Phía sau “thủ phủ” khoáng sản lớn nhất Bắc Trung bộ- Bài 2: Nhiều chính sách bất cập từ khai thác khoáng sản

“Thủ phủ” khoáng sản Quỳ Hợp đang chịu quá nhiều hệ lụy từ khai thác khoáng sản. Trong khi đó, các nguồn thu từ hoạt động này lại không được điều tiết đúng mức

Bất cập điều tiết nguồn thu

Mỗi năm hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn huyện Quỳ Hợp nộp vào ngân sách nhà nước khoảng 300 - 350 tỷ đồng, ngoài ra tỉnh Nghệ An giao cho địa phương thu thêm từ hoạt động này. Trong đó riêng số tiền thu được mỗi năm từ việc cấp quyền khai thác khoáng sản trên địa bàn Quỳ Hợp lên đến trên dưới hàng chục tỷ đồng. Tuy nhiên, toàn bộ số tiền này, Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An đã đưa vào cân đối ngân sách tại Quyết định số 77/2016/QĐ-UBND ngày 10/12/2016 và Quyết định số 50/2018/QĐ-UBND ngày 17/12/2018.

Bài 2: Nhiều chính sách bất cập từ khai thác khoáng sản
Nước sông Nậm Tôn ở xã Liên Hợp, huyện Quỳ Hợp (Nghệ An) có màu đỏ đậm, bùn lỏng tích tụ rất dày

Theo quy định tại Điều 12, Nghị định số 203/2013/NĐ-CP ngày 28/11/2013 của Chính phủ cũng nêu rõ: “Tiền cấp quyền khai thác khoáng sản thực hiện nộp 70% cho ngân sách trung ương, 30% cho ngân sách địa phương, đối với Giấy phép do Trung ương cấp; 100% cho ngân sách địa phương, đối với Giấy phép do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cấp”. Theo đó, đối với các giấy phép khai thác khoáng sản do Trung ương cấp: Ngân sách Trung ương 70%; Ngân sách tỉnh 30%. Đối với giấy phép khai thác khoáng sản do tỉnh cấp: ngân sách tỉnh 50%; ngân sách huyện 40%; ngân sách xã 10%.

Nghị đinh 203/2013/NĐ-CP và Luật Khoáng sản cũng quy định rõ về tiền cấp quyền và tiền trúng đấu giá phải phân bổ lại cho địa phương nơi có khoáng sản (xã, huyện) để phát triển kinh tế và Nghị định 164/2016/NĐ-CP quy định tiền phí bảo vệ môi trường được phân bổ cho địa phương khắc phục hậu quả môi trường do hoạt động khai khoáng gây ra, nhưng địa phương hiện nay hòa chung các khoản trên vào ngân sách địa phương và chi theo Luật Ngân sách gây mâu thuẫn với Luật Khoáng sản quy định.

Tuy nhiên theo ghi nhân của phóng viên, trên thực tế ở những nơi đang có hoạt động khai thác khoáng sản thì cấp xã chưa thực sự nhận được phân bổ từ nguồn thu này. Bên cạnh đó, tiền xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động khai thác khoáng sản và bảo vệ môi trường phải nộp 100% vào ngân sách Nhà nước theo các quyết định của UBND tỉnh Nghệ An. Vì vậy, huyện và xã không được sử dụng khoản này vào công tác quản lý nhà nước và bảo vệ môi trường.

Đơn cử tại xã Châu Hồng có hoạt động khoáng sản nhiều nhất nhì huyện Quỳ Hợp với 13 doanh nghiệp với 12 mỏ đang hoạt động. Trao đổi với phóng viên báo Công Thương ông Trương Văn Hoá - Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã Châu hồng cho biết, “ở đây người dân địa phương trực tiếp hứng chịu ảnh hưởng từ các hoạt động khai thác khoáng sản nhưng trên thực tế không được hưởng gì từ phí bảo vệ môi trường và nguồn thu nào từ hoạt động khai thác này” - ông Trương Văn Hóa thông tin.

