Luật Thủ đô (sửa đổi): Xây dựng, phát triển Thủ đô xứng tầm với vai trò trung tâm đầu não

Tạo lợi thế để Hà Nội phát triển, vươn lên tầm vóc mới

Ngày 12-13/10, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tổ chức Phiên họp toàn thể lần thứ 18, thẩm tra Dự án Luật Thủ đô(sửa đổi) và các báo cáo của Chính phủ sơ kết 3 năm thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại TP Hà Nội, Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh.

Bộ trưởngBộ Tư phápLê Thành Long trình bày Tờ trình Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi). Việc xây dựng dự án Luật nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý; xây dựng cơ chế đặc thù, vượt trội; khắc phục những khó khăn, vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình thi hành Luật Thủ đô để xây dựng, phát triển Thủ đô với vị trí, vai trò là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, hướng tới đô thị thông minh, hiện đại, xanh, sạch, đẹp, an ninh, an toàn; phát triển nhanh, bền vững, có sức lan tỏa để thúc đẩy vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước cùng phát triển.

Bố cục của dự thảo Luật gồm 7 chương, 59 điều (tăng 3 chương, 32 điều so với Luật Thủ đô 2012).

Qua thảo luận, các đại biểu tán thành với sự cần thiết ban hành, mục đích, quan điểm xây dựng và phạm vi sửa đổi Luật Thủ đô, đồng thời nhấn mạnh Dự thảo Luật cần có các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt, thể hiện sự phân quyền mạnh mẽ.

Các cơ chế, chính sách phải rõ ràng, rành mạch về phạm vi, nội dung phân quyền; lĩnh vực phân quyền phải toàn diện nhưng có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm tính khả thi.

Dự thảo Luật quy định, tỷ lệ đại biểu Hội đồng Nhân dân thành phố hoạt động chuyên trách có thể tăng từ 20-25%. Nhiều ý kiến cho rằng có thể nghiên cứu tăng tỷ lệ này lên 35-40%; đồng thời xem xét tăng cường về tổ chức, cơ cấu đại biểu cho Hội đồng Nhân dân ở quận, thị xã, thành phố thuộc thành phố Hà Nội để tương xứng với nhiệm vụ, thẩm quyền được tăng thêm.

Một số đại biểu đề nghị trong Dự thảo Luật cần xác định một số nguyên tắc về điều kiện, tiêu chí thành lập cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính đặc thù trên địa bàn thành phố làm cơ sở để Hội đồng Nhân dân thành phố quy định cụ thể và quyết định việc thành lập các cơ quan mới hoặc sắp xếp, tổ chức lại các cơ quan hiện có, tạo sự chủ động, đáp ứng kịp thời yêu cầu quản lý nhà nước, tránh được việc lạm dụng để thành lập mới nhiều cơ quan, tổ chức khi chưa thực sự cần thiết.

Các đại biểu cũng đánh giá cao quá trình chuẩn bị các Báo cáo của Chính phủ sơ kết 3 năm thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại Hà Nội, Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh.

Các báo cáo đã làm rõ những kết quả đạt được, khó khăn, vướng mắc sau 3 năm thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội và đề ra các nhiệm vụ, giải pháp cũng như các kiến nghị, đề xuất nhằm tiếp tục thực hiện có hiệu quả mô hình chính quyền đô thị tại các địa phương này trong thời gian tới.

Xây dựng, phát triển Thủ đô xứng tầm với vai trò trung tâm đầu não

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy báo cáo ý kiến nghiên cứu của Thường trực Ủy ban Pháp luật về dự án Luật và các Báo cáo của Chính phủ về sơ kết thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại TP Hà Nội, Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh, Thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành với sự cần thiết ban hành, mục đích, quan điểm xây dựng và phạm vi sửa đổi Luật Thủ đô (sửa đổi).

Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cần có các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt, thể hiện sự phân quyền mạnh mẽ nhưng cũng đồng thời là giao nhiệm vụ cho chính quyền TP Hà Nội trong xây dựng, bảo vệ, phát triển Thủ đô xứng tầm với vị trí, vai trò, mục tiêu đã được xác định trong Nghị quyết số 15-NQ/TW.

Các cơ chế, chính sách được thiết kế trong dự thảo Luật phải rõ ràng, rành mạch về phạm vi, nội dung phân quyền; lĩnh vực phân quyền phải toàn diện nhưng có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm tính khả thi.

Liên quan nhiệm vụ, quyền hạn của Thường trực HĐND thành phố, một số ý kiến đề nghị cần có sự kiểm soát để tránh xảy ra tình trạng lạm dụng thẩm quyền, nhất là liên quan đến điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với một số dự án đầu tư công.

Chia sẻ tại cuộc họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng ghi nhận tinh thần trách nhiệm của cơ quan soạn thảo đã chuẩn bị hồ sơ Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) kỹ lưỡng, đủ điều kiện trình Quốc hội cho ý kiến.

“Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) là bộ luật hết sức đặc biệt và quan trọng, quy định những cơ chế đặc thù để đẩy mạnh việc xây dựng, quản lý, bảo vệ, phát triển Thủ đô xứng đáng với vai trò trung tâm đầu não về chính trị, kinh tế, xã hội. Do đó, sau phiên họp, Ủy ban Pháp luật sẽ khẩn trương hoàn thiện báo cáo thẩm tra; đồng thời, đề nghị các cơ quan liên quan tiếp thu, hoàn chỉnh các báo cáo và dự án Luật để trình Quốc hội tại kỳ họp tới” - Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh.