Phát triển hoạt động sáng kiến, sáng tạo: Cần gỡ vướng mắc nào?

Theo Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), năm 2023, cả nước đã có 121.613 giải pháp được đề nghị công nhận sáng kiến, 94.174 sáng kiến được công nhận.
Sẽ thành lập quỹ hỗ trợ các ý tưởng sáng tạo, đề tài, sáng kiến của thanh niên Sáng kiến dẫn đầu hiệu quả của PV GAS làm lợi lên đến 292 tỷ đồng Hà Nội: Thí điểm thêm “sáng kiến bỏ đèn đỏ để giảm ùn tắc” giao thông

121.613 giải pháp được đề nghị công nhận sáng kiến

Ngày 29/3, tại Hà Nội, được sự đồng ý của Bộ Khoa học và Công nghệ, UBND Thành phố Hà Nội, Cục Sở hữu trí tuệ phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị Sở hữu trí tuệ năm 2024 và các sự kiện bên lề.

ông Nguyễn Văn Bảy, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ
Ông Nguyễn Văn Bảy, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ

Về công tác phát triển hoạt động sáng kiến, sáng tạo, ông Nguyễn Văn Bảy, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ cho biết, công tác quản lý nhà nước ở Trung ương đối với các hoạt động sáng kiến, sáng tạo được thực hiện thông qua việc góp ý kiến, tư vấn cho các bộ, ngành, địa phương; tham gia các lớp tập huấn về sáng kiến do các bộ, ngành, địa phương tổ chức.

Ngoài ra, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đang phối hợp với các cơ quan liên quan chuẩn bị tổ chức Chương trình Sáng kiến vì cộng đồng lần thứ 5 vào năm 2024.

Hoạt động thúc đẩy phong trào sáng kiến, sáng tạo được triển khai ở hầu hết các địa phương, chủ yếu dưới hình thức tổ chức các hội thi, trao giải thưởng sáng tạo kỹ thuật trên địa bàn tỉnh (thường niên hoặc 2 năm 1 lần).

Trong năm 2023, đã có 28 Hội thi Sáng tạo kỹ thuật, 24 Hội thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng và 15 cuộc thi sáng tạo khác được các địa phương tổ chức với hàng nghìn giải pháp tham dự cùng hàng trăm giải thưởng được trao.

Thông qua các hội thi đã ghi nhận được những thành quả sáng tạo của các tác giả góp phần cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất, đem lại lợi ích kinh tế - xã hội.

Theo báo cáo từ các địa phương năm 2023, cả nước đã có 121.613 giải pháp được đề nghị công nhận sáng kiến, 94.174 sáng kiến được công nhận, trong đó 3.154 sáng kiến được công nhận phạm vi ảnh hưởng cấp tỉnh, tổng số tiền làm lợi do áp dụng sáng kiến là gần 200 tỷ đồng, số tiền trả thù lao, trả thưởng cho các tác giả sáng kiến là hơn 6 tỷ đồng và có 2.538 cán bộ được nâng lương trước thời hạn do có sáng kiến được công nhận.

"Có thể thấy, trong thời gian qua, hoạt động sáng kiến trong cả nước đã thành một phong trào rộng khắp, thể hiện sức sáng tạo mạnh mẽ của người lao động Việt Nam" - ông Nguyễn Văn Bảy nói.

Cần tháo gỡ vướng mắc, khó khăn

Từ thực tế về quản lý hoạt động sáng kiến tại TP. Hồ Chí Minh, bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung, Phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ, Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh kiến nghị Cục Sở hữu trí tuệ rà soát, tham mưu sửa đổi, bổ sung một số quy định của Nghị định số 13/2012/NĐ-CP và Thông tư số 18/2013/TT-BKHCN, kết hợp nghiên cứu các văn bản pháp luật về thi đua, khen thưởng liên quan đến sáng kiến cho phù hợp với thực tiễn quản lý hoạt động sáng kiến của địa phương.