Về vấn đề này ông Nguyễn Đình Tùng - Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện Quỳ Hợp cho hay, điều này đồng nghĩa với việc huyện và xã không được hưởng nguồn thu từ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản. Số tiền nêu trên đã nằm trong mục chi thường xuyên, huyện và xã không thể sử dụng để chi hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội theo quy định của pháp luật về ngân sách Nhà nước và Luật Khoáng sản năm 2010. “Đây là vấn đề bất cập, gây khó khăn, thiếu thốn cho huyện và xã, nơi có hoạt động khai thác khoáng sản. Việc điều tiết ngân sách trên chưa đúng với quy định của Luật và Nghị định”, ông Tùng nói.

Đừng để “quýt làm, cam chịu”

Quỳ Hợp là một huyện miền núi của tỉnh Nghệ An, người dân ở đây phần lớn là dân tộc thiểu số. Dù là huyện rất giàu tài nguyên khoáng sản nhưng Quỳ Hợp đang chịu quá nhiều hệ lụy từ hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản gây ra. Khiến cho đời sống của người dân ở đây vẫn còn nhiều khó khăn. Đến nay, vẫn có hơn 15,41% hộ gia đình ở huyện Quỳ Hợp là hộ nghèo và 16,11% là hộ cận nghèo.

Bài 2: Nhiều chính sách bất cập từ khai thác khoáng sản
Mỏ quặng Thung Lùn ở xã Châu Hồng đang bị tạm ngừng khai thác

Thực trạng, Bộ cấp phép, tỉnh cấp phép, doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn được hưởng lợi, nhưng chính quyền cấp huyện, xã là một trong những đơn vị chịu trách nhiệm đầu tiên trong quản lý khai thác khoáng sản trên địa bàn.

Việc chính quyền huyện Quỳ Hợp nhiều lần khẳng định tình trạng ô nhiễm sông Nậm Tôn có nguyên nhân từ hoạt động khai thác khoáng sản. Tuy nhiên công tác kiểm tra, phát hiện gặp nhiều khó khăn, do năng lực cũng như phương tiện không đầy đủ. Việc sông Nậm Tôn bị bức tử làm đảo lộn cuộc sống của hàng nghìn hộ dân đang đặt ra câu hỏi về trách nhiệm trong công tác quản lý?.

Theo lãnh đạo Uỷ ban nhân dân huyện Quỳ Hợp, để làm rõ nguyên nhân và xử lý tình trạng gây nước đổi màu ở sông Nậm Tôn, Uỷ ban nhân dân huyện đã nhiều lần làm việc với các xã Châu Hồng, Châu Tiến, Châu Thành, Liên Hợp.

Tuy nhiên qua kiểm tra các tổ chức, cá nhân khai thác quặng thiếc theo hình thức lộ thiên không phát hiện tình trạng xả nước thải đục ra sông. Riêng đối với các đơn vị khai thác quặng thiếc theo hình thức hầm lò, báo cáo đánh giá tác động môi trường có nhiều nội dung phức tạp, Uỷ ban nhân dân huyện không có đủ phương tiện kỹ thuật và chuyên môn để kiểm tra các tổ chức khai thác quặng thiếc hầm lò. Mặt khác, các vị trí khai thác thiếc hầm lò có các hang cát tơ chảy xuyên qua nhiều dãy núi đá sau đó mới chảy ra sông Nậm Tôn nên rất khó khăn trong việc xác định nguồn thải gây ô nhiễm.

Ông Trần Đức Lợi, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân huyện Quỳ Hợp cũng cho biết, hiện nay trên địa bàn xã Châu Tiến, Châu Hồng, một số doanh nghiệp được cấp phép khai thác quặng thiếc có tình trạng xả nước thải gây đục sông Nậm Tôn. Uỷ ban nhân dân huyện đã nhiều lần kiểm tra nhưng chưa xác định được tổ chức, cá nhân gây ra.

