Phía sau “thủ phủ” khoáng sản lớn nhất Bắc Trung bộ- Bài 2: Nhiều chính sách bất cập từ khai thác khoáng sản

“Thủ phủ” khoáng sản Quỳ Hợp đang chịu quá nhiều hệ lụy từ khai thác khoáng sản. Trong khi đó, các nguồn thu từ hoạt động này lại không được điều tiết đúng mức

Bất cập điều tiết nguồn thu

Mỗi năm hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn huyện Quỳ Hợp nộp vào ngân sách nhà nước khoảng 300 - 350 tỷ đồng, ngoài ra tỉnh Nghệ An giao cho địa phương thu thêm từ hoạt động này. Trong đó riêng số tiền thu được mỗi năm từ việc cấp quyền khai thác khoáng sản trên địa bàn Quỳ Hợp lên đến trên dưới hàng chục tỷ đồng. Tuy nhiên, toàn bộ số tiền này, Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An đã đưa vào cân đối ngân sách tại Quyết định số 77/2016/QĐ-UBND ngày 10/12/2016 và Quyết định số 50/2018/QĐ-UBND ngày 17/12/2018.

Bài 2: Nhiều chính sách bất cập từ khai thác khoáng sản
Nước sông Nậm Tôn ở xã Liên Hợp, huyện Quỳ Hợp (Nghệ An) có màu đỏ đậm, bùn lỏng tích tụ rất dày

Theo quy định tại Điều 12, Nghị định số 203/2013/NĐ-CP ngày 28/11/2013 của Chính phủ cũng nêu rõ: “Tiền cấp quyền khai thác khoáng sản thực hiện nộp 70% cho ngân sách trung ương, 30% cho ngân sách địa phương, đối với Giấy phép do Trung ương cấp; 100% cho ngân sách địa phương, đối với Giấy phép do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cấp”. Theo đó, đối với các giấy phép khai thác khoáng sản do Trung ương cấp: Ngân sách Trung ương 70%; Ngân sách tỉnh 30%. Đối với giấy phép khai thác khoáng sản do tỉnh cấp: ngân sách tỉnh 50%; ngân sách huyện 40%; ngân sách xã 10%.

Nghị đinh 203/2013/NĐ-CP và Luật Khoáng sản cũng quy định rõ về tiền cấp quyền và tiền trúng đấu giá phải phân bổ lại cho địa phương nơi có khoáng sản (xã, huyện) để phát triển kinh tế và Nghị định 164/2016/NĐ-CP quy định tiền phí bảo vệ môi trường được phân bổ cho địa phương khắc phục hậu quả môi trường do hoạt động khai khoáng gây ra, nhưng địa phương hiện nay hòa chung các khoản trên vào ngân sách địa phương và chi theo Luật Ngân sách gây mâu thuẫn với Luật Khoáng sản quy định.

Tuy nhiên theo ghi nhân của phóng viên, trên thực tế ở những nơi đang có hoạt động khai thác khoáng sản thì cấp xã chưa thực sự nhận được phân bổ từ nguồn thu này. Bên cạnh đó, tiền xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động khai thác khoáng sản và bảo vệ môi trường phải nộp 100% vào ngân sách Nhà nước theo các quyết định của UBND tỉnh Nghệ An. Vì vậy, huyện và xã không được sử dụng khoản này vào công tác quản lý nhà nước và bảo vệ môi trường.

Đơn cử tại xã Châu Hồng có hoạt động khoáng sản nhiều nhất nhì huyện Quỳ Hợp với 13 doanh nghiệp với 12 mỏ đang hoạt động. Trao đổi với phóng viên báo Công Thương ông Trương Văn Hoá - Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã Châu hồng cho biết, “ở đây người dân địa phương trực tiếp hứng chịu ảnh hưởng từ các hoạt động khai thác khoáng sản nhưng trên thực tế không được hưởng gì từ phí bảo vệ môi trường và nguồn thu nào từ hoạt động khai thác này” - ông Trương Văn Hóa thông tin.

Về vấn đề này ông Nguyễn Đình Tùng - Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện Quỳ Hợp cho hay, điều này đồng nghĩa với việc huyện và xã không được hưởng nguồn thu từ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản. Số tiền nêu trên đã nằm trong mục chi thường xuyên, huyện và xã không thể sử dụng để chi hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội theo quy định của pháp luật về ngân sách Nhà nước và Luật Khoáng sản năm 2010. “Đây là vấn đề bất cập, gây khó khăn, thiếu thốn cho huyện và xã, nơi có hoạt động khai thác khoáng sản. Việc điều tiết ngân sách trên chưa đúng với quy định của Luật và Nghị định”, ông Tùng nói.

Đừng để “quýt làm, cam chịu”

Quỳ Hợp là một huyện miền núi của tỉnh Nghệ An, người dân ở đây phần lớn là dân tộc thiểu số. Dù là huyện rất giàu tài nguyên khoáng sản nhưng Quỳ Hợp đang chịu quá nhiều hệ lụy từ hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản gây ra. Khiến cho đời sống của người dân ở đây vẫn còn nhiều khó khăn. Đến nay, vẫn có hơn 15,41% hộ gia đình ở huyện Quỳ Hợp là hộ nghèo và 16,11% là hộ cận nghèo.

Bài 2: Nhiều chính sách bất cập từ khai thác khoáng sản
Mỏ quặng Thung Lùn ở xã Châu Hồng đang bị tạm ngừng khai thác

Thực trạng, Bộ cấp phép, tỉnh cấp phép, doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn được hưởng lợi, nhưng chính quyền cấp huyện, xã là một trong những đơn vị chịu trách nhiệm đầu tiên trong quản lý khai thác khoáng sản trên địa bàn.

Việc chính quyền huyện Quỳ Hợp nhiều lần khẳng định tình trạng ô nhiễm sông Nậm Tôn có nguyên nhân từ hoạt động khai thác khoáng sản. Tuy nhiên công tác kiểm tra, phát hiện gặp nhiều khó khăn, do năng lực cũng như phương tiện không đầy đủ. Việc sông Nậm Tôn bị bức tử làm đảo lộn cuộc sống của hàng nghìn hộ dân đang đặt ra câu hỏi về trách nhiệm trong công tác quản lý?.

Theo lãnh đạo Uỷ ban nhân dân huyện Quỳ Hợp, để làm rõ nguyên nhân và xử lý tình trạng gây nước đổi màu ở sông Nậm Tôn, Uỷ ban nhân dân huyện đã nhiều lần làm việc với các xã Châu Hồng, Châu Tiến, Châu Thành, Liên Hợp.

Tuy nhiên qua kiểm tra các tổ chức, cá nhân khai thác quặng thiếc theo hình thức lộ thiên không phát hiện tình trạng xả nước thải đục ra sông. Riêng đối với các đơn vị khai thác quặng thiếc theo hình thức hầm lò, báo cáo đánh giá tác động môi trường có nhiều nội dung phức tạp, Uỷ ban nhân dân huyện không có đủ phương tiện kỹ thuật và chuyên môn để kiểm tra các tổ chức khai thác quặng thiếc hầm lò. Mặt khác, các vị trí khai thác thiếc hầm lò có các hang cát tơ chảy xuyên qua nhiều dãy núi đá sau đó mới chảy ra sông Nậm Tôn nên rất khó khăn trong việc xác định nguồn thải gây ô nhiễm.

Ông Trần Đức Lợi, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân huyện Quỳ Hợp cũng cho biết, hiện nay trên địa bàn xã Châu Tiến, Châu Hồng, một số doanh nghiệp được cấp phép khai thác quặng thiếc có tình trạng xả nước thải gây đục sông Nậm Tôn. Uỷ ban nhân dân huyện đã nhiều lần kiểm tra nhưng chưa xác định được tổ chức, cá nhân gây ra.

