Phát triển hoạt động sáng kiến, sáng tạo: Cần gỡ vướng mắc nào?

Theo Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), năm 2023, cả nước đã có 121.613 giải pháp được đề nghị công nhận sáng kiến, 94.174 sáng kiến được công nhận.
Sẽ thành lập quỹ hỗ trợ các ý tưởng sáng tạo, đề tài, sáng kiến của thanh niên Sáng kiến dẫn đầu hiệu quả của PV GAS làm lợi lên đến 292 tỷ đồng Hà Nội: Thí điểm thêm “sáng kiến bỏ đèn đỏ để giảm ùn tắc” giao thông

121.613 giải pháp được đề nghị công nhận sáng kiến

Ngày 29/3, tại Hà Nội, được sự đồng ý của Bộ Khoa học và Công nghệ, UBND Thành phố Hà Nội, Cục Sở hữu trí tuệ phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị Sở hữu trí tuệ năm 2024 và các sự kiện bên lề.

ông Nguyễn Văn Bảy, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ
Ông Nguyễn Văn Bảy, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ

Về công tác phát triển hoạt động sáng kiến, sáng tạo, ông Nguyễn Văn Bảy, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ cho biết, công tác quản lý nhà nước ở Trung ương đối với các hoạt động sáng kiến, sáng tạo được thực hiện thông qua việc góp ý kiến, tư vấn cho các bộ, ngành, địa phương; tham gia các lớp tập huấn về sáng kiến do các bộ, ngành, địa phương tổ chức.

Ngoài ra, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đang phối hợp với các cơ quan liên quan chuẩn bị tổ chức Chương trình Sáng kiến vì cộng đồng lần thứ 5 vào năm 2024.

Hoạt động thúc đẩy phong trào sáng kiến, sáng tạo được triển khai ở hầu hết các địa phương, chủ yếu dưới hình thức tổ chức các hội thi, trao giải thưởng sáng tạo kỹ thuật trên địa bàn tỉnh (thường niên hoặc 2 năm 1 lần).

Trong năm 2023, đã có 28 Hội thi Sáng tạo kỹ thuật, 24 Hội thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng và 15 cuộc thi sáng tạo khác được các địa phương tổ chức với hàng nghìn giải pháp tham dự cùng hàng trăm giải thưởng được trao.

Thông qua các hội thi đã ghi nhận được những thành quả sáng tạo của các tác giả góp phần cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất, đem lại lợi ích kinh tế - xã hội.

Theo báo cáo từ các địa phương năm 2023, cả nước đã có 121.613 giải pháp được đề nghị công nhận sáng kiến, 94.174 sáng kiến được công nhận, trong đó 3.154 sáng kiến được công nhận phạm vi ảnh hưởng cấp tỉnh, tổng số tiền làm lợi do áp dụng sáng kiến là gần 200 tỷ đồng, số tiền trả thù lao, trả thưởng cho các tác giả sáng kiến là hơn 6 tỷ đồng và có 2.538 cán bộ được nâng lương trước thời hạn do có sáng kiến được công nhận.

"Có thể thấy, trong thời gian qua, hoạt động sáng kiến trong cả nước đã thành một phong trào rộng khắp, thể hiện sức sáng tạo mạnh mẽ của người lao động Việt Nam" - ông Nguyễn Văn Bảy nói.

Cần tháo gỡ vướng mắc, khó khăn

Từ thực tế về quản lý hoạt động sáng kiến tại TP. Hồ Chí Minh, bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung, Phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ, Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh kiến nghị Cục Sở hữu trí tuệ rà soát, tham mưu sửa đổi, bổ sung một số quy định của Nghị định số 13/2012/NĐ-CP và Thông tư số 18/2013/TT-BKHCN, kết hợp nghiên cứu các văn bản pháp luật về thi đua, khen thưởng liên quan đến sáng kiến cho phù hợp với thực tiễn quản lý hoạt động sáng kiến của địa phương.

