Longform
15/04/2023 20:24
Longform | Phụ nữ Tày miền Bắc Hà- Lào Cai: Giữ nghề xưa, phát triển kinh tế từ vành nón lá cọ

15/04/2023 20:24

Chiếc nón lá cọ theo người thiếu nữ Tày buổi về nhà chồng, theo chân các bà, các chị lên nương hái chè, trong những buổi lao động sản xuất.
Longform | Phụ nữ Tày miền Bắc Hà- Lào Cai: Giữ nghề xưa, phát triển kinh tế từ vành nón lá cọ

Với phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, hùng vĩ, nằm trong địa phận rừng nguyên sinh, đồi rừng cọ, nương chè, khí hậu trong lành, con người thật thà đôn hậu, hiếu khách, truyền thống văn hóa dân tộc Tày đậm đà bản sắc, đặc biệt 3 năm qua, được sự hỗ trợ từ dự án Great, chị em phụ nữ Tày Bản Liền đã học tập, truyền dạy, giữ nghề làm nón lá cọ gắn với du lịch, đã đưa Bản Liền trở thành điểm đến mới hấp dẫn của du khách khi đến với miền cao nguyên trắng Bắc Hà.

-------

Xuôi dòng tây nam miền cao nguyên trắng Bắc Hà tới thăm quan điểm du lịch mới nổi Bản Liền những ngày đầu tháng 4 giao mùa, chuyển bị chuyển sang tiết trời mùa hạ, nắng vàng rực trên những rừng, nương chè, đồi cọ xanh ngát… thực sự ấn tượng đất và người vùng cao và hình ảnh ban đầu để lại sâu đậm nhất trong bức tranh đa sắc màu đó chính là hình ảnh thôn nữ Tày trong trang phục truyền thống màu đen, nước da trắng nõn, khuôn mặt hiền hậu xinh đẹp, đầu đội chiếc nón cọ, rủ nhau lên đồi hái chè xuân, cất bước tới chợ phiên, đội nón lá cọ, dưới nền trời nắng mới, đi rao bán chè tuyết Shan…

Xã Bản Liền là xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số Tày, Mông, Dao nằm cách trung tâm huyện gần 30 km về hướng đông nam, trên tuyến đường nối giữa Bắc Hà với huyện Xín Mần (Hà Giang), có nhiều tiềm năng lớn để phát triển du lịch cộng động, du lịch miệt vườn trải nghiệm đồi chè Shan cổ thụ, thưởng thức hương vị chè, trải nghiệm thăm rừng cọ, hái lá về làm nón và khám phá bản sắc văn hóa truyền thống đặc sắc…

Như đã hẹn, chị Vàng Thị Ngân, chủ tịch Hội phụ nữ xã Bản Liền- tổ trưởng tổ quản lý vay vốn dự án Great- Thúc đẩy bình đẳng giới thông qua nâng cao hiệu quả kinh tế sản xuất nông nghiệp và phát triển du lịch, với việc hỗ trợ vay vốn để đầu tư phát triển du lịch cộng đồng giới thiệu và đưa chúng tôi đi thăm thú phong cảnh, thăm quan các mô hình du lịch cộng đồng homestay, khám phá tìm hiểu bản sắc văn hóa dân tộc địa phương và chị Ngân cho biết một trong những nghề truyền thống mới được khôi phục gắn với du lịch đã tạo nên bản sắc hấp dân của du lịch địa phương chính là nghề làm nón lá của phụ nữ dân tộc Tày vốn được làm bằng tàu lá cọ nguyên bản, không phơi khô, không làm trắng.

Chính cái mộc mạc đó càng tôn lên sự khéo léo của đôi bàn tay phụ nữ Tày. Người Tày Bản Liền làm nón cũng không dùng khung, khó nhất là phải bẻ cuống sao cho 2 chiếc lá ráp vào nhau rồi khâu lại thật tỉ mỉ, cầu kì. Thành quả sẽ là những chiếc nón thật sự hữu ích, gắn liền với cuộc sống sinh hoạt hàng ngày và tạo sản phẩm du lịch độc đáo.

