Lý giải các quốc gia OPEC không cứu vãn thị trường dầu

Tuy nhiên, các thành viên của nhóm các nhà sản xuất dầu OPEC+ - bao gồm cả Nga - không có kế hoạch tăng sản lượng lên mức mà các nước nhập khẩu dầu yêu cầu. OPEC + là một nhóm gồm 23 quốc gia xuất khẩu dầu mỏ họp hàng tháng tại Vienna để quyết định lượng dầu thô sẽ bán trên thị trường thế giới. Cốt lõi của nhóm này là 13 thành viên của OPEC (Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ), chủ yếu là các nước Trung Đông và châu Phi, được thành lập vào năm 1960 với tư cách là một tổ chức, với mục đích cố định nguồn cung dầu trên toàn thế giới và giá dầu thế giới.

Ngày nay, các quốc gia OPEC sản xuất khoảng 30% lượng dầu thô của thế giới, khoảng 28 triệu thùng/ngày. Ả rập Xê út là nhà sản xuất dầu lớn nhất trong OPEC, với sản lượng hơn 10 triệu thùng/ngày. Vào năm 2016, khi giá dầu đặc biệt thấp, OPEC đã liên kết với 10 nhà sản xuất dầu ngoài khối để tạo ra OPEC +.

Các thành viên mới đó bao gồm Nga, quốc gia cũng sản xuất hơn 10 triệu thùng/ngày. Cùng với nhau, các quốc gia này sản xuất khoảng 40% tổng lượng dầu thô của thế giới. Chuyên gia Kate Dourian, thuộc Viện Năng lượng cho biết: OPEC + điều chỉnh cung và cầu để cân bằng thị trường. Họ giữ giá cao bằng cách giảm nguồn cung khi nhu cầu về dầu sụt giảm. OPEC + cũng có thể hạ giá bằng cách đưa thêm dầu vào thị trường, đây là điều mà các nhà nhập khẩu lớn như Mỹ và Anh muốn làm.

Tại sao giá dầu lại cao như vậy?

Vào mùa xuân năm 2020, khi Covid lan rộng khắp thế giới và các quốc gia bắt đầu ngừng hoạt động, giá dầu thô đã giảm vì thiếu người mua. Sau đó, các thành viên OPEC + đã đồng ý giảm sản lượng 10 triệu thùng/ngày để giúp giá tăng trở lại. Vào tháng 6/2021, với nhu cầu dầu thô bắt đầu phục hồi, OPEC + bắt đầu tăng dần nguồn cung, đưa thêm 400.000 thùng/ngày vào thị trường thế giới.

Trong tháng 7 và tháng 8 sẽ cung cấp thêm 600.000 thùng/ngày. Tuy nhiên, vẫn đang cung cấp ít hơn khoảng 2,5 triệu thùng/ngày so với mùa xuân năm 2020. Khi xung đột Nga - Ukraine, giá dầu thô đã tăng vọt lên hơn 100 USD/thùng do sự hoảng loạn trên thị trường. Điều này đã khiến giá xăng dầu tại các điểm bơm tăng lên đáng kể. Chuyên gia David Fyfe, Nhà kinh tế trưởng tại Argus Media cho biết: khi OPEC + cắt giảm nguồn cung 10 triệu thùng/ngày vào tháng 5/2020, họ đã cắt quá sâu.

Hiện họ đang tăng nguồn cung với tốc độ chậm mà không tính đến ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng Nga - Ukraine. Chuyên gia cho rằng, những người mua dầu lo sợ rằng EU sẽ theo chân Mỹ và áp đặt lệnh cấm vận đối với nhập khẩu dầu từ Nga. Châu Âu hiện nhập khẩu hơn 2,5 triệu thùng dầu thô mỗi ngày từ Nga. Mối đe dọa về lệnh cấm vận đối với dầu mỏ của Nga đã khiến thị trường kinh hoàng, vì nó có thể dẫn đến nguồn cung bị thắt chặt nghiêm trọng.

Tại sao OPEC + không tăng sản lượng dầu?

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhiều lần kêu gọi Ả rập Xê út tăng sản lượng dầu nhưng không thành công. Thủ tướng Anh Boris Johnson cũng yêu cầu Ả Rập Xê út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đẩy mạnh sản xuất, nhưng cũng bị từ chối. Chuyên gia Kate Dourian cho biết hai nước này có công suất dự phòng, nhưng họ từ chối tăng sản lượng vì cho rằng khoảng cách giữa cung và cầu đang thu hẹp, và giá cao hôm nay chỉ đơn giản phản ánh sự hoảng loạn của một bộ phận người mua dầu.

Các quốc gia OPEC + khác đang vật lộn để tăng sản lượng. Các nhà sản xuất như Nigeria và Angola đã giảm nhẹ hạn ngạch sản xuất của họ lên một triệu thùng/ngày trong năm qua. Đầu tư đã giảm trong thời gian đại dịch - và các cơ sở lắp đặt dầu, trong một số trường hợp, không được duy trì tốt. Giờ đây, họ phát hiện ra rằng họ không thể thực sự tăng sản lượng một cách đầy đủ.

OPEC + cũng tôn trọng mong muốn của Nga, vì nước này là một trong hai đối tác lớn nhất trong nhóm liên minh sản xuất dầu. Carole Nakhle, Giám đốc điều hành của Crystol Energy cho biết: OPEC muốn giữ mối quan hệ tốt đẹp với Nga, vì vậy nhiều khả năng họ sẽ tiếp tục với thỏa thuận mà họ đã đạt được vào năm ngoái. Điều đó có nghĩa là tăng dần nguồn cung dầu thô từ nay đến tháng 9.