Từ những con số biết nói được các lực lượng chức năng tỉnh Nghệ An tiến hành kiểm tra, xử lý đã cho thấy phần nào thực trạng khai thác khoáng sản. Cụ thể trong năm 2021 đã khởi tố, xử lý hình sự 22 vụ, 29 đối tượng phạm tội trong lĩnh này. Trong đó, Cảnh sát môi trường - Công an tỉnh Nghệ An đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 1.466 vụ với 1.530 đối tượng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Mới đây nhất, ngày 20/5, Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An ra quyết định xử phạt với tổng số tiền hơn 276 triệu đồng đối với Công ty cổ phần Tân Hoàng Khang ở thị trấn Quỳ Hợp. Cụ thể, công ty này bị xử phạt vì đã lấn chiếm đất nông nghiệp và không thực hiện đúng một trong các nội dung của quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường... tại xã Châu Hồng.

Qua đó có thể thấy, đối với hoạt động khai thác, chế biến quặng thiếc, việc xả nước thải trực tiếp vào môi trường, ảnh hưởng đến các sông, suối gây bức xúc cho người dân. Thế nhưng các cơ quan chức năng dường như đang quá xem nhẹ vấn đề này. Trước hàng loạt những hệ lụy, nhất là về vấn đề liên quan đến môi trường thì người dân địa phương đang hàng giờ, hàng ngày hứng chịu. Khiến dư luận luôn đặt ra câu hỏi không biết đến khi nào người dân mới thoát khỏi cảnh “quýt làm, cam chịu”?

Hoàng Trinh
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Kỷ luật khiển trách đối với Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Ngãi

Kỷ luật khiển trách đối với Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Ngãi

Lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ngãi đã ký quyết định thi hành kỷ luật hình thức khiển trách đối với ông Nguyễn Văn Thành – Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ.
TP. Hồ Chí Minh: Biển quảng cáo sai phép chình ình ‘trên đầu’ cây xăng

TP. Hồ Chí Minh: Biển quảng cáo sai phép chình ình ‘trên đầu’ cây xăng

Hai biển quảng cáo xây dựng sai phép, chiếm khoảng không cây xăng tại phường 8, quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh, gây mất an toàn PCCC, tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
Công ty sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng Hà Tĩnh bị cưỡng chế thuế hơn 9,8 tỷ đồng

Công ty sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng Hà Tĩnh bị cưỡng chế thuế hơn 9,8 tỷ đồng

Nợ thuế hơn 9,8 tỷ đồng, Công ty CP sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng Hà Tĩnh bị cơ quan thuế tỉnh Hà Tĩnh cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn.
Công an Thanh Hóa bắt giữ nhiều đối tượng trong đường dây trộm cắp xe máy liên tỉnh

Công an Thanh Hóa bắt giữ nhiều đối tượng trong đường dây trộm cắp xe máy liên tỉnh

Công an thị xã Bỉm Sơn, tỉnh Thanh Hóa đã nhanh chóng điều tra, xác minh và bắt giữ nhiều đối tượng trong đường dây trộm cắp xe máy liên tỉnh.
Công an Bình Dương bắt tạm giam đối tượng Bùi Tiến Lợi

Công an Bình Dương bắt tạm giam đối tượng Bùi Tiến Lợi

Công an Bình Dương bắt Bùi Tiến Lợi về tội Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Tin cùng chuyên mục

Cục Thuế tỉnh Sơn La công khai danh sách 62 người nộp thuế nợ tiền thuế

Cục Thuế tỉnh Sơn La công khai danh sách 62 người nộp thuế nợ tiền thuế

Cục Thuế tỉnh Sơn La vừa công khai thông tin danh sách 62 người nộp thuế nợ tiền thuế và các khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước đến thời điểm 31/10/2024.
CEO Vương Long đăng video thứ 2 xin lỗi doanh nghiệp, muốn được rút kinh nghiệm

CEO Vương Long đăng video thứ 2 xin lỗi doanh nghiệp, muốn được rút kinh nghiệm

Sau khi gỡ thông tin sai sự thật về chất tạo ngọt 951 – Aspartame và thương hiệu Laura coffee, Tiktoker Ceo Vương Long đã đăng video thứ 2 xin lỗi doanh nghiệp.
Đà Nẵng: Khởi tố Tổng Giám đốc Công ty GFDI Nguyễn Quang Hoàng cùng các đồng phạm

