Kiểm soát dư lượng Etylen oxit trong quá trình sản xuất thực phẩm

Trong thời gian vừa qua, nhiều mặt hàng thực phẩm có nguồn gốc ở nhiều quốc gia, kể cả sản xuất tại các nước thuộc liên minh châu Âu (EU), đã bị cảnh báo về hàm lượng hợp chất Etylen oxit vượt giới hạn dư lượng cho phép theo quy định của EU.

Quy định về dư lượng Etylen oxit trong thực phẩm trên thế giới

Đại diện Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương chia sẻ, cuối năm 2020, Vương quốc Bỉ đã thông báo trên hệ thống cảnh báo nhanh về thực phẩm và thức ăn chăn nuôi của EU (RASFF) về việc dư lượng Etylen oxit (EO) trong nhiều lô hạt vừng từ Ấn Độ vượt rất nhiều lần so với ngưỡng giới hạn cho phép của khu vực này là 0,05 mg/kg. Xuất phát từ vụ việc trên, nhiều quốc gia EU đã tăng cường kiểm tra dư lượng EO trong các sản phẩm thực phẩm.

Kiểm soát dư lượng Etylen oxit trong quá trình sản xuất thực phẩm
Cơ quan An toàn Thực phẩm Ireland mới đây đã quyết định thu hồi một số lô mì Hảo Hảo và miến Good do Công ty Acecook Việt Nam sản xuất

Tới thời điểm này, theo dữ liệu của RASFF, các quốc gia châu Âu đã phát đi hơn 690 cảnh báo liên quan đến EO. Các nước đưa ra nhiều cảnh báo nhất là Hà Lan (208), Đức (90), Bỉ (79), Tây Ban Nha (49), Pháp (30) và Ý (28). Các sản phẩm có chứa EO bị thu hồi thuộc nhiều chủng loại, bao gồm các chất phụ gia, gia vị, các loại hạt, thảo mộc, kem, món tráng miệng, ngũ cốc, các sản phẩm từ sữa, trái cây, rau quả, cà phê, trà, sản phẩm chế biến từ cacao… Trong đó đối tượng được tập trung nhiều nhất là vừng, phụ gia thực phẩm E410 (locust bean gum) và các sản phẩm có liên quan.

Etylen oxit (EO), hay còn gọi là oxiran, là một hợp chất hữu cơ thường ở dạng khí không màu và được sản xuất với quy mô lớn, ứng dụng ở nhiều lĩnh vực sản xuất khác nhau. EO không phải là phụ gia thực phẩm hay chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, nhưng có thể được sử dụng với mục đích kiểm soát côn trùng, vi sinh vật trong sản phẩm thực phẩm khô (đặc biệt cho gia vị và các loại thảo mộc như ớt bột, tiêu và quế… nhằm diệt khuẩn Salmonella).

Theo hướng dẫn của FAO, khí EO có thể dùng để khử trùng các nhóm thực phẩm với liều lượng như sau: Hạt (hạt có vỏ): 560 (640) g/m³ trong ít nhất 3h ở 20°C; chà là và nho khô: 640 g/m³ trong ít nhất 3h ở 20°C; sữa bột: 720 g/m³ trong ít nhất 3h ở 20°C; ngũ cốc, thức ăn chăn nuôi đã xay: 800 g/m³ trong ít nhất 6 giờ ở 25°C.

Ở điều kiện bình thường, EO sẽ chuyển thành dạng khí tác dụng đến côn trùng, vi sinh vật qua cơ chế gây độc hô hấp nên được sử dụng với mục đích khử trùng trong sản xuất thực phẩm. Tại châu Âu, hợp chất này được xếp vào nhóm 1B về khả năng gây ung thư, gây đột biến, độc tính sinh sản và trong nhóm 3 về độc tính cấp. Mặc dù EU đã cấm sử dụng trong nông nghiệp và khử trùng trong quá trình sản xuất thực phẩm, nhưng vẫn phát hiện ra dư lượng EO trong thực phẩm ngay cả khi được sản xuất ở những nước trong khối EU. Hiện nay, các nhà chức trách của EU đang tiếp tục thảo luận để tìm ra nguyên nhân của việc xuất hiện và tồn dư hợp chất này trong thực phẩm nhập khẩu từ nhiều nước trên thế giới cũng như được sản xuất ngay tại một số quốc gia trong khối EU.

