qua, trong đó bao gồm tăng cường khung pháp lý, năng lực thể chế liên quan quản lý nợ công.

Cùng với đó, liên quan đến nhu cầu huy động vốn lớn đang trở thành hiện thực trong những năm tới khi Việt Nam trở thành nước có thu nhập trung bình và sau này là thu nhập cao, để duy trì tăng trưởng kinh tế cao đòi hỏi phải đầu tư nhiều hơn. Song song với đó, biến đổi khí hậu đang tạo ra thách thức lớn cho Việt Nam, làm sao giải quyết được nguy cơ này và đảm bảo tăng trưởng đòi hỏi nhu cầu đầu tư ngày càng lớn.

Trong bối cảnh như vậy, môi trường quản lý nợ có nhiều thay đổi, những lựa chọn trong huy động vốn tạo ra nhu cầu mới trong hệ thống quản lý nợ.

Đại diện Ngân hàng Thế giới cũng cho biết, vai trò của Quỹ bảo hiểm xã hội - nguồn huy động lớn sẽ dần dần giảm xuống. Điều đó có ý nghĩa chi phí huy động nợ tăng lên vì các huy động vốn phải theo lãi suất thị trường. “Điều này có nghĩa quản lý nợ chủ động ngày càng quan trọng hơn trong những năm tới” - ông Andrea Coppola nhấn mạnh.

Một thách thức tiềm năng trong thời gian tới được đại diện Ngân hàng Thế giới nhắc tới là công tác tổ chức quản lý nợ của Việt Nam còn nhiều phân tán. Cho biết một số quốc gia như Thái Lan, Indonesia đã thiết lập cơ quan quản lý nợ, trong đó ra quyết định nợ dựa trên phân tích danh mục nợ, chi phí và rủi ro, ông Andrea Coppola cho biết, quan điểm của Ngân hàng Thế giới là cải cách thể chế sẽ tạo điều kiện cho công tác huy động nợ, trên cơ sở đó hỗ trợ phát triển thị trường trong nước hiệu quả, góp phần quản lý ngân sách hiệu quả.

“Việt Nam đề ra Chiến lược 10 năm đạt mục tiêu thành lập cơ quan quản lý nợ vào năm 2030, khung thời gian đó phản ánh thực tế cải cách thể chế rất quan trọng và cần có sửa đổi quy định pháp luật, đồng thời cải cách quản lý nợ cũng là một phần của công cuộc quản lý tài chính công nói chung” - ông Andrea Coppola nói.

Đại diện Ngân hàng Thế giới cũng khẳng định sẵn sàng hỗ trợ Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư tăng cường công tác quản lý nợ và các hoạt động hỗ trợ, bao gồm thông qua chương trình quản lý và rủi ro nợ Chính phủ đã được đưa vào Việt Nam từ năm 2019, trong đó hỗ trợ Việt Nam quản lý kinh tế vĩ mô và tài khóa tốt hơn, chống lại cú sốc bên ngoài, củng cố năng lực quản lý nợ và tăng cường thể chế.

Chia sẻ kinh nghiệm triển khai về quản lý nợ công, đại diện Kho bạc Philippine cho biết, Philippine huy động vốn được thực hiện thông qua vay chương trình ODA, vay dự án ODA, trái phiếu toàn cầu, vay trong nước. Riêng với chương trình bán lẻ trái phiếu trong nước, Phippine đã huy động được tổng cộng 5,1 nghìn tỷ peso kể từ khi triển khai năm 2001.