Phát triển hoạt động sáng kiến, sáng tạo: Cần gỡ vướng mắc nào?
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cùng các đại biểu thăm quan triển lãm một số thành tựu về sở hữu trí tuệ được giới thiệu tại Hội nghị Sở hữu trí tuệ năm 2024

Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung, việc đánh giá các tiêu chí "hiệu quả áp dụng và khả năng nhân rộng" của sáng kiến làm cơ sở xét danh hiệu thi đua, khen thưởng các cấp (theo Luật Thi đua Khen thưởng năm 2022 và các văn bản hướng dẫn), sau khi sáng kiến đã được công nhận cũng gặp nhiều khó khăn.

Bởi vì chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể để đánh giá các tiêu chí trên nên việc đánh giá thường dựa trên ý kiến chủ quan của Bộ phận tham mưu và Hội đồng sáng kiến cấp Thành phố.

Bên cạnh đó, sáng kiến của mỗi ngành, lĩnh vực có đặc thù riêng, khác nhau về "hiệu quả áp dụng, khả năng nhân rộng" và với số lượng sáng kiến hàng năm của các cấp cơ sở gửi về Hội đồng sáng kiến cấp Thành phố quá lớn (khoảng 1.000 sáng kiến/năm) thì đòi hỏi bộ phận tham mưu phải có kiến thức, thông tin rất rộng để có thể đánh giá một cách khách quan hay việc tham khảo ý kiến các chuyên gia để có thêm thông tin là khó khả thi.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung cũng nêu thực tế, trường hợp sáng kiến được tạo ra do Nhà nước đầu tư kinh phí, phương tiện vật chất - kỹ thuật, nếu người đứng đầu là tác giả sáng kiến phải được sự chấp thuận của cơ quan quản lý cấp trên trực tiếp (cơ quan, tổ chức của Nhà nước).

"Tuy nhiên, khái niệm “đầu tư kinh phí” hoặc “phương tiện vật chất - kỹ thuật” chưa được giải thích và hướng dẫn cụ thể đối với sáng kiến của cán bộ, công chức thuộc khối cơ quan hành chính" - bà Nhung nói.

Đầu tư kinh phí có thể hiểu là ngoài kinh phí được cấp trực tiếp để tạo ra sáng kiến, còn có thể là từ tiền lương, phụ cấp, bồi dưỡng theo quy định; Đầu tư phương tiện vật chất - kỹ thuật có thể hiểu là sử dụng các thiết bị văn phòng, máy tính, internet có sẵn, điện nước...).

Đồng thời, việc phải có “sự chấp thuận của cơ quan quản lý cấp trên” đối với sáng kiến mà tác giả là người đứng đầu các sở, ban, ngành, UBND quận - huyện, UBND Thành phố cũng gây trở ngại trong quá trình triển khai, dẫn đến ảnh hưởng đến tiến độ công tác thi đua, khen thưởng.

Quy định về tính mới “Chưa được quy định thành tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm bắt buộc phải thực hiện” chưa phù hợp với thực tiễn việc xét công nhận sáng kiến cho tác giả làm việc tại khối cơ quan Nhà nước vì có nhiều giải pháp có sản phẩm là văn bản quy phạm pháp luật (nghị quyết, quy định, quy chế...) phải thực hiện theo trình tự, thủ tục và được cấp có thẩm quyền ban hành mới có thể áp dụng được trên thực tiễn.

Nếu giải pháp được nộp đơn yêu cầu công nhận sáng kiến trước khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt, ban hành thì lại không đáp ứng với điều kiện công nhận sáng kiến “Đã được áp dụng hoặc áp dụng thử tại cơ sở".

Còn nếu tác giả nộp đơn sau khi giải pháp được phê duyệt, ban hành thì lại không thỏa mãn điều kiện “Chưa được quy định thành tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm bắt buộc phải thực hiện”.

