Nghệ An: Thiếu nhà ở cho công nhân lao động

Ảnh minh hoạ. Nguồn Internet

Từ nông thôn lên thành phố làm công nhân, giấc mơ về ngôi nhà riêng là điều không biết bao giờ mới trở thành hiện thực đối với những lao động này.

Chúng tôi gặp chị Kiều Thị An, công nhân của Công ty Điện tử BSE và anh Võ Mạnh Trường, sau buổi tan ca. Hai vợ chồng vội vã trở về khu nhà trọ chuẩn bị bữa cơm tối. Lấy nhau được gần 5 năm, đã có con nhỏ 15 tháng tuổi, do vợ chồng phải tăng ca thường xuyên nên con nhỏ đành phải gửi về cho ông bà nội trông giúp. Lương của hai vợ chồng mỗi tháng hơn gần 10 triệu đồng và mỗi tháng anh chị phải trích ra 2 triệu đồng gửi về ông bà nội để nuôi cháu. Dù biết phòng trọ ẩm thấp, chật chội không tốt cho sức khỏe nhưng với đồng lương ít ỏi hai vợ chồng đành chấp nhận. “Tôi mong muốn có một chỗ ở rộng rãi thoải mái hơn, đồng thời mong muốn có khu nhà trẻ để tôi đưa cháu lên đây ở với vợ chồng để tiện cho việc chăm sóc cháu và yên tâm làm việc”.

Những năm gần đây, việc gia tăng số lượng các dự án đầu tư trong và ngoài nước đã tạo ra lực hút mạnh mẽ đối với công nhân lao động nhập cư tại các khu công nghiệp. Hiện nay trên địa bàn tỉnh Nghệ An có trên 17.500 công nhân lao động, trong đó chỉ riêng hai khu công nghiệp Bắc Vinh và Nam Cấm đã có trên 5.000 công nhân lao động sống tại các khu nhà trọ dân cư. Mức lương tối thiểu chưa đáp ứng nhu cầu sống của người lao động nên đa số vẫn phải sống tạm bợ trong các khu nhà trọ tồi tàn, không đảm bảo sức khỏe để tái tạo sức lao động.

Để giải quyết nhu cầu nhà ở cho công nhân, tháng 8/2010 tỉnh Nghệ An đã ban hành chính sách hỗ trợ đối với các dự án nhà ở cho người thu nhập thấp cho khu vực đô thị và nhà ở cho công nhân lao động tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Năm 2012, UBND tỉnh đã phê duyệt dự án nhà ở cho công nhân thuê tại Khu công nghiệp Nam Cấm. Mặc dù các chính sách khuyến khích đã được ban hành nhưng do quy mô và vốn đầu tư lớn, khả năng thu hồi vốn chậm, hiệu quả đầu tư thấp, tiếp cận vốn vay ngân hàng khó khăn nên đến nay Nghệ An vẫn chưa triển khai được dự án nhà ở nào cho công nhân các khu công nghiệp.

Ông Phan Xuân Hóa – Phó Trưởng ban Khu kinh tế Đông Nam cho biết: Nhà ở công nhân chưa có tại khu công nghiệp. Công nhân hiện nay thu nhập thấp, họ đã chi tiền nhà trọ từ 500-800.000 đồng/tháng nên công nhân gặp rất nhiều khó khăn. Các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh cũng khó khăn, công nhân làm không ổn định, theo mùa vụ nên họ chưa có đầu tư mạnh về khu nhà ở, khu vui chơi giải trí cho công nhân. Để thu hút lực lượng lao động trên địa bàn, các doanh nghiệp cần phải có sự đầu tư, nhất là về nhà ở, đảm bảo chính sách cho người lao động.

Để giảm bớt phần nào khó khăn cho công nhân, nhiều doanh nghiệp đã hỗ trợ tiền nhà trọ, xăng xe và chi trả cùng tiền lương hàng tháng... Dù kinh phí từ 100-150.000 đồng/tháng nhưng đã giảm bớt gánh nặng thuê nhà ở cho công nhân trong điều kiện kinh tế khó khăn. Một số doanh nghiệp đầu tư xây nhà tập thể cho công nhân có hoàn cảnh khó khăn ở trọ như Công ty TNHH sản xuất bật lửa gas Trung Lai; Công ty TNHH Thương mại và vận tải Bình Minh...

Những doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở tập thể cho công ty không nhiều và nếu có thì cũng đáp ứng một phần rất nhỏ nhu cầu về nhà ở của công nhân trên thực tế. Vì thế xung quanh Khu công nghiệp Nam Cấm, Bắc Vinh có hàng nghìn phòng trọ dành cho công nhân lao động, các chủ nhà trọ chủ yếu có đất nông nghiệp bị thu hồi xây nhà trọ tự phát mà không theo một quy hoạch thống nhất nào hoặc hầu hết các nhà trọ được lợp mái tôn hoặc proximang diện tích chật hẹp, tiện nghi sinh hoạt thiếu thốn, không đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy.

Ông Phan Xuân Hóa đề nghị: Về lâu dài Nhà nước có thể hỗ trợ quỹ đất hoặc hỗ trợ vay vốn ngân hàng với lãi suất ưu đãi để các doanh nghiệp tự xây khu nhà ở cho công nhân ngay tại doanh nghiệp. Cùng với đó, Nhà nước hỗ trợ đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân và nhà trẻ ngay tại khu công nghiệp. Đây là nhu cầu thiết yếu để có lực lượng lao động tốt và giữ chân người lao động tại khu công nghiệp. Việc có nhà ở công nhân và các thiết chế đi kèm cũng giúp công nhân yên tâm công tác, tạo cho họ niềm tin vào các chính sách an sinh của xã hội. Về phía các doanh nghiệp, sẽ đáp ứng nhu cầu lao động ổn định cho các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp cần số lượng lao động lớn và thường xuyên, doanh nghiệp nước ngoài.