Tin Khu Vực 
Lai Châu là tỉnh miền núi với hơn 80% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số; nơi hội tụ nhiều nông sản bản địa quý, khí hậu đặc thù, tiềm năng phát triển kinh tế hàng hóa đa dạng. Những năm qua, tỉnh đã triển khai nhiều cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển thương mại – dịch vụ, nhất là ở các xã vùng cao, vùng biên giới.
Dưới sự định hướng của ngành Công Thương, mạng lưới phân phối được mở rộng, sản phẩm nông sản, đặc sản dần hình thành chuỗi giá trị; thương mại điện tử và kinh tế số từng bước len sâu vào đời sống người dân, mở ra cơ hội tăng thu nhập và phát triển bền vững.
Tỉnh Lai Châu triển khai nhiều cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển thương mại – dịch vụ, nhất là ở các xã vùng cao, vùng biên giới.
Trong giai đoạn 2021 – 2025, Sở Công Thương tỉnh Lai Châu đã tham mưu tỉnh xây dựng hàng chục chương trình kết nối cung cầu cho sản phẩm nông sản, đưa hàng hóa của đồng bào vào hệ thống siêu thị, trung tâm thương mại trong và ngoài tỉnh; đồng thời tổ chức nhiều tuần hàng tại Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh… giúp quảng bá mạnh mẽ sản phẩm địa phương.
Các hoạt động khuyến công, xúc tiến thương mại ngày càng chuyên nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ dân đầu tư máy móc, cải tiến mẫu mã, đăng ký nhãn hiệu, truy xuất nguồn gốc. Thông tin về thị trường, rào cản kỹ thuật, quy chuẩn chất lượng được cập nhật thường xuyên giúp người dân định hướng sản xuất phù hợp, đáp ứng tiêu chuẩn hàng hóa mới.
Sìn Hồ: Điểm sáng chuyển đổi số thương mại vùng cao
Xã Sìn Hồ – vùng đất khí hậu lạnh quanh năm, giàu tiềm năng cây dược liệu, rau, chè cổ thụ đang cho thấy bước chuyển tích cực trong phát triển thương mại. Hạ tầng giao thông kết nối bởi quốc lộ 12 và tỉnh lộ 128, 129 tạo điều kiện thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, giao thương giữa trung tâm xã và các thôn bản.
Toàn xã hiện có 47 doanh nghiệp, 12 hợp tác xã và khoảng 300 hộ kinh doanh. Chợ trung tâm xã và Trung tâm thương mại Hồng Hồ là đầu mối tiêu thụ hàng hóa cho hàng nghìn người dân vùng cao, góp phần duy trì nhịp thương mại ổn định. Hệ thống phân phối truyền thống kết hợp mạng lưới kinh doanh nhỏ lẻ ở các xã Sà Dề Phìn, Tả Phìn, Phăng Sô Lin giúp bảo đảm cung ứng hàng hóa tại vùng sâu.
Xã Sìn Hồ – vùng đất khí hậu lạnh quanh năm, giàu tiềm năng phát triển cây dược liệu
Tuy nhiên, đóng góp lớn nhất vào “sức bật” thương mại của Sìn Hồ thời gian qua là sự bùng nổ của thương mại điện tử. Xã đã phối hợp với Sở Công Thương và Viettel Post tổ chức chương trình thúc đẩy tiêu thụ nông sản qua kênh KOC/KOL, thu hút hơn 350 lượt người tham gia; tập huấn kỹ năng livestream, xây dựng gian hàng online, marketing số cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh.
Đặc biệt, chiến dịch “Sìn Hồ Vươn Mình” trên TikTok Shop đã trở thành điểm nhấn mang tính đột phá: chỉ sau 3 phiên livestream, đạt 4,5 triệu lượt xem và bán ra trên 300 tấn khoai sâm đất trong 2 tháng. 100% người bán là phụ nữ dân tộc thiểu số – minh chứng cho sự tự tin, chủ động tham gia kinh tế số của đồng bào vùng cao. Lãnh đạo xã đã trực tiếp đồng hành cùng bà con, quảng bá sản phẩm ngay tại ruộng, thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ truyền thông và cộng đồng mạng.
Tuy nhiên, hiện nay, sản xuất còn nhỏ lẻ; chế biến, bảo quản chưa sâu; bao bì, nhãn mác đơn giản; tiêu thụ vẫn phụ thuộc thương lái. Phó Chủ tịch UBND xã Sìn Hồ Triệu Thái Bình cho biết: "Để giải bài toán này, xã xác định các nhóm giải pháp trọng tâm như: Phát triển vùng hàng hóa chủ lực (khoai sâm đất, dược liệu, chè cổ thụ, táo mèo); hình thành tổ hợp tác và hợp tác xã; đẩy mạnh kỹ năng thương mại cho người dân; mở rộng kênh thương mại điện tử; xây dựng thương hiệu sản phẩm gắn với văn hóa bản địa; nâng cấp chợ, kho bảo quản và hạ tầng số".
Việc triển khai đồng bộ các giải pháp sẽ đưa Sìn Hồ trở thành mô hình mẫu về thương mại vùng dân tộc thiểu số gắn với chuyển đổi số.
Phong Thổ: Tận dụng lợi thế cửa khẩu, thúc đẩy thương mại – dịch vụ
Xã Phong Thổ có vị trí đặc biệt quan trọng khi tiếp giáp khu kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng – cửa ngõ giao thương sôi động giữa Việt Nam và Trung Quốc. Với 415 hộ kinh doanh cá thể và 2 chợ trung tâm, hoạt động mua bán tại xã diễn ra nhộn nhịp quanh năm, doanh thu bán lẻ và dịch vụ tiêu dùng hàng năm tăng trên 10%, năm 2025 ước đạt 705 tỷ đồng.