Longform | Phụ nữ Tày miền Bắc Hà- Lào Cai: Giữ nghề xưa và phát triển kinh tế từ vành nón lá cọ

Tới thăm nghệ nhân Vàng Thị Tánh, 78 tuổi- một trong số ít người cao tuổi còn giữ gìn và đã có công truyền dạy nghề cho chị em hội viên phụ nữ Tày địa phương trong suốt 3 năm qua.

Longform | Phụ nữ Tày miền Bắc Hà- Lào Cai: Giữ nghề xưa, phát triển kinh tế từ vành nón lá cọ

Trò chuyện, bà Tánh cho biết ngày xưa, theo văn hóa của người Tày, con gái mới lớn sẽ được ông bà, bố mẹ truyền dạy kỹ thuật đan nón lá cọ, để có một chiếc nón cọ đẹp, người làm phải đến rừng cọ chọn những chiếc lá đủ to, mỏng đều, sau đó mang về phơi vừa nắng, tạo độ dai cần thiết cho chiếc lá, tiếp đó mới đến công đoạn cắt thớ lá và ép phẳng rồi mới đan nón. Vành nón được làm bằng cật tre để đảm bảo vừa dẻo vừa có độ bền cao. Khi đan, người làm cần khéo tay để tránh lá bị rách hoặc chia lá không đều khiến khó đan. Chỉ khâu ngày xưa được dùng bằng sợi đay, ngày nay đã có dây cước vừa chắc chắn, vừa tạo được mũi khâu đẹp. Công đoạn sau cùng và quan trọng nhất là bảo quản chiếc nón sao cho được bền, bà con thường treo trên gác bếp để tránh mục, mọt rồi mới đưa ra sử dụng.

Bà Tánh cũng phấn khởi bảo trước còn ít người biết, đội trẻ không tha thiết học nghề, lo mất song từ ngày có dự án du lịch, mình và mấy bà già còn biết làm được mời đi truyền dạy, thỉnh thoảng có một số con cháu đến học hỏi để làm du lịch. Nay thì có nhiều cháu gái biết làm nón lá cọ, lại bán cho khách du lịch có thêm ít tiền. Mừng lắm nghề xưa còn giữ rồi!

Longform | Phụ nữ Tày miền Bắc Hà- Lào Cai: Giữ nghề xưa và phát triển kinh tế từ vành nón lá cọ

Gia đình chị Vàng Thị Thông, Tổ đan lát thôn Đội 3 xã Bản liền, cũng là 1 trong 5 hộ đầu tiên tham gia dự án làm du lịch cộng đồng homestay ở Bản Liền cho biết; khi tham gia dự án, mình và nhiều chị em được tham gia lớp học nghề làm nón lá cọ truyền thống và một số sản phẩm làm từ lá cọ như mũ cọ, túi xách, giỏ lá cọ… mở tại trung tâm học tập cộng đồng xã gần tháng trời. về mình thỉnh thoảng đến nhà các cụ bà nghệ nhân học them đến nay đã làm thành thạo.

Longform | Phụ nữ Tày miền Bắc Hà- Lào Cai: Giữ nghề xưa, phát triển kinh tế từ vành nón lá cọ

Longform | Phụ nữ Tày miền Bắc Hà- Lào Cai: Giữ nghề xưa, phát triển kinh tế từ vành nón lá cọ

Nhà mình làm du lịch cộng đồng đã hơn 3 năm qua và đã có nhiều khách đến, khách quen, ngoài ngắm cảnh, trải nghiệm thăm, thưởng thức chè Shan tuyết, các món măn đặc sản dân tộc Tày, mua chè về làm quà, du khách còn rất thích trải nghiệm đi hái lá cọ về làm nón lá và mua về làm quà kỷ niệm.

Để làm 01 cái nón lá cọ, mình và các chị em phải mất từ 2 đến 3 ngày và thường là khách du lịch đặt nên làm ra đến đâu là bán hết đến đó.