Tuy nhiên, hiện nay, các tổ chức quốc tế về an toàn thực phẩm chưa có quyết nghị chung liên quan tới dư lượng EO trong thực phẩm. Nhiều quốc gia chưa có quy định về việc sử dụng EO trong nông nghiệp/thực phẩm hay dư lượng của chất này. Một số ít quốc gia và khu vực đã đưa ra quy định nhưng với cơ sở và ngưỡng giới hạn có sự chênh lệch lớn.

Chẳng hạn, tại EU, từ năm 1991, EU đã cấm việc sử dụng các sản phẩm có thành phần EO trong khử trùng thực phẩm hay khu vực lưu trữ thực phẩm, tuy nhiên vẫn ghi nhận việc sản phẩm nhập khẩu từ các quốc gia khác có thể có dư lượng chất này. Từ năm 2005, EU đưa ra định nghĩa tại Regulation (EC) 396/2005 về dư lượng chung cho hai thành phần: “Tổng của etylen oxit và 2-cloroetanol được biểu thị dưới dạng Etylen oxit”.

Theo quy định năm 2015, các ngưỡng dư lượng EO cho phép trong thực phẩm của EU hiện nay là: 0,1 mg/kg đối với chè, ca cao, cà phê hạt, gia vị, các loại củ; 0,05 mg/kg với các loại hạt có dầu; 0,02 mg/kg đối với trái cây, rau, cây đường, nấm và các loại khác; 0,02 mg/kg đối với ngũ cốc và các sản phẩm có nguồn gốc động vật; 0,05 mg/kg đối với các sản phẩm trồng trọt.

Đối với Hoa Kỳ và Canada, hiện nay, hai quốc gia này cho phép sử dụng EO trong khử trùng thảo mộc và rau củ khô. Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ, khoảng hơn 30% sản phẩm gia vị và thảo mộc của nước này được khử trùng bằng EO. Theo nghiên cứu của Canada trên rau củ khô và vừng hạt, sau khi xử lý sản phẩm với 300 mg/L khí EO trong 6 tiếng và nghỉ 24 tiếng, hàm lượng EO trong sản phẩm là từ không tìm thấy đến 0,255 mg/kg.

Tại Úc và New Zealand, trước năm 2003, khu vực này cho phép sử dụng EO trong xử lý nông sản và quy định ngưỡng giới hạn dư lượng là 20 mg/kg. Từ năm 2003, EO đã bị loại bỏ khỏi danh sách chất được sử dụng. Tuy có ghi nhận nguy cơ EO tồn tại trong sản phẩm thực phẩm nhập khẩu, Úc và New Zealand hiện không có quy định về ngưỡng giới hạn dư lượng đối với EO.

Còn tại Hàn Quốc, trong tháng 7 năm 2021, một số sản phẩm mỳ ăn liền do Hàn Quốc sản xuất bị EU cảnh báo về dư lượng EO. Qua quá trình kiểm tra, Bộ An toàn Thực phẩm và Dược phẩm Hàn Quốc cho biết doanh nghiệp không sử dụng EO trong sản xuất nhưng một số sản phẩm có phát hiện thành phần 2-chloroethanol với các dư lượng EO là: 0,11 mg/kg trong hành lá khô của mì ăn liền thủy sản Nongshim xuất khẩu; 2,2 mg/kg trong gói rau bán ở thị trường nội địa; 12,1 mg/kg trong gói gia vị.

