Thực thi pháp luật về sở hữu trí tuệ theo cam kết EVFTA

Khó càng cần làm cho được!

Chương về sở hữu trí tuệ là một trong những chương trọng tâm nhất của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Điều đó cho thấy lĩnh vực sở hữu trí tuệ được đối tác EU đặc biệt quan tâm và yêu cầu phía Việt Nam cam kết cao cả về mức độ bảo hộ và trách nhiệm thực thi.
Khó càng cần làm cho được!
Nhiều buổi tọa đàm về thực thi pháp luật về sở hữu trí tuệ theo cam kết EVFTA đã được tổ chức

Khuôn khổ pháp lý của Việt Nam tương thích với đa số cam kết trong EVFTA

Điều đáng mừng, kết quả rà soát pháp luật Việt Nam với những cam kết về sở hữu trí tuệ (SHTT) trong EVFTA cho thấy, các quy định liên quan của pháp luật Việt Nam hiện tại đã cơ bản tương thích với các cam kết.

Pháp luật Việt Nam đã tương thích với đa số cam kết về SHTT trong EVFTA ở cả 3 chế định lớn của chương này gồm: Nguyên tắc chung về bảo hộ SHTT, tiêu chuẩn bảo hộ SHTT và yêu cầu về biện pháp thực thi tại biên giới. Vì vậy, khi thực thi EVFTA, về nguyên tắc Việt Nam sẽ không phải điều chỉnh, sửa đổi hay bổ sung bất kỳ nội dung nào của các văn bản pháp luật hiện hành. Đây sẽ là một thuận lợi lớn với doanh nghiệp Việt trong thời gian tới.

Còn 4 cam kết trong EVFTA mà pháp luật về SHTT của Việt Nam đã có quy định, nhưng chưa hoàn toàn tương thích. Đó là một số quyền phải ghi nhận đối với người biểu diễn, nhà sản xuất các bản ghi âm, ghi hình; một số biện pháp bảo hộ chi tiết nhằm chống lại hành vi xâm phạm các biện pháp kỹ thuật bảo vệ quyền hay các thông tin quản lý quyền; một số tiêu chuẩn bảo hộ mới đối với kiểu dáng công nghiệp; một số yêu cầu tăng cường thẩm quyền của cơ quan nhà nước trong triển khai các biện pháp dân sự trong thực thi quyền SHTT.

4 cam kết mà pháp luật Việt Nam chưa tuân thủ, bao gồm: Quyền độc quyền công bố đến công chúng của người biểu diễn, nhà sản xuất các bản ghi âm, ghi hình; quy trình và cách thức bảo hộ đối với 169 Chỉ dẫn địa lý của EU liệt kê trong EVFTA; cam kết bù đắp thời hạn sáng chế dược phẩm cho những chậm trễ trong cấp phép lưu hành; nguyên tắc suy đoán về quyền của người có tên trên tác phẩm.

Cần lưu ý đây chỉ là các quy định rất chi tiết mà pháp luật Việt Nam chưa ghi nhận chứ không phải những chế định hay vấn đề lớn về pháp luật.

Khoảng cách từ văn bản tới thực thi

Hệ thống pháp luật Việt Nam về khuôn khổ pháp lý liên quan đến vấn đề thực thi quyền SHTT tương đối toàn diện. Tuy nhiên, việc thực thi hiệu quả như thế nào mới là chuyện cần bàn.

Đơn cử, kết quả cuộc “Khảo sát Phần mềm toàn cầu” do Liên minh Phần mềm (BSA) thực hiện được công bố hồi tháng 5/2016, sau 10 năm thực hiện Luật SHTT từ 2006 đến nay, tỷ lệ sử dụng phần mềm không bản quyền ở Việt Nam là 78%, giảm 3% so với năm 2003. Tuy có giảm nhưng với tỷ lệ 78%, Việt Nam vẫn nằm trong số quốc gia có tỷ lệ vi phạm bản quyền phần mềm cao.

Tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm SHTT len lỏi vào mọi ngóc ngách đời sống còn phức tạp. Hầu như mọi chủng loại sản phẩm hàng hoá đều có hàng nhái, hàng có chứa yếu tố vi phạm quyền SHTT.... Các vụ vi phạm ngày càng tinh vi, có sự phân công, tổ chức chặt chẽ. Trong năm 2015, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra trên 38.000 vụ, phát hiện trên 25.000 vụ vi phạm, xử phạt trên 68 tỷ đồng, giá trị hàng vi phạm là trên 536 tỷ đồng.