Mỗi tháng, có thể làm ra khoảng 10 chiếc nón lá cọ. Người mua nón có thể tìm đến nhà nghệ nhân hoặc tham gia phiên chợ thứ 5 hàng tuần tại Bản Liền và mua trực tiếp trải nghiệm làm nón và mua tại các homestay.

Nón lá nhỏ có giá 50.000 đến 80.000 đồng, nón lá cỡ lớn có giá 120.000 đồng. Bây giờ khách du lịch đến Bản Liền còn ít, có tháng bán được 5-10 cái, có tháng không cái nào. Sắp tới đường về xã được nâng cấp, mở rộng, du lịch phát triển, hi vọng nghề này tang thu nhập song song với du lịch homestay.

Longform | Phụ nữ Tày miền Bắc Hà- Lào Cai: Giữ nghề xưa và phát triển kinh tế từ vành nón lá cọ

Chị Vàng Thị Ngân, chủ tịch Hội phụ nữ xã Bản Liền cho biết mình Nón lá cọ được người dân tại xã Bản Liền sử dụng lâu đời, lúc đó nón được chị em phụ nữ sử dụng trong cuộc sống hàng ngày như che nắng, che mưa...chưa được nhiều người biết đến. Nhằm phát triển và gìn giữ nét đẹp truyền thống của chị em phụ nữ dân tộc Tày gắn với phát triển du lịch cộng đồng, trong những năm qua cấp ủy, địa phương đã chỉ đạo thành lập tổ đan lát và nhóm cùng sở thích tham gia làm nón lá cọ để phục vụ đời sống cũng như phát triển dịch vụ du lịch và giao cho Hội phụ nữ xã quản lý. Vào cuối năm 2020, Hội phối hợp với Trung tâm học tập cộng đồng và Du lịch cộng đồng mở các lớp truyền dạy nghề cho 32 hội viên phụ nữ thuộc các thôn Đội 2, Đội 3, Đội 4 và thôn Pắc Kẹ nhằm lưu giữ nghề truyền thống. Hiện tại trên địa bàn xã Bản Liền đã có khoảng 61 hội viên phụ nữ Tày đã biết đan nón thành thạo.

Longform | Phụ nữ Tày miền Bắc Hà- Lào Cai: Giữ nghề xưa và phát triển kinh tế từ vành nón lá cọ

Chiếc nón lá cọ theo người thiếu nữ Tày buổi về nhà chồng, theo chân các bà, các chị lên nương hái chè, trong những ngày lao động sản xuất. Bà con người Tày nơi đây vẫn miệt mài giữ nghề với kì vọng, dịch bệnh covid- 19 đã được kiểm soát, đẩy lùi, các hoạt động đời sống và sản xuất đã trở lại bình thường, du lịch phục hồi và ngày phát triển, nón lá cọ sẽ là món quà tặng ý nghĩa, theo chân khách du lịch đi khắp mọi miền và tạo công ăn việc làm, tăng thêm thu nhập, cải thiện, từng bước nâng cao đời sống đồng bào dân tộc Tày địa phương.

Longform | Phụ nữ Tày miền Bắc Hà- Lào Cai: Giữ nghề xưa và phát triển kinh tế từ vành nón lá cọLongform | Phụ nữ Tày miền Bắc Hà- Lào Cai: Giữ nghề xưa và phát triển kinh tế từ vành nón lá cọ

Thực hiện: Tráng Xuân Cường - Thanh Vân

Người phụ nữ Tày làm kinh tế giỏi Giúp phụ nữ Tây Bắc cải thiện cuộc sống

Trang Anh

Xem thêm

Longform | Bài cuối: Phát huy tốt vai trò tiên phong, gương mẫu của Đảng viên

Longform | Bài cuối: Phát huy tốt vai trò tiên phong, gương mẫu của Đảng viên

Đẩy mạnh phát triển đảng viên mới chính là tăng cường sức mạnh tổ chức đảng cơ sở lãnh đạo thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội địa phương
Được mời đóng "Đào, phở và piano", Tuấn Hưng quyết "chơi tất tay" để cống hiến cho lịch sử