Từ vụ việc này, Hàn Quốc đã ban hành quy định tạm thời về giới hạn dư lượng cho phép đối với hợp chất 2-chloroethanol là dưới 30 mg/kg đối với thực phẩm thông thường, dưới 10 mg/kg đối với thực phẩm dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Doanh nghiệp cần nghiên cứu để kiểm soát tiêu chuẩn sản phẩm trước khi xuất khẩu

Cũng theo Vụ Khoa học và Công nghệ, trong thời gian qua, đã có một số sản phẩm của Việt Nam bị cảnh báo về dư lượng EO khi xuất khẩu vào thị trường châu Âu. Đặc biệt, đây là những loại sản phẩm có nhiều cấu phần như mì khô, gói gia vị, gói rau, gói dầu ớt... Những sản phẩm này có thể có chuỗi cung ứng gồm nhiều nhánh nhỏ dành riêng cho các cấu phần khác nhau trước khi được đóng gói trong sản phẩm cuối cùng.

Kết hợp với bài học về hai nguyên liệu/phụ gia đa dụng bị phát hiện vi phạm dư lượng nhiều tại EU hiện nay là vừng và PGTP E410 (locust bean gum), có thể thấy việc kiểm soát chất lượng trong toàn chuỗi cung ứng cần được coi là mối quan tâm hàng đầu đối với các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm.

Song song với việc thường xuyên rà soát, đánh giá quy trình sản xuất, máy móc thiết bị, vệ sinh nhà xưởng về mối nguy gây mất an toàn thực phẩm, doanh nghiệp cần kiểm tra định kỳ các sản phẩm và nguyên liệu, đặc biệt là các cấu phần thuê mua gia công/ sản xuất để đánh giá nguy cơ, kiểm soát nhằm giảm thiểu mức độ rủi ro; đồng thời làm việc với các nhà cung cấp để đảm bảo điều kiện sản xuất, bảo quản và vận chuyển nguyên vật liệu và bao bì không phát sinh mối nguy.

Thực tiễn quá trình xây dựng và ban hành quy định về ngưỡng, mức giới hạn cho phép có trong thực phẩm đòi hỏi một quá trình nghiên cứu tổng thể, bài bản, lâu dài và có nghiên cứu, đánh giá đầy đủ các yếu tố nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Bên cạnh những nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để xây dựng, đưa ra các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm đang được áp dụng, việc xây dựng các quy định trên còn được tham khảo, chuyển dịch chủ yếu từ hệ thống tiêu chuẩn, các khuyến nghị do Uỷ ban Tiêu chuẩn thực phẩm Quốc tế (Uỷ ban Codex) của Liên hiệp quốc ban hành, trong đó Việt Nam là quốc gia thành viên.

Đồng thời, việc tham khảo từ tiêu chuẩn Codex giúp các quy định tiêu chuẩn của Việt Nam hài hoà hoá với các tiêu chuẩn chung hiện hành trên thế giới, cho phép tiêu chuẩn an toàn áp dụng để bảo vệ người tiêu dùng của Việt Nam tương tự như các nước trên toàn thế giới, đồng thời đảm bảo công bằng trong thương mại thực phẩm toàn cầu.

Hiện nay tương tự Uỷ ban Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế Codex, Việt Nam chưa ban hành quy định cho phép, cấm sử dụng EO trong sản xuất nông nghiệp hay giới hạn dư lượng EO cho phép trong thực phẩm. Trong khi đó, mức giới hạn dư lượng cho phép EO trong từng loại thực phẩm mà mỗi quốc gia, khu vực đơn phương đưa ra khác nhau phụ thuộc rất lớn vào cán cân thương mại giữa các quốc gia/khu vực hoặc chính sách xuất nhập khẩu mỗi nước, điều kiện kỹ thuật, phương thức quản lý, thói quen tiêu dùng…

Vì vậy, mức giới hạn dư lượng EO cho phép đối với cùng một mặt hàng thực phẩm có thể đáp ứng quy định của quốc gia, khu vực này nhưng lại vượt ngưỡng cho phép của quốc gia, khu vực khác. Đây là một yếu tố các doanh nghiệp cần nghiên cứu, thường xuyên cập nhật thông tin để kiểm soát tiêu chuẩn sản phẩm trước khi xuất khẩu.

