Khó khăn vì đại dịch - người lao động cân nhắc kỹ khi hưởng bảo hiểm xã hội một lần
Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam cho biết, thời gian qua, toàn hệ thống BHXH đã thực hiện rất nhiều các hoạt động truyền thông tới người lao động về ý nghĩa, lợi ích của chính sách BHXH với các chế độ hưu trí, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp; đẩy mạnh truyền thông để người lao động không lựa chọn nhận BHXH một lần. Tuy nhiên, trong thời điểm này, trước tình hình dịch Covid-19 đang ngày một diễn biến phức tạp, đã có một bộ phận người lao động đã lựa chọn hưởng BHXH một lần, điều này trực tiếp ảnh hưởng đến quyền lợi trước mắt và về lâu dài của người lao động.
| Người lao động không nên lựa chọn BHXH một lần để cùng Nhà nước đảm bảo an sinh xã hội |
Theo BHXH Việt Nam, nguyên nhân dẫn đến thực trạng nêu trên là do một số lao động gặp khó khăn khi tìm lại việc làm trong thời điểm dịch Covid-19, họ mong muốn có một khoản chi tiêu trước mắt để trang trải cuộc sống; một bộ phận vẫn còn quan niệm “trẻ cậy cha, già cậy con”, chưa hình thành thói quen tự đảm bảo an sinh khi về già, đóng BHXH để khi hết tuổi lao động có lương hưu, chủ động với cuộc sống của mình, không phụ thuộc vào con cái.
“Việc người lao động ra khỏi hệ thống BHXH là thực trạng đáng quan tâm, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động, mà còn ảnh hưởng đến mục tiêu, nỗ lực và quyết tâm của Chính phủ thực hiện an sinh xã hội cho toàn dân, không để ai ở lại phía sau. Bởi, nhận BHXH một lần chỉ có thể giải quyết nhu cầu kinh tế trước mắt, nhưng về lâu dài, sẽ rất thiệt thòi cho người lao động khi hết tuổi lao động”- BHXH Việt Nam khuyến cáo.
Nếu lựa chọn đi đến đăng ký nhận BHXH một lần, BHXH Việt Nam nêu rõ, các quyền lợi của người lao động sẽ bị hạn chế rất lớn, như: Sau này tham gia lại BHXH sẽ không được cộng nối thời gian đóng BHXH, mà tính thành thời gian đóng BHXH mới. Như vậy sẽ mất đi cơ hội được hưởng lương hưu, không có thu nhập để đảm bảo cuộc sống khi hết tuổi lao động, hoặc nếu khi nghỉ hưu vẫn đủ thời gian được hưởng lương hưu thì do thời gian đóng BHXH ít nên số tiền lương hưu sẽ thấp. Đặc biệt, sẽ mất nguồn tài chính hỗ trợ và ổn định cuộc sống lâu dài khi bị suy giảm khả năng lao động, hết tuổi lao động; mất các quyền lợi về khám chữa bệnh BHYT.
Mặt khác, nhận BHXH một lần là phải chấp nhận sự thiệt thòi rất lớn khi với 22% mức tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương. Trong khi mức hưởng BHXH một lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014 và 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi. Người tham gia BHXH, khi đã hưởng lương hưu thì mức lương hưu được điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng và mức tăng trưởng kinh tế.
Trước nguy cơ đó, BHXH Việt Nam khuyến nghị, người lao động phải cân nhắc, lựa chọn nhận BHXH một lần là điều hết sức quan trọng, đừng vì cái lợi trước mắt mà bỏ lỡ cơ hội được hưởng lương hưu để trang trải cuộc sống, cũng như được hưởng chế độ BHYT để chăm sóc sức khỏe khi về già.
Trong thời điểm này, BHXH Việt Nam cho biết, nếu không may bị thất nghiệp, người lao động nên đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp học nghề; đăng ký nhận chế độ hỗ trợ từ gói an sinh của Chính phủ. Đợi qua đợt khó khăn do dịch bệnh Covid-19 gây ra, nền kinh tế tiếp tục được vận hành, người lao động có cơ hội trở lại thị trường lao động, tiếp tục được đóng BHXH để cộng nối thời gian tính hưởng lương hưu sau này.
Hiện BHXH Việt Nam cũng đã có chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố tăng cường công tác truyền thông để người lao động và người dân thấy rõ hơn về ý nghĩa, vai trò, lợi ích của chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trong việc ổn định đời sống người dân, nhất là trong giai đoạn dịch bệnh phức tạp và khó khăn này.
BHXH Việt Nam nhấn mạnh, BHXH, BHYT, BH thất nghiệp là các chính sách an sinh xã hội rất ưu việt, nhân văn của Đảng và Nhà nước để chăm lo cuộc sống trước mắt (BHYT, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp…) và lâu dài cho người dân (hưu trí, tử tuất), do vậy, người lao động hãy nghĩ đến cả lợi ích trước mắt và lâu dài, không lựa chọn BHXH một lần để cùng Nhà nước tự đảm bảo an sinh xã hội cho bản thân, nhất là khi hết tuổi lao động.