Được mời đóng "Đào, phở và piano", Tuấn Hưng quyết "chơi tất tay" để cống hiến cho lịch sử

Vào một buổi chiều xuân Hà Nội, Báo Công Thương đã có cuộc trò chuyện với Tuấn Hưng về vai diễn của anh trong bộ phim "Đào, phở và piano”.
Longform | Bài 2: Phát huy vai trò tiên phong, nêu gương của người đứng đầu

Longform | Bài 2: Phát huy vai trò tiên phong, nêu gương của người đứng đầu

Longform | Bài 2: Phát huy vai trò tiên phong, nêu gương của người đứng đầu
Longform | Tháo gỡ vướng mắc để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo bứt phá

Longform | Tháo gỡ vướng mắc để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo bứt phá

Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ từng bước tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, chính sách, tạo đòn bẩy phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo...
Longform | Thấy gì từ con số xuất siêu kỷ lục của năm 2023?

Longform | Thấy gì từ con số xuất siêu kỷ lục của năm 2023?

Năm 2023, cán cân thương mại cả nước đã tiếp tục ghi nhận xuất siêu năm thứ 8 liên tiếp với mức thặng dư ước đạt gần 30 tỷ USD, tăng gần gấp 3 lần năm 2022.
Bộ Công Thương: Những nỗ lực nâng cao và lan toả tinh thần dân tộc

Bộ Công Thương: Những nỗ lực nâng cao và lan toả tinh thần dân tộc

Với vai trò là bộ kinh tế đa ngành, thời gian qua, bên cạnh công tác chuyên môn, Bộ Công Thương đã nỗ lực xây dựng và triển khai các chương trình, đề án phát tr
Longform | FTA Index - Kỳ vọng cải thiện mạnh mẽ công tác hỗ trợ tận dụng FTA

Longform | FTA Index - Kỳ vọng cải thiện mạnh mẽ công tác hỗ trợ tận dụng FTA

FTA Index được kỳ vọng giúp tạo động lực mạnh mẽ đối với các cơ quan, địa phương và doanh nghiệp trong tận dụng FTA và khai thác hiệu quả.
Longform | FTA, khẳng định vị thế của Việt Nam trên “sân chơi” kinh tế toàn cầu

Longform | FTA, khẳng định vị thế của Việt Nam trên “sân chơi” kinh tế toàn cầu

Tiến trình tham gia, ký kết các FTA đã chứng tỏ vai trò của Việt Nam trong việc thúc đẩy thương mại tự do và hội nhập kinh tế, thương mại trên thế giới.
Longform | Ara-Tay Coffee và “hạt cà phê tử tế” của phụ nữ dân tộc Thái

Longform | Ara-Tay Coffee và “hạt cà phê tử tế” của phụ nữ dân tộc Thái

Ara-Tay Coffee đã trở thành một thương hiệu cà phê đặc biệt của phụ nữ Thái tại Sơn La. Câu khẩu hiệu của bà con là: “Tử tế đến từng hạt".
Longform | Nâng thu nhập, tạo sinh kế cho bà con vùng đồng bào dân tộc

Longform | Nâng thu nhập, tạo sinh kế cho bà con vùng đồng bào dân tộc

Sự vào cuộc của địa phương, sự đồng hành của doanh nghiệp, sự nỗ lực của người dân vùng đồng bào dân tộc đã giúp bà con nâng thu nhập, làm giàu từ cây quế.
Longform | Chương trình OCOP tại Bắc Ninh: Chắp cánh đưa sản phẩm từ “làng” ra “phố”

Longform | Chương trình OCOP tại Bắc Ninh: Chắp cánh đưa sản phẩm từ “làng” ra “phố”

Chương trình OCOP tỉnh Bắc Ninh đã khơi dậy được tiềm năng, thế mạnh của địa phương về sản phẩm đặc sản, làng nghề gắn với điều kiện sản xuất, vùng nguyên liệu.
Longform | Thảo thơm sản phẩm OCOP Cao Bằng

