Phát hiện mới trong chuyển hoá nhiệt thải thành điện năng

Các nhà khoa học Mỹ phát triển thiết bị chuyển hóa nhiệt thải thành điện năng với một tấm kính cách nhiệt trong suốt cùng tia hồng ngoại.
Quy định mới về phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới Pin Natri-ion có thể thay đổi cục diện lưu trữ năng lượng như thế nào? Làm sao ban đêm vẫn sản xuất ra điện năng lượng mặt trời?

Thiết bị TPV không khe hở chân không

Một tấm kính cách nhiệt trong suốt với tia hồng ngoại cho phép truyền tải năng lượng nhiệt hiệu quả, dẫn đến sự gia tăng đáng kể về công suất đầu ra.

ột nhóm kỹ sư và nhà khoa học vật liệu tại Đại học Colorado Boulder (Mỹ) đã phát triển một thiết bị nhiệt quang điện (thermophotovoltaic - TPV) mới có khả năng chuyển đổi bức xạ nhiệt thành điện năng với hiệu suất cao chưa từng có, thậm chí vượt qua giới hạn lý thuyết.

Phát hiện mới trong chuyển hoá nhiệt thải thành điện năng

Thiết bị TPV khe hở không chân không, được thiết kế bởi nhóm nghiên cứu tại Đại học Colorado Boulder (Mỹ). Ảnh: CU Boulder

"Hai phần ba tổng năng lượng mà chúng ta sử dụng bị chuyển hóa thành nhiệt. Hãy nghĩ về việc lưu trữ năng lượng và tạo ra điện mà không cần đến nhiên liệu hóa thạch. Chúng ta có thể thu hồi một phần nhiệt năng bị lãng phí này và sử dụng nó để tạo ra điện sạch" - Phó Giáo sư Longji Cui, Trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết trong một thông cáo báo chí.

Mật độ công suất cao hơn nhờ ‘khe hở chân không bằng không’

Các hệ thống TPV truyền thống, vốn chuyển hóa nhiệt thành điện, bị giới hạn bởi định luật bức xạ nhiệt của Planck.

"Định luật Planck, một trong những nguyên lý nền tảng của vật lý nhiệt, đặt ra giới hạn về lượng nhiệt năng có thể khai thác từ một nguồn nhiệt ở một nhiệt độ nhất định", Cui giải thích.

Tuy nhiên, thiết bị mới của nhóm nghiên cứu tại CU Boulder đã đạt được mật độ công suất cao hơn so với các giới hạn trước đây, qua đó, thay đổi đáng kể cách áp dụng định luật này vào thực tiễn.

"Bằng cách thiết kế một thiết bị TPV độc đáo và nhỏ gọn, có thể cầm gọn trong lòng bàn tay, nhóm nghiên cứu đã vượt qua giới hạn chân không do định luật Planck đặt ra, giúp tăng gấp đôi mật độ công suất so với các thiết kế TPV thông thường", thông cáo báo chí cho biết.

Các thiết bị TPV truyền thống thường dựa vào một khe hở chứa khí hoặc chân không giữa nguồn nhiệt và tế bào quang điện, điều này gây ra tổn thất năng lượng đáng kể và làm giảm hiệu suất tổng thể của hệ thống.

Nhóm nghiên cứu đã khắc phục hạn chế này bằng cách phát triển một thiết kế TPV mới với "khe hở chân không bằng không" (zero-vacuum gap), loại bỏ hoàn toàn khoảng không gian chứa khí hoặc chân không giữa nguồn nhiệt và tế bào quang điện.

Khả năng mở rộng quy mô nhờ tăng mật độ công suất

Thiết bị mới sử dụng một tấm kính cách nhiệt có khả năng truyền tia hồng ngoại, giúp cải thiện hiệu quả quá trình truyền tải năng lượng nhiệt và tăng đáng kể công suất đầu ra.

"Điều này tạo ra một kênh mật độ công suất cao, cho phép sóng nhiệt truyền qua thiết bị mà không bị suy giảm, từ đó cải thiện đáng kể hiệu suất phát điện," thông cáo báo chí nhấn mạnh.