Phát triển hoạt động sáng kiến, sáng tạo: Cần gỡ vướng mắc nào?
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cùng các đại biểu thăm quan triển lãm một số thành tựu về sở hữu trí tuệ được giới thiệu tại Hội nghị Sở hữu trí tuệ năm 2024

Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung, việc đánh giá các tiêu chí "hiệu quả áp dụng và khả năng nhân rộng" của sáng kiến làm cơ sở xét danh hiệu thi đua, khen thưởng các cấp (theo Luật Thi đua Khen thưởng năm 2022 và các văn bản hướng dẫn), sau khi sáng kiến đã được công nhận cũng gặp nhiều khó khăn.

Bởi vì chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể để đánh giá các tiêu chí trên nên việc đánh giá thường dựa trên ý kiến chủ quan của Bộ phận tham mưu và Hội đồng sáng kiến cấp Thành phố.

Bên cạnh đó, sáng kiến của mỗi ngành, lĩnh vực có đặc thù riêng, khác nhau về "hiệu quả áp dụng, khả năng nhân rộng" và với số lượng sáng kiến hàng năm của các cấp cơ sở gửi về Hội đồng sáng kiến cấp Thành phố quá lớn (khoảng 1.000 sáng kiến/năm) thì đòi hỏi bộ phận tham mưu phải có kiến thức, thông tin rất rộng để có thể đánh giá một cách khách quan hay việc tham khảo ý kiến các chuyên gia để có thêm thông tin là khó khả thi.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung cũng nêu thực tế, trường hợp sáng kiến được tạo ra do Nhà nước đầu tư kinh phí, phương tiện vật chất - kỹ thuật, nếu người đứng đầu là tác giả sáng kiến phải được sự chấp thuận của cơ quan quản lý cấp trên trực tiếp (cơ quan, tổ chức của Nhà nước).

"Tuy nhiên, khái niệm “đầu tư kinh phí” hoặc “phương tiện vật chất - kỹ thuật” chưa được giải thích và hướng dẫn cụ thể đối với sáng kiến của cán bộ, công chức thuộc khối cơ quan hành chính" - bà Nhung nói.

Đầu tư kinh phí có thể hiểu là ngoài kinh phí được cấp trực tiếp để tạo ra sáng kiến, còn có thể là từ tiền lương, phụ cấp, bồi dưỡng theo quy định; Đầu tư phương tiện vật chất - kỹ thuật có thể hiểu là sử dụng các thiết bị văn phòng, máy tính, internet có sẵn, điện nước...).

Đồng thời, việc phải có “sự chấp thuận của cơ quan quản lý cấp trên” đối với sáng kiến mà tác giả là người đứng đầu các sở, ban, ngành, UBND quận - huyện, UBND Thành phố cũng gây trở ngại trong quá trình triển khai, dẫn đến ảnh hưởng đến tiến độ công tác thi đua, khen thưởng.

Quy định về tính mới “Chưa được quy định thành tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm bắt buộc phải thực hiện” chưa phù hợp với thực tiễn việc xét công nhận sáng kiến cho tác giả làm việc tại khối cơ quan Nhà nước vì có nhiều giải pháp có sản phẩm là văn bản quy phạm pháp luật (nghị quyết, quy định, quy chế...) phải thực hiện theo trình tự, thủ tục và được cấp có thẩm quyền ban hành mới có thể áp dụng được trên thực tiễn.

Nếu giải pháp được nộp đơn yêu cầu công nhận sáng kiến trước khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt, ban hành thì lại không đáp ứng với điều kiện công nhận sáng kiến “Đã được áp dụng hoặc áp dụng thử tại cơ sở".

Còn nếu tác giả nộp đơn sau khi giải pháp được phê duyệt, ban hành thì lại không thỏa mãn điều kiện “Chưa được quy định thành tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm bắt buộc phải thực hiện”.