Longform | Thảo thơm sản phẩm OCOP Cao Bằng

Hạt dẻ Trùng Khánh, lục trà và hồng trà Kolia, lạp sườn, thịt xông khói, miến dong… là những sản phẩm OCOP độc đáo, chất lượng và giá trị của Cao Bằng.
Longform | Đồng bào Chăm Ninh Thuận: Làm giàu từ cây măng tây xanh giữa vùng cát trắng

Longform | Đồng bào Chăm Ninh Thuận: Làm giàu từ cây măng tây xanh giữa vùng cát trắng

Nhiều năm nay, đồng bào Chăm tỉnh Ninh Thuận đã khắc phục sự khắc nghiệt của thời tiết “gió như phang, nắng như rang” bằng cây măng tây mang lại giá trị kinh tế
Longform | Chung tay phát triển kinh tế - xã hội: Nét đẹp của đồng bào Công giáo Việt

Longform | Chung tay phát triển kinh tế - xã hội: Nét đẹp của đồng bào Công giáo Việt

Chiếm 7% dân số cả nước, đồng bào công giáo Việt đang đồng hành cùng các tôn giáo khác phát triển kinh tế đất nước – xã hội.
Viết tiếp câu chuyện đẹp cho cây chè Shan tuyết Hà Giang

Viết tiếp câu chuyện đẹp cho cây chè Shan tuyết Hà Giang

Đỉnh núi Phìn Hồ cao hơn 1.300m quanh năm mây mù bao phủ với khí hậu trong lành, mát mẻ, nơi có cây chè Shan tuyết cổ thụ cho thức uống hảo hạng 5 sao OCOP.
Longform | Xây dựng lực lượng Quản lý thị trường từng bước Chính quy - Chuyên nghiệp - Hiện đại

Longform | Xây dựng lực lượng Quản lý thị trường từng bước Chính quy - Chuyên nghiệp - Hiện đại

Trải qua 5 năm hoạt động, mô hình tổ chức lực lượng Quản lý thị trường theo ngành dọc đã chứng tỏ được tính ưu việt, khắc phục được điểm yếu từ trước tới nay.
Longform | Tiêu thụ sản phẩm OCOP Đà Nẵng trên môi trường số: Còn nhiều khó khăn

Longform | Tiêu thụ sản phẩm OCOP Đà Nẵng trên môi trường số: Còn nhiều khó khăn

Nhiều sản phẩm OCOP Đà Nẵng đã được đưa lên môi trường kinh doanh trực tuyến. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn trong việc tiêu thụ các sản phẩm này.
Longform | Gốm sứ Tân Thịnh: Rạng danh sản phẩm OCOP tại làng gốm cổ ven sông

Longform | Gốm sứ Tân Thịnh: Rạng danh sản phẩm OCOP tại làng gốm cổ ven sông

Sản phẩm gốm sứ Tân Thịnh (làng gốm Bát Tràng – Gia Lâm – Hà Nội) vinh dự là một trong số ít sản phẩm được vinh danh sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia.
Longform | Hưng Yên: Khơi dậy tiềm năng sản phẩm OCOP

Longform | Hưng Yên: Khơi dậy tiềm năng sản phẩm OCOP

Từ những tiềm năng riêng biệt, tỉnh Hưng Yên đã phát triển mạnh mẽ các sản phẩm OCOP, mang lại giá trị cao và thu nhập ổn định cho người dân địa phương.
Longform | Phát triển thị trường nội địa: Vai trò “bệ đỡ” song hành với hội nhập kinh tế quốc tế

Longform | Phát triển thị trường nội địa: Vai trò “bệ đỡ” song hành với hội nhập kinh tế quốc tế

Phát triển thị trường nội địa gắn kết chặt chẽ với mở rộng thị trường ngoài nước thể hiện đường lối, quan điểm, chính sách xuyên suốt của Đảng và Nhà nước ta...
Longform | Tỉnh Quảng Nam: Hiệu quả từ điểm giới thiệu, bán hàng OCOP

