Mướt mắt vườn vải u trứng chín sớm bên sông Bạch Đằng

Về Phương Nam những ngày này khá nhộn nhịp khi người dân trồng vải đang bước vào đợt thu hoạch rộ. Dù trời nắng hè oi ả nhưng trên các con đường dẫn vào vùng chuyên canh vải tấp nập xe cộ ra vào, xe đạp, xe máy chở vải từ vườn ra bán cho thương lái, rồi ôtô tải nhỏ chở hàng ra đường lớn. Ven quốc lộ 10 trên địa bàn phường Phương Nam cũng có điểm tập kết vải để đưa lên xe container xuất đi các tỉnh phía Nam.

Vải u trứng đóng thùng xuất đi các tỉnh phía Nam

Ở phường Phương Nam có 315ha trồng vải u trứng tập trung ở 8 khu nằm ven sông Bạch Đằng. Giống vải nơi đây chín sớm hơn so với vải tu hú, vải Thanh Hà, Lục Ngạn, nên TP. Uông Bí đã xây dựng thương hiệu là “vải chín sớm Phương Nam”. Dưới ánh nắng chói chang, từng chùm vải chín đỏ rực xen lẫn màu xanh của lá vải tạo nên một bức tranh đa sắc sống động. Vải trồng đầy trong vườn nhà, vải trĩu quả sà xuống lối đi. Ven bờ ruộng, bờ ao, đầm tôm là những chùm vải căng tròn đang chờ tay người hái.

Những chùm vải u trứng chín mọng chờ tay người hái

Ông Bùi Xuân Việt, Phó Chủ tịch UBND phường Phương Nam cho biết, lợi thế của giống vải u trứng là chín sớm hơn so với vải tu hú khoảng một tuần và vải thiều Thanh Hà, vải thiều Lục Ngạn chừng 20 ngày. Năm nay vải u trứng chín muộn hơn so với năm ngoái khoảng nửa tháng nhưng lại được mùa hơn, năng suất ước đạt khoảng 1.600 tấn. “Giá vải đầu mùa thu mua tại vườn là 50.000 đồng/kg nhưng giờ đang vào đợt thu hoạch rộ nên giá hạ xuống còn khoảng từ 25.000-35.000 đồng/kg tùy loại. Năm ngoái, chúng tôi thu được khoảng 1.050 tấn vải, giá trị là hơn 33 tỷ đồng, còn năm nay giá trị ước đạt khoảng hơn 40 tỷ đồng”, ông Việt nói.

Quây lưới để đỡ rụng vải khi gió thổi

Giống vải u trứng được chiết ghép ở vùng vải thiều Thanh Hà, đem về nhân giống và trồng ở xóm làng ven sông Bạch Đằng rất hợp thổ nhưỡng, thủy văn nên cho quả ngon. Một số người đã mang giống vải này đem trồng ở khu vực khác của phường Phương Nam hoặc vùng lân cận thì quả lại bé, rất chua. Hiện địa phương còn 5 cây vải u trứng tổ khoảng 50 tuổi tập trung ở khu Phong Thái.

Một hộ dân mang vải bán cho thương lái

Qua tìm hiểu được biết, thực hiện chủ trương dồn điền đổi thửa vào năm 2004, do cấy lúa chi phí cao mà hiệu quả kinh tế thấp nên người dân đã đào đất đắp thành bờ lớn chuyển sang trồng vải. Một vài vụ mất mùa nhưng người trồng vải u trứng Phương Nam kiên trì chăm sóc nên đất đã không phụ công người cho những vườn vải sai quả.

Vải chín bên bờ ruộng

Ở Phương Nam có hơn 900 hộ dân trồng vải, có hộ trồng nhiều lên tới 300 gốc. Cây vải u trứng mang lại hiệu quả kinh tế cao, giúp cải thiện đời sống của người dân. Năm 2014, chính quyền địa phương đã đăng ký sở hữu trí tuệ, bảo hộ thương hiệu cho vải chín sớm Phương Nam, đồng thời xây dựng hợp tác xã vải và hướng dẫn bà con cách chăm sóc vải theo tiêu chuẩn VietGAP để nâng cao giá trị quả vải nơi đây.

Nhờ cây vải mà nhiều hộ dân ở Phương Nam thoát đói nghèo

Trao đổi với chúng tôi, bà Hoàng Thị Thanh Hiền, Phó trưởng phòng Kinh tế thuộc UBND TP. Uông Bí cho biết, vải chín sớm Phương Nam là sản phẩm OCOP (chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm của tỉnh Quảng Ninh). UBND TP. Uông Bí đã đưa quả vải chín sớm Phương Nam vào các trung tâm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP của tỉnh, hỗ trợ tiền in ấn bao bì nhãn mác cho các hộ trồng vải để quảng bá thương hiệu. “Chúng tôi đang nghiên cứu áp dụng quy trình bảo quản và chế biến sản phẩm này để có thể tiêu thụ lâu hơn. Trong thời gian tới, vùng quy hoạch trồng vải chín sớm Phương Nam sẽ được mở rộng thành 350ha”, bà Hiền nói.