Ở khối doanh nghiệp, ngoại trừ những doanh nghiệp lớn có cán bộ chuyên môn chuyên trách về SHTT, còn lại hầu hết doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn chưa nhận thức hết tầm quan trọng của đăng ký bảo hộ cũng như bảo vệ quyền SHTT. Có doanh nghiệp còn không phân biệt được sự khác biệt giữa một nhãn hiệu với bản quyền kiểu dáng nên không biết áp dụng như thế nào cho đúng. Vẫn còn tình trạng doanh nghiệp “vô tình” vi phạm SHTT.

Hiệu lực của hệ thống các quy định về bảo hộ quyền SHTT còn thấp, tính minh bạch và sự nghiêm minh trong thực thi luật còn nhiều vấn đề cần xem xét… Các vi phạm SHTT chủ yếu được xử lý bằng xử phạt hành chính, nhiều trường hợp phạt xong lại vi phạm tiếp. Đại diện cơ quan chức năng của Bộ Công an từng chia sẻ, cứ 7 vụ vi phạm phát hiện thì chỉ có 1 vụ khởi tố. Để khởi tố điều tra là rất khó khăn vì có quá nhiều văn bản hướng dẫn nhưng lại chồng chéo, khi muốn khởi tố phải trích dẫn rất nhiều văn bản...

Thực tế diễn ra ở Việt Nam trong vấn đề SHTT dường như còn khoảng cách khá xa giữa các quy định trong văn bản với việc thực hiện. Hay nói cách khác, việc thực thi bảo hộ SHTT của chúng ta còn nhiều bất cập.

Khó cũng phải làm!

Trong khi thực thi bảo hộ các quyền SHTT theo tiêu chuẩn pháp luật hiện tại của Việt Nam cho thấy nhiều khó khăn, thì với mức bảo hộ cao hơn theo các cam kết của EVFTA, việc thực thi chắc chắn sẽ khó khăn hơn nữa.

Pháp luật về SHTT của Việt Nam thực hiện theo các cam kết về SHTT trong Hiệp định Về các khía cạnh liên quan tới thương mại của quyền SHTT của WTO (TRIPS). Liên minh châu Âu (EU) - đối tác có thế mạnh trong sáng tạo và là một trong những nguồn xuất khẩu sản phẩm SHTT hàng đầu thế giới - do đó có những đòi hỏi cao hơn WTO về tiêu chuẩn bảo hộ cũng như các biện pháp thực thi các quyền SHTT cũng là điều dễ hiểu.

Cần lưu ý, rất nhiều nghĩa vụ trong EVFTA không chỉ bao gồm nghĩa vụ bảo hộ mà còn là yêu cầu bảo hộ “đầy đủ” (adequate), “hiệu quả” (effective).

Theo các chuyên gia, với hiện trạng thực thi pháp luật bảo hộ SHTT hiện nay, Việt Nam cần nhanh chóng có những biện pháp điều chỉnh để cải thiện năng lực thực thi cả ở hiện tại và trong tương lai để thực hiện nghiêm túc các cam kết trong EVFTA. Cần chú trọng đến mặt hiệu quả trên thực tế về năng lực của các cán bộ cũng như các chủ thể có liên quan và các cơ chế, nhằm đảm bảo thực hiện tốt hơn khi hiệp định được thực thi trong thời gian tới.

Có một điểm thuận lợi là, theo cam kết, khi EVFTA có hiệu lực Việt Nam sẽ có sự hỗ trợ của các đối tác để giúp chúng ta thực thi tốt hơn về quyền SHTT. Đây là cơ hội tốt để Việt Nam cải thiện các khía cạnh từ nhận thức của người sử dụng về những sản phẩm được bảo hộ cho đến năng lực hay thể chế của cơ quan thực thi cũng như sự chủ động của các chủ thể trong việc bảo vệ quyền của mình.

SHTT ngày nay đã trở thành một yếu tố quan trọng, quyết định sự thành bại trong hoạt động kinh doanh của mỗi doanh nghiệp ở tầm vi mô và càng trở nên quan trọng đối với quốc gia ở tầm vĩ mô. Làm tốt khâu thực thi SHTT trong các cam kết giúp Việt Nam hội nhập và phát triển hiệu quả và vững vàng hơn.

Đình Phụ
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Sở hữu trí tuệ

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 29/3/2024: Ukraine đề phòng, hướng Kharkov sắp có biến?

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 29/3/2024: Ukraine đề phòng, hướng Kharkov sắp có biến?

