Ông có thể khái quát về sự phát triển, đổi mới của đất nước, sự phát triển của đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam và kinh tế tư nhân thời gian qua?
Trước hết, cần phải nhìn nhận là đại bộ phận doanh nhân Việt Nam đều thuộc khu vực kinh tế tư nhân. Với chủ trương của Đảng hỗ trợ kinh tế tư nhân phát triển, khung pháp lý và chính sách đã được xây dựng đổi mới theo hướng tạo điều kiện thuận lợi hơn, bình đẳng và không phân biệt các thành phần kinh tế. Đây chính là những điều kiện thuận lợi để đội ngũ doanh nhân Việt Nam ngày càng phát triển, đóng góp nhiều hơn vào phát triển kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và hội nhập kinh tế quốc tế.
Bên cạnh đó, tâm lý, thái độ xã hội cũng có sự thay đổi theo hướng tích cực đối với sự hình thành, phát triển của khu vực kinh tế tư nhân, doanh nghiệp, doanh nhân. Gần như tuyệt đại các tầng lớp trong xã hội đều muốn thay đổi kinh tế nhanh chóng theo hướng tích cực và hướng tới nền kinh tế thị trường thực thụ. Môi trường xã hội cũng thân thiện hơn đối với doanh nhân. Một điểm chuyển biến thành công nữa là những doanh nhân giỏi, làm giàu chân chính đều được tôn vinh, ghi nhận. Nhiều doanh nhân đang tham gia hoạch định chính sách và hoạt động Quốc hội. Đây chính là những nhân tố khích lệ tinh thần khởi nghiệp, kinh doanh và trách nhiệm xã hội của khu vực.
Tuy nhiên, do xuất phát điểm thấp, nên phần lớn doanh nghiệp Việt Nam tương đối non yếu do hoạt động chưa lâu trong môi trường thể chế kinh tế thị trường thực thụ và ổn định. Vì vậy, năng lực quản trị, nhãn quan kinh doanh còn thấp, dẫn đến năng lực cạnh tranh thấp, chưa thật sự coi trọng liên kết kinh doanh. Chưa có nhiều doanh nghiệp trực tiếp tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu để thâm nhập thị trường thế giới. Hầu hết các doanh nghiệp phát triển vẫn chủ yếu dựa trên giá nhân công rẻ, đội ngũ lao động thiếu tay nghề, sử dụng công nghệ cũ, gây ô nhiễm...
Vậy, ông đánh giá thế nào về những nỗ lực, bản lĩnh của các doanh nghiệp trong thời gian qua, nhất là doanh nhân - những người chèo lái doanh nghiệp trước khó khăn của đại dịch Covid-19?
Đại dịch Covid-19 đã khiến hoạt động sản xuất trì trệ, thương mại bị hạn chế, sự di chuyển các nguồn lực trên quy mô quốc gia và quốc tế đều sụt giảm mạnh, dẫn đến hàng loạt doanh nghiệp phá sản, ngừng hoạt động kinh doanh. Nhưng với sự nỗ lực “chiến đấu” với đại dịch, cộng đồng doanh nghiệp dù quy mô lớn hay nhỏ, bất kể thành phần sở hữu đã luôn “sát cánh” cùng Chính phủ thực hiện mục tiêu kép vừa chống dịch vừa phát triển kinh tế.
Doanh nghiệp luôn “sát cánh” cùng Chính phủ thực hiện mục tiêu kép vừa chống dịch vừa phát triển kinh tế |
Trong thời gian qua, không ít doanh nghiệp Việt Nam đã năng động, sáng tạo, thích ứng với đại dịch. Nhiều doanh nhân tâm sự, hiện nay đang rất khó khăn, hàng hóa, dịch vụ đình trệ, nguồn tiền cạn kiệt dần. Nếu tình hình này kéo thêm 3 - 6 tháng nữa thì chắc phải đóng cửa, nhưng họ chưa bao giờ có ý định cho lao động nghỉ việc. Họ luôn tin khi doanh nghiệp và người lao động cùng đứng về một phía, sẽ vượt qua mọi khó khăn. Điều này đã phản ánh sức chịu đựng dẻo dai, bền bỉ và cả tinh thần bất khuất truyền thống được kế thừa.
Ngoài ra, trong bối cảnh mức độ cạnh tranh giảm vì nhiều đối thủ đã dừng “cuộc chơi”, một số doanh nhân cho biết sẽ dốc hết sức lực, tích cực chuẩn bị, khai thác triệt để thị trường từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và sẽ hành động trong thời gian sớm nhất. Điều này càng chứng minh bản lĩnh và tinh thần kinh doanh mạnh mẽ của các doanh nhân Việt Nam.
Thưa ông, đội ngũ doanh nhân luôn được nhắc đến là “lực lượng chủ lực của nền kinh tế”, ông có lời khuyên gì đối với họ trong việc ứng phó với tình hình mới?
Trước mắt, các doanh nghiệp cần nắm bắt cơ hội sau dịch Covid-19 trong điều kiện bình thường mới. Theo đó, đổi mới, tổ chức lại theo hướng “gọn, nhẹ” và linh động hơn. Bên cạnh đó, nâng cao năng lực, học tập, tìm kiếm những ý tưởng đổi mới mô hình kinh doanh, sản phẩm, phương thức phục vụ; giữ thị trường và phát triển thị trường. Đặc biệt, vẫn giữ danh dự, bản lĩnh doanh nhân Việt Nam đổi mới, trung thực, năng động, sáng tạo và quyết tâm phát triển.
Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng cần chủ động hơn trong hội nhập quốc tế, khai thác hiệu quả cơ hội từ các FTA, nhất là FTA thế hệ mới như CPTPP, EVFTA … góp phần thực hiện chuyển đổi môi trường kinh doanh, tiệm cận với các chuẩn mực quốc tế. Đây chính là cơ hội lớn để huy động vốn đầu tư, kết hợp lồng ghép mục tiêu phát triển bền vững vào chiến lược sản xuất, kinh doanh, giúp doanh nghiệp trở nên hấp dẫn hơn.
Để xây dựng lực lượng doanh nhân cũng như thúc đẩy và phát huy vai trò của doanh nhân phát triển nền kinh tế, đáp ứng yêu cầu mới của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của Việt Nam, đòi hỏi Chính phủ phải làm mọi cách để tinh thần kinh doanh, tinh thần khởi nghiệp luôn mạnh mẽ trong mỗi doanh nhân Việt Nam.
Xin cảm ơn ông!