Ngày 22/01, Thứ trưởng Thương mại và Kinh tế New Zealand Vangelis Vitalis, chủ trì Hội nghị các quan chức cao cấp APEC 2021, cho biết thông điệp của nước chủ nhà là để đối phó với một đại dịch toàn cầu thì cần sự tham gia nhiều hơn trên toàn cầu.
New Zealand đề xuất đưa các lô hàng giữa 21 thành viên APEC gồm thuốc men, thiết bị y tế và phẫu thuật, sản phẩm vệ sinh trở thành hàng hóa miễn thuế và nới lỏng các hạn chế khác đối với việc di chuyển qua biên giới. Đề xuất sẽ phải được đồng ý trong vài tuần tới để được thông qua tại cuộc họp của các bộ trưởng thương mại APEC vào tháng 5 tới. Năm ngoái, một số quốc gia APEC đã cam kết giữ cho chuỗi cung ứng Covid-19 mở và gỡ bỏ các hạn chế thương mại đối với các mặt hàng thiết yếu, đặc biệt là vật tư y tế. Tuy nhiên chưa có biến chuyển ngoại trừ New Zealand và Singapore tiến xa hơn, loại bỏ thuế quan đối với hơn 120 sản phẩm mà họ cho là thiết yếu.
Các nhà lãnh đạo APEC tại Hội nghị thượng đỉnh năm 2020 được tổ chức trực tuyến |
Với vai trò Chủ tịch APEC 2021, New Zealand muốn có một tuyên bố cấp bộ trưởng liệt kê các sản phẩm và dịch vụ thiết yếu cho đại dịch. Nó cũng sẽ giúp nới lỏng các hạn chế đối với lưu chuyển vaccine Covid qua các cảng hàng không và đường biển, vốn là mối quan tâm ngày càng tăng trong bối cảnh các quốc gia nhỏ hơn như New Zealand lo ngại các nền kinh tế lớn hơn sẽ mua và kiểm soát nguồn cung cấp y tế. Bất chấp những nỗ lực của Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo các quốc gia nhỏ hơn được chia sẻ vaccine, các chuyên gia cho biết, các quốc gia giàu hơn đã tích trữ vaccine và các mặt hàng thiết yếu, khiến các quốc gia nghèo hơn và nhỏ hơn rất khó tiếp cận những sản phẩm này.
New Zealand đã bắt đầu tiêm vaccine cho công nhân biên giới vào ngày 20/2, nhưng hầu hết trong số 5 triệu người của đất nước này dự kiến sẽ không được tiêm chủng cho đến nửa cuối năm nay. “Chủ nghĩa dân tộc vaccine” không có lợi cho ai cả.
Mặc dù thuế vaccine thấp, nhưng các thiết bị như ống tiêm, kim tiêm và găng tay sẽ bị tính thuế đáng kể, có thể cản trở quá trình tiêm chủng. APEC dựa trên sự đồng thuận đã phải vật lộn để đạt được các thỏa thuận trong những năm gần đây trong bối cảnh cuộc chiến thương mại của cựu Tổng thống Donald Trump với Trung Quốc.
Tân Tổng thống Mỹ Joe Biden đã hứa hẹn một cách tiếp cận đa phương hơn nhưng dự kiến sẽ không vội vàng trong các thỏa thuận thương mại với Bắc Kinh. Nước chủ nhà APEC 2021 vốn phụ thuộc vào thương mại muốn thấy AEPC mở rộng hơn về tự do hóa thương mại, nhưng phải thực tế về những gì có thể đạt được trong năm nay. Đại dịch Covid-19 là mối quan tâm tức thì và giải quyết nó cũng là cơ hội để vượt qua các rào cản thương mại đang diễn ra.