Những bông hồng tay cầm cờ lê, dầu mỡ... 'bắt bệnh' động cơ hiện đại
Ngày 5/8/2023 đánh dấu cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển của Đại học Công nghiệp Hà Nội khi Trường Cơ khí - Ô tô chính thức được thành lập, trên cơ sở sáp nhập hai đơn vị giàu truyền thống là Khoa Cơ khí và Khoa Công nghệ Ô tô.
Đây không chỉ là bước đi chiến lược nhằm tinh gọn tổ chức, mà còn thể hiện khát vọng hội nhập, chuyển mình mạnh mẽ của một trường đại học kỹ thuật hàng đầu, nơi luôn bám sát nhu cầu thị trường lao động và tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa quốc gia.
Không đơn thuần là nơi đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao bậc đại học, thạc sĩ, tiến sĩ trong lĩnh vực cơ khí - ô tô, Trường Cơ khí - Ô tô còn là trung tâm nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, giáo dục thường xuyên và phát triển các chương trình đào tạo liên ngành - linh hoạt - cập nhật. Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang đặt ra nhiều thách thức, mô hình đào tạo của trường cho thấy sự năng động, thức thời khi hướng đến xây dựng hệ sinh thái giáo dục kết nối giữa nhà trường - doanh nghiệp - thị trường.
Tuy nhiên, có một điểm nhấn đặc biệt đáng chú ý ở ngôi trường này không nằm ở các con số về quy mô hay công trình nghiên cứu, mà đến từ những “sắc hồng” đầy nghị lực giữa “rừng áo xanh” kỹ thuật. Trong môi trường học thuật mà mỗi lớp học có thể có tới hàng trăm nam sinh, thì những nữ sinh theo học cơ khí, ô tô - với tỷ lệ xấp xỉ 1/160 đã trở thành biểu tượng thầm lặng của tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám bước qua định kiến xã hội.
Cơ khí, ô tô từ lâu được xem là lãnh địa của phái mạnh, là nơi của những bộ đồng phục dính dầu mỡ, của mùi khét máy hàn và tiếng kim loại va chạm. Thế nhưng, ngay tại Trường Cơ khí - Ô tô, hình ảnh những cô gái trẻ tay cầm cờ lê, tô vít, lúi húi bên động cơ, hăng say bắt “bệnh” cho các hệ thống máy móc hiện đại lại không còn là điều quá hiếm hoi. Họ không chỉ là sinh viên, họ đang là người kiến tạo thay đổi nhận thức xã hội về giới trong ngành kỹ thuật.
Thống kê nội bộ cho thấy, mặc dù số lượng nữ sinh còn rất khiêm tốn, song kết quả học tập, nghiên cứu và thực hành của các em luôn nằm trong nhóm dẫn đầu. Điều đáng nói hơn là, trong môi trường học tập khắc nghiệt - nơi đòi hỏi cả trí tuệ lẫn thể lực, những nữ sinh này không những không lép vế mà còn chứng minh sự kiên trì, tỉ mỉ và sáng tạo - những phẩm chất đang ngày càng được ngành công nghiệp kỹ thuật đánh giá cao.
Sự hiện diện của những “bóng hồng kỹ thuật” tại Trường Cơ khí - Ô tô không chỉ là câu chuyện về cá nhân dũng cảm, mà còn là tín hiệu tích cực cho sự dịch chuyển trong tư duy đào tạo nguồn nhân lực. Khi thị trường lao động ngày càng cần đến sự đa dạng, sáng tạo và bình đẳng giới, việc khuyến khích nữ sinh theo học ngành kỹ thuật trở thành một chủ trương có tầm chiến lược, hướng tới một nền công nghiệp bền vững và bao trùm hơn.
Dưới đây là phóng sự ảnh của Báo Công Thương, ghi nhận một ngày học tập của những "bóng hồng" trong Trường Cơ khí - Ô tô:
Ở Trường Cơ khí - Ô tô, Đại học Công nghiệp Hà Nội, nơi mỗi khóa học có hàng ngàn nam sinh, số lượng nữ sinh lại chỉ đếm trên đầu ngón tay. Với tỷ lệ xấp xỉ 1/160, những cô gái này không chỉ học giỏi mà còn dùng chính chiếc cờ lê, tô vít... trong tay để phá vỡ mọi định kiến, chứng minh: Kỹ thuật cao không chỉ dành cho nam giới.