Các sản phẩm định hướng bán lẻ chiếm hơn 1/3 danh mục đầu tư trái phiếu của Chính phủ trung ương. Chính phủ Philippine, sử dụng phương tiện truyền thông và các nền tảng trực tuyến khác để tuyên truyền về chiến dịch giáo dục tài chính. Việc phát hành trái phiếu ra nước ngoài luôn bám sát nguyên tắc đa dạng hóa; tránh việc tăng đi vay liên quan đến nguồn cung; duy trì danh mục nợ có kỳ hạn từ trung đến dài hạn; thiên về nguồn cung trong nước…

Nói về khó khăn, hạn chế trong thực hiện kế hoạch vay trả nợ công giai đoạn 2021-2025, đại diện Cục Quản lý nợ cho biết, quy mô thị trường trái phiếu Chính phủ trong nước chưa phát triển, điều kiện vay ngày càng thắt chặt trong khi áp lực huy động vốn vay cho đầu tư phát triển lớn; việc huy động nguồn vốn vay ODA, ưu đãi nước ngoài ngày càng khó khăn, điều kiện vay ngày càng kém ưu đãi trong điều kiện quốc gia thu nhập trung bình giải ngân đạt thấp so với dự toán và còn có sự khác biệt giữa quy định của nhà tài trợ và quy định pháp luật trong nước.

Việc đổi mới cơ quan quản lý nợ công theo mô hình phù hợp thông lệ quốc tế từ sau năm 2020 theo Nghị quyết số 07-NQ/TW của Bộ Chính trị còn chưa triển khai; công tác quản lý nợ của chính quyền địa phương cần được tiếp tục củng cố...

Về định hướng giải pháp chủ yếu hoàn thành kế hoạch vay, trả nợ công 5 năm 2021-2025, Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại cho biết, bên cạnh việc tiếp tục triển khai thực hiện các giải pháp đề ra tại Nghị quyết số 23/2021/QH15 của Quốc hội, hoàn thiện thể chế, chính sách, Bộ Tài chính kiến nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội một số giải pháp tăng cường quản lý nhằm triển khai hiệu quả kế hoạch vay, trả nợ công giai đoạn 2024-2025.

Trong đó, về huy động vốn, Bộ Tài chính kiến nghị trong một số thời điểm thị trường không thuận lợi, mặt bằng lãi suất trái phiếu Chính phủ tăng, chấp nhận huy động trái phiếu Chính phủ kỳ hạn ngắn với lãi suất tương đương với kỳ hạn dài, qua đó đáp ứng nhu cầu thị trường, tăng thanh khoản cho thị trường trái phiếu chính phủ thứ cấp.

Ngân Thương
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Bộ Tài chính

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Giấc mơ 100.000 USD xa dần với Bitcoin

Giấc mơ 100.000 USD xa dần với Bitcoin

Những dự đoán lạc quan về việc chinh phục mốc lịch sử 100.000 USD của Bitcoin đã trở nên xa vời, khi đồng tiền số này đột ngột lao dốc, giảm xuống vùng 90.000.
Giải chạy Marathon quốc tế do Techcombank đồng hành có tiếp tục được mong đợi?

Giải chạy Marathon quốc tế do Techcombank đồng hành có tiếp tục được mong đợi?

Giải Marathon quốc tế TP.HCM Techcombank đã trở thành giải chạy với nhiều kỷ lục và những giá trị tích cực sau 6 năm tổ chức.
Lợi nhuận bứt phá của FPT Shop khiến giới phân tích tăng dự phóng thêm 50%

Lợi nhuận bứt phá của FPT Shop khiến giới phân tích tăng dự phóng thêm 50%

Với màn thể hiện ấn tượng của FPT Retail nói chung và FPT Shop nói riêng, ACBS vừa tăng dự phóng lợi nhuận trước thuế thêm 50%, lên 530 tỷ đồng trong năm 2024.
Công ty Du lịch Thành Thành Công ‘hút

Công ty Du lịch Thành Thành Công ‘hút' 500 tỷ đồng trái phiếu

Công ty CP Du lịch Thành Thành Công - TTC Hospitality (Mã CK: VNG) vừa phát hành thành công lô trái phiếu VNGB2427001 với giá trị 500 tỷ đồng.
MB cùng KiotViet đem lại giải pháp tài chính toàn diện tiếp sức cho hộ kinh doanh mùa Tết 2025

MB cùng KiotViet đem lại giải pháp tài chính toàn diện tiếp sức cho hộ kinh doanh mùa Tết 2025

MB và KiotViet hợp tác cung cấp gói giải pháp toàn diện giúp các chủ hộ kinh doanh giải quyết nỗi lo về vốn và vận hành trong giai đoạn cuối năm 2024- đầu 2025.

