Những lý do cần sửa đổi Luật Điện lực: Kỳ 1- Hiện thực hoá chiến lược của Đảng về năng lượng

Nguyên Vũ

Điện 31/03/2024 06:00 Theo dõi Congthuong.vn trên

Sau 20 năm thực hiện Luật Điện lực, đã có nhiều bất cập cần phải điều chỉnh cho phù hợp với chiến lược, chỉ đạo của Đảng cũng như tình hình thực tiễn.

Bộ Công Thương họp Ban soạn thảo dự án Luật Điện lực (sửa đổi) Bộ Công Thương lấy ý kiến về Dự thảo Luật điện lực (sửa đổi)

Báo Công Thương sẽ phân tích, tổng hợp những cơ sở, lý do, nội dung còn bất cập để góp phần cùng làm rõ sự cần thiết ban hành Luật Điện lực (sửa đổi).

Năng lượng nói chung và điện lực nói riêng là một ngành công nghiệp đầu vào của sản xuất và có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội, cũng như sự phát triển của đất nước trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế sâu sắc, toàn diện. Việc xây dựng và phát triển ngành/thị trường năng lượng tự chủ, bền vững, phù hợp với xu hướng chung của thế giới là yêu cầu quan trọng, cấp thiết.

Chính vì vậy, ngày 11/02/2020, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 55-NQ/TW về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Nghị quyết số 55-NQ/TW), trong đó đã đưa ra quan điểm chỉ đạo “nhanh chóng xây dựng thị trường năng lượng đồng bộ, cạnh tranh, minh bạch, đa dạng hóa hình thức sở hữu và phương thức kinh doanh; áp dụng giá thị trường đối với mọi loại hình năng lượng” nhằm thực hiện mục tiêu tổng quát “Xây dựng thị trường năng lượng cạnh tranh, minh bạch, hiệu quả, phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”.

Như vậy, Nghị quyết số 55-NQ/TW giao nhiệm vụ phải đổi mới cơ chế, chính sách, phát triển thị trường năng lượng đồng bộ, liên thông, hiện đại và hiệu quả, phù hợp với định hướng xã hội chủ nghĩa, cụ thể: “cần phát triển thị trường năng lượng đồng bộ, liên thông giữa các phân ngành điện, than, dầu khí và năng lượng tái tạo, kết nối với thị trường khu vực và thế giới” và “sửa đổi, hoàn thiện các luật chuyên ngành về dầu khí, điện lực, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả và các luật khác liên quan đến ngành năng lượng để làm cơ sở thực hiện hiệu quả hơn cơ chế thị trường”.

Ngày 02/10/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 140/NQ-CP Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị; trong đó, tại điểm a khoản 2 Phần II có giao Bộ Công Thương: “Nghiên cứu, đề xuất nội dung sửa đổi, bổ sung để hoàn thiện các quy định trong Luật Điện lực và các văn bản có liên quan về giá điện, điều tiết điện lực, chương trình quốc gia về quản lý nhu cầu điện, chương trình điều chỉnh phụ tải điện và thị trường điện phù hợp với lộ trình thực hiện thị trường điện cạnh tranh”.

Đồng thời, triển khai Nghị quyết số 16/2021/QH15 ngày 27 tháng 7 năm 2021 của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2021-2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 99/NQ-CP ngày 30 tháng 8 năm 2021 ban hành Chương trình hành động của Chính phủ nhiệm kỳ 2021 - 2026 thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 -2025. Đối với nhiệm vụ tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển, trước hết là thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, Nghị quyết đã nêu “Đẩy mạnh rà soát, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật không còn phù hợp, chồng chéo, chưa đầy đủ hoặc vướng mắc, nhất là về quy hoạch, đầu tư, kinh doanh, đất đai, tài chính, ngân sách, tài sản công, thuế... theo hướng vướng mắc ở cấp, ngành nào thì cấp, ngành đó chủ động, tích cực sửa đổi, hoàn thiện; nghiên cứu khẩn trương sửa đổi, thay thế các cơ chế, chính sách không còn phù hợp với thực tiễn để tháo gỡ điểm nghẽn và giải quyết những vấn đề tồn đọng gây thất thoát, lãng phí, bảo đảm tổng thể, toàn diện và sự thống nhất trong hệ thống pháp luật”.