Môi trường học tập của họ là sự bao quanh của hàng trăm nam sinh, khiến họ trở thành "bóng hồng duy nhất" trong lớp, trong xưởng thực hành.
Tất cả đều phải vượt qua sự ngạc nhiên, thậm chí là phản đối từ gia đình. Lời động viên lớn nhất của họ chính là niềm đam mê kỹ thuật, và họ chấp nhận sự cô đơn, thách thức ban đầu để theo đuổi mục tiêu.
Đỗ Thu Hằng - sinh viên Trường Cơ khí - Ô tô chia sẻ: "Lớp em có ba bạn nữ nên thời gian đầu em gặp nhiều khó khăn trong thực hành". Việc làm quen với máy móc, cờ lê, tô vít và môi trường xưởng đầy dầu mỡ ban đầu là một thử thách lớn về cả thể chất và tinh thần.
Tuy nhiên, chính trong môi trường kỹ thuật tưởng chừng khô khan, Thu Hằng và các bạn nữ đã tìm thấy sự giúp đỡ tận tình. "Em đã được thầy, cô và các bạn nam trong lớp giúp đỡ nên giờ em đã tự tin hơn, bây giờ em đã đủ khả năng vận hành những cỗ máy cắt CNC hiện đại của trường đến sửa những động cơ cũ"- Hằng nói.
Nhiều cô gái phải đối mặt với sự ngạc nhiên, thậm chí là phản đối từ gia đình. Lê Thị Huyền Trang - sinh viên năm cuối chia sẻ: lúc đầu gia đình cô cũng ngăn cản vì đây là công việc dành cho nam giới.
Tuy nhiên, được sự động viên của người anh trai đã học tại trường, Huyền Trang càng quyết tâm chứng minh cho gia đình thấy sự lựa chọn của mình là đúng đắn. Đến nay là năm cuối, nữ kỹ sư Huyền Trang đã có thể tự tin bước vào những nhà máy hiện đại, hay đơn giản là tự sửa chữa những động cơ đơn giản tại nhà.
Với cờ lê, tô vít, đồng hồ ampe trong tay, họ có thể giải mã mọi "bệnh" của động cơ.
Từ những chi tiết nhỏ nhất đến hệ thống phức tạp, những cô gái này đang xây dựng tương lai ngành cơ khí bằng sự cẩn trọng và độ chính xác cao, phẩm chất rất cần thiết trong kỹ thuật.
Với họ, xưởng máy không phải là nơi đáng sợ mà là "chiến trường" để khẳng định năng lực.
Áo quần lấm lem dầu mỡ, đôi tay chai sạn vì cầm cờ lê, tô vít và đồng hồ ampe là hình ảnh quen thuộc của những cô gái này.
Họ cúi mình bên động cơ, không ngại tháo lắp từng piston, kiểm tra từng chi tiết máy phức tạp.
Bạn Đỗ Hoài Linh - sinh viên năm cuối thành thật chia sẻ về những lần bất cẩn làm rơi đồ, bị đứt tay hay xây xước trong quá trình thực hành. Nhưng chính những lần đó đã trở thành bài học quý giá, giúp cô luôn tỉ mỉ, chỉnh chu hơn trong từng công việc, từng thao tác.
Môi trường học tập khắc nghiệt không làm họ nản lòng. Ngược lại, họ nhận được sự giúp đỡ tận tình từ thầy cô và bạn bè, đồng thời tự tôi luyện bản lĩnh trong xưởng thực hành.
Sự kiên trì của họ được đền đáp bằng những thành tích học tập và khả năng thực hành đáng ngưỡng mộ, chứng minh vai trò quan trọng của phái nữ trong kỹ thuật.
Bạn Phạm Thị Thu - một trong những nữ sinh hiếm hoi rất đam mê về kỹ thuật cũng như chế tạo robot đang tự tin vận hành cánh tay robot phức tạp.
Họ là những "viên kim cương" hiếm hoi, những người tiên phong làm chủ cả cờ lê truyền thống lẫn trí tuệ nhân tạo, khẳng định rằng đam mê và kỹ thuật vĩnh viễn không có giới hạn giới tính.