Ổn định thị trường vàng, "nắn" dòng tiền vào sản xuất, kinh doanh

Tỉnh táo trước cơn sốt giá

Giá vàng miếng SJC đã tăng gần 10 triệu đồng mỗi lượng chỉ trong 2 tuần, đưa mức bán ra lên tới hơn 135 triệu đồng/lượng - mức cao nhất từ trước tới nay. Mức giá bán đã tạo một khoảng cách lớn với giá vàng thế giới, lên tới 20 triệu đồng/lượng.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá vàng tháng 8 đã tăng 1,2% so với tháng trước và gần 49% so với cùng kỳ năm 2024. Tính chung 8 tháng đầu năm 2025, giá vàng tăng hơn 40%, còn nếu tính từ đầu năm đến nay thì mức tăng đã vượt 60%. Đây là con số bất thường, ảnh hưởng điều hành kinh tế vĩ mô.

Theo các chuyên gia, khi vàng tăng nóng, tác động không chỉ dừng ở những giao dịch trên thị trường. Giá vàng cao khiến người dân và doanh nghiệp lo ngại đồng nội tệ mất giá, dẫn tới tâm lý găm giữ tài sản bằng vàng thay vì gửi tiết kiệm hay đầu tư sản xuất. Nếu xu hướng này kéo dài, dòng vốn có thể chảy khỏi lĩnh vực sản xuất - kinh doanh, làm giảm động lực tăng trưởng. Cùng với đó, chênh lệch quá lớn giữa giá vàng trong nước và quốc tế dễ kích thích hoạt động đầu cơ, thậm chí buôn lậu vàng qua biên giới, gây khó khăn cho công tác quản lý ngoại hối.

Kinh nghiệm từ các giai đoạn trước cho thấy, mỗi khi vàng tăng mạnh bất thường, lạm phát và tỷ giá đều chịu tác động. Người dân bị cuốn vào tâm lý đám đông dễ rơi vào “cơn sốt ảo”, vừa thiệt hại về tài chính, vừa làm thị trường thêm rối loạn.

Thực tế cho thấy, thị trường vàng Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn biến động. Lập lại trật tự thị trường vàng đang là yêu cầu cấp bách, cần sự quyết tâm chính trị, sự đổi mới tư duy quản lý và quan trọng nhất là sự tỉnh táo nhìn nhận của người dân. 

Xử lý nghiêm, dứt điểm các vi phạm

Trước tình hình bất ổn của thị trường vàng, sau khi có các chỉ đạo tại cuộc họp Chính phủ thường kỳ tháng 8, ngày 7/9/2025 Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 159/CĐ-TTg về định hướng chỉ đạo, điều hành chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ.

Công điện yêu cầu, theo dõi sát diễn biến giá vàng thế giới và trong nước, khẩn trương theo thẩm quyền thực hiện các giải pháp, công cụ cần thiết theo quy định để bình ổn, ổn định thị trường vàng, thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng quốc tế và giá vàng trong nước, không để tác động tiêu cực đến tỷ giá, lãi suất, thị trường tiền tệ, ngoại hối và an toàn, an ninh tài chính tiền tệ quốc gia, tác động xấu đến ổn định kinh tế vĩ mô. 

Tăng cường thanh tra, kiểm tra để phát hiện và xử lý nghiêm, dứt điểm các vi phạm, nhất là các hành vi thao túng, găm hàng đẩy giá, buôn lậu, đầu cơ, trục lợi, kinh doanh trái phép… gây bất ổn thị trường vàng.

Bên cạnh đó là ban hành kịp thời các văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị định số 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng theo thẩm quyền; chủ động phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan để triển khai đồng bộ, hiệu quả Nghị định số 232/2025/NĐ-CP. Có giải pháp ngăn chặn hiệu quả tác động tiêu cực đến thị trường vàng trong thời gian chuyển tiếp.

Chủ động thực hiện tốt công tác thông tin, truyền thông; kịp thời cung cấp các thông tin chính thức, công khai, minh bạch về chủ trương, chính sách quản lý, điều hành thị trường tài chính, tiền tệ, ngoại hối và vàng, nhanh chóng ổn định tâm lý người dân, doanh nghiệp và niềm tin thị trường.

Ngày 8/9/2025 Văn phòng Chính phủ có Văn bản số 8390/VPCP-V.I truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình về tình hình thị trường vàng thời gian qua. 

Công văn nêu, về tình hình thị trường vàng thời gian qua, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã giao Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Bộ Công an và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẩn trương thành lập Đoàn thanh tra trong ngày 9/9/2025 tiến hành thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật của các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh vàng, phòng, chống rửa tiền, lập, sử dụng hóa đơn, chứng từ liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng và các vấn đề khác có liên quan. Trường hợp phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật trong quá trình thanh tra, chuyển ngay thông tin, hồ sơ sang cơ quan Công an; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thanh tra trong tháng 9/2025. 

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẩn trương, kiên quyết, quyết liệt có các giải pháp, biện pháp nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác quản lý nhà nước nhằm bảo đảm thị trường vàng an toàn, lành mạnh, hiệu quả, bền vững. Tuyệt đối không để biến động giá vàng ảnh hưởng đến sự ổn định, an toàn của thị trường tài chính, tiền tệ, ổn định kinh tế vĩ mô. Định kỳ trước 11h thứ Sáu hàng tuần, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình về diễn biến thị trường vàng. 

Bộ Công an theo thẩm quyền, trách nhiệm chỉ đạo các lực lượng chức năng chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan liên quan thực hiện ngay các biện pháp nghiệp vụ để xử lý nghiêm minh, kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến thị trường vàng và hoạt động kinh doanh vàng, nhất là xử lý "không khoan nhượng" các hành vi buôn lậu, gian lận, trốn thuế, đầu cơ trục lợi, kinh doanh trái phép, găm hàng, thao túng thị trường vàng...

Đây không phải lần đầu Chính phủ và các các cơ quan liên quan đưa ra các giải pháp nhằm bình ổn thị vàng. Tuy nhiên lần này, cùng với việc ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số quy định của Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng và những chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, trật tự thị trường vàng sẽ sớm được lập lại.

Chính phủ đã ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số quy định của Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Theo đó, phạm vi cấp phép được mở rộng, bao gồm cả sản xuất và kinh doanh vàng miếng, sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ.
Đồng thời, cơ chế nhập khẩu vàng nguyên liệu cũng được điều chỉnh theo hướng linh hoạt hơn, giúp doanh nghiệp thuận lợi tiếp cận nguồn cung. Nghị định mới cũng đặt ra yêu cầu về minh bạch hóa hoạt động kinh doanh vàng, gắn với ứng dụng công nghệ số để nâng cao hiệu quả quản lý.

Quản lý tốt thị trường vàng sẽ hướng dòng vốn vào sản xuất, kinh doanh, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, hướng tới các mục tiêu tăng trưởng.