Quỳnh Nga
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Bộ Công Thương

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Giá vàng chiều nay 23/12/2024: Vàng SJC tăng nửa triệu đồng mỗi lượng

Giá vàng chiều nay 23/12/2024: Vàng SJC tăng nửa triệu đồng mỗi lượng

Giá vàng chiều nay 23/12/2024: Giá vàng hôm nay ở thị trường trong nước tăng mạnh trở lại, giá vàng miếng SJC, vàng nhẫn bỏ xa mốc 84 triệu đồng một lượng.
Giá vàng miếng và vàng nhẫn hôm nay (23/12): Vàng nhẫn áp sát vàng miếng

Giá vàng miếng và vàng nhẫn hôm nay (23/12): Vàng nhẫn áp sát vàng miếng

Giá vàng miếng và vàng nhẫn hôm nay (23/12): Giá vàng trong nước sáng nay đồng loạt tăng mạnh, trong đó giá bán ra của hai kim loại này đang tương đương nhau.
Giá lúa gạo hôm nay ngày 23/12: Gạo biến động nhẹ, lúa tươi có xu hướng tăng

Giá lúa gạo hôm nay ngày 23/12: Gạo biến động nhẹ, lúa tươi có xu hướng tăng

Giá lúa gạo hôm nay ngày 23/12 tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long biến động nhẹ. Thị trường lượng ít, gạo các loại khá bình ổn, lúa tươi tươi có xu hướng tăng.
Giá heo hơi hôm nay 23/12/2024: Tiếp đà tăng, miền Bắc đạt ngưỡng 69.000 đồng/kg

Giá heo hơi hôm nay 23/12/2024: Tiếp đà tăng, miền Bắc đạt ngưỡng 69.000 đồng/kg

Giá heo hơi hôm nay 23/12/2024 ghi nhận đà tăng giá ở một số tỉnh thành trong cả nước ở phiên đầu tuần. Trong đó, miền Bắc đạt ngưỡng 69.000 đồng/kg.
Giá bạc hôm nay 23/12/2024: Bạc thế giới tăng nhẹ

Giá bạc hôm nay 23/12/2024: Bạc thế giới tăng nhẹ

Giá bạc hôm nay (23/12), giá bạc trên thị trường thế giới tăng nhẹ, bạc trong nước sáng nay duy trì ở mốc không đổi so với hôm qua.

Tin cùng chuyên mục

Tỷ giá Yen Nhật hôm nay 23/12/2024: Đồng Yên Nhật sẽ tăng hay giảm trong tuần này?

Tỷ giá Yen Nhật hôm nay 23/12/2024: Đồng Yên Nhật sẽ tăng hay giảm trong tuần này?

Tỷ giá Yen Nhật hôm nay 23/12/2024: Đồng Yên Nhật sẽ tăng hay giảm trong tuần này? Đổi 1 Man bằng bao nhiêu VND? Ngân hàng nào mua Yen cao nhất?
Giá tiêu hôm nay 23/12/2024: Giá tiêu trong nước hôm nay ổn định ở mức khá cao

Giá tiêu hôm nay 23/12/2024: Giá tiêu trong nước hôm nay ổn định ở mức khá cao

Cập nhật giá tiêu hôm nay ngày 23/12/2024, giá tiêu trực tuyến, giá tiêu Đắk Lắk, giá tiêu Đắk Nông, giá tiêu Bình Phước, giá tiêu Gia Lai, giá tiêu ngày 23/12.
Giá cà phê hôm nay 23/12/2024: Giá cà phê trong nước cao nhất 121.300 đồng/kg

