Thái Nguyên là địa phương có nhiều tiềm năng, lợi thế về ngành công nghiệp khai khoáng với nhiều loại khoáng sản có trữ lượng lớn, như: Quặng sắt, titan, thiếc, chì, kẽm, than, vàng, vonfram, vật liệu xây dựng… v,v. Từ lâu, ngành công nghiệp khai khoáng đã có đóng góp lớn cho phát triển công nghiệp chế biến, luyện kim trên địa bàn tỉnh nói riêng, cả nước nói chung và góp phần quan trọng thúc đẩy các ngành sản xuất khác phát triển.

Tuy nhiên, để đảm bảo phát triển bền vững, với sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp chính quyền địa phương, các doanh nghiệp khai khoáng của tỉnh Thái Nguyên đã ngày càng ý thức và tuân thủ nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường, nhiều doanh nghiệp đã chủ động thực hiện sản xuất xanh, tuần hoàn chất thải.

Là một trong những doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam, Công ty CP Kim Loại màu Thái Nguyên sản xuất chủ yếu các sản phẩm: Kẽm kim loại 99,95% Zn, bột oxit kẽm, tinh quặng oxit chì, axit sunfuaric, thiếc thỏi, bột oxit calimi, bột oxit màu, than cám tuyển từ xỉ lò quay … do vậy, nguồn thải của công ty chủ yếu là nước trong quá trình tuyển quặng và quặng đuôi.

Riêng đối với quặng đuôi, hiện một số công ty xi măng tại địa bàn tỉnh Thái Nguyên và các tỉnh khác đã đề xuất đưa vào làm phụ gia cho sản xuất xi măng, tuy nhiên hiện nay chi phí vận chuyển còn khá cao.

“Để giải quyết bài toán chi phí vận chuyển, công ty đang phối hợp với một số nhà máy xi măng tại địa bàn tỉnh Thái Nguyên và lân cận xây dựng Đề án sử dụng quặng đuôi làm phụ gia xi măng. Sau khi được cơ quan quản lý môi trường cấp phép thì Công ty sẽ tiến hành triển khai thực hiện”- ông Hậu chia sẻ.

Tương tự như Xí nghiệp Thiếc Đại Từ, Xí nghiệp Kẽm chì Làng Hích - huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên, toàn bộ nước thải tại các mỏ đều được thu gom và qua hệ thống xử lý sau đó được tái sử dụng cho xưởng tuyển.

“Trong quá trình tuyển nước thải tiếp tục được tuần hoàn để tiết kiệm tối đa nguồn tài nguyên”- ông Hậu nhấn mạnh.

Sản phẩm tinh quặng kẽm sản xuất tại các Xí nghiệp sẽ được đưa về Nhà máy Kẽm điện phân Thái Nguyên - tại thành phố Sông Công, tại đây sẽ cho ra 2 sản phẩm chính là kẽm thỏi và sản phẩm đi kèm là axit sunfuric. Tại Nhà máy Kẽm điện phân Thái Nguyên, nguồn thải chủ yếu là khí thải. Công ty đã lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải tự động và được truyền thông số đến trực tiếp cơ quan quản lý môi trường của tỉnh Thái Nguyên.

Đối với chất thải nguy hại, công ty đưa vào các kho chứa lưu giữ và được đơn vị có thẩm quyền được cấp phép thu gom đưa đi xử lý theo đúng quy định của pháp luật về môi trường.

Đồng thời, đổi mới công nghệ khử F, Cl trong bột kẽm ô xít bằng lò nhiều tầng sang công nghệ rửa ướt, đã giảm sử dụng nguyên liệu hóa thạch (than) 1.000 tấn/năm; chuyển đổi công nghệ nồi hơi sử dụng ghi xích đốt than 100% sang nồi hơi tầng sôi sử dụng đa nhiên liệu (than, củi, mùn cưa). ..

Trong những năm tiếp theo, công ty tiếp tục đầu tư đổi mới công nghệ nhằm tận thu tối đa tài nguyên có ích, giảm thiểu phát sinh chất thải trong quá trình sản xuất, tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính.

Trong đó, mục tiêu trọng tâm là chuyển đổi công nghệ chế biến sâu kim loại của Nhà máy Kẽm điện phân Thái Nguyên.

Hiện nay, dự án đang trong giai đoạn hoàn thiện để đưa vào chạy thử nghiệm vào cuối tháng 3/2025.

“Đây là một dự án mang tính chiến lược về phát triển bền vững của công ty, khi dự án vào hoạt động sẽ nâng thực thu kẽm từ 92% lên 94%, tận thu được các khoáng sản đi kèm có ích như Ag,.... Cùng với đó là đầu tư công nghệ nồi hơi nhiệt dư để tận dụng tối đa nhiệt dư của các lò luyện, chuyển thành nhiệt hơi phục vụ sản xuất, dần thay thế cho nồi hơi sử dụng nhiên liệu than củi như hiện nay”- ông Hậu nhấn mạnh.

Cũng theo ông Hậu, đối với các bãi thải ngoài cửa lò, công ty thực hiện quy hoạch các bãi thải theo đúng hồ sơ được cấp phép, xây dựng các hố lắng cặn,… sau khi chứa đầy dung tích bãi thải theo cấp phép, tiến hành hoàn thổ môi trường cho từng bãi thải.

Các bãi thải quặng đuôi nhà máy tuyển, công ty sẽ nâng cao chất lượng quặng từ khâu khai thác, thực hiện các giải pháp trong khâu tuyển quặng để thu hồi tối đa tài nguyên như nâng cao chất lượng quặng nguyên khai, nâng cao hiệu quả thực thu tuyển, giảm hàm lượng kim loại trong quặng đuôi thải.