Xã Phong Thổ luôn hỗ trợ người dân xây dựng nhãn hiệu và mở rộng liên kết tiêu thụ. Nhờ vậy, các sản phẩm nông sản của xã đang dần có chỗ đứng vững trên thị trường trong và ngoài tỉnh.
Theo Chủ tịch UBND xã Phong Thổ Đinh Quang Tuấn: "Xã đã tận dụng tốt nguồn lực đầu tư của Nhà nước để nâng cấp hạ tầng giao thông: 85,54% tuyến đường đến các bản đã được cứng hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa cả trong và ngoài địa phương. Đồng thời, xã bố trí nguồn kinh phí sửa chữa, nâng cấp chợ, tăng cường xúc tiến thương mại, tổ chức hội chợ, đưa hàng Việt về nông thôn, thu hút doanh nghiệp tham gia".
Bên cạnh đó, công tác quản lý thị trường được siết chặt nhằm đảm bảo hàng hóa rõ nguồn gốc, không để hàng giả, hàng nhái xâm nhập vào địa bàn; cải cách thủ tục hành chính giúp môi trường kinh doanh ngày càng thuận lợi.
Phong Thổ cũng gắn phát triển thương mại với cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, đồng thời tiêu chuẩn hóa quy trình sản xuất đặc sản của từng thôn bản, hỗ trợ người dân xây dựng nhãn hiệu và mở rộng liên kết tiêu thụ. Nhờ vậy, các sản phẩm nông sản của xã đang dần có chỗ đứng vững trên thị trường trong và ngoài tỉnh.
Bình Lư: Phát triển thương mại gắn với du lịch – động lực tăng trưởng mới
Là cửa ngõ phía Đông Bắc tỉnh Lai Châu, tiếp giáp khu du lịch quốc gia Sa Pa, xã Bình Lư nằm trên trục động lực kinh tế với hệ thống quốc lộ 32, 4D và tỉnh lộ 136 chạy qua. Đây là lợi thế lớn để phát triển thương mại - dịch vụ, nhất là du lịch, nông sản bản địa và các sản phẩm OCOP.
Xã có nhiều nhóm sản phẩm nông nghiệp đặc trưng: miến dong, chè, gạo Séng Cù, cây dược liệu, dong riềng, chanh leo, cá nước lạnh… Nhiều sản phẩm đã có nhãn hiệu, bao bì, truy xuất nguồn gốc và tham gia chương trình OCOP. Vai trò của các hợp tác xã ngày càng nổi bật như thu mua, chế biến, đóng gói, kết nối tiêu thụ và hỗ trợ chuẩn hóa quy trình.
Miến dong - sản phẩm đặc trưng của xã Bình Lư.
Năm 2025, tổng giá trị sản xuất thương mại trên địa bàn ước đạt 993,4 tỷ đồng, trong đó doanh thu dịch vụ du lịch đạt 403,4 tỷ đồng, đón khoảng 395.900 lượt khách. Các điểm dừng chân trên quốc lộ, chợ phiên, chợ đêm, không gian văn hóa dân tộc tạo nguồn thu lớn cho người dân.
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Bình Lư Trần Như Hợp: "Bình Lư đặt mục tiêu đẩy mạnh 3 nhóm giải pháp: Phát triển sản phẩm chủ lực – chuẩn hóa quy trình sản xuất, tem truy xuất, nhãn hiệu OCOP; Mở rộng mạng lưới phân phối – tăng liên kết Hợp tác xã – doanh nghiệp – hộ sản xuất; đưa sản phẩm vào siêu thị, cửa hàng đặc sản, sàn TMĐT; Gắn thương mại với phát triển du lịch – xây dựng điểm giới thiệu sản phẩm tại các khu du lịch cộng đồng, mở rộng chợ đêm, chợ văn hóa để tăng trải nghiệm và tiêu thụ sản phẩm địa phương".
Thực tiễn tại Sìn Hồ, Phong Thổ và Bình Lư cho thấy việc phát triển thương mại vùng đồng bào dân tộc thiểu số không chỉ là câu chuyện mở rộng thị trường, mà còn là nhiệm vụ chiến lược gắn với mục tiêu giảm nghèo bền vững, thu hẹp khoảng cách phát triển và tăng cường năng lực nội sinh của địa phương.
Để thương mại vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững, Lai Châu cần tiếp tục: Quy hoạch các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, nâng cao giá trị gia tăng cho nông sản chủ lực; Hỗ trợ người dân tiếp cận kinh tế số, mở gian hàng online, ứng dụng không thanh toán tiền mặt; Xây dựng thương hiệu cho nông sản bản địa, đăng ký bảo hộ, tham gia OCOP; Mở rộng kết nối tiêu thụ với siêu thị, sàn thương mại điện tử, doanh nghiệp thu mua; Nâng cấp chợ, kho sơ chế - bảo quản, hạ tầng Internet vùng cao.
Với những giải pháp thiết thực, sẽ không chỉ mở ra cơ hội lớn cho thương mại vùng dân tộc thiểu số của Lai Châu mà còn góp phần khẳng định vai trò của ngành Công Thương trong phát triển kinh tế – xã hội vùng miền núi, biên giới; tạo sinh kế bền vững và nâng cao đời sống cho đồng bào.
