Mỗi năm, khi tháng 10 chạm ngõ, khắp nơi lại rộn ràng chuẩn bị cho Halloween ngày 31 tháng 10. Dù xuất phát từ phương Tây, lễ hội này nay đã trở thành một phần quen thuộc của giới trẻ Việt, với những buổi hóa trang, tiệc tùng và các hoạt động mang đậm sắc màu ma mị. Nhưng để hiểu trọn vẹn về Halloween, cần nhìn lại hành trình lịch sử kéo dài hơn 2.000 năm của nó.
Nguồn gốc cổ xưa từ người Celt
Theo các nhà sử học, Halloween bắt nguồn từ lễ hội Samhain (phát âm là “sau-in”) của người Celt cổ, sinh sống tại các vùng nay là Ireland, Anh và miền Bắc nước Pháp. Samhain được tổ chức vào đêm 31/10 – thời điểm kết thúc mùa hè, bước sang mùa đông, khi người Celt tin rằng ranh giới giữa thế giới người sống và linh hồn người chết trở nên mờ nhạt.
Vào dịp này, họ tổ chức đốt lửa, mặc trang phục đặc biệt để xua đuổi linh hồn xấu và cầu chúc mùa màng bội thu. Khi đạo Thiên Chúa lan rộng khắp châu Âu, Giáo hội đã hợp nhất nhiều nghi lễ dân gian vào Ngày Lễ Các Thánh (All Hallows’ Day) – tổ chức vào 1/11. Đêm trước đó, 31/10, được gọi là All Hallows’ Eve, sau này rút gọn thành Halloween.
Từ lễ hội dân gian đến sự kiện toàn cầu
Trải qua nhiều thế kỷ, lễ hội Halloween phát triển mạnh mẽ tại Anh, Ireland và Scotland. Khi người châu Âu di cư sang Mỹ vào thế kỷ XIX, họ mang theo truyền thống này. Tại “xứ cờ hoa”, Halloween được sáng tạo thêm với các yếu tố vui nhộn, thân thiện hơn như hóa trang, trò “trick or treat” (cho kẹo hay bị ghẹo) và các buổi tiệc cộng đồng.
Đến giữa thế kỷ XX, Halloween trở thành một trong những lễ hội phổ biến nhất ở Mỹ, mang tính giải trí cao và được thương mại hóa mạnh mẽ. Từ đó, văn hóa Halloween lan tỏa ra toàn cầu qua phim ảnh, truyền thông và internet - đặc biệt thu hút giới trẻ ở nhiều quốc gia châu Á.

Lễ hội Halloween thời kỳ trước
Hành trình du nhập vào Việt Nam
Tại Việt Nam, lễ hội Halloween bắt đầu xuất hiện từ những năm 2000, chủ yếu qua cộng đồng du học sinh, trường học quốc tế và các trung tâm tiếng Anh. Dần dần, các sự kiện hóa trang, tiệc Halloween được tổ chức rộng rãi trong trường học, khu vui chơi, trung tâm thương mại và quán cà phê, thu hút đông đảo bạn trẻ tham gia.
Người Việt đón nhận Halloween như một dịp để vui chơi, thể hiện cá tính và tìm hiểu văn hóa phương Tây. Dù không mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc như ở phương Tây, nhưng Halloween tại Việt Nam được xem là “sân chơi sáng tạo” nơi mỗi người có thể hóa thân, thể hiện phong cách và cùng nhau tận hưởng không khí sôi động cuối tháng 10.
Điều thú vị là khi du nhập vào Việt Nam, Halloween không chỉ giữ nguyên nét đặc trưng mà còn pha trộn yếu tố văn hóa bản địa. Nhiều sự kiện Halloween được kết hợp cùng các yếu tố dân gian Việt Nam như ma quỷ, truyền thuyết, trò chơi dân gian hay phục trang sáng tạo lấy cảm hứng từ phim ảnh Việt.
Sự hòa quyện đó cho thấy giới trẻ Việt đang tiếp nhận văn hóa toàn cầu một cách chọn lọc và sáng tạo, vừa tiếp nối tinh thần hội nhập, vừa giữ gìn bản sắc dân tộc.




