Kinh doanh trong môi trường số: Doanh nghiệp cần ‘ứng phó’ thông minh

Cơ hội nhiều, thách thức cũng không ít

Sáng ngày 8/10, diễn ra Hội thảo “Kinh doanh trong thế giới số: Xu hướng thế giới, chính sách của Việt Nam và hàm ý cho doanh nghiệp” do Cục Phát triển Doanh nghiệp tư nhân và Kinh tế tập thể (Bộ Tài chính) phối hợp với Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ) tổ chức.

Phát biểu tại hội thảo, ông Dennis Quennet - Giám đốc Chương trình Phát triển Kinh tế bền vững của GIZ tại Việt Nam thông tin, nền kinh tế số toàn cầu đang phát triển một cách nhanh chóng và Việt Nam có rất nhiều cơ hội trong xu thế tất yếu này.

Theo các chuyên gia, những năm qua, công nghệ số đã phát triển mạnh mẽ, tạo ra những thay đổi sâu sắc đối với tất cả các lĩnh vực đời sống và kinh tế - xã hội, bao gồm cả những thách thức về kinh doanh và tiêu dùng. Chuyển đổi số giúp doanh nghiệp cải thiện năng suất, nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường và hiện đang là xu hướng tất yếu trên toàn cầu.

Bà Sita Zimpel - Giám đốc Dự án, Cơ quan Hợp tác Quốc tế Đức nhận định, nền kinh tế số và thương mại điện tử đóng góp mạnh mẽ vào tăng trưởng ở ASEAN, với giá trị dự kiến đạt 1 nghìn tỷ USD vào năm 2030.

Tuy nhiên, trong thế giới số, các ranh giới về địa lý, kinh tế và văn hoá đều trở nên mờ nhạt. Điều này mang lại nhiều cơ hội cho doanh nghiệp trong việc mở rộng các hoạt động kinh doanh, bao gồm thương mại xuyên biên giới.

Bên cạnh những cơ hội từ chuyển đổi số, bà Sita Zimpel cho hay, doanh nghiệp sẽ bước vào một “cuộc chơi” với nhiều ràng buộc pháp lý từ các quốc gia có liên quan, nhiều đối thủ cạnh tranh hơn, người tiêu dùng có nhiều thông tin và lựa chọn hơn.

Đặc biệt, hoạt động kinh doanh trên môi trường số cũng tiềm ẩn nhiều thách thức liên quan đến an ninh mạng, bảo mật dữ liệu và quyền lợi người tiêu dùng. Theo đánh giá, các cuộc tấn công mạng tiếp tục tăng cả về số lượng, quy mô và mức độ tinh vi, gây nhiều thiệt hại cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Đồng quan điểm, TS. Hà Công Anh Bảo - Trưởng khoa Luật, Trường Đại học Ngoại Thương cho rằng, khi ứng dụng AI vào hoạt động sản xuất, kinh doanh ngày càng phổ biến, sẽ mang đến những cơ hội, nhưng cùng với đó sẽ là những rủi ro liên quan đến bảo mật hay tính xác thực của dữ liệu. 

Chủ động ứng phó trước rủi ro

Trước những thách thức có thể xảy ra khi kinh doanh trong môi trường số, đồng thời đảm bảo an ninh số, bảo vệ doanh nghiệp và người tiêu dùng, các quốc gia trên thế giới đã ban hành một số quy định pháp lý liên quan, tác động trực tiếp tới các doanh nghiệp có hoạt động đầu tư hay thương mại xuyên biên giới.

Cụ thể, năm 2023, Tổ chức hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đã ban hành Hướng dẫn dành cho các doanh nghiệp đa quốc gia về kinh doanh có trách nhiệm, với các nguyên tắc và tiêu chuẩn tự nguyện được chính phủ khuyến nghị.

Năm 2024, Liên minh châu Âu (EU) thông qua Đạo luật AI (EU AI Act) - khuôn khổ pháp lý toàn diện đầu tiên trên thế giới về trí tuệ nhân tạo.

Còn tại Việt Nam, thời gian qua đã ban hành nhiều chính sách pháp luật liên quan như Luật An ninh mạng 2018; Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023; Luật Quảng cáo sửa đổi 2025; Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025…

Tuy nhiên, bên cạnh các chính sách được ban hành, các chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp vẫn cần chủ động ứng phó với những thách thức trong quá trình kinh doanh trên môi trường số. Theo ông Nguyễn Đức Trung - Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và Kinh tế tập thể (Bộ Tài chính), doanh nghiệp Việt Nam đang trong quá trình chuyển đổi số một cách mạnh mẽ, góp phần nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, trong bối cảnh thế giới số có nhiều biến động, và các quy định pháp luật ngày càng chặt chẽ, các doanh nghiệp cần tiếp tục nâng cao năng lực, xây dựng và áp dụng hệ thống quản trị nội bộ để đảm bảo an ninh số, giảm thiểu rủi ro, tuân thủ quy định pháp luật và phát triển doanh nghiệp bền vững.

Hội thảo Kinh doanh trong thế giới số: Xu hướng thế giới, chính sách của Việt Nam và hàm ý cho doanh nghiệp nằm trong khuôn khổ sự án “Hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ASEAN thực hiện tại Việt Nam” do Bộ Hợp tác Kinh tế và Phát triển Liên bang Đức tài trợ. Sự kiện thu hút sự tham gia của hơn 100 đại biểu từ doanh nghiệp và các bộ, ngành liên quan.

Sự kiện được tổ chức nhân Ngày Chuyển đổi số quốc gia (10/10) và bối cảnh Việt Nam đang quyết liệt triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.