Quản lý hạ tầng thương mại biên giới gắn với phát triển, bảo vệ chủ quyền

Đảm bảo an ninh biên giới gắn với phát triển kinh tế

Ngày 12/9/2025, tại tỉnh Tây Ninh, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước - Bộ Công Thương phối hợp với Sở Công Thương Tây Ninh tổ chức Hội nghị đào tạo nguồn nhân lực quản lý và phát triển hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam. Hội nghị có sự tham gia của lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương, đại diện nhiều hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp, chuyên gia kinh tế cùng đông đảo cán bộ quản lý thương mại biên giới tại các địa phương.

Mục tiêu của hội nghị là nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý, thương nhân, đồng thời mở ra cơ hội kết nối, chia sẻ kinh nghiệm giữa cơ quan quản lý nhà nước với cộng đồng doanh nghiệp. Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu rộng, phát triển thương mại biên giới không chỉ gắn với thúc đẩy xuất nhập khẩu mà còn là nhiệm vụ quan trọng trong bảo vệ an ninh biên giới, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, chống lại các biểu hiện gian lận thương mại, buôn lậu và hàng giả từ khu vực biên giới.

Tại hội nghị, nhiều chuyên gia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoàn thiện hạ tầng thương mại biên giới, từ hệ thống cửa khẩu, chợ biên giới cho đến hạ tầng logistics. Đây chính là nền tảng để rút ngắn thời gian thông quan, giảm chi phí, gia tăng năng lực cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam.

Tây Ninh là tỉnh có đường biên giới dài với Campuchia, được đánh giá là địa phương giàu tiềm năng để trở thành trung tâm kết nối thương mại biên giới. Những năm qua, Tây Ninh đã chú trọng đầu tư hạ tầng cửa khẩu, nâng cấp hệ thống chợ biên giới và triển khai nhiều hoạt động xúc tiến thương mại. Nhờ đó, Tây Ninh không chỉ đóng vai trò cửa ngõ giao thương mà còn trở thành “lá chắn kinh tế” góp phần ổn định tình hình an ninh khu vực.

Các đại biểu thống nhất quan điểm: phát triển thương mại biên giới phải đi đôi với bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự xã hội và phòng chống tội phạm kinh tế. Một trong những thách thức lớn hiện nay là tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng len lỏi qua đường biên. Nếu không được kiểm soát chặt chẽ, tình trạng này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín hàng hóa Việt Nam, làm thất thu ngân sách và gây mất ổn định thị trường trong nước.

Chính vì vậy, các cơ quan quản lý cần vừa chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chuyên nghiệp, vừa kết hợp công tác quản lý chặt chẽ để đấu tranh với các hành vi vi phạm. Đây cũng là một trong những nhiệm vụ trọng yếu của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước – đơn vị được Bộ Công Thương giao trách nhiệm “giữ chốt” trong phòng chống gian lận thương mại biên giới.

Trong phần tham luận, nhiều doanh nghiệp và hiệp hội chỉ ra rằng để phát triển thương mại biên giới hiệu quả, logistics đóng vai trò then chốt. Hệ thống kho bãi, vận tải, thủ tục hải quan cần được cải thiện để chuỗi cung ứng diễn ra thông suốt, giảm thiểu rủi ro và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Ngoài ra, việc xây dựng hệ thống phân phối bền vững ở khu vực biên giới được xem là giải pháp quan trọng để hàng hóa Việt Nam mở rộng sang các thị trường lân cận. Kinh nghiệm từ doanh nghiệp hoạt động lâu năm tại Tây Ninh cho thấy, khi hạ tầng được đầu tư đồng bộ và chính sách hỗ trợ sát sao, việc tiêu thụ nông sản và hàng xuất khẩu không chỉ ổn định mà còn tạo thêm giá trị gia tăng cho nông dân và doanh nghiệp.

Đấu tranh chống gian lận thương mại – nhiệm vụ chiến lược

Một nội dung quan trọng xuyên suốt hội nghị là công tác đấu tranh chống gian lận thương mại biên giới. Các chuyên gia khẳng định: trong bối cảnh toàn cầu hóa, gian lận thương mại ngày càng tinh vi, đòi hỏi lực lượng quản lý thị trường và cán bộ địa phương phải được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng và công nghệ giám sát.

Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước xác định đây là nhiệm vụ trọng yếu, không chỉ bảo vệ quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp và người tiêu dùng, mà còn góp phần giữ vững an ninh biên giới, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trước các nguy cơ thâm nhập của hàng hóa độc hại, sản phẩm vi phạm quy định an toàn.

Đáng chú ý, hội nghị cũng tập trung bàn thảo về kết nối tiêu thụ nông sản trong nước và hỗ trợ xuất khẩu qua biên giới. Việt Nam có lợi thế lớn về nguồn cung nông sản, nhưng đầu ra chưa thật sự ổn định. Nếu tận dụng tốt hạ tầng biên giới và các hiệp định thương mại, không chỉ giải quyết được vấn đề “được mùa mất giá” mà còn tạo điều kiện nâng cao giá trị, xây dựng thương hiệu nông sản Việt Nam bền vững.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh, việc mở rộng thị trường qua biên giới không đơn thuần là hoạt động kinh tế, mà còn mang ý nghĩa chính trị – xã hội to lớn: tạo việc làm cho người dân vùng biên, giảm nguy cơ tham gia các hoạt động phi pháp, từ đó góp phần giữ vững an ninh quốc gia.

Một trong những giải pháp được đề cập nhiều nhất là nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý và thương nhân hoạt động ở khu vực biên giới. Hội nghị thống nhất rằng chỉ khi có nguồn nhân lực chất lượng cao, am hiểu pháp luật, thành thạo kỹ năng quản lý và ứng dụng công nghệ, thì công tác phát triển thương mại biên giới mới hiệu quả, minh bạch và bền vững.

Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cam kết tiếp tục tổ chức các chương trình đào tạo định kỳ, kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn, đồng thời phối hợp với các Bộ, ngành và chính quyền địa phương để xây dựng lực lượng quản lý thương mại biên giới vừa tinh gọn, vừa chuyên nghiệp.

Hội nghị đào tạo nguồn nhân lực quản lý và phát triển hạ tầng thương mại biên giới tại Tây Ninh đã khẳng định quyết tâm của Bộ Công Thương và các đơn vị liên quan trong việc gắn kết phát triển kinh tế với nhiệm vụ bảo vệ an ninh biên giới và đấu tranh chống gian lận thương mại. Đây không chỉ là công việc thường xuyên mà còn là nhiệm vụ chính trị quan trọng, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ lợi ích quốc gia và thúc đẩy sự phát triển bền vững.

Với sự chung tay của các cơ quan quản lý, hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp, thương mại biên giới Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy lợi thế, trở thành động lực tăng trưởng mới, đồng thời giữ vững “phên dậu” kinh tế – chính trị nơi tuyến đầu Tổ quốc.