Tư vấn xuất khẩu lao động tại Công ty Emico |
Theo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Nghệ An (LĐ-TB&XH), năm 2016, tỉnh tiếp tục dẫn đầu cả nước về số người đi xuất khẩu lao động với gần 13.000 người. Tuy nhiên, trong số này phần lớn là lao động phổ thông và đến các thị trường có mức thu nhập thấp như Đài Loan, Malaysia và các nước Trung Đông; chỉ có khoảng 3.000 lao động đi các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc.
Ông Nguyễn Bằng Toàn - Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Nghệ An - thừa nhận: Lực lượng lao động của Nghệ An nhiều nhưng chưa khai thác hết và bỏ lỡ nhiều thị trường lao động chất lượng, có tiềm năng. Lao động còn nhiều hạn chế cả về trình độ lẫn tác phong, kỹ năng công nghiệp. Theo anh Nguyễn Trung Hậu - Công ty Emico (công ty chuyên xuất khẩu lao động), so với thị trường Hàn Quốc, thị trường Nhật Bản thuận lợi hơn và kinh phí cũng rất thấp (thấp hơn cả thị trường Đài Loan). Tuy vậy, việc tuyển dụng lao động vẫn rất khó khăn. Ở Emico, từ đầu năm đến nay đã đưa 100 lao động sang nước ngoài làm việc nhưng lao động sang Nhật Bản chỉ có 20 người. Nhật Bản đang “khát” những lao động là kỹ sư, có trình độ, tay nghề, kỹ năng ngoại ngữ thông thạo.
Theo đại diện các công ty xuất khẩu lao động trên địa bàn, việc tuyển dụng đối tượng lao động này hết sức khó khăn. Từ năm 2012, Sở LĐ-TB&XH Nghệ An cũng đã phổ biến rộng rãi trên các phương tiện thông tin để tìm kiếm lao động đi làm việc theo dự án thí điểm, tuyển chọn ứng viên điều dưỡng Việt Nam đưa sang học tập và làm việc trong lĩnh vực chăm sóc người già tại CHLB Đức. Thế nhưng, rất khó triển khai!
Theo chị Đặng Phương Thúy - Phó trưởng Phòng Lao động (Sở LĐ-TB&XH Nghệ An): Đây là chương trình có nhiều ưu đãi cho người lao động bởi kinh phí được đài thọ. Người lao động nếu trúng tuyển còn được đào tạo bài bản, có nhiều cơ hội được làm việc tại các bệnh viện của Đức. Tuy vậy, cái khó hiện nay là chúng ta không có nhiều lao động đáp ứng được các tiêu chuẩn hoặc nếu có thì cũng chưa “tự tin” tham gia thi tuyển và bỏ lỡ nhiều cơ hội làm việc hấp dẫn. Ngay như Trường đại học Y khoa Vinh – một trong những đơn vị đào tạo nhân lực ngành y lâu năm, nhưng đại diện nhà trường cho biết, chưa có kế hoạch đưa lao động đi theo chương trình này.
Thế nhưng để đi được cũng chẳng dễ dàng gì, theo chị Hoàng Thị Dung (xã Hưng Lam, huyện Hưng Nguyên) - vốn là sinh viên của Trường cao đẳng Y Phú Thọ, ra trường năm 2014, chị biết được thông tin này và trực tiếp ra Cục Quản lý lao động ngoài nước để thi tuyển. Sau khi trúng tuyển, chị mất 13 tháng học tiếng Đức tại Việt Nam để thi lấy chứng chỉ trình độ tiếng Đức B2 theo tiêu chuẩn của CHLB Đức và do Viện Goethe cấp. Đến khi sang Đức, chị phải mất thêm 2 năm để đào tạo chuyên môn.
Từ thực tế này, để tiếp cận những thị trường lao động chất lượng cao, Nghệ An vẫn còn nhiều điều phải làm. Trong đó, trước mắt là quan tâm đến công tác đào tạo nghề, ngoại ngữ. Xa hơn, cần có chiến lược lâu dài để từng bước đón đầu và thực hiện Đề án “Đưa lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật đi làm việc tại nước ngoài giai đoạn 2018-2020” mà Bộ LĐ-TB&XH đang xây dựng.