Mỹ - Trung "mặc cả" về những vấn đề khó khăn nhất trong đàm phán cuộc chiến thương mại

Hai bên đang bắt đầu phác thảo một thỏa thuận về các vấn đề cơ cấu, soạn thảo ngôn ngữ cho sáu bản ghi nhớ về cải cách của Trung Quốc. Nếu hai bên không đạt được thỏa thuận trước ngày 1 tháng 3, thuế quan của Mỹ đối với hàng nhập khẩu trị giá 200 tỷ đôla của Trung Quốc được thiết lập để tăng từ 10% lên 25%. Thuế quan trả đũa giữa hai cường quốc kinh tế đã phá vỡ thương mại quốc tế và làm chậm nền kinh tế toàn cầu kể từ khi cuộc chiến thương mại bắt đầu từ bảy tháng trước.

Quang cảnh phiên đàm phán cấp cao Mỹ - Trung tại Washington ngày 21/2

Trong cuộc đàm phán tuần này, các nhà đàm phán đã đấu tranh để khắc phục sự khác biệt về ngôn ngữ cụ thể để giải quyết các yêu cầu khó khăn của Mỹ đối với những thay đổi cơ cấu trong nền kinh tế Trung Quốc. Các vấn đề bao gồm một cơ chế thực thi để đảm bảo rằng Trung Quốc tuân thủ mọi thỏa thuận. Không có gì đáng ngạc nhiên khi tuần này có nhiều thách thức hơn, chuyển từ việc đưa ra các phác thảo để chi tiết hóa mọi thứ, “tự nhiên trở nên khó khăn hơn”.

Các quan chức Trung Quốc đã không trả lời các câu hỏi khi họ rời Cơ quan Đại diện Thương mại Mỹ vào tối ngày 21/1 sau hơn chín giờ đàm phán trong ngày. Các nguồn tin đàm phán cho biết các bản ghi nhớ mà hai bên hướng tới sẽ bao gồm việc chuyển giao công nghệ và trộm cắp trên mạng, quyền sở hữu trí tuệ, dịch vụ, tiền tệ, nông nghiệp và các hàng rào phi thuế quan đối với thương mại.

Hai bên vẫn cách xa nhau về yêu cầu của chính quyền Trump đối với Trung Quốc nhằm chấm dứt các tập quán về những vấn đề khiến Trump bắt đầu đánh thuế đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc ngay từ đầu. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ cần phải tiến hành cải cách kinh tế cơ cấu khó khăn để đáp ứng nhu cầu của Mỹ. Mỹ không đưa ra bất kỳ nhượng bộ thực sự nào, ngoài việc xóa bỏ các hàng rào thuế quan mà Trump đã áp đặt để buộc thay đổi từ Trung Quốc. Một trong những yêu cầu của Trump, dễ sửa chữa hơn đối với Bắc Kinh, là giảm sự mất cân bằng thương mại giữa hai quốc gia.

Thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc đạt mức kỷ lục 382 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2018. Hai bên đã đạt được sự đồng thuận về cách làm giảm bớt sự mất cân bằng thương mại khi Washington và Bắc Kinh đang xem xét một danh sách gồm 10 mặt hàng, bao gồm cả việc Trung Quốc mua thêm các sản phẩm nông nghiệp, năng lượng và hàng hóa như chất bán dẫn.

Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ - Sonny Perdue - bên lề Diễn đàn thường niên tại Washington, đã kêu gọi Trung Quốc cam kết sớm mua sản phẩm nông nghiệp của Mỹ. Những đề xuất đó đều phụ thuộc vào một thỏa thuận lớn. Vấn đề thực sự là cải cách cơ cấu về sở hữu trí tuệ, khả năng thực thi của các loại điều khoản đó. Mỹ có thể nhanh chóng phục hồi các thị trường nông sản bị mất ở Trung Quốc nếu một thỏa thuận được thực hiện. Bộ Nông nghiệp Mỹ đã giám sát 12 tỷ đôla viện trợ liên bang cho nông dân Mỹ vì những tổn thất mà họ phải chịu vì cuộc chiến thương mại, sau khi Trung Quốc đã ngừng mua đậu nành của Mỹ, vốn là mặt hàng xuất khẩu nông sản lớn nhất của Mỹ, trị giá khoảng 12 tỷ đôla trong năm 2017.