Ngày 16 tháng 6 năm 2022 Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 61/2022/QH15 về việc tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch và một số giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ lập và nâng cao chất lượng quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030. Trong đó, Quốc hội giao Chính phủ: “Tổng kết, đánh giá toàn diện việc thực hiện Luật Quy hoạch và các nội dung có liên quan đến quy hoạch trong các luật, văn bản quy phạm pháp luật để khẩn trương trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch và các luật có liên quan đến quy hoạch nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về công tác quy hoạch, bảo đảm đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật”.

Ngày 26 tháng 8 năm 2022, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 108/NQ-CP thực hiện Nghị quyết số 61/2022/QH15 về việc tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch và một số giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ lập và nâng cao chất lượng quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030.

Do đó, cần thiết phải thể chế hóa đầy đủ các nội dung của Nghị quyết số 55-NQ/TW tại Luật Điện lực, tổ chức triển khai và thực hiện các nhiệm vụ của Quốc hội và Chính phủ về rà soát, hoàn thiện quy định pháp luật, tạo sự thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Những lý do cần sửa đổi Luật Điện lực: Kỳ 1- Hiện thực hoá chiến lược của Đảng về năng lượng

Theo đánh giá của Bộ Công Thương cũng như nhiều chuyên gia kinh tế - năng lượng, Luật Điện lực năm 2004 (được sửa đổi, bổ sung bởi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điện lực năm 2012, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật có liên quan đến quy hoạch năm 2018 và Luật số 03/2022/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Nhà ở, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự) đã xây dựng được khuôn khổ pháp lý cho hoạt động điện lực và sử dụng điện, bảo vệ được lợi ích hợp pháp của khách hàng sử dụng điện và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực điện lực, đáp ứng được nhu cầu sử dụng điện ngày càng cao và góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Tuy nhiên, sau gần 20 năm thi hành và qua 3 lần sửa đổi, bổ sung một số điều, đến giai đoạn hiện nay cần thiết phải nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung Luật Điện lực để kịp thời điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong thực tiễn hoạt động điện lực và sử dụng điện.

Thực tiễn thi hành pháp luật về điện lực cho thấy còn tồn tại một số vấn đề mà các quy định tại Luật Điện lực hiện hành chưa đáp ứng được, cần thiết phải sửa đổi, bổ sung nhằm đáp ứng mục tiêu triển khai các chính sách của Đảng đối với lĩnh vực năng lượng nói chung và điện lực nói riêng, đặc biệt là mục tiêu bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, tăng cường phân công, phân cấp, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về điện lực, đồng thời giải quyết một số vướng mắc trong quá trình thi hành Luật Điện lực hiện đang thiếu cơ sở pháp lý nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.

Cụ thể nhóm vấn đề thứ nhất là vướng mắc liên quan đến công tác quy hoạch phát triển điện lực quốc gia vì liên quan nhiều đến các quy hoạch ngành khác nên vướng mắc trong thực hiện; Cơ chế, chính sách đối với ngành điện còn thiếu đồng bộ; hạn chế về tổ chức bộ máy quản lý nhà nước ở trung ương, địa phương trong thực hiện quy hoạch, đầu tư phát triển điện lực; vốn đầu tư phát triển điện ở nông thôn, miền núi, biên giới, hải đảo..

Nhóm vấn đề thứ 2 là những yêu cầu thể chế hoá chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước cũng như yêu cầu hoàn thiện khung pháp lý để phát triển điện năng lượng tái tạo, năng lượng mới (NLTT) phù hợp với xu hướng và cam kết hội nhập quốc tế về chống biến đổi khí hậu…

Nhóm vấn đề thứ 3 liên quan đến điều kiện hoạt động điện lực và cấp, miễn trừ, thu hồi Giấy phép hoạt động điện lực (điều kiện/hồ sơ cấp giấy phép hoạt động điện lực; miễn trừ, thu hồi giấy phép hoạt động điện lực)

Nhóm vấn đề thứ 4 liên quan đến giá điện theo cơ chế thị trường và hoạt động mua bán điện đảm bảo định hướng phát triển thị trường điện.