Tin cùng chuyên mục

Cổ phiếu HVN

Cổ phiếu HVN 'cất cánh': Giá trị phản ánh sự chuyển mình của Vietnam Airlines

Cổ phiếu HVN của Vietnam Airlines đang là tâm điểm thu hút dòng vốn từ nhà đầu tư, hoàn toàn phù hợp với những thành tựu và nỗ lực mà họ đã và đang thực hiện.
Tập đoàn Bảo Việt (BVH): chi trả hơn 745 tỷ đồng cổ tức bằng tiền trong tháng 12/2024

Tập đoàn Bảo Việt (BVH): chi trả hơn 745 tỷ đồng cổ tức bằng tiền trong tháng 12/2024

Tập đoàn Bảo Việt (BVH) công bố kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm 2024 (soát xét) với hiệu quả kinh doanh toàn Tập đoàn tăng trưởng khả quan.
Lãi suất tiền gửi tiếp tục tăng, Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo ‘nóng’

Lãi suất tiền gửi tiếp tục tăng, Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo ‘nóng’

Ngày 27/11, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành Công văn số 9774/NHNN-CSTT về việc ổn định lãi suất tiền gửi, phấn đấu giảm lãi suất cho vay.
Kỳ vọng thị trường M&A được kích hoạt mạnh mẽ trong năm 2025

Kỳ vọng thị trường M&A được kích hoạt mạnh mẽ trong năm 2025

Khi nền kinh tế được phục hồi và dòng vốn đầu tư nước ngoài tăng tốc vào Việt Nam, kỳ vọng bước sang năm 2025 các hoạt động M&A cũng sẽ được kích hoạt mạnh mẽ.
Đề xuất hỗ trợ các dự án

Đề xuất hỗ trợ các dự án 'nâu' tiếp cận tài chính xanh để chuyển đổi sang dự án 'xanh'

Tài chính xanh là yếu tố quan trọng để hướng tới mục tiêu Net Zero. Trong đó, có sử dụng tài chính xanh để doanh nghiệp chuyển dự án 'nâu' sang dự án 'xanh'.
Cổ đông ngân hàng đón tin vui dịp cuối năm

Cổ đông ngân hàng đón tin vui dịp cuối năm

Theo kế hoạch đã công bố, nhiều ngân hàng như: VietBank, LPBank, HDBank,... sẽ chia cổ tức bằng cổ phiếu ở mức cao trong thời gian tới.

'Bệ phóng' tài chính xanh: Đưa Việt Nam đến tăng trưởng bền vững

Tài chính xanh có vai trò then chốt trong quá trình phát triển bền vững của Việt Nam, hỗ trợ mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
NCB tăng gấp đôi vốn điều lệ, lên gần 11.800 tỷ đồng

NCB tăng gấp đôi vốn điều lệ, lên gần 11.800 tỷ đồng

Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) đã phát hành thành công 99,65% số lượng cổ phiếu chào bán cho các nhà đầu tư trong nước, thu về hơn 6.178 tỷ đồng.
Thúc đẩy tài chính xanh, hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam

Thúc đẩy tài chính xanh, hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam

Sáng 27/11, tại Hà Nội, Báo Công Thương tổ chức tọa đàm với chủ đề "Thúc đẩy tài chính xanh - Hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam".
Tổng thuật: Tọa đàm

Tổng thuật: Tọa đàm 'Thúc đẩy tài chính xanh, hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam'

Sáng 27/11, tại Hà Nội, Báo Công Thương tổ chức tọa đàm với chủ đề "Thúc đẩy tài chính xanh - Hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam".
Phối hợp đảm bảo an ninh an toàn lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng, tài chính quốc gia

Phối hợp đảm bảo an ninh an toàn lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng, tài chính quốc gia

Chiều 26/11, Ngân hàng Nhà nước và Bộ Công an tổ chức Lễ ký kết Quy chế phối hợp nhằm đảm bảo an ninh an toàn lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng, tài chính quốc gia.
Thống đốc Ngân hàng giao nhiệm vụ  cho Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam trong giai đoạn mới

Thống đốc Ngân hàng giao nhiệm vụ cho Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam trong giai đoạn mới

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng biểu dương và ghi nhận thành tích mà các thế hệ lãnh đạo, người lao động Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam đạt được 25 năm qua
Sắp diễn ra tọa đàm

Sắp diễn ra tọa đàm 'Thúc đẩy tài chính xanh - Hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam'

Sáng ngày 27/11, tại Hà Nội, Báo Công Thương tổ chức tọa đàm với chủ đề "Thúc đẩy tài chính xanh - Hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam".
Cổ phiếu của Quốc Cường Gia Lai tăng trần sau tin bà Nguyễn Thị Như Loan được tại ngoại

Cổ phiếu của Quốc Cường Gia Lai tăng trần sau tin bà Nguyễn Thị Như Loan được tại ngoại

Kết phiên giao dịch hôm nay, cổ phiếu QCG của Quốc Cường Gia Lai tăng trần sau công bố tin bà Nguyễn Thị Như Loan – nguyên Tổng giám đốc công ty được tại ngoại.
Thúc đẩy tài chính xanh sẽ là "con đường" cho mục tiêu Net Zero

Thúc đẩy tài chính xanh sẽ là "con đường" cho mục tiêu Net Zero

Với xu hướng phát triển kinh tế xanh, Việt Nam đang hướng tới mục tiêu Net Zero bằng cách kết hợp công nghệ xử lý chất thải tiên tiến và thúc đẩy tài chính xanh
Sửa Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt: Phương án nào là phù hợp?

Sửa Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt: Phương án nào là phù hợp?

Sửa Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt cần bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và nuôi dưỡng được nguồn thu.
Việc sửa đổi Biểu thuế thu nhập cá nhân sẽ được nghiên cứu, xem xét kỹ lưỡng

Việc sửa đổi Biểu thuế thu nhập cá nhân sẽ được nghiên cứu, xem xét kỹ lưỡng

Bộ Tài chính đang đề nghị xây dựng dự án Luật thuế thu nhập cá nhân (thay thế) để phù hợp với thực tiễn, đáp ứng các yêu cầu về cải cách thuế thu nhập cá nhân.
LPBank ra mắt giải pháp ưu việt

LPBank ra mắt giải pháp ưu việt 'Tài khoản sinh lời lộc phát'

Ngân hàng Lộc Phát Việt Nam (LPBank) chính thức ra mắt tính năng mới “Sinh lời Lộc Phát” trên ứng dụng LPBank.
Đầu tư bền vững: Bảo vệ tương lai từ những quyết định hôm nay của bạn

Đầu tư bền vững: Bảo vệ tương lai từ những quyết định hôm nay của bạn

Đầu tư bền vững cho tương lai cũng như cách đánh bắt các con cá trưởng thành, để lại các con cá nhỏ để chúng sinh trưởng và phát triển.
Dự trữ ngoại hối đã hao hụt đáng kể trong năm 2024

Dự trữ ngoại hối đã hao hụt đáng kể trong năm 2024

Các chuyên gia phân tích của VDSC cho rằng, bộ đệm để ứng phó với áp lực tỷ giá là dự trữ ngoại hối đã hao hụt đáng kể trong năm 2024 (khoảng 8-10 tỷ USD).
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động