Ngoài ra, quy định về trả thù lao cho tác giả sáng kiến, Điểm a Khoản 2 Điều 10 Nghị định số 13/2012/NĐ-CP quy định việc chi trả thù lao trả cho tác giả là: “với mức tối thiểu 7% tiền làm lợi thu được do áp dụng sáng kiến của mỗi năm, trường hợp không tính được tiền làm lợi do áp dụng sáng kiến thì trả với mức tối thiểu 5 lần mức lương tối thiểu chung theo quy định của Nhà nước tại thời điểm trả thù lao”.

Điểm g Khoản 1 Điều 5 Thông tư số 18/2013/TT-BKHCN đề cập đến việc tác giả phải tính số tiền làm lợi (nếu có thể tính được) và nêu cách tính cụ thể trong đơn đề nghị công nhận sáng kiến.

Tuy nhiên, trên thực tế thì tác giả sáng kiến khó chứng minh được vì khó thu thập được thông tin, chứng cứ hoặc có những sáng kiến thuộc khối cơ quan hành chính Nhà nước khó có thể tính được số tiền làm lợi; đồng thời pháp luật cũng không quy định chủ đầu tư hay tác giả thực hiện và cách tính như thế nào dẫn đến việc doanh nghiệp (thuộc Nhà nước) phải áp dụng mức chi trả theo 5 lần mức lương tối thiểu chung.

Quỳnh Nga
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Sở hữu trí tuệ

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Mẫu bán tải bán chạy tại Đông Nam Á cập nhật động cơ hybrid

Mẫu bán tải bán chạy tại Đông Nam Á cập nhật động cơ hybrid

Mẫu xe bán tải Isuzu D-Max và chiếc SUV MU-X đã noi gương chiếc Toyota Hilux trong việc bổ sung tùy chọn động cơ hybrid nhẹ, giúp tiết kiệm nhiên liệu hơn.
Lượng ô tô nhập khẩu trong nửa đầu tháng 11 tăng mạnh

Lượng ô tô nhập khẩu trong nửa đầu tháng 11 tăng mạnh

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, 15 ngày đầu tháng 11, cả nước nhập khẩu hơn 10.000 ô tô nguyên chiếc các loại, tổng kim ngạch đạt 212,71 triệu USD.
Ngày hội khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam 2024 diễn ra tại Hải Phòng

Ngày hội khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam 2024 diễn ra tại Hải Phòng

Sáng 21/11, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức họp báo về Ngày hội khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam (TECHFEST) 2024. Sự kiện sẽ diễn ra từ 26-28/11 tại Hải Phòng.
Cận cảnh

Cận cảnh 'cá voi bay' gây chú ý khi xuất hiện ở sân bay Nội Bài

Tối 19/11, hình ảnh về chiếc máy bay cỡ lớn có hình dạng như cá voi đã xuất hiện tại sân bay Nội Bài, TP. Hà Nội, gây chú ý nhiều người theo dõi.
Lô xe Omoda C5 chính thức cập cảng, sẵn sàng bàn giao cho khách hàng Việt

Lô xe Omoda C5 chính thức cập cảng, sẵn sàng bàn giao cho khách hàng Việt

Lô xe Omoda C5 đầu tiên hoàn tất thủ tục thông quan tại cảng Hải Phòng vào sáng nay và chính thức chuyển giao cho nhà phân phối Omoda & Jaecoo Việt Nam.

Tin cùng chuyên mục

Vì sao xăng sinh học RON 92 E5 vẫn gặp thách thức tại thị trường Việt Nam?

Vì sao xăng sinh học RON 92 E5 vẫn gặp thách thức tại thị trường Việt Nam?