Nhóm vấn đề thứ 5 là những vướng mắc về quản lý, vận hành hệ thống điện

Nhóm vấn đề thứ 6 liên quan đến kiểm định an toàn kỹ thuật thiết bị, dụng cụ điện, an toàn điện sau công tơ và an toàn đập, hồ chứa thủy điện.

Còn tiếp...

Nguyên Vũ

Bạn thấy bài viết này thế nào?

Kém ★ Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Bài viết cùng chủ đề: Luật Điện lực (sửa đổi)

Cơ chế mới về điện lực tạo hành lang pháp lý cho đầu tư tư nhân

Trách nhiệm về an toàn điện của cá nhân, tổ chức

Làm rõ thêm về thị trường điện, cơ chế giá điện trong Luật Điện lực 2024

Chùm ảnh: Bộ Công Thương tổ chức hội nghị phổ biến Luật Điện lực

Lấy ý kiến dự thảo quy chuẩn quốc gia về công trình thủy điện

Tags:

Tin mới nhất

Điện Biên: Nỗ lực bảo đảm điện mùa nắng nóng

Điện Biên chủ động bảo đảm điện mùa nắng nóng 2025 với nhiều giải pháp: Đầu tư hạ tầng, tiết kiệm điện, điều chỉnh phụ tải, phát triển điện mặt trời.

Google ký thỏa thuận phát triển điện hạt nhân

Google vừa bắt tay Elementl Power phát triển lò phản ứng hạt nhân nhằm đáp ứng nhu cầu điện từ các trung tâm dữ liệu phục vụ trí tuệ nhân tạo.

PC Lào Cai cùng chủ nhà máy thuỷ điện nâng cao chất lượng vận hành lưới điện

Công ty Điện lực Lào Cai (PC Lào Cai) cùng các chủ đầu tư nhà máy thuỷ điện chung tay đảm bảo an toàn lưới điện, nâng cao độ tin cậy cung cấp điện...

EVNNPC: Sẵn sàng cung ứng điện mùa nắng nóng

Tháng 4/2025, EVNNPC đảm bảo cung cấp điện an toàn, ổn định cho 27 tỉnh, đặc biệt dịp lễ 30/-1/5; đẩy mạnh đầu tư, chuyển đổi số, sẵn sàng cho mùa cao điểm hè.

Chính thức điều chỉnh tăng giá điện từ ngày 10/5/2025

Chiều 9/5/2025, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã tổ chức họp báo công bố chính thức điều chỉnh tăng giá điện từ 2.103,1159 đồng/kWh lên 2.204,06 đồng/kWh.

Tin cùng chuyên mục

NSMO ứng dụng AI vận hành hệ thống điện quốc gia

Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO) đang đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác dự báo và điều độ hệ thống.

Cập nhật tiến độ cụm dự án truyền tải giải tỏa công suất NMĐ Nhơn Trạch 3&4

EVNNPT đang tập trung nguồn lực đẩy nhanh tiến độ cụm dự án truyền tải giải tỏa công suất Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4

Tính giá điện: Cần bỏ tình trạng mua cao, bán thấp

Theo chuyên gia, mua cao, bán thấp, gánh quá nhiều mục tiêu cùng cơ chế bù chéo kéo dài là những bất cập lớn nhất của giá điện Việt Nam hiện nay.

