Nhiều dư địa phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện

Báo cáo từ Ban Thu (BHXH Việt Nam), sau hơn 10 năm triển khai thực hiện chính sách BHXH tự nguyện, tính đến ngày 31/5/2019, toàn quốc có trên 360.000 người đang tham gia BHXH tự nguyện. Con số này là kết quả đầy nỗ lực của toàn ngành BHXH. Tuy nhiên, đây vẫn là con số khiêm tốn so với dư địa trên 30 triệu người thuộc đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tiềm năng.

Bà Đinh Mai Hạnh, Phó Trưởng Ban Thu cho hay, việc phát triển BHXH tự nguyện gặp nhiều khó khăn một mặt do những đặc điểm riêng của nhóm đối tượng lao động thuộc khu vực phi chính thức, mặt khác do những hạn chế ngay từ trong chính sách. Cụ thể, nhóm lao động phi chính thức làm việc theo chế độ linh hoạt là rất khó quản lý; hiểu biết về chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) của nhiều người lao động chưa đầy đủ, đa số chỉ quan tâm đến vấn đề tiền lương, thu nhập hàng tháng và lợi ích trước mắt mà chưa quan tâm đến việc phòng xa cho bản thân về sau này khi hết tuổi lao động...

Theo quy định, người tham gia BHXH tự nguyện được nhà nước hỗ trợ bằng 10%, 25% đối với người thuộc hộ gia đình cận nghèo và 30% đối với người thuộc hộ gia đình nghèo tính trên mức đóng 154.000 đồng/tháng. Như vậy, một người chỉ cần mỗi ngày tiết kiệm không đến 5.000 đồng để tham gia BHXH tự nguyện thì sau 20 năm đóng BHXH tự nguyện và khi đủ 60 tuổi đối với nam, 55 tuổi đối với nữ là đã được hưởng lương hưu.

Ngoài ra, khi tham gia BHXH tự nguyên, người lao động sẽ được thụ hưởng nhiều quyền lợi, như: Hưởng lương hưu (khi nam từ đủ 60 tuổi, nữ từ đủ 55 tuổi trở lên và có từ đủ 20 năm đóng BHXH trở lên); được cấp thẻ BHYT để khám, chữa bệnh theo chế độ BHYT khi đang hưởng lương hưu (không phải mua BHYT); lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với quỹ BHXH; người đang hưởng lương hưu, hoặc người đang tham gia BHXH tự nguyện từ đủ 5 năm trở lên, khi qua đời thì thân nhân được hưởng tiền mai táng phí và tiền tuất một lần; được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng khi tham gia BHXH tự nguyện với thời gian hỗ trợ tối đa là 10 năm.

Với tính ưu việt và nhân văn của chính sách BHXH tự nguyện, đặc biệt là sau khi Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về thực hiện chính sách BHXH toàn dân, BHXH Việt Nam đang tiếp tục có những giải pháp để BHXH tự nguyện phát triển, mở rộng đối tượng tham gia.

Theo bà Đinh Mai Hạnh, BHXH Việt Nam đang đề xuất với Chính phủ tăng mức hỗ trợ cho người tham gia BHXH tự nguyện; linh hoạt hơn về mức hỗ trợ, như mức hỗ trợ tối thiểu bằng 30%, 25%, 10% để địa phương nào có điều kiện, kinh tế phát triển thì có thể hỗ trợ thêm một phần mức đóng cao hơn cho người tham gia BHXH tự nguyện; đề nghị Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện trong chỉ tiêu phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam đang tích cực phối hợp với các bộ, ngành, tổ chức tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến sâu, rộng chính sách BHXH tự nguyện để nhiều người dân hiểu từ đó chủ động tham gia BHXH tự nguyện; mở rộng hệ thống mạng lưới đại lý thu BHXH tự nguyện, phấn đấu mỗi thôn, bản, tổ dân phố đều có điểm thu BHXH tự nguyện, có nhân viên đại lý thu; giao chỉ tiêu kế hoạch phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện đối với BHXH cấp huyện và từng đại lý thu; đa dạng các hình thức, phương thức nhận hồ sơ, trả kết quả, thu tiền đóng, chuyển tiền đóng vào quỹ, tạo điều kiện thuận lợi nhất đối với người tham gia BHXH tự nguyện.