Ngoài ra, quy định về trả thù lao cho tác giả sáng kiến, Điểm a Khoản 2 Điều 10 Nghị định số 13/2012/NĐ-CP quy định việc chi trả thù lao trả cho tác giả là: “với mức tối thiểu 7% tiền làm lợi thu được do áp dụng sáng kiến của mỗi năm, trường hợp không tính được tiền làm lợi do áp dụng sáng kiến thì trả với mức tối thiểu 5 lần mức lương tối thiểu chung theo quy định của Nhà nước tại thời điểm trả thù lao”.

Điểm g Khoản 1 Điều 5 Thông tư số 18/2013/TT-BKHCN đề cập đến việc tác giả phải tính số tiền làm lợi (nếu có thể tính được) và nêu cách tính cụ thể trong đơn đề nghị công nhận sáng kiến.

Tuy nhiên, trên thực tế thì tác giả sáng kiến khó chứng minh được vì khó thu thập được thông tin, chứng cứ hoặc có những sáng kiến thuộc khối cơ quan hành chính Nhà nước khó có thể tính được số tiền làm lợi; đồng thời pháp luật cũng không quy định chủ đầu tư hay tác giả thực hiện và cách tính như thế nào dẫn đến việc doanh nghiệp (thuộc Nhà nước) phải áp dụng mức chi trả theo 5 lần mức lương tối thiểu chung.

Quỳnh Nga
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Sở hữu trí tuệ

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Nguy cơ an ninh mạng vẫn là

Nguy cơ an ninh mạng vẫn là 'thảm hoạ' với sự tồn tại của doanh nghiệp

Việc cảnh báo giúp các doanh nghiệp nâng cao nhận thức và chủ động ứng phó trước các cuộc tấn công mạng ngày càng tinh vi hiện là nhiệm vụ cấp bách.
Hơn 49.000 xe Toyota bán ra thị trường trong 10 tháng qua

Hơn 49.000 xe Toyota bán ra thị trường trong 10 tháng qua

Trong tháng 10/2024, Toyota bán ra thị trường 8.736 xe, đạt kỷ lục doanh số kể từ đầu năm 2024 đến nay và gia tăng khoảng cách với các đối thủ xếp sau.
Khu vực châu Á - Thái Bình Dương cần 19.500 máy bay mới

Khu vực châu Á - Thái Bình Dương cần 19.500 máy bay mới

Dự báo khu vực châu Á - Thái Bình Dương sẽ cần 19.500 máy bay mới vào năm 2043, đồng thời, lưu lượng hành khách sẽ có tốc độ tăng trưởng hàng năm là 4,8%.
Khách mua Toyota Yaris Cross được hỗ trợ 50% lệ phí trước bạ

Khách mua Toyota Yaris Cross được hỗ trợ 50% lệ phí trước bạ

Ra mắt thị trường Việt hồi tháng 9/2023 bằng hình thức nhập khẩu nguyên chiếc từ Indonesia, Toyota Yaris Cross ghi dấu ấn với khách hàng bằng thiết kế hiện đại.
Các hãng xe ô tô tung ưu đãi nhằm kích cầu thị trường cuối năm

Các hãng xe ô tô tung ưu đãi nhằm kích cầu thị trường cuối năm

Nhiều mẫu xe lắp ráp trong nước cũng như nhập khẩu đang được ưu đãi để thu hút khách hàng, kích cầu thị trường dịp mua sắm cuối năm.

