Kỳ III: Kênh phân phối nội - Chưa tận dụng triệt để lợi thế

Hệ thống siêu thị Citimart tại nhiều tỉnh, thành phố được chuyển đổi thành Aeon Citimart

“Vỗ béo” rồi... bán

Gần 30 điểm bán của hệ thống siêu thị Citimart tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước đã chính thức được chuyển đổi thành hệ thống siêu thị Aeon Citimart. Một thương hiệu lớn khác ở Hà Nội là Fivimart với 18 điểm kinh doanh cũng “kết hôn” với Aone. Đại gia bán lẻ của Nhật Bản hiện chiếm 49% cổ phần tại Citimart và 30% cổ phần tại Fivimart, nhanh chóng hiện thực hóa tham vọng mở rộng thị phần trên thị trường bán lẻ Việt thông qua các đối tác trong nước.

Thực tế, sự hợp tác của các doanh nghiệp (DN) phân phối nội đã được dự báo trước bởi những lợi ích của các thương vụ sáp nhập mà các đối tác nước ngoài đưa ra khiến DN trong nước khó từ chối. Thêm vào đó, bắt tay với các nhà phân phối ngoại cũng giúp DN nội kinh nghiệm về quản trị, điều hành, mở rộng và phát triển hệ thống phân phối. Tuy nhiên, ở góc độ khác, không ít DN phân phối nội vẫn thường than phiền ít được ưu ái so với DN ngoại trong cùng lĩnh vực; nhưng cuối cùng, khi đã đủ lớn, họ vẫn chấp nhận các thương vụ M&A như một điều tất yếu, khiến đối trọng giữa DN nội và ngoại trên thị trường bán lẻ không còn.

Tại một hội thảo về thị trường bán lẻ vừa được tổ chức giữa tháng 5 mới đây tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải đã thẳng thắn: Nhiều DN bán lẻ trong nước được ưu đãi về mặt bằng và cơ chế chính sách để lớn mạnh lên nhưng cuối cùng vẫn “bán mình” cho nước ngoài. Nhìn một cách khách quan, như thế có phải chính DN nội đã mở đường cho nhà phân phối ngoại không (!?).

Ngại đổi mới?

Không chỉ chọn giải pháp an toàn là M&A, các DN phân phối nội còn chưa tận dụng được triệt để những lợi thế sẵn có. Mặc dù có những am hiểu nhất định về thị trường, thương hiệu đã được định hình trong tâm trí khách hàng..., nhưng hầu hết các DN phân phối nội đều ít chịu đổi mới tìm nguồn hàng, cạnh tranh về giá, phong cách phục vụ…, khiến người tiêu dùng ngày càng ít mặn mà với siêu thị Việt. Đặc biệt, thiếu liên kết chính là yếu tố lớn nhất khiến kênh phân phối nội bị “mất điểm”. Do không có DN lớn dẫn dắt nên kênh phân phối nội vẫn tồn tại cảnh “mạnh ai nấy làm”. Vì thế, không thể có những nguồn hàng với giá hợp lý để nâng cao sức cạnh tranh cho hệ thống.

Ông Vũ Vinh Phú - Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội- nhận xét: Nếu liên kết lại để mua hàng, cùng một lô hàng 1.000 hộp bánh nhà sản xuất có thể bán 10 đồng/hộp, nhưng mỗi DN lấy lẻ vài trăm hộp thì giá sẽ lên 12- 13 đồng/hộp. Giá đầu vào cao sẽ khiến siêu thị nội không thu hút được khách hàng. Chưa kể, do yếu về quản trị, giá của nhiều mặt hàng, nhất là hàng tiêu dùng thiết yếu, của các DN phân phối nội còn cao hơn so với DN ngoại. “Tại sao cùng chai dầu ăn 5 lít mà ở siêu thị nội lại cao hơn siêu thị ngoại tới 20.000 đồng?”- ông Phú băn khoăn.

Để người tiêu dùng không quay lưng với các kênh phân phối nội và cũng là để kích thích sản xuất trong nước, rất cần sự đổi mới toàn diện của DN. Hơn cả, vẫn cần những cơ chế chính sách phát triển thị trường bán lẻ một cách rõ ràng, cụ thể và hiệu quả hơn.

TIN LIÊN QUAN
	Kỳ II: Cơ hội nào cho hàng Việt vào kênh phân phối ngoại?
	Kỳ I: “Cơn lốc” đổ bộ của các nhà đầu tư ngoại

Kỳ IV: Ngành công nghiệp hàng tiêu dùng trong nước: Không ngại “ngoại"