Kiểm định quốc tế: 'Chìa khóa' nâng cao chất lượng đào tạo

Tại Đại hội Thi đua yêu nước ngành Công Thương lần thứ IV sáng 30/9, trong không khí trang trọng của sự kiện, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh (IUH) Phan Hồng Hải đã trình bày tham luận với chủ đề: “Kiểm định chất lượng giáo dục theo chuẩn quốc tế - Nền tảng kiến tạo vị thế và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững”.

Bài tham luận đã mang đến một góc nhìn sâu sắc về cách một trường đại học Việt Nam có thể vươn lên khẳng định vị thế thông qua chiến lược phát triển chất lượng theo chuẩn quốc tế, gắn với các mục tiêu đổi mới sáng tạo và hội nhập toàn cầu.

Phát biểu trước Đại hội, Hiệu trưởng Phan Hồng Hải nhấn mạnh rằng, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang làm thay đổi sâu sắc cấu trúc kinh tế, xã hội và giáo dục toàn cầu. Trong bối cảnh đó, các cơ sở giáo dục đại học phải đối diện với câu hỏi cốt lõi: Sẽ đóng góp như thế nào cho khát vọng xây dựng một Việt Nam hùng cường. 

Tại IUH, câu trả lời không nằm ở những khẩu hiệu hay cam kết chung chung, mà ở các hành động chiến lược cụ thể. “Chất lượng không phải là đích đến, mà là một hành trình. Hành trình đó phải được đo lường bằng những chuẩn mực khắt khe nhất của thế giới”, ông Hải nhấn mạnh.

Lấy kiểm định quốc tế làm kim chỉ nam phát triển

Thực hiện Quyết định 78 của Thủ tướng Chính phủ và tận dụng “cơ hội vàng” từ Nghị quyết 51 của Chính phủ, IUH đã lựa chọn một con đường đầy thách thức nhưng mang tính chiến lược: Lấy kiểm định chất lượng quốc tế làm kim chỉ nam, làm nền tảng để kiến tạo một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện, bền vững. Đây không chỉ là mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo đơn thuần, mà còn là định hướng dài hạn nhằm tạo ra một môi trường học thuật tiên tiến, hội nhập với các chuẩn mực toàn cầu, đồng thời đóng góp thiết thực cho sự phát triển của ngành Công Thương và đất nước.

Để thực hiện định hướng này, IUH bắt đầu từ gốc rễ: đầu tư mạnh mẽ vào nguồn lực con người. Trong 5 năm qua, đội ngũ giảng viên, nhà khoa học của IUH đã có bước phát triển vượt bậc. Số lượng tiến sĩ tăng gần gấp đôi, từ 292 người năm 2020 lên 475 người hiện nay. Đáng chú ý, gần 30% trong số này mang học hàm giáo sư, phó giáo sư. Đây chính là lực lượng tinh hoa, những “viên gạch tri thức” vững chắc để nhà trường tự tin chinh phục những chuẩn mực quốc tế khắt khe nhất.

Song song với đó là hành trình dài hơi nhằm đạt và vượt qua các chuẩn kiểm định quốc tế. Năm 2016, IUH trở thành trường đại học đầu tiên ở khu vực phía Nam đạt kiểm định chất lượng cấp cơ sở giáo dục. Đến tháng 9/2025, IUH tiếp tục trở thành trường thứ hai tại Việt Nam được công nhận đạt chuẩn AUN-QA phiên bản 3.0, một chuẩn kiểm định danh giá của Mạng lưới các trường đại học Đông Nam Á, phản ánh năng lực quản trị hiện đại và chiến lược phát triển bền vững của nhà trường.

Đặc biệt, IUH đã ghi dấu ấn khi có 6 chương trình đào tạo kỹ thuật - công nghệ được công nhận đạt chuẩn ABET của Hoa Kỳ, được ví như “tiêu chuẩn vàng” toàn cầu về đào tạo kỹ thuật. Đây là bước tiến lớn, khẳng định chất lượng đào tạo của IUH đạt chuẩn quốc tế, đồng thời mở ra cơ hội để sinh viên tốt nghiệp có thể tự tin tham gia vào thị trường lao động toàn cầu.

Ghi dấu ấn trong hệ thống giáo dục khu vực

Với những thành tựu trong kiểm định chất lượng, IUH đã nhanh chóng vươn lên khẳng định vị thế trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam và khu vực. Hiện nay, IUH là một trong hai trường được Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Cơ quan Bảo đảm chất lượng Anh quốc (QAA) khảo sát để tiếp cận chuẩn chất lượng châu Âu. 