Tin cùng chuyên mục

Triển khai hơn 300 trạm 5G Open RAN tại nhiều địa phương vào đầu năm 2025

Triển khai hơn 300 trạm 5G Open RAN tại nhiều địa phương vào đầu năm 2025

Ngay từ đầu năm 2025, Viettel sẽ triển khai hơn 300 trạm 5G Open RAN tại một số tỉnh thành, tiến tới mở rộng quy mô lớn tại Việt Nam và thị trường quốc tế.
Thị trường ô tô tháng 10: Top 5 ô tô bán chạy và

Thị trường ô tô tháng 10: Top 5 ô tô bán chạy và 'ế khách' nhất

Về doanh số thị trường ô tô tháng 10 vừa qua, Mitsubishi Xpander vẫn là chiếc xe bán chạy nhất; trong khi Honda Accord bán chậm nhất chỉ với 4 chiếc bán ra.
VinFast sẽ được

VinFast sẽ được 'bơm' 85.000 tỷ đồng từ Vingroup và tỷ phú Phạm Nhật Vượng

Công ty VinFast nhận hỗ trợ tài chính từ Tập đoàn Vingroup và ông Phạm Nhật Vượng nhằm dự phòng nguồn vốn, tập trung bứt phá.
Điều tra 1,4 triệu ô tô Honda tại Mỹ bởi liên quan lỗi động cơ

Điều tra 1,4 triệu ô tô Honda tại Mỹ bởi liên quan lỗi động cơ

Cục Quản lý an toàn giao thông đường cao tốc quốc gia Mỹ (NHTSA) tiến hành điều tra 1,4 triệu ô tô Honda do lỗi liên quan đến động cơ xe.
Đầu máy cũ

Đầu máy cũ 'lột xác' từ trí tuệ người Việt, ngành đường sắt thêm ‘sức đẩy’ mới

Việc cải tạo động cơ cho đầu máy D13E nhận được nhiều đánh giá tích cực nhờ những cải tiến đáng kể trong vận hành và tiết kiệm chi phí cho ngành đường sắt.
Thị trường ô tô tiếp tục tăng trưởng, gần 39.000 ô tô được bán ra trong tháng 10

Thị trường ô tô tiếp tục tăng trưởng, gần 39.000 ô tô được bán ra trong tháng 10

Thị trường ô tô tiếp tục sôi động trong những tháng cuối năm. Triển lãm ô tô Việt Nam vào cuối tháng 10 khiến doanh số tiêu thụ ô tô của các hãng tăng trưởng.
Những thương hiệu ô tô bán chạy tại Việt Nam 10 tháng năm 2024

Những thương hiệu ô tô bán chạy tại Việt Nam 10 tháng năm 2024

Sau 10 tháng năm 2024, Toyota và Hyundai tiếp tục là hai thương hiệu bán chạy tại thị trường ô tô Việt Nam.
Về nhà an toàn - Thưởng thức bia có trách nhiệm vì ai đó cần bạn

Về nhà an toàn - Thưởng thức bia có trách nhiệm vì ai đó cần bạn

Cuộc vui trọn ven, về nhà an toàn vì ai đó cần bạn, chiến dịch được AB InBev phối hợp với tập đoàn Begroup và Xanh SM phát động.
Sau video cháy xe Porsche trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, tài xế cần lưu ý gì?

Sau video cháy xe Porsche trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, tài xế cần lưu ý gì?

Tình huống siêu xe Porsche cháy trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng cũng là bài học cho nhiều tài xế điều khiển phương tiện trên cao tốc khi đạt tốc độ cao.
Không chỉ các hãng ô tô, nhiều doanh nghiệp sản xuất cũng giảm

Không chỉ các hãng ô tô, nhiều doanh nghiệp sản xuất cũng giảm 'rót vốn' vào Trung Quốc?

Giá trị đầu tư trực tiếp nước ngoài “rót vốn” vào Trung Quốc đã giảm gần 13 tỷ USD trong 9 tháng năm 2024 khi nhiều doanh nghiệp rút khỏi các liên doanh.
Tập trung phát triển bộ giải pháp, dịch vụ an ninh mạng cho doanh nghiệp

Tập trung phát triển bộ giải pháp, dịch vụ an ninh mạng cho doanh nghiệp

Công ty cổ phần An ninh mạng SCS vừa công bố bộ nhận diện thương hiệu mới và ra mắt bộ giải pháp, dịch vụ an ninh mạng cho tổ chức, doanh nghiệp.
Việt Nam có thể hoàn toàn tự chủ cơ sở vật chất cho sản xuất bán dẫn

