Nhà báo thời Covid-19: Góc nhìn từ một doanh nhân

Vẫn hoàn toàn đúng khi nói rằng giờ đây nghề báo vẫn là nghề nguy hiểm. Đã có đồng nghiệp của chúng ta dương tính với virus Corona sau khi tác nghiệp (mà hy vọng là mọi sự an lành sẽ đến với đồng nghiệp này). Rồi phía sau dòng phóng sự những trường đoạn ghi hình trên TV của các nhà báo ngay tại các trung tâm cách ly, ngay tại các bệnh viện đang ngăn chặn hay điều trị trực tiếp bệnh nhân Covid-19 hay trên các chốt biên giới trong những ngày này là những hiểm nguy mà các nhà báo đang tác nghiệp phải trực tiếp đối mặt. Đó là nguy cơ phơi nhiễm hiển hiện hay thậm chí có thể cả những phút bột phát bạo lực ngoài kiểm soát khi một vài cá nhân không muốn phải đi cách ly.

Nhưng nếu không có những nhà báo ấy, có thể rồi khi dịch bệnh đã qua đi, các y bác sĩ lại quay về công việc chuyên môn của mình, những chiến sĩ trên biên giới lại trở về doanh trại như thường ngày thì biết bao nỗ lực trực tiếp dập dịch nơi tuyến đầu của họ sẽ có thể bị chìm vào quên lãng hoặc có chăng chỉ là trên những bản tin y tế đôi lúc khô khan, buồn tẻ như thường thấy. Cần nói ngay rằng những con người ở tuyến đầu chống dịch ấy hoàn toàn không có nhu cầu tưởng thưởng, tung hô của cả xã hội.

Nhưng những nỗ lực hết sức lớn lao, những hy sinh không thể đo đếm ấy của những người nơi tuyến đầu chống dịch đó không thể không được biết đến, nó cần được cả xã hội tôn vinh, chia sẻ với lòng biết ơn trong trái tim mỗi người dân trong lúc này. Để thói vô cảm không có đất sống trong xã hội. Xa hơn nữa để thấy rằng khi có dịch bệnh, cả nước, cả hệ thống chính trị đã cùng xắn tay vào vì tiêu đích không một ai dù hoàn cảnh cao sang hay nghèo khó bị bỏ lại phía sau. Cái đích ở đây còn là niềm tin và lòng nhân ái, nghĩa đồng bào. Đó là niềm tin của xã hội vào những nỗ lực của Chính phủ, vào hệ thống y tế, vào sự chung tay của tình người mà nếu như cuộc trong cuộc sống ồn ào thường nhật, người ta có thể vô tình hay hữu ý không nhận ra.

Cùng với y bác sĩ, nhà báo luôn có mặt ở nơi tuyến đầu chống dịch- Ảnh minh họa

Nhà báo chấp nhận hiểm nguy để xã hội không biến thành xã hội vô cảm, xã hội phi nhân nghĩa trước các sự hy sinh thầm lặng mà vô cùng lớn lao ấy. Thế nên cùng với định danh nghề nguy hiểm mà doanh nhân Bac Nguyen nói ở trên, có thể bổ sung thêm đó là một nghề của sự dũng cảm.

Nhiều người có một nhận xét là dịch bệnh Covid-19 không đơn giản là thứ cúm mùa vốn thường thấy. Đây là một khủng hoảng phức tạp thực sự xét trên binh diện không gian rộng lớn của các châu lục. Đó là một cuộc khủng hoảng “3 trong 1”: khủng hoảng y tế với những mô hình dự báo cho thấy số người tử vong có thể lên đến hàng triệu người nếu không có đáp ứng kịp thời của y tế công cộng; khủng hoảng kinh tế với sự sụt giảm hoạt động kinh tế toàn cầu lên đến vài điểm phần trăm trong năm 2020; khủng hoảng tài chính với sự sup đổ của thị trường, với nguy cơ phá sản và sa thải dây chuyền.

Đó không còn là những lời cảnh báo mà đó đây đã diễn ra. Trên hết, có thể nói rằng đó là mối hiểm nguy đe dọa xã hội, đe dọa tương lai con người. Ai sẽ là những người đầu tiên trực tiếp và đi thẳng vào những hiểm nguy đó, trực tiếp đón nhận dù chỉ vài phần vạn, phần triệu hay thậm chí là cả phần nghìn phần trăm của mối hiểm nguy đó nếu không phải là các y bác sĩ, các nhà báo? Và cũng chính họ sẽ là những người cuối cùng đi ra khỏi sự hiểm nguy đó.

Nếu như các y bác sĩ phải căng mình chống virus Corona thì các nhà báo cũng cùng chiến tuyến với họ khi chống lại những thứ virus khác không kém phần nguy hại như virus hoang mang, virus vô trách nhiệm, virus tin giả, virus vô cảm, virus trì trệ… Sự tích cực, tận tâm đó của báo chí và truyền thông đã tạo nên động lực tnh thần quan trọng mới cho xã hội để đóng góp vào việc kiểm soát tình hình dịch bệnh, không cho phép xảy ra sự “vỡ trận” của các giải pháp chống dịch.

Chính vì tầm quan trọng đó mà sau cuộc họp thường kỳ Chính phủ mới đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã nêu lên 10 vấn đề cần tập trung cho thời gian tới trong việc thực hiện mục tiêu kép vừa tăng cường chống dịch, vừa bảo đảm mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Vấn đề thứ 10 chính là vấn đề của các nhà báo. Người đứng đầu Chính phủ đã yêu cầu báo chí cần đẩy mạnh tuyên truyền về phòng chống dịch Covid-19 và các biện pháp ứng phó dịch của các cơ quan chức năng; những tấm gương người tốt việc tốt. Đấu tranh kiểm soát thông tin trên mạng, ngăn chặn thông tin sai sự thật về dịch bệnh gây hoang mang trong xã hội. Thủ tướng cũng mong muốn báo chí đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền cổ vũ việc thực hiện các nhiệm vụ kinh tế xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại góp phần tạo đồng thuận xã hội.

Đó cũng là cơ hội lớn để khẳng định trách nhiệm xã hội, trách nhiệm công dân của các nhà báo.