Từ những con số biết nói được các lực lượng chức năng tỉnh Nghệ An tiến hành kiểm tra, xử lý đã cho thấy phần nào thực trạng khai thác khoáng sản. Cụ thể trong năm 2021 đã khởi tố, xử lý hình sự 22 vụ, 29 đối tượng phạm tội trong lĩnh này. Trong đó, Cảnh sát môi trường - Công an tỉnh Nghệ An đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 1.466 vụ với 1.530 đối tượng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Mới đây nhất, ngày 20/5, Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An ra quyết định xử phạt với tổng số tiền hơn 276 triệu đồng đối với Công ty cổ phần Tân Hoàng Khang ở thị trấn Quỳ Hợp. Cụ thể, công ty này bị xử phạt vì đã lấn chiếm đất nông nghiệp và không thực hiện đúng một trong các nội dung của quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường... tại xã Châu Hồng.

Qua đó có thể thấy, đối với hoạt động khai thác, chế biến quặng thiếc, việc xả nước thải trực tiếp vào môi trường, ảnh hưởng đến các sông, suối gây bức xúc cho người dân. Thế nhưng các cơ quan chức năng dường như đang quá xem nhẹ vấn đề này. Trước hàng loạt những hệ lụy, nhất là về vấn đề liên quan đến môi trường thì người dân địa phương đang hàng giờ, hàng ngày hứng chịu. Khiến dư luận luôn đặt ra câu hỏi không biết đến khi nào người dân mới thoát khỏi cảnh “quýt làm, cam chịu”?

Hoàng Trinh
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Nghệ An: Công an huyện Quỳnh Lưu phá thành công chuyên án mua bán pháo nổ xuyên quốc gia

Nghệ An: Công an huyện Quỳnh Lưu phá thành công chuyên án mua bán pháo nổ xuyên quốc gia

Công an huyện Quỳnh Lưu (tỉnh Nghệ An) vừa triệt phá thành công chuyên án mua bán trái phép pháo nổ xuyên quốc gia, thu giữ 280kg pháo nổ các loại.
Công an Nghệ An bắt đối tượng Nguyễn Thành Huy trộm vàng sau 48 giờ gây án

Công an Nghệ An bắt đối tượng Nguyễn Thành Huy trộm vàng sau 48 giờ gây án

Công an Nghệ An vừa bắt giữ đối tượng Nguyễn Thành Huy trộm vàng với tổng trị giá tài sản gần 300 triệu đồng sau 48 giờ gây án.
Bắc Giang: Xử phạt Công ty Minh Hà 350 triệu đồng do vi phạm trong lĩnh vực môi trường

Bắc Giang: Xử phạt Công ty Minh Hà 350 triệu đồng do vi phạm trong lĩnh vực môi trường

UBND tỉnh Bắc Giang đã ra quyết định xử phạt Công ty Cổ phần Đầu tư sản xuất thương mại phát triển Minh Hà 350 triệu đồng trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Quảng Nam: Khởi tố đối tượng Lê Mạnh lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước

Quảng Nam: Khởi tố đối tượng Lê Mạnh lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước

Công an Quảng Nam đã khởi tố đối tượng Lê Mạnh lợi dụng quyền tự do dân chủ, đăng tải mạng xã hội xúc phạm lãnh đạo Đảng, Nhà nước, xuyên tạc lịch sử đất nước.
Bắc Giang: Cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn Công ty An Phát và Công ty Phú Ngọc

Bắc Giang: Cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn Công ty An Phát và Công ty Phú Ngọc

Công ty CP Đầu tư xây dựng và tư vấn An Phát và Công ty TNHH TMDV&XD Phú Ngọc bị cơ quan thuế tỉnh Bắc Giang cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn do nợ thuế.

Tin cùng chuyên mục

Thanh Hóa: Bắt đối tượng Bùi Văn Tuấn để điều tra hành vi lợi dụng quyền tự do dân chủ

Thanh Hóa: Bắt đối tượng Bùi Văn Tuấn để điều tra hành vi lợi dụng quyền tự do dân chủ

Công an Thanh Hóa đã bắt đối tượng Bùi Văn Tuấn để điều tra hành vi lợi dụng quyền tự do dân chủ, lên mạng xã hội facebook chửi bới, xuyên tạc, vu khống.
Công an tỉnh Đồng Nai phát hiện nhiều vi phạm tại các quán bar ‘trá hình’