Việt Nam có thể hoàn toàn tự chủ cơ sở vật chất cho sản xuất bán dẫn

Việc kết hợp 3 nhà gồm Nhà trường – Nhà doanh nghiệp – Nhà nước là bước đi quan trọng thúc đẩy phát triển ngành chế tạo bán dẫn của Việt Nam.
"Làn sóng" cắt giảm nhân sự tại nhiều hãng ô tô, có nơi đã đóng cửa nhà máy

"Làn sóng" cắt giảm nhân sự tại nhiều hãng ô tô, có nơi đã đóng cửa nhà máy

Chỉ trong 2 ngày 7-8/11, Nissan, Audi đã công bố việc cắt giảm nhân sự. Điều này cũng đến từ những thay đổi về nhu cầu của thị trường ô tô thế giới.
Mỹ: Ngành công nghiệp ô tô thay đổi ra sao sau khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống

Mỹ: Ngành công nghiệp ô tô thay đổi ra sao sau khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống

Sau khi ông Donald Trump đắc cử vị trí Tổng thống Mỹ, nhiều mức thuế mới đối với ô tô nhập khẩu thay đổi, đồng thời đảo ngược chính sách ủng hộ ô tô điện.
Tổ chức Diễn đàn Quốc gia phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II

Tổ chức Diễn đàn Quốc gia phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II

Diễn đàn Quốc gia phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II sẽ diễn ra từ ngày 13-14/11 tại Trung tâm Hội nghị & Triển lãm Bình Dương.
Ô tô nhập khẩu nguyên chiếc về Việt Nam 10 tháng ước đạt 143.084 xe

Ô tô nhập khẩu nguyên chiếc về Việt Nam 10 tháng ước đạt 143.084 xe

Lượng ô tô nhập khẩu nguyên chiếc trong 10 tháng năm 2024 ước đạt 143.084 chiếc với giá trị 2,937 tỷ USD, tăng 37,8% về lượng và tăng 19,1% về giá trị.
Dự án hỗ trợ nhà cung cấp thuần Việt năm thứ 3 của Toyota ghi nhận thành quả bước đầu

Dự án hỗ trợ nhà cung cấp thuần Việt năm thứ 3 của Toyota ghi nhận thành quả bước đầu

2024 là năm thứ 3 liên tiếp Toyota phối hợp cùng Cục Công nghiệp - Bộ Công Thương triển khai dự án hỗ trợ nhà cung cấp trong nước.

'Điểm danh' những mẫu xe không đạt mức an toàn 5 sao tại Mỹ

Trong những mẫu xe không đạt điểm số cao nhất về đánh giá an toàn tại Bắc Mỹ, cái tên Kia Sorento 2025 đang được quan tâm nhất bởi đây là sản phẩm bán chạy.
Honda Việt Nam triệu hồi hơn 11.000 xe CR-V, CIVIC, CIVIC Type-R vì lỗi hệ thống lái

Honda Việt Nam triệu hồi hơn 11.000 xe CR-V, CIVIC, CIVIC Type-R vì lỗi hệ thống lái

Ngày 6/11, Honda Việt Nam công bố triển khai chiến dịch triệu hồi hơn 11.000 xe CR-V, CIVIC, CIVIC Type-R để sửa chữa phụ tùng thước lái.
Mẫu xe Omoda đầu tiên sắp mở bán tại Việt Nam có gì đặc biệt

Mẫu xe Omoda đầu tiên sắp mở bán tại Việt Nam có gì đặc biệt

Ngày 6/11, Omoda & Jaecoo Việt Nam cho biết, lô xe Omoda C5 đầu tiên đã rời cảng Indonesia để về Việt Nam. Xe sẽ được phân phối và công bố giá vào cuối tháng 11
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động