Giá cà phê hôm nay 23/12/2024: Giá cà phê trong nước cao nhất 121.300 đồng/kg

Cập nhật giá cà phê hôm nay 23/12/2024, cà phê Tây Nguyên, cà phê Lâm Đồng, cà phê Gia Lai, cà phê Đắk Lắk, cà phê Robusta, cà phê Arabica 23/12/2024.
Tỷ giá USD hôm nay 23/12/2024: Giá USD vẫn nóng

Tỷ giá USD hôm nay 23/12/2024: Giá USD vẫn nóng

Tỷ giá USD hôm nay 23/12/2024: giá USD lại tăng mạnh trên thị trường quốc tế sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) báo hiệu hạ lãi suất 2 lần trong năm tới.
Giá xăng dầu hôm nay 23/12/2024: Dự báo tiếp tục lao dốc

Giá xăng dầu hôm nay 23/12/2024: Dự báo tiếp tục lao dốc

Giá xăng dầu hôm nay 23/12/2024: Kết thúc một tuần giao dịch, dầu thô WTI giảm 1,83 USD/thùng, giảm 2,6% so với tuần trước và dầu Brent giảm 1,55 USD/thùng.
Giá vàng hôm nay 23/12/2024: Giảm sâu

Giá vàng hôm nay 23/12/2024: Giảm sâu

Giá vàng hôm nay 23/12/2024:
Dự báo giá vàng ngày mai 23/12/2024: Vàng sẽ bật tăng trong tuần tới?

Dự báo giá vàng ngày mai 23/12/2024: Vàng sẽ bật tăng trong tuần tới?

Dự báo giá vàng ngày mai 23/12/2024: Theo các chuyên gia, giá vàng vẫn được hưởng lợi khi vấn đề nợ công đang treo lơ lửng và nhu cầu trú ẩn an toàn.
Dự báo giá tiêu ngày mai 23/12/2024: Giá tiêu trong nước ngày mai trở lại chu kỳ tăng

Dự báo giá tiêu ngày mai 23/12/2024: Giá tiêu trong nước ngày mai trở lại chu kỳ tăng

Dự báo giá tiêu ngày mai 23/12/2024, giá tiêu trực tuyến, giá tiêu Đắk Lắk, giá tiêu Đắk Nông, giá tiêu Bình Phước, giá tiêu Gia Lai, giá tiêu ngày 23/12.
Dự báo giá cà phê ngày mai 23/12/2024: Giá cà phê phục hồi

Dự báo giá cà phê ngày mai 23/12/2024: Giá cà phê phục hồi

Dự báo giá cà phê ngày mai 23/12/2024, cà phê Tây Nguyên, cà phê Lâm Đồng, cà phê Gia Lai, cà phê Đắk Lắk, cà phê Robusta, cà phê Arabica 23/12/2024.
Giá vàng chiều nay 22/12/2024: Giao dịch quanh ngưỡng 84 triệu đồng

Giá vàng chiều nay 22/12/2024: Giao dịch quanh ngưỡng 84 triệu đồng

Giá vàng chiều nay 22/12/2024 trên thị trường thế giới kết thúc tuần giảm. Giá vàng trang sức và nhẫn trong nước của các hương hiệu được điều chỉnh đi lên.
Đẩy mạnh chống lãng phí, khơi thông nguồn lực phát triển thương mại nội địa

Đẩy mạnh chống lãng phí, khơi thông nguồn lực phát triển thương mại nội địa

Đẩy mạnh phòng chống lãng phí, tháo gỡ điểm nghẽn cơ chế, chính sách, khơi thông các nguồn lực sẽ tạo sự phát triển đột phá lĩnh vực thương mại nội địa.
Giá lúa gạo hôm nay ngày 22/12 và tuần qua: Gạo các loại biến động mạnh, lúa tươi quay đầu