Bộ Công Thương phê duyệt khung giá điện chất thải năm 2025

Bộ Công Thương vừa ban hành quyết định số 1251/QĐ-BCT ngày 6/5/2025 phê duyệt khung giá phát điện nhà máy điện chất thải năm 2025

Khung giá cho thuỷ điện tích năng năm 2025

Bộ Công Thương vừa ban hành Quyết định 1198/QĐ-BCT phê duyệt khung giá phát điện cho loại hình nhà máy thuỷ điện tích năng năm 2025

Cơ chế mới về điện lực tạo hành lang pháp lý cho đầu tư tư nhân

Cơ chế mới về điện lực mở rộng xã hội hóa, cụ thể hóa vai trò tư nhân trong đầu tư, vận hành, phát triển nguồn điện theo hướng minh bạch, hiện đại, cạnh tranh.

Thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh: Những vấn đề lớn nào cần lưu ý?

Quy hoạch điện VIII điều chỉnh được ban hành với nhiều nội dung mới, để thực hiện thành công quy hoạch này, cần chú ý những điểm gì?

Lào Cai: Khách hàng đồng hành cùng chương trình DR

Để đảm bảo cung ứng điện an toàn nắng nóng, Công ty Điện lực Lào Cai đã triển khai nhiều giải pháp, trọng tâm là thực hiện chương trình điều chỉnh phụ tải...

Không để sự cố lưới truyền tải điện cao điểm mùa khô 2025

Lãnh đạo Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) yêu cầu các đơn vị tập trung nguồn lực, đảm bảo truyền tải điện an toàn liên tục cho phát triển kinh tế.

Khoảnh khắc cùng cán bộ vận hành hệ thống điện trực 30/4

Mỗi giây vận hành hệ thống là một phút cam kết để dòng điện quốc gia không gián đoạn trong giờ phút thiêng liêng của đại lễ thống nhất non sông, đất nước.

Ngành điện phía Nam đảm bảo điện cho đại lễ 30/4

Từ 3h sáng 30/4, tất cả công nhân điện lực đã vào các vị trí chốt trực đảm bảo cấp điện cho lễ diễu binh, diễu hành, các khu vực quan trọng của TP. Hồ Chí Minh.

Trắng đêm của kỹ sư vận hành hệ thống điện miền Nam

Gần 23h đêm 29/4, những kỹ sư vận hành hệ thống điện miền Nam thuộc Trung tâm Điều độ hệ thống điện miền Nam vẫn đang thức cùng dòng điện.

EVNSPC: Dấu ấn 50 công trình điện mừng ngày Giải phóng miền Nam

EVNSPC chính thức hoàn thành 50 công trình điện 110kV, chào mừng 50 năm ngày Giải phóng miền Nam và 50 năm thành lập, phát triển Tổng công ty.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chỉ đạo những nhiệm vụ trọng tâm thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh

Tại Lễ công bố Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã có nhiều chỉ đạo quan trọng nhằm triển khai Quyết định của Thủ tướng hiệu quả.

Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha tê liệt vì sự cố mất điện

Sự cố mất điện bất ngờ ngày 28/4 khiến nhiều hoạt động ở Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha và một phần của châu Âu rơi vào cảnh tê liệt.

Đảng bộ EVNNPT bước vào nhiệm kỳ mới với khí thế mới

Với nhiều kết quả đạt được, bên cạnh công tác Đảng, Đảng bộ EVNNPT sẽ quyết tâm xây dựng vận hành lưới điện truyền tải vững mạnh trong nhiệm kỳ mới 2025-2030.

EVNNPT đóng điện nhiều công trình chào mừng Đại hội Đảng bộ và ngày thống nhất đất nước

Chào mừng Đại hội Đảng bộ và 50 năm kỷ niệm ngày thống nhất đất nước, EVNNPT đã hoàn thành đóng điện nhiều công trình truyền tải điện.

Bộ Công Thương công bố Quy hoạch điện VIII điều chỉnh

Ngày 28/4/2025, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị công bố Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn tới năm 2050 điều chỉnh.

Toàn văn Quy hoạch điện VIII điều chỉnh

Báo Công Thương trân trọng giới thiệu toàn văn Quyết định 768/QĐ-TTg ngày 15/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII.

Nỗ lực ngày đêm đưa đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên về đích

Trong không khí tưng bừng kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước, EVN và các nhà thầu cũng đang thi đua trên công trường đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên.