Nền kinh tế đủ sức chống chịu với các cú sốc bên ngoài

Nhiều thành tựu quan trọng

Chiều 30/10, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã phát biểu liên quan đến các ý kiến đại biểu Quốc hội trong phiên thảo luận về kinh tế xã hội và ngân sách nhà nước trong 2 ngày qua.

Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ cảm thấy xúc động về các đóng góp rất trách nhiệm của các đại biểu Quốc hội. 

Nhìn lại 5 năm qua, khó khăn, thách thức nhiều hơn là thời cơ thuận lợi nhưng chúng ta đã có nhiều cố gắng và nỗ lực và đạt được nhiều thành tựu quan trọng.

Nước ta là nước đang phát triển, có nền kinh tế đang chuyển đổi, quy mô nền kinh tế còn khiêm tốn, độ mở cao, sức chống chịu với các cú sốc bên ngoài còn hạn chế. Nhưng chúng ta đã vượt qua được. Nền kinh tế đủ sức chống chịu với các cú sốc bên ngoài, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát, thúc đẩy được tăng trưởng, đảm bảo được các cân đối lớn, thu đủ chi, xuất đủ nhập, làm đủ ăn, năng lượng đủ cho sản xuất kinh doanh và tiêu dùng, thị trường lao động đáp ứng được sự chuyển đổi, bội chi ngân sách thấp hơn so với Quốc hội giao, thấp hơn so với các nhiệm kỳ trước đây; nợ công, nợ nước ngoài, nợ Chính phủ đều giảm so với trước đây.

Đời sống của nhân dân được nâng lên, chỉ số hạnh phúc tăng 39 bậc so với đầu nhiệm kỳ, tiềm lực quốc phòng, an ninh được tăng cường. Lễ diễu binh, diễu hành ngày 2/9 có các sản phẩm mang thương hiệu của Việt Nam. Về an sinh xã hội, chưa bao giờ chúng ta đầu tư nhiều như vậy. Khi đại dịch Covid-19, chúng ta phải chi 1,1 triệu tỷ đồng, bằng 17% GDP của đất nước cho an sinh xã hội.

Đó là một sự nỗ lực rất lớn của hệ thống chính trị, của nhân dân và doanh nghiệp.

Quyết liệt giải quyết các dự án tồn đọng

Một nội dung quan trọng khác được Thủ tướng đề cập là trong nhiệm kỳ này, nhiều dự án tồn đọng, kéo dài nhiều năm được xử lý quyết liệt, đạt kết quả tích cực, góp phần giải phóng nguồn lực cho phát triển, trong đó có 12 dự án, doanh nghiệp thua lỗ (nhiều dự án đã có hiệu quả, có lãi), các dự án năng lượng quan trọng, 4 ngân hàng yếu kém và thêm ngân hàng SCB. Các cơ quan đang chỉ đạo rà soát, phân loại, đề xuất các cấp có thẩm quyền tiếp tục xử lý gần 3.000 dự án các loại với tổng vốn hàng triệu tỷ đồng và quy mô sử dụng đất hàng trăm nghìn ha.

Về hạ tầng, bám sát mục tiêu của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, đến hết năm 2025, dự kiến hoàn thành vượt mục tiêu 3.000 km đường cao tốc 1.700 km đường ven biển.

Về đầu tư công, Thủ tướng cho biết, nhiệm kỳ này, chúng ta đầu tư 3,4 triệu tỷ đồng cho đầu tư công, tăng 55% so với nhiệm kỳ trước. Tuy nhiên số dự án đã giảm xuống còn 4.760 dự án (nhiệm kỳ trước đầu tư trên 10.000 dự án).

Một trong 3 động lực tăng trưởng của nước ta là đầu tư, bao gồm đầu tư công và đầu tư tư nhân. Nếu trừ năm 2021, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 chỉ tăng trưởng 2,55%, 4 năm còn lại, tăng trưởng bình quân là 7,2%, như vậy là vượt chỉ tiêu đề ra. 

Thủ tướng cũng nhắc đến yếu tố phải đảm bảo an sinh xã hội, đất nước công bằng, tiến bộ. Không hy sinh công bằng, tiến bộ xã hội, không hy sinh an sinh xã hội chạy theo tăng trưởng đơn thuần. Trên cơ sở đó, phải tính toán làm sao thu cho đủ chi. 

Trong điều kiện khó khăn vẫn đảm bảo an ninh tài chính tốt, nợ công, nợ chính phủ, nợ nước ngoài giảm, bội chi ngân sách giảm và còn tăng cho đầu tư phát triển. An sinh xã hội chi 1,1 triệu tỷ đồng tương đương 17% tổng GDP, chi cho đầu tư phát triển tăng 55% so với nhiệm kỳ trước.

Để có nguồn lực chi cho an sinh xã hội, chúng ta đã làm tốt tăng thu và giảm chi (mỗi năm giảm chi 10%). Nếu không tăng thu, tiết kiệm chi thì không có được điều này.

Trước đề xuất của các Đại biểu Quốc hội sớm tăng lương cơ sở vào năm tới, Thủ tướng cho hay sẽ xem xét, cân đối và xin ý kiến các cấp có thẩm quyền, trong đó có Quốc hội sẽ tăng lương sớm hơn.

Thủ tướng đã dành thời gian phân tích về các chính sách điều hành vĩ mô, trong đó có chính sách tiền tệ còn dư địa lớn; làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống là đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu, thúc đẩy các động lực mới là kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế sáng tạo…