Longform | Tỉnh Quảng Nam: Hiệu quả từ điểm giới thiệu, bán hàng OCOP

Thời gian qua, tỉnh Quảng Nam đã triển khai nhiều hoạt động kết nối chuỗi sản xuất, phân phối và bán hàng OCOP địa phương vào các kênh bán lẻ.
Longform | Ngọt thơm trái hồng vành khuyên xứ Lạng

Longform | Ngọt thơm trái hồng vành khuyên xứ Lạng

Hồng vành khuyên được xác định là một trong những sản phẩm OCOP thế mạnh của Lạng Sơn và đang được thúc đẩy tiêu thụ bằng nhiều hình thức
Longform | Chè Suối Giàng và ước mơ thương hiệu quốc gia, vươn tầm quốc tế

Longform | Chè Suối Giàng và ước mơ thương hiệu quốc gia, vươn tầm quốc tế

Chọn khởi nghiệp từ sản phẩm chè Suối Giàng của miền núi Yên Bái, Hợp tác xã hệ sinh thái du lịch Suối Giàng đã hỗ trợ tạo công ăn việc làm cho bà con.
Longform | Bắc Giang: Tăng “sao” cho sản phẩm OCOP

Longform | Bắc Giang: Tăng “sao” cho sản phẩm OCOP

Tỉnh Bắc Giang phấn đấu hết năm 2025, có ít nhất 310 sản phẩm OCOP được công nhận đạt từ 3 sao trở lên (mỗi năm có khoảng 30-35 sản phẩm).
Longform | Đặc sản miền núi được ưa chuộng trên sàn thương mại điện tử

Longform | Đặc sản miền núi được ưa chuộng trên sàn thương mại điện tử

Chỉ cần 1 cú click chuột, người tiêu dùng có thể dễ dàng mua được nhiều sản phẩm đặc trưng, đặc sản khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo.
Longform | “Khoác áo mới” cho các sản phẩm đặc trưng Lai Châu

Longform | “Khoác áo mới” cho các sản phẩm đặc trưng Lai Châu

Nhiều sản phẩm đặc trưng, truyền thống của Lai Châu như chè, lá tắm, thịt trâu, thịt lợn, chẩm chéo… đã được nâng tầm giá trị khi trở thành sản phẩm OCOP.
Longform | Chứng nhận OCOP: “Giấy thông hành” cho nông sản Yên Bái

Longform | Chứng nhận OCOP: “Giấy thông hành” cho nông sản Yên Bái

Việc được chứng nhận là sản phẩm OCOP đã giúp nâng cao giá trị và mở rộng thị trường tiêu thụ cho nông sản Yên Bái.
Longform | Bài 3: Đồng bộ giải pháp để phát triển thị trường công trình xanh

Longform | Bài 3: Đồng bộ giải pháp để phát triển thị trường công trình xanh

Để phát triển thị trường công trình xanh theo các chuyên gia cần có những giải pháp đồng bộ để tạo động lực cho các nhà đầu tư và thị trường.
Longform | Bài 1: Tòa nhà xanh: Yếu tố cần thiết cho tăng trưởng xanh

Longform | Bài 1: Tòa nhà xanh: Yếu tố cần thiết cho tăng trưởng xanh

Việc các tòa nhà sử dụng năng lượng tái tạo và vận hành tự động hóa là yếu tố cần thiết cho tăng trưởng xanh.
Longform | Cà phê Sơn La: Từ cây giảm nghèo đến thương hiệu vươn tầm thế giới

Longform | Cà phê Sơn La: Từ cây giảm nghèo đến thương hiệu vươn tầm thế giới

Sau hơn 70 năm phát triển, cà phê Sơn La từ loại cây giảm nghèo đã trở thành thương hiệu vươn tầm thế giới khi xuất khẩu đến 20 quốc gia và vùng lãnh thổ.
|< < 1 2 3 4 > >|