Đà Nẵng: Khởi tố Tổng Giám đốc Công ty GFDI Nguyễn Quang Hoàng cùng các đồng phạm

Công an TP. Đà Nẵng khởi tố bị can đối với Nguyễn Quang Hoàng – Tổng Giám đốc Công ty GFDI cùng 4 đối tượng khác về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Bạc Liêu: Công ty CP tư vấn xây dựng Tiến Hưng bị cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn

Bạc Liêu: Công ty CP tư vấn xây dựng Tiến Hưng bị cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn

Công ty CP tư vấn xây dựng Tiến Hưng vừa bị cơ quan thuế Bạc Liêu cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn do nợ thuế.
Bà Rịa - Vũng Tàu: Bắt đầu cưỡng chế 2 resort ở Bãi Sau

Bà Rịa - Vũng Tàu: Bắt đầu cưỡng chế 2 resort ở Bãi Sau

Lực lượng chức năng TP. Vũng Tàu và phường 8 cùng máy móc được huy động để cưỡng chế 2 resort Vũng Tàu Intourco và Hải Dương Intourco.
TP. Hồ Chí Minh: Phát hiện nhiều vi phạm tại Công ty Gas Châu Minh Phong

TP. Hồ Chí Minh: Phát hiện nhiều vi phạm tại Công ty Gas Châu Minh Phong

Cục Quản lý thị trường TP. Hồ Chí Minh phát hiện nhiều vi phạm của Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Gas Châu Minh Phong trong kinh doanh khí LPG.
Quảng Bình: Khởi tố 9 giám đốc, trưởng ban quản lý dự án

Quảng Bình: Khởi tố 9 giám đốc, trưởng ban quản lý dự án

Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Quảng Bình đã khởi tố 9 cán bộ là giám đốc, trưởng ban quản lý dự án các địa phương do vi phạm quy định về đấu thầu.
Hà Tĩnh: Công ty Đầu tư và Xây dựng Sơn Hà HT bị cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn

Hà Tĩnh: Công ty Đầu tư và Xây dựng Sơn Hà HT bị cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn

Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Sơn Hà HT vừa bị cơ quan Thuế tỉnh Hà Tĩnh ra quyết định cưỡng chế ngừng sử dụng hóa đơn do nợ thuế hơn 1,8 tỷ đồng.
Công an Thanh Hóa ra quân bắt, vận động đầu thú và thanh loại 27 đối tượng truy nã

Công an Thanh Hóa ra quân bắt, vận động đầu thú và thanh loại 27 đối tượng truy nã

Sau hơn 4 tháng đồng loạt ra quân, đến ngày 15/11/2024, lực lượng Công an Thanh Hóa đã bắt và vận động đầu thú, thanh loại 27 đối tượng truy nã.
Cục Hải quan TP. Cần Thơ công khai 13 doanh nghiệp nợ thuế

Cục Hải quan TP. Cần Thơ công khai 13 doanh nghiệp nợ thuế

Cục Hải quan TP. Cần Thơ vừa công khai danh sách 13 doanh nghiệp đang bị cưỡng chế thuế với tổng số tiền gần 30 tỷ đồng.
Người phụ nữ ở Hà Nội bị

Người phụ nữ ở Hà Nội bị 'ông bố đơn thân' lừa gần 4 tỷ đồng

Quen nhau qua mạng, người phụ nữ ở Hà Nội nảy sinh tình cảm với 'ông bố đơn thân' và bị lừa với tổng số tiền gần 4 tỷ đồng.
Làm rõ nguyên nhân bé gái 7 tuổi tử vong tại Bệnh viện Đa khoa Trí Đức Thành

Làm rõ nguyên nhân bé gái 7 tuổi tử vong tại Bệnh viện Đa khoa Trí Đức Thành

Cơ quan chức năng đã khám nghiệm tử thi để xác định nguyên nhân vụ bé gái 7 tuổi tử vong tại Bệnh viện Đa khoa Trí Đức Thành (Thanh Hóa).
Thanh Hóa: Tạm giữ hình sự đối tượng say rượu, gây tai nạn giao thông, chống người thi hành công vụ

Thanh Hóa: Tạm giữ hình sự đối tượng say rượu, gây tai nạn giao thông, chống người thi hành công vụ

Công an TP. Thanh Hóa đã quyết định tạm giữ đối với Vũ Huy Hoàng để điều tra, làm rõ về hành vi say rượu, gây tai nạn giao thông, chống người thi hành công vụ.
Công ty CP Du lịch Hồ Nam Bạc Liêu bị cưỡng chế thuế, trích tiền từ tài khoản tại 4 ngân hàng

Công ty CP Du lịch Hồ Nam Bạc Liêu bị cưỡng chế thuế, trích tiền từ tài khoản tại 4 ngân hàng

Nợ thuế hơn 18 tỷ đồng, Công ty CP Du lịch Hồ Nam Bạc Liêu bị cơ quan thuế Bạc Liêu cưỡng chế bằng biện pháp trích tiền từ tài khoản tại 4 ngân hàng.
Hà Nội: Triệt phá đường dây ma túy cực lớn, thu nhiều súng đạn

Hà Nội: Triệt phá đường dây ma túy cực lớn, thu nhiều súng đạn

Công an TP. Hà Nội vừa triệt phá đường dây ma túy cực lớn, thu giữ 5 khẩu súng và 26 viên đạn.
Đồng Tháp: Tạm hoãn xuất cảnh 4 người nợ thuế trên địa bàn huyện Tân Hồng

Đồng Tháp: Tạm hoãn xuất cảnh 4 người nợ thuế trên địa bàn huyện Tân Hồng

4 người nộp thuế tại Chi cục Thuế khu vực 6, Cục Thuế tỉnh Đồng Tháp bị tạm hoãn xuất cảnh do chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế vào ngân sách nhà nước.
TP. Hồ Chí Minh: Tạm hoãn xuất cảnh Giám đốc Công ty Ánh Ban Mai Lê Hoàng Ý Nhi

TP. Hồ Chí Minh: Tạm hoãn xuất cảnh Giám đốc Công ty Ánh Ban Mai Lê Hoàng Ý Nhi

Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đề nghị tạm hoãn xuất cảnh đối với bà Lê Hoàng Ý Nhi - Giám đốc Công ty Ánh Ban Mai do chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.
Tước giấy phép 4 tháng hai phòng khám đa khoa Tháng Tám và Y học Sài Gòn vì ‘vẽ bệnh, moi tiền’

Tước giấy phép 4 tháng hai phòng khám đa khoa Tháng Tám và Y học Sài Gòn vì ‘vẽ bệnh, moi tiền’

Thanh tra Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh đã xử phạt, tước giấy phép 4 tháng đối với 2 cơ sở phòng khám đa khoa Tháng Tám và Y học Sài Gòn do “vẽ bệnh, moi tiền".
Bà Rịa – Vũng Tàu: Xả thải vượt chuẩn, Công ty dầu khí IDICO bị phạt 330 triệu đồng

Bà Rịa – Vũng Tàu: Xả thải vượt chuẩn, Công ty dầu khí IDICO bị phạt 330 triệu đồng

Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng dầu khí IDICO vừa bị Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu ra quyết định xử phạt tổng 330 triệu đồng do xả thải vượt chuẩn.
Đắk Lắk: Bắt giam 2 đối tượng thuê xe ô tô thực hiện hàng loạt vụ trộm cắp liên tỉnh

Đắk Lắk: Bắt giam 2 đối tượng thuê xe ô tô thực hiện hàng loạt vụ trộm cắp liên tỉnh

Công an TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk đã ra quyết định khởi tố và lệnh bắt tạm giam 2 đối tượng thuê xe ô tô gây ra hàng loạt vụ trộm cắp liên tỉnh.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động