Dù được phân phối gần 10 năm nay, nhiên liệu sinh học RON 92 E5 vẫn chưa được nhiều chủ sở hữu phương tiện sử dụng vì chưa hiểu rõ về loại xăng này.
Giám sát chương trình triệu hồi gần 2.700 xe Honda CR-V e:HEV RS để thay thế bơm nhiên liệu cao áp

Giám sát chương trình triệu hồi gần 2.700 xe Honda CR-V e:HEV RS để thay thế bơm nhiên liệu cao áp

Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đang thực hiện giám sát chương trình triệu hồi gần 2.700 xe Honda CR-V e:HEV RS để thay thế bơm nhiên liệu cao áp.
ICT Competition 2024 - 2025 chính thức khởi động, nhiều cơ hội học tập cho sinh viên công nghệ

ICT Competition 2024 - 2025 chính thức khởi động, nhiều cơ hội học tập cho sinh viên công nghệ

Huawei Việt Nam chính thức khởi động cuộc thi ICT Competition 2024-2025. Đây là cuộc thi thường niên dành cho sinh viên chuyên ngành công nghệ toàn thế giới.
VinBigdata vào top 10 thế giới về công nghệ nhận diện khuôn mặt

VinBigdata vào top 10 thế giới về công nghệ nhận diện khuôn mặt

Công ty Cổ phần VinBigdata (Tập đoàn Vingroup) vào top 10 thế giới ở hạng mục nhận diện khuôn mặt Mugshot Webcam
Volvo Cars chính thức ra mắt mẫu xe thuần điện đầu tiên tại Việt Nam

Volvo Cars chính thức ra mắt mẫu xe thuần điện đầu tiên tại Việt Nam

Volvo Cars đã chính thức ra mắt mẫu xe thuần điện đầu tiên tại Việt Nam EC40 sau khi hoàn thiện dải sản phẩm Plug-in Hybrid.
40 năm ra đời APC UPS: Dấu son trên hành trình đổi mới sáng tạo bền vững

40 năm ra đời APC UPS: Dấu son trên hành trình đổi mới sáng tạo bền vững

Kể từ sản phẩm đầu tiên mang mã hiệu 450AT+ ra đời năm 1984, công nghệ APC UPS liên tục được đổi mới sáng tạo.
VinFast VF 3 tạo trào lưu cá nhân hoá xe mini tại Việt Nam như thế nào?

VinFast VF 3 tạo trào lưu cá nhân hoá xe mini tại Việt Nam như thế nào?

VinFast VF 3 “độ” màu sắc, trang trí bắt mắt đã được lan tỏa rất mạnh mẽ trên các trang mạng xã hội, tạo nên một cộng đồng người dùng sôi nổi.
MSB hợp tác cùng Backbase, SmartOSC triển khai nền tảng ngân hàng tương tác

MSB hợp tác cùng Backbase, SmartOSC triển khai nền tảng ngân hàng tương tác

Ngân hàng Thương mại Cổ phần Hàng Hải Việt Nam (MSB) hợp tác cùng Backbase với sự hỗ trợ triển khai từ SmartOSC triển khai nền tảng ngân hàng tương tác.
Khi cuộc đua ứng dụng AI tăng tốc, nhân tài là yếu tố tạo nên sự khác biệt

Khi cuộc đua ứng dụng AI tăng tốc, nhân tài là yếu tố tạo nên sự khác biệt

Khi cuộc đua ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tăng tốc, nhân tài sẽ là yếu tố tạo nên sự khác biệt chính cho các công ty. Hiện đang thiếu nhân tài ở lĩnh vực này.
Năm 2030, lợi ích từ trí tuệ nhân tạo cho doanh nghiệp đạt 79,3 tỷ USD

Năm 2030, lợi ích từ trí tuệ nhân tạo cho doanh nghiệp đạt 79,3 tỷ USD

Nếu các công cụ trí tuệ nhân tạo (Al) được ứng dụng rộng rãi, lợi ích kinh tế từ Al ước tính lên tới 79,3 tỷ USD cho các doanh nghiệp Việt Nam vào năm 2030.
Nguy cơ an ninh mạng vẫn là