Giá lúa gạo hôm nay ngày 22/12 và tuần qua: Gạo các loại biến động mạnh, lúa tươi quay đầu

Giá lúa gạo hôm nay ngày 22/12 tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đi ngang. Trong tuần qua giá gạo biến động mạnh, giá lúa tươi quay đầu giảm sút.
Giá vàng miếng và vàng nhẫn hôm nay (22/12): Vàng nhẫn tiếp tục "vượt mặt" vàng miếng

Giá vàng miếng và vàng nhẫn hôm nay (22/12): Vàng nhẫn tiếp tục "vượt mặt" vàng miếng

Giá vàng miếng và vàng nhẫn hôm nay (22/12): Giá vàng nhẫn và vàng trang sức các loại giảm nhưng với biên độ hẹp hơn so với đà lao dốc của vàng miếng.
Giá heo hơi hôm nay 22/12: Nhiều tỉnh thiết lập bảng giá mới, đạt 68.000 đồng/kg

Giá heo hơi hôm nay 22/12: Nhiều tỉnh thiết lập bảng giá mới, đạt 68.000 đồng/kg

Giá heo hơi hôm nay 22/12 ghi nhận không có sự biến động giá, tuy nhiên, tổng kết tuần qua giá heo đã liên tục tăng cao, có nơi đạt 68.000 đồng/kg.
Giá bạc hôm nay 22/12/2024: Bạc phục hồi trở lại sau nhiều phiên giảm liên tiếp

Giá bạc hôm nay 22/12/2024: Bạc phục hồi trở lại sau nhiều phiên giảm liên tiếp

Giá bạc hôm nay (22/12), biến động từ đồng USD, giá bạc trong nước và thế giới đều tăng trở lại.
Tỷ giá Yen Nhật hôm nay 22/12/2024: Đồng Yên Nhật “chợ đen” tăng nhẹ

Tỷ giá Yen Nhật hôm nay 22/12/2024: Đồng Yên Nhật “chợ đen” tăng nhẹ

Tỷ giá Yen Nhật hôm nay 22/12/2024: Đồng Yên Nhật “chợ đen” tăng nhẹ. Đổi 1 Man bằng bao nhiêu VND? Eximbank là ngân hàng mua Yen cao nhất.
Tỷ giá USD hôm nay 22/12/2024: Đồng USD quay đầu giảm

Tỷ giá USD hôm nay 22/12/2024: Đồng USD quay đầu giảm

Tỷ giá USD hôm nay 22/12/2024: Trên thị trường Mỹ, chỉ số DXY đo lường biến động đồng bạc xanh, biến động khôn lường hiện ở mức 107,62 giảm 0,21 điểm.
Giá xăng dầu hôm nay 22/12/2024: Giá dầu giảm 3% trong tuần

Giá xăng dầu hôm nay 22/12/2024: Giá dầu giảm 3% trong tuần

Giá xăng dầu hôm nay 22/12/2024: Giá dầu thế giới đã giảm 3% trong tuần qua do đồng USD tăng mạnh và lo ngại về nhu cầu của Trung Quốc
Giá vàng hôm nay 22/12/2024: Tăng mạnh

Giá vàng hôm nay 22/12/2024: Tăng mạnh

Giá vàng hôm nay 22/12/2024: Giá vàng trong nước tăng mạnh, trung bình ở mức 600.0000 đồng 1 lượng, trong khi giá vàng thế giới vẫn vượt ngưỡng 2.600USD một oz.
Giá tiêu hôm nay 22/12/2024: Giá tiêu trong nước hôm nay giảm nhẹ

Giá tiêu hôm nay 22/12/2024: Giá tiêu trong nước hôm nay giảm nhẹ

Cập nhật giá tiêu hôm nay ngày 22/12/2024, giá tiêu trực tuyến, giá tiêu Đắk Lắk, giá tiêu Đắk Nông, giá tiêu Bình Phước, giá tiêu Gia Lai, giá tiêu ngày 22/12.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động