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 29/3/2024: Ukraine đề phòng, hướng Kharkov sắp có biến? Ukraine tích cực xây dựng hệ thống phòng thủ đề phòng Nga tấn công
Vụ sập cầu Baltimore gây lo ngại về chuỗi cung ứng toàn cầu

Vụ sập cầu Baltimore gây lo ngại về chuỗi cung ứng toàn cầu

Người ta lo ngại về hiệu ứng lan tỏa đối với chuỗi cung ứng toàn cầu sau khi một tàu container đâm vào một cây cầu ở thành phố Baltimore của Mỹ.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 29/3/2024: Ukraine thừa nhận quân đội trì trệ; Nga tăng cường an ninh ở Crimea

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 29/3/2024: Ukraine thừa nhận quân đội trì trệ; Nga tăng cường an ninh ở Crimea

Thông tin chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 29/3/2024: Ukraine thừa nhận quân đội trì trệ; Nga tăng cường an ninh ở Crimea.
Việt Nam - Canada trao đổi kinh nghiệm trong giảm phát thải khí nhà kính

Việt Nam - Canada trao đổi kinh nghiệm trong giảm phát thải khí nhà kính

Chiều 28/3, tại TP.HCM, Đại sứ quán Canada tại Việt Nam và Bộ TN&MT tổ chức Hội thảo “Hướng tới mục tiêu Net Zezo: Trao đổi kinh nghiệm Việt Nam – Canada".
Chiến sự Israel – Hamas ngày 28/3/2024: Israel tuyên bố không bị cô lập; thủ lĩnh của Hamas thiệt mạng

Chiến sự Israel – Hamas ngày 28/3/2024: Israel tuyên bố không bị cô lập; thủ lĩnh của Hamas thiệt mạng

Chiến sự Israel – Hamas ngày 28/3/2024: Israel tuyên bố không bị cô lập; thủ lĩnh của Hamas đã thiệt mạng trong một đợt không kích của IDF đầu tháng 3/2024.

Tin cùng chuyên mục

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: Berdychi trên bờ sụp đổ; vùng đệm tại Ukraine rộng 300km?

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: Berdychi trên bờ sụp đổ; vùng đệm tại Ukraine rộng 300km?

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: Berdychi trên bờ sụp đổ; vùng đệm tại Ukraine rộng 300km? Điều này phụ thuộc vào các loại vũ khí tấn công của AFU.
WTO dự báo thuế thương mại điện tử sẽ có hiệu lực từ năm 2026

WTO dự báo thuế thương mại điện tử sẽ có hiệu lực từ năm 2026

Ngày 27/3, WTO dự đoán thuế hải quan đối với các sản phẩm kỹ thuật số như phim trực tuyến và tải phần mềm sẽ đánh vào người tiêu dùng và DN vào năm 2026.
Tân Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) là ai?

Tân Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) là ai?

Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) vừa công bố tân Chủ tịch là ông Dominik Meichle, Giám đốc điều hành của Bosch Việt Nam.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 28/3/2024: NATO chưa sẵn sàng điều quân tới Ukraine; Nga nói về khả năng huy động thêm quân

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 28/3/2024: NATO chưa sẵn sàng điều quân tới Ukraine; Nga nói về khả năng huy động thêm quân

Thông tin chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: NATO chưa sẵn sàng điều quân tới Ukraine; Nga nói về khả năng huy động thêm quân.
Boeing gặp khó khi tìm người kế nhiệm xử lý chuỗi khủng hoảng

Boeing gặp khó khi tìm người kế nhiệm xử lý chuỗi khủng hoảng

CEO Dave Calhoun quyết định rời đi khi Boeing lún sâu vào khủng hoảng. Điều này gây sức ép cho Hội đồng quản trị phải tìm người kế nhiệm đưa công ty vượt khó.
Thúc đẩy hợp tác các lĩnh vực tiềm năng giữa Việt Nam và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc)

Thúc đẩy hợp tác các lĩnh vực tiềm năng giữa Việt Nam và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc)

Việt Nam và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) tăng cường đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực tiềm năng như: Văn hóa - du lịch, kinh tế thương mại, hợp tác đầu tư...
Với nhiều lợi thế, xuất khẩu gạo Việt sang Philippines sẽ tiếp tục khởi sắc

Với nhiều lợi thế, xuất khẩu gạo Việt sang Philippines sẽ tiếp tục khởi sắc

Tại thị trường Philippines, gạo Việt Nam có nhiều lợi thế, song các doanh nghiệp phải bám sát thị trường, tổ chức kinh doanh hiệu quả, bền vững.
Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam – Nhật Bản trong kỷ nguyên mới

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam – Nhật Bản trong kỷ nguyên mới

Bộ KH&ĐT phối hợp cùng Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam và các cơ quan liên quan khởi động Sáng kiến chung Việt Nam-Nhật Bản trong kỷ nguyên mới.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Chiến trường Ukraine khốc liệt, lính đánh thuê bỏ chạy

