Mỹ - Trung mở kênh liên lạc quân sự, tín hiệu hạ nhiệt căng thẳng

Mỹ và Trung Quốc đã đạt thỏa thuận thiết lập các kênh liên lạc giữa quân đội hai nước nhằm giảm nguy cơ xung đột và kiểm soát căng thẳng, theo tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth.

Trong tuyên bố đăng trên mạng xã hội X hôm thứ Bảy, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cho biết quyết định này được đưa ra sau cuộc điện đàm với người đồng cấp Trung Quốc - Bộ trưởng Quốc phòng Đổng Quân vào tối hôm trước. Ông Hegseth nói thêm rằng hai bên “đồng ý hòa bình, ổn định và quan hệ tốt đẹp là con đường đúng đắn nhất cho hai quốc gia hùng mạnh của chúng ta”. Hiện Bắc Kinh chưa đưa ra phản hồi chính thức về thông tin này.

Theo ông Hegseth, hai bên cũng đã gặp trực tiếp tại Malaysia, bên lề Hội nghị cấp cao ASEAN, sau cuộc gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Hàn Quốc. “Đô đốc Đổng và tôi nhất trí rằng cần thiết lập các kênh liên lạc quân sự để xử lý và giảm thiểu mọi vấn đề phát sinh” ông cho biết.

Động thái này được xem là bước đi tiếp theo sau khi Hội nghị thượng đỉnh Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đạt tiến triển trong một số vấn đề then chốt, trong đó có cam kết giảm căng thẳng và điều chỉnh chính sách thương mại. Tại cuộc gặp ngày 30/10 ở Hàn Quốc, Tổng thống Trump thông báo Mỹ sẽ hạ thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Trung Quốc từ 57% xuống 47%. Ông cũng cho biết Bắc Kinh đã cam kết duy trì nguồn cung đất hiếm, song hai bên chưa đạt được thỏa thuận về việc bán TikTok cho nhà đầu tư Mỹ hoặc kế hoạch liên quan đến chip bán dẫn của Nvidia.

Tổng thống Trump cho biết sẽ thăm Trung Quốc vào tháng 4/2026, và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến có chuyến thăm Mỹ ngay sau đó.

Trong nhiều năm qua, giới chuyên gia đã kêu gọi Washington và Bắc Kinh khôi phục đối thoại quân sự trực tiếp nhằm ngăn ngừa nguy cơ leo thang tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nơi hai bên đều duy trì sự hiện diện quân sự đáng kể. Tuy nhiên, các kênh liên lạc này thường xuyên bị gián đoạn, phụ thuộc vào mức độ căng thẳng song phương.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), phần lớn hơn 90 kênh đối thoại giữa hai chính phủ đã ngừng hoạt động trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump (2017 - 2021). Đến năm 2022, dưới thời Tổng thống Joe Biden, Trung Quốc cắt nốt các kênh còn lại sau chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ khi đó là bà Nancy Pelosi. 

Việc Mỹ và Trung Quốc khôi phục các kênh liên lạc quân sự được đánh giá là tín hiệu tích cực trong nỗ lực giảm căng thẳng, duy trì ổn định chiến lược và kiểm soát rủi ro xung đột trong bối cảnh cạnh tranh ảnh hưởng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn chưa hạ nhiệt.