Công an tỉnh Đồng Nai phát hiện nhiều vi phạm tại các quán bar ‘trá hình’

Công an tỉnh Đồng Nai đã phát hiện nhiều vi phạm về an toàn vệ sinh thực phẩm, kinh doanh hàng hóa nhập lậu tại 2 quán bar ‘trá hình’ ở huyện Long Thành.
Cà Mau: Cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn Công ty Đầu tư xây dựng BOT & BT miền Nam

Cà Mau: Cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn Công ty Đầu tư xây dựng BOT & BT miền Nam

Công ty Đầu tư xây dựng BOT & BT miền Nam vừa bị Cục Thuế tỉnh Cà Mau cưỡng chế thuế bằng biện pháp ngừng sử dụng hóa đơn do nợ thuế quá hạn.
Cục Thuế Bạc Liêu cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn Công ty Đầu tư xây dựng Thiên Long

Cục Thuế Bạc Liêu cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn Công ty Đầu tư xây dựng Thiên Long

Nợ thuế hơn 2,8 tỷ đồng, Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Thiên Long vừa bị Cục Thuế Bạc Liêu cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn.
Công an Hà Nội tìm thanh niên nhận tiền làm hồ sơ xuất khẩu lao động rồi

Công an Hà Nội tìm thanh niên nhận tiền làm hồ sơ xuất khẩu lao động rồi 'mất hút'

Công an Hà Nội đang tìm thanh niên nhận tiền làm hồ sơ cho người đi xuất khẩu lao động nước ngoài nhưng đến nay không thể liên lạc được với người này.
Hoàn tất cáo trạng truy tố cựu Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Trịnh Văn Chiến

Hoàn tất cáo trạng truy tố cựu Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Trịnh Văn Chiến

Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Thanh Hóa đã hoàn tất cáo trạng truy tố ông Trịnh Văn Chiến, cựu Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa và nhiều bị can khác.
Cục Thuế Hà Nam công khai danh sách 140 người nộp thuế nợ tiền thuế khu vực Duy Tiên – Lý Nhân

Cục Thuế Hà Nam công khai danh sách 140 người nộp thuế nợ tiền thuế khu vực Duy Tiên – Lý Nhân

Cục Thuế Hà Nam vừa công khai danh sách 140 người nộp thuế nợ hơn 24 tỷ đồng tiền thuế trên địa bàn khu vực Duy Tiên – Lý Nhân.
Hòa Bình: Công ty Đô thị sinh thái dầu khí Hòa Bình bị cưỡng chế ngừng sử dụng hóa đơn

Hòa Bình: Công ty Đô thị sinh thái dầu khí Hòa Bình bị cưỡng chế ngừng sử dụng hóa đơn

Công ty Đô thị sinh thái dầu khí Hòa Bình và Chi nhánh Công ty CP đầu tư năng lượng XDTM Hoàng Sơn-Trung tâm vật liệu xây dựng H bị cưỡng chế ngừng hóa đơn.
Thanh tra TP. Hồ Chí Minh phát hiện nhiều thiếu sót tại Công ty Công ích quận 12

Thanh tra TP. Hồ Chí Minh phát hiện nhiều thiếu sót tại Công ty Công ích quận 12

Thanh tra TP. Hồ Chí Minh chỉ rõ, Công ty TNHH MTV Dịch vụ Công ích quận 12 có nhiều thiếu sót, vi phạm trong quản lý, sử dụng vốn và tài sản.
Cựu Bộ trưởng Mai Tiến Dũng

Cựu Bộ trưởng Mai Tiến Dũng 'bút phê' trái thẩm quyền được giao tại dự án Đại Ninh

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đề nghị truy tố cựu Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng liên quan đến Dự án Đại Ninh.
Bình Thuận: Công ty Thép Trung Nguyên và loạt doanh nghiệp bị cưỡng chế thuế

Bình Thuận: Công ty Thép Trung Nguyên và loạt doanh nghiệp bị cưỡng chế thuế

Công ty TNHH Thép Trung Nguyên và loạt doanh nghiệp vừa bị Cục Thuế tỉnh Bình Thuận ban hành các quyết định cưỡng chế vì nợ thuế quá hạn.
Long An: Xử phạt Công ty Samduk Việt Nam, truy thu hơn 5,5 tỷ đồng tiền thuế

Long An: Xử phạt Công ty Samduk Việt Nam, truy thu hơn 5,5 tỷ đồng tiền thuế

Sau khi thanh kiểm tra, Cục Thuế tỉnh Long An phát hiện nhiều sai phạm tại Công ty TNHH Samduk Việt Nam và truy thu hơn 5,5 tỷ đồng tiền thuế.
Thái Bình: Công ty TNHH Thương mại vận tải biển An Phát bị cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn

Thái Bình: Công ty TNHH Thương mại vận tải biển An Phát bị cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn

Nợ thuế quá hạn hơn 3,6 tỷ đồng, Công ty TNHH Thương mại vận tải biển An Phát bị Cục thuế tỉnh Thái Bình cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn.
Tuyên Quang: Cưỡng chế ngừng sử dụng hoá đơn đối với Công ty TNHH Xây dựng và Vận tải Duy Long

Tuyên Quang: Cưỡng chế ngừng sử dụng hoá đơn đối với Công ty TNHH Xây dựng và Vận tải Duy Long

Ngày 2/11/2024, cơ quan thuế Tuyên Quang thông tin về việc cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn đối với Công ty TNHH Xây dựng và Vận tải Duy Long do nợ thuế.
Hà Nội: Khởi tố vụ án trốn thuế trong hoạt động kinh doanh trên sàn thương mại điện tử

Hà Nội: Khởi tố vụ án trốn thuế trong hoạt động kinh doanh trên sàn thương mại điện tử

Mặc dù được cơ quan thuế tuyên truyền nhưng đối tượng vấn cố tình trốn thuế trong hoạt động kinh doanh, buôn bán hàng hóa trên sàn thương mại điện tử.
Dự án hồ chứa nước Bản Mồng chậm tiến độ gây lãng phí: Khởi tố 8 bị can

Dự án hồ chứa nước Bản Mồng chậm tiến độ gây lãng phí: Khởi tố 8 bị can

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố 8 bị can để Dự án hồ chứa nước Bản Mồng (Nghệ An) chậm tiến độ, gây lãng phí.
Dòng chữ

Dòng chữ 'Tập đoàn Sơn Hải bảo hành 10 năm' trên biển báo cao tốc bất ngờ bị xóa

Tập đoàn Sơn Hải vừa gửi đơn tố giác đến Công an để làm rõ việc dòng chữ "Tập đoàn Sơn Hải bảo hành 10 năm" trên cao tốc Nghi Sơn – Diễn Châu bất ngờ bị xóa.
Nghệ An: Bắt Giám đốc Công ty TNHH TMDV Bông Sen Vàng lừa đảo góp vốn đầu tư

Nghệ An: Bắt Giám đốc Công ty TNHH TMDV Bông Sen Vàng lừa đảo góp vốn đầu tư

Công an tỉnh Nghệ An vừa bắt tạm giam Giám đốc Công ty TNHH TMDV Bông Sen Vàng về tội sử dụng tài liệu giả và lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng góp vốn đầu tư.
Kiên Giang: Bắt 3 đối tượng bán 3ha đất rừng phòng hộ tại TP. Phú Quốc

Kiên Giang: Bắt 3 đối tượng bán 3ha đất rừng phòng hộ tại TP. Phú Quốc

Công an tỉnh Kiên Giang vừa bắt tạm giam 3 đối tượng vì có hành vi bán 3ha đất rừng phòng hộ tại TP. Phú Quốc để lấy 4 tỷ đồng.
Thanh Hóa: Phát hiện, thu giữ hơn 1.000 bình

Thanh Hóa: Phát hiện, thu giữ hơn 1.000 bình 'khí cười'

Sau khi kiểm tra các cơ sở kinh doanh dịch vụ bar, pub, lực lượng chức năng Thanh Hóa đã thu giữ hơn 1.000 bình "khí cười" và nhiều phương tiện, vật dụng khác.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động