Nợ xây dựng nông thôn mới ở Nghệ An: Không đáng lo ngại

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đã làm thay đổi diện mạo nông thôn Nghệ An

Xây dựng nông thôn mới đạt kết quả tốt

Năm 2016, Nghệ An có thêm 43 xã được công nhận đạt chuẩn NTM. Như vậy, sau 5 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, Nghệ An đã có 152/431 xã đạt 19/19 tiêu chí NTM; 43 xã đạt từ 15 đến 18 tiêu chí... Tỉnh đã có 2 đơn vị cấp huyện hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM là thị xã Thái Hòa và thành phố Vinh. Kế hoạch xây dựng 3 xã NTM kiểu mẫu gồm xã Kim Liên (huyện Nam Đàn), xã Sơn Thành (huyện Yên Thành) và xã Quỳnh Đôi (huyện Quỳnh Lưu) cũng đã đạt được nhiều tiêu chí quan trọng.

Để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, người dân tỉnh Nghệ An đã hiến hơn 5,7 triệu m2 đất; đóng góp hơn 4,6 triệu ngày công và hơn 5,1 nghìn tỷ đồng. Đến hết năm 2016, thu nhập bình quân đầu người tại khu vực nông thôn đạt trên 22,5 triệu đồng/người/năm, số hộ nghèo giảm xuống còn 9,5%...

Có thể nói, chương trình đã làm thay đổi toàn diện bộ mặt nông thôn Nghệ An, góp phần quan trọng trong công tác xóa đói, giảm nghèo, thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội nhằm đưa Nghệ An trở thành tỉnh khá của cả nước.

Nợ đọng nhiều

Ngoài việc sử dụng các nguồn vốn từ trung ương và ngân sách cũng như vận động nguồn xã hội hóa trong nhân dân, tỉnh cũng đã có nhiều chính sách nhằm hỗ trợ các địa phương trong tỉnh hoàn thành Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM; trong đó có chính sách hỗ trợ xi măng làm đường giao thông nông thôn. Kết thúc năm 2016, Nghệ An đã cấp hơn 530.000 tấn xi măng cho các địa phương và thanh toán cho các nhà máy xi măng hơn 143 tỷ đồng, còn nợ 243 tỷ đồng tiền xi măng. Nếu tính cả số xi măng chưa cấp cho các địa phương thì tỉnh này đang nợ các nhà máy xi măng khoảng 270 tỷ đồng.

Theo báo cáo của Ban điều phối xây dựng nông thôn mới tỉnh Nghệ An thì hết năm 2016, tổng nợ xây dựng cơ bản của các địa phương là 751 tỷ đồng. Nhờ ưu tiên các nguồn lực nên đến thời điểm cuối tháng 3/2017, các địa phương đã thanh toán được khoảng 100 tỷ đồng tiền nợ, hiện còn nợ hơn 600 tỷ đồng. Phần lớn khoản nợ xây dựng cơ bản này đều quá khả năng trả nợ của các địa phương.

Chính sách hỗ trợ xi măng là chính sách riêng của tỉnh. Do vậy, không thể sử dụng nguồn trung ương cấp cho các địa phương xây dựng NTM để trả nợ. Theo ý kiến của đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An, số nợ xây dựng cơ bản trên 600 tỷ đồng nếu chia theo đầu xã (431 xã) thì không lớn, nhưng lại chỉ tập trung ở một số xã.

Trước thực trạng trên, đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đề xuất Sở Tài chính tham mưu UBND tỉnh này ưu tiên các nguồn, trong đó có nguồn ngân sách tỉnh, để thanh toán nợ, tuy nhiên nguồn này cũng không nhiều.

Bên cạnh đó, một số xã có nợ lớn trong xây dựng NTM đã đề xuất cho phép bán đất công để trả nợ. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đề nghị các cấp, ngành, địa phương lồng ghép, ưu tiên các nguồn lực để trả khoản nợ này.