Khác với các phương pháp trước đây vốn yêu cầu nhiệt độ cực cao để đạt được mức công suất tương đương, thiết bị này có thể hoạt động ở mức nhiệt thấp hơn nhưng vẫn đảm bảo hiệu suất tối ưu.

Việc sử dụng các vật liệu sẵn có với chi phí thấp, chẳng hạn như thuỷ tinh, cũng là một điểm đáng chú ý trong nghiên cứu này.

Hơn nữa, các nhà nghiên cứu cho biết những vật liệu khác có thể giúp tăng mật độ công suất của thiết bị lên gấp 20 lần.

"Trước đây, khi muốn tăng mật độ công suất, người ta phải tăng nhiệt độ. Ví dụ, từ 1.500°C lên 2.000°C, thậm chí còn cao hơn, điều này không những không khả thi mà còn gây rủi ro an toàn cho toàn bộ hệ thống năng lượng", Cui giải thích.

"Giờ đây, chúng tôi có thể làm việc ở nhiệt độ thấp hơn, phù hợp với hầu hết các quy trình công nghiệp, trong khi vẫn tạo ra mức điện năng tương đương với các thiết bị TPV truyền thống có khe hở tích hợp. Thiết bị của chúng tôi hoạt động ở 1.000°C (1.832°F) nhưng đạt công suất tương đương với các hệ thống trước đây vận hành ở 1.400°C (2.552°F)", Cui lý giải thêm.

Hiệu suất cải tiến này có thể tác động sâu rộng đến nhiều ngành công nghiệp, bao gồm sản xuất, phát điện và giao thông vận tải. "Thiết bị này có tiềm năng cách mạng hóa các quy trình công nghiệp nhiệt độ cao, chẳng hạn như sản xuất kính, thép và xi măng, bằng cách tạo ra điện rẻ hơn và sạch hơn", thông cáo báo chí kết luận.

Việc tận dụng nhiệt thải để tạo ra điện không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo.

Thế Duy
Theo Interesting Engineering
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Năng lượng tái tạo

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

PC Lào Cai trực 24/24 giờ để đảm bảo điện dịp Lễ 30/4 - 1/5

PC Lào Cai trực 24/24 giờ để đảm bảo điện dịp Lễ 30/4 - 1/5

PC Lào Cai đã triển khai phương án đảm bảo điện, sẵn sàng ứng trực 24/24 giờ để xử lý kịp thời các tình huống phát sinh trong dịp Lễ 30/4 - 1/5.
Không để gián đoạn nguồn cung xăng dầu dịp nghỉ lễ 30/4-1/5

Không để gián đoạn nguồn cung xăng dầu dịp nghỉ lễ 30/4-1/5

Bộ Công Thương yêu cầu các doanh nghiệp không để gián đoạn nguồn cung xăng dầu dịp nghỉ lễ 30/4-1/5.
Thống nhất phương án cắt điện thi công đường Vành đai 4

Thống nhất phương án cắt điện thi công đường Vành đai 4

Sáng 26/4, NSMO họp với các bên liên quan thống nhất lịch cắt điện phục vụ thi công các đường dây 220kV, 500kV của đường Vành đai 4 đoạn đi qua tỉnh Hưng Yên.
Tăng tốc hợp tác năng lượng Việt Nam - Trung Quốc - ASEAN 2025

Tăng tốc hợp tác năng lượng Việt Nam - Trung Quốc - ASEAN 2025

Chiều 24/4, tại Trung tâm Triển lãm quốc tế, Hà Nội đã diễn ra Diễn đàn Quốc tế năng lượng Việt Nam – Trung Quốc – ASEAN 2025 (VCAE IF 2025).
2025 - năm kỷ lục mới của điện mặt trời châu Âu

2025 - năm kỷ lục mới của điện mặt trời châu Âu

Theo tổ chức nghiên cứu năng lượng Ember, sản lượng điện mặt trời tại châu Âu trong quý I/2025 đạt gần 68 terawatt giờ (TWh), tăng 32% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tin cùng chuyên mục