Đồng thời, IUH cũng là trường duy nhất tại Việt Nam được AUN chọn làm hình mẫu về hệ thống bảo đảm chất lượng, để chia sẻ kinh nghiệm tại các hội thảo quốc tế. Đây là những minh chứng rõ nét cho vai trò tiên phong của IUH trong việc hội nhập sâu rộng vào mạng lưới giáo dục đại học quốc tế.

Hiệu trưởng Phan Hồng Hải khẳng định, những chứng nhận quốc tế không chỉ là các “tấm bằng treo tường”, mà là bệ phóng để nhà trường kiến tạo một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện. Hệ sinh thái này được xây dựng trên ba trụ cột: Đào tạo tinh hoa, nghiên cứu ứng dụng và khởi nghiệp sáng tạo, được kết nối bằng nền tảng chuyển đổi số toàn diện của IUH.

Những “trái ngọt” đầu tiên từ chiến lược này đã dần rõ nét. Về học thuật, IUH đã góp mặt trong bảng xếp hạng QS World University Rankings và được xếp hạng thứ 7 toàn quốc về nghiên cứu khoa học theo bảng xếp hạng Scimago. Đây là những dấu mốc quan trọng, phản ánh năng lực nghiên cứu của nhà trường đã tiệm cận với nhóm dẫn đầu trong nước.

Về tuyển sinh, số lượng hồ sơ xét tuyển vào IUH tăng mạnh từ 80.000 lên gần 140.000. Điều này không chỉ cho thấy sức hút ngày càng lớn của nhà trường, mà quan trọng hơn là khẳng định niềm tin của xã hội đối với chất lượng đào tạo của IUH. Tỷ lệ sinh viên có việc làm sau tốt nghiệp luôn đạt trên 90%, trở thành thước đo thực chất nhất về uy tín và chất lượng đào tạo. Trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo, sinh viên IUH liên tiếp giành giải cao tại các đấu trường trí tuệ như MECA Cup; nhiều dự án khởi nghiệp của sinh viên lọt vào Top 50 SV STARTUP toàn quốc.

Tầm nhìn 2030 và những kiến nghị chiến lược

Hướng tới năm 2030, IUH đặt mục tiêu 100% chương trình đào tạo đạt chuẩn khu vực hoặc quốc tế. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Hiệu trưởng Phan Hồng Hải đưa ra hai kiến nghị quan trọng nhằm góp phần triển khai hiệu quả Nghị quyết 51 của Chính phủ.

Thứ nhất, cần xây dựng cơ chế giao nhiệm vụ và đặt hàng trực tiếp các đề tài nghiên cứu - phát triển (R&D) cũng như các chương trình đào tạo nhân lực chiến lược cho những trường đã được kiểm định quốc tế, đặc biệt trong những lĩnh vực then chốt như bán dẫn, năng lượng xanh và công nghệ cao. Điều này sẽ giúp các trường đại học phát huy tối đa năng lực, gắn đào tạo với nhu cầu thực tiễn của nền kinh tế.

Thứ hai, cần sớm hoàn thiện hành lang pháp lý cho hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tạo điều kiện thuận lợi để các trường đại học thành lập doanh nghiệp spin-off, startup, thương mại hóa tài sản trí tuệ. Đây là yếu tố quan trọng để gắn kết giữa nghiên cứu, đào tạo với thị trường và doanh nghiệp, tạo ra giá trị thực tế cho xã hội.

Hiệu trưởng IUH nhấn mạnh, câu chuyện của IUH là minh chứng rằng đầu tư cho chất lượng chính là con đường ngắn nhất và bền vững nhất để nâng cao vị thế và phụng sự đất nước. Hành trình thi đua yêu nước của nhà trường không nằm ở những con số khô khan trong báo cáo, mà thể hiện ở chất lượng từng giờ giảng, ở giá trị của mỗi công trình nghiên cứu và trên hết là ở sự thành công của mỗi sinh viên khi bước ra đời.

Với nền tảng chất lượng đã được quốc tế công nhận, IUH khẳng định sẽ tiếp tục phát triển bền vững, trở thành hình mẫu của giáo dục đại học Việt Nam, đồng hành cùng ngành Công Thương và cả nước hiện thực hóa khát vọng xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng trong kỷ nguyên hội nhập sâu rộng.