Nguy cơ an ninh mạng vẫn là 'thảm hoạ' với sự tồn tại của doanh nghiệp

Việc cảnh báo giúp các doanh nghiệp nâng cao nhận thức và chủ động ứng phó trước các cuộc tấn công mạng ngày càng tinh vi hiện là nhiệm vụ cấp bách.
Hơn 49.000 xe Toyota bán ra thị trường trong 10 tháng qua

Hơn 49.000 xe Toyota bán ra thị trường trong 10 tháng qua

Trong tháng 10/2024, Toyota bán ra thị trường 8.736 xe, đạt kỷ lục doanh số kể từ đầu năm 2024 đến nay và gia tăng khoảng cách với các đối thủ xếp sau.
Khu vực châu Á - Thái Bình Dương cần 19.500 máy bay mới

Khu vực châu Á - Thái Bình Dương cần 19.500 máy bay mới

Dự báo khu vực châu Á - Thái Bình Dương sẽ cần 19.500 máy bay mới vào năm 2043, đồng thời, lưu lượng hành khách sẽ có tốc độ tăng trưởng hàng năm là 4,8%.
Khách mua Toyota Yaris Cross được hỗ trợ 50% lệ phí trước bạ

Khách mua Toyota Yaris Cross được hỗ trợ 50% lệ phí trước bạ

Ra mắt thị trường Việt hồi tháng 9/2023 bằng hình thức nhập khẩu nguyên chiếc từ Indonesia, Toyota Yaris Cross ghi dấu ấn với khách hàng bằng thiết kế hiện đại.
Các hãng xe ô tô tung ưu đãi nhằm kích cầu thị trường cuối năm

Các hãng xe ô tô tung ưu đãi nhằm kích cầu thị trường cuối năm

Nhiều mẫu xe lắp ráp trong nước cũng như nhập khẩu đang được ưu đãi để thu hút khách hàng, kích cầu thị trường dịp mua sắm cuối năm.
Triển khai hơn 300 trạm 5G Open RAN tại nhiều địa phương vào đầu năm 2025

Triển khai hơn 300 trạm 5G Open RAN tại nhiều địa phương vào đầu năm 2025

Ngay từ đầu năm 2025, Viettel sẽ triển khai hơn 300 trạm 5G Open RAN tại một số tỉnh thành, tiến tới mở rộng quy mô lớn tại Việt Nam và thị trường quốc tế.
Thị trường ô tô tháng 10: Top 5 ô tô bán chạy và

Thị trường ô tô tháng 10: Top 5 ô tô bán chạy và 'ế khách' nhất

Về doanh số thị trường ô tô tháng 10 vừa qua, Mitsubishi Xpander vẫn là chiếc xe bán chạy nhất; trong khi Honda Accord bán chậm nhất chỉ với 4 chiếc bán ra.
VinFast sẽ được

VinFast sẽ được 'bơm' 85.000 tỷ đồng từ Vingroup và tỷ phú Phạm Nhật Vượng

Công ty VinFast nhận hỗ trợ tài chính từ Tập đoàn Vingroup và ông Phạm Nhật Vượng nhằm dự phòng nguồn vốn, tập trung bứt phá.
Điều tra 1,4 triệu ô tô Honda tại Mỹ bởi liên quan lỗi động cơ

Điều tra 1,4 triệu ô tô Honda tại Mỹ bởi liên quan lỗi động cơ

Cục Quản lý an toàn giao thông đường cao tốc quốc gia Mỹ (NHTSA) tiến hành điều tra 1,4 triệu ô tô Honda do lỗi liên quan đến động cơ xe.
Đầu máy cũ

Đầu máy cũ 'lột xác' từ trí tuệ người Việt, ngành đường sắt thêm ‘sức đẩy’ mới

Việc cải tạo động cơ cho đầu máy D13E nhận được nhiều đánh giá tích cực nhờ những cải tiến đáng kể trong vận hành và tiết kiệm chi phí cho ngành đường sắt.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động