Khai mạc triển lãm quốc tế năng lượng- VCAE EXPO 2025

Khai mạc triển lãm quốc tế năng lượng- VCAE EXPO 2025

Sáng 24/4, diễn ra lễ khai mạc Triển lãm quốc tế năng lượng Việt Nam–Trung Quốc–ASEAN 2025 (VCAE EXPO 2025).
Hoàn thành sửa chữa đường dây 500kV Thăng Long – Quảng Ninh

Hoàn thành sửa chữa đường dây 500kV Thăng Long – Quảng Ninh

Sau bão Yagi, Truyền tải điện Đông Bắc 1 khẩn trương sửa chữa đường dây 500kV Thăng Long – Quảng Ninh, đảm bảo vận hành an toàn trước cao điểm mùa khô 2025.
PC Bắc Giang đảm bảo điện ổn định dịp lễ 30/4 -1/5

PC Bắc Giang đảm bảo điện ổn định dịp lễ 30/4 -1/5

Công ty Điện lực Bắc Giang triển khai đồng bộ các giải pháp kỹ thuật, tăng cường nhân lực, đảm bảo cấp điện an toàn, liên tục dịp lễ 30/4–1/5 phục vụ nhân dân.
NSMO: Nhanh chóng xử lý sự cố trạm biến áp phía Nam, cấp điện trở lại bình thường

NSMO: Nhanh chóng xử lý sự cố trạm biến áp phía Nam, cấp điện trở lại bình thường

NSMO đã nhanh chóng xử lý sự cố, khôi phục trở lại trạng thái vận hành bình thường và cấp điện lại cho các phụ tải của hệ thống điện Quốc gia
Quyết tâm không để thiếu điện cao điểm mùa khô và cả năm 2025

Quyết tâm không để thiếu điện cao điểm mùa khô và cả năm 2025

Đây là chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Công điện số 49 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện.
Trung Quốc củng cố vị thế cường quốc điện sạch toàn cầu

Trung Quốc củng cố vị thế cường quốc điện sạch toàn cầu

Tổng sản lượng điện sạch tại Trung Quốc trong quý I/2025 đạt hơn 951 terawatt giờ, mức cao nhất trong lịch sử cho quý đầu năm, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2024.
Đại hội Đảng bộ Công ty TNHH MTV Môi trường - TKV

Đại hội Đảng bộ Công ty TNHH MTV Môi trường - TKV

Đại hội Đảng bộ Công ty Môi trường - TKV nhiệm kỳ 2025-2030 thành công, đề ra mục tiêu đổi mới, phát huy sức mạnh tập thể, đáp ứng yêu cầu phát triển ngành Than
NSMO: Diễn tập xử lý sự cố OpenOTS đảm bảo cấp điện dịp lễ 30/4 - 1/5

NSMO: Diễn tập xử lý sự cố OpenOTS đảm bảo cấp điện dịp lễ 30/4 - 1/5

Để đảm bảo cấp điện an toàn cho dịp lễ 30/4-1/5, NSMO đã tổ chức công tác diễn tập xử lý sự cố trên hệ thống mô phỏng OpenOTS tại Đà Nẵng.
Chuẩn bị ban hành thông tư mới về giá bán lẻ điện bình quân

Chuẩn bị ban hành thông tư mới về giá bán lẻ điện bình quân

Bộ Công Thương đang xây dựng Thông tư hướng dẫn tính giá bán lẻ điện bình quân, bảo đảm minh bạch, kế thừa quy định cũ và cập nhật thực tiễn điều hành mới.
Phát động cuộc thi viết tiết kiệm điện lần 3 năm 2025

Phát động cuộc thi viết tiết kiệm điện lần 3 năm 2025

Với chủ đề “An toàn - tiết kiệm, kinh nghiệm sẻ chia”, cuộc thi viết tiết kiệm điện năm 2025 kỳ vọng khơi dậy ý thức cộng đồng trong sử dụng điện bền vững.
Thổ Nhĩ Kỳ mở rộng thăm dò năng lượng tại Biển Đen