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Chiến trường Ukraine khốc liệt, lính đánh thuê bỏ chạy

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Chiến trường Ukraine khốc liệt, lính đánh thuê nước ngoài bỏ chạy do chịu nhiều tổn thất và nguy cơ ở tiền tuyến.
Khủng hoảng Biển Đỏ: Nhiều châu lục phải đối mặt với sự gián đoạn

Khủng hoảng Biển Đỏ: Nhiều châu lục phải đối mặt với sự gián đoạn

Cuộc khủng hoảng vận tải Biển Đỏ đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng và thương mại toàn cầu, đặc biệt ảnh hưởng đến các tuyến đường qua Kênh đào Suez.
Tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài đến đầu tư

Tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài đến đầu tư

Tại Hoa Kỳ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhấn mạnh, Việt Nam sẽ tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài tới đầu tư.
Ngành vận tải biển toàn cầu đối mặt với vấn đề nan giải về nhiên liệu

Ngành vận tải biển toàn cầu đối mặt với vấn đề nan giải về nhiên liệu

Vận tải biển chiếm khoảng 90% thương mại thế giới và chịu trách nhiệm cho gần 3% lượng khí thải carbon dioxide trên thế giới.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 27/3/2024: Nga phá vỡ phòng tuyến của Ukraine ở Verbove, tập kích dồn dập ở 114 khu vực

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 27/3/2024: Nga phá vỡ phòng tuyến của Ukraine ở Verbove, tập kích dồn dập ở 114 khu vực

Thông tin chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Nga phá vỡ phòng tuyến của Ukraine ở Verbove, tập kích dồn dập ở 114 khu vực.
Infographics: Phát triển quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Canada

Infographics: Phát triển quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Canada

Quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Canada không ngừng được phát triển, củng cố trên nhiều lĩnh vực thông qua những cơ chế, chính sách của Chính phủ hai nước.
Philippines giảm lượng gạo nhập khẩu do nguồn cung nội địa tăng

Philippines giảm lượng gạo nhập khẩu do nguồn cung nội địa tăng

Thương vụ Việt Nam tại Philippines cho biết, nước này có khả năng sẽ giảm lượng gạo nhập khẩu từ các nước do nguồn cung nội địa tăng.
Chiến sự Israel – Hamas ngày 26/3/2024: Liên hợp quốc mong muốn có lệnh ngừng bắn chính thức tại Dải Gaza

Chiến sự Israel – Hamas ngày 26/3/2024: Liên hợp quốc mong muốn có lệnh ngừng bắn chính thức tại Dải Gaza

Chiến sự Israel- Hamas ngày 26/3/2024: Liên hợp quốc mong muốn có lệnh ngừng bắn chính thức tại Dải Gaza sau khi Hội đồng Bảo an thông qua nghị quyết liên quan.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 26/3/2024: Ukraine tháo chạy khỏi Bogdanovka, tuyến phòng thủ sau Avdeevka vỡ nát

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 26/3/2024: Ukraine tháo chạy khỏi Bogdanovka, tuyến phòng thủ sau Avdeevka vỡ nát

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 26/3/2024: Ukraine tháo chạy khỏi Bogdanovka, tuyến phòng thủ sau Avdeevka vỡ nát khi Quân đội Nga tiến vào phía Bắc Berdychi.
Khủng hoảng Biển Đỏ tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu như thế nào?

Khủng hoảng Biển Đỏ tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu như thế nào?

Kênh đào Suez - Biển Đỏ là tuyến đường vận chuyển quan trọng kết nối châu Á và châu Âu với gần 14% lượng thương mại đường biển của thế giới đi qua.
Infographics: Nhiều kỳ vọng trong hợp tác thương mại Việt Nam và Phần Lan

Infographics: Nhiều kỳ vọng trong hợp tác thương mại Việt Nam và Phần Lan

Những năm qua, hợp tác thương mại giữa Việt Nam và Phần Lan có những bước tăng trưởng ấn tượng, trong bối cảnh Hiệp định EVFTA đi vào hiệu lực.
Nga bắt thêm nghi phạm, kêu gọi cộng đồng quốc tế đoàn kết chống chủ nghĩa khủng bố

Nga bắt thêm nghi phạm, kêu gọi cộng đồng quốc tế đoàn kết chống chủ nghĩa khủng bố

Tòa án quận Basmanny của Moscow đã phê chuẩn lệnh bắt giữ thêm 3 nghi phạm được cho là có liên quan đến vụ tấn công khủng bố ở nhà hát Crocus City Hall.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động