Thổ Nhĩ Kỳ mở rộng thăm dò năng lượng tại Biển Đen

Thổ Nhĩ Kỳ hiện nhập khẩu hơn 90% nhu cầu năng lượng. Chính phủ nước này đang nỗ lực cắt giảm hóa đơn nhập khẩu và tăng cường an ninh nguồn cung năng lượng.
Ma-rốc chuẩn bị mời thầu dự án nhà ga LNG

Ma-rốc chuẩn bị mời thầu dự án nhà ga LNG

Ma-rốc dự định trong vài ngày tới sẽ công bố mời thầu phát triển nhà ga khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) gần thành phố Nador, thuộc khu vực Địa Trung Hải phía Đông.
Chụp CT cho lò hơi: Công nghệ TempVision giúp tiết kiệm hàng chục tỷ đồng cho nhà máy nhiệt điện

Chụp CT cho lò hơi: Công nghệ TempVision giúp tiết kiệm hàng chục tỷ đồng cho nhà máy nhiệt điện

Công nghệ TempVision đột phá giám sát ngọn lửa buồng đốt, giúp tăng hiệu suất lò hơi và tiết kiệm nhiên liệu tại nhà máy nhiệt điện Việt Nam, Indonesia.
Bộ Công Thương nêu 7 giải pháp đảm bảo cung cấp điện

Bộ Công Thương nêu 7 giải pháp đảm bảo cung cấp điện

Ông Nguyễn Thế Hữu - Phó Cục trưởng Cục Điện lực, Bộ Công Thương đã nêu 7 giải pháp để đảm bảo cung cấp điện năm 2025 cũng như giai đoạn 2026 - 2030.
Đóng điện 6 công trình điện 110kV chào mừng 50 năm thành lập EVNSPC

Đóng điện 6 công trình điện 110kV chào mừng 50 năm thành lập EVNSPC

6 công trình điện 110kV tại Kiên Giang, Bình Thuận, Tây Ninh, Bình Dương, Sóc Trăng, Cà Mau được EVNSPC đưa vào vận hành dịp kỷ niệm 50 năm ngày thành lập.
Nhiều giải pháp thúc đẩy tiết kiệm điện mùa nắng nóng

Nhiều giải pháp thúc đẩy tiết kiệm điện mùa nắng nóng

Các chuyên gia, nhà quản lý đã đưa ra nhiều biện pháp để người dân, doanh nghiệp khu vực phía Nam có thể thích ứng, tiết kiệm điện hiệu quả trong mùa nắng nóng.
Đến 2035, Việt Nam sẽ có hơn 10.600 MW thuỷ điện tích năng

Đến 2035, Việt Nam sẽ có hơn 10.600 MW thuỷ điện tích năng

Trong giai đoạn từ nay đến 2030, Việt Nam sẽ có 3.600 MW từ thuỷ điện tích năng và giai đoạn 2031 - 2035 sẽ có thêm khoảng hơn 7.000 MW từ nguồn pin nước này.
Lưới điện thông minh: Xu thế hay bắt buộc?

Lưới điện thông minh: Xu thế hay bắt buộc?

Sự phát triển của lưới điện thông minh và tích hợp năng lượng tái tạo không chỉ là xu thế công nghệ mà còn là một lựa chọn chiến lược cho tương lai năng lượng.
Chi tiết các dự án điện khí LNG và sử dụng khí trong nước đến 2035

Chi tiết các dự án điện khí LNG và sử dụng khí trong nước đến 2035

Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tổng công suất nguồn điện sử dụng khí dự kiến đạt khoảng hơn 51.000 MW vào năm 2035.
Vương quốc Anh đẩy mạnh phát triển năng lượng gió

Vương quốc Anh đẩy mạnh phát triển năng lượng gió

Vương quốc Anh là một trong những quốc gia sản xuất điện gió trên bờ và ngoài khơi lớn nhất thế giới, với nhiều dự án được triển khai trong ba thập kỷ qua.
Mobile VerionPhiên bản di động