Khi tình nguyện trở thành sức mạnh nội sinh của phát triển

Động lực cộng đồng

Phong trào thanh niên tình nguyện ở Việt Nam đã trải qua một chặng đường dài, từ những hoạt động mang tính hỗ trợ trước mắt đến những chương trình có tầm vóc xã hội sâu rộng. Trong bối cảnh hiện nay, tình nguyện không chỉ là hành động mang tính nhân ái, mà đã trở thành nguồn lực nội sinh quan trọng, góp phần vào phát triển bền vững của đất nước.

Minh chứng rõ nét nhất cho bước chuyển ấy chính là Chương trình Thanh niên tình nguyện “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025”, do Đoàn Thanh niên Bộ Công Thương phối hợp cùng nhiều đơn vị triển khai trong hai ngày 16 và 17/8/2025 vừa qua tại tỉnh Tuyên Quang. 

Điểm đặc biệt của chương trình này là đây không phải một hoạt động đơn lẻ, tự phát, mà được triển khai trong khuôn khổ Chỉ thị số 42/CT-TTg và Quyết định số 539/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, về việc thực hiện mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc. Điều đó cho thấy phong trào tình nguyện của thanh niên không tách rời khỏi các chính sách lớn của Nhà nước, mà ngược lại, đang trở thành cánh tay nối dài trong việc hiện thực hóa các mục tiêu phát triển an sinh xã hội.

Đồng chí Bùi Hoàng Tùng, Bí thư Đoàn Thanh niên Chính phủ, nhấn mạnh, Đoàn Thanh niên Chính phủ được thành lập từ tháng 3/2025, phong trào “xóa nhà tạm, nhà dột nát” là 1 trong 6 chỉ tiêu then chốt. 

“Điều kiện của các tỉnh miền núi còn rất nhiều khó khăn. Không chỉ là việc xóa nhà tạm, nhà dột nát, còn có nhiều hoạt động khác mà Đoàn Thanh niên có thể chung tay hỗ trợ, như cải thiện điều kiện học tập, sinh hoạt cho trẻ em; hay xây dựng những công trình thiết thực phục vụ nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao”, đồng chí Bùi Hoàng Tùng kỳ vọng.

Nhìn vào từng công trình nhà ở, có thể thấy ý nghĩa của tình nguyện ngày nay đã thay đổi, không chỉ dựng nên mái che, mà dựng nên niềm tin và hy vọng. Người dân có chỗ ở ổn định để an cư lạc nghiệp, trẻ em có không gian học tập tốt hơn và cả cộng đồng cảm nhận sự đồng hành từ thế hệ trẻ. Bằng những việc làm cụ thể, tình nguyện đã chứng minh sức mạnh không chỉ nằm ở “cho đi”, mà còn ở khả năng kích hoạt nội lực vươn lên của chính cộng đồng.

Anh Phùng Minh Đức Anh, Ủy viên BCH Đoàn Thanh niên Vụ Thị trường nước ngoài, Bộ Công Thương, thành viên đoàn công tác Chương trình “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025” chia sẻ: “Phong trào này có độ lan tỏa, kết nối, hướng đến những vấn đề lớn của xã hội như an sinh xã hội. Khi thanh niên đồng hành cùng những chính sách an sinh trọng điểm, sức mạnh tình nguyện không chỉ dừng lại ở hỗ trợ trực tiếp, mà còn góp phần kiến tạo nền tảng phát triển lâu dài”.

Từ mái nhà tình nguyện đến sức mạnh phát triển bền vững

Giá trị sâu xa của Chương trình “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát” không chỉ ở số ngôi nhà được dựng lên, mà ở cơ chế xã hội mới mà phong trào thanh niên tạo ra: Một sự kết nối đa chiều giữa Nhà nước, cộng đồng, doanh nghiệp và tổ chức xã hội.

Đồng chí Nguyễn Ngọc Tâm, quyền Bí thư Đoàn Thanh niên Bộ Công Thương, chia sẻ, Chương trình “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát” trên phạm vi cả nước do Chính phủ phát động, gắn với mục tiêu an sinh xã hội, chăm lo đời sống cho bà con nhân dân, đồng thời phát huy tinh thần tuổi trẻ xung kích, sáng tạo vì cộng đồng của Đoàn Thanh niên.

“Chúng tôi mong muốn mang đến cho bà con không chỉ những ngôi nhà kiên cố mà còn cả niềm tin, động lực để vươn lên thoát nghèo, xây dựng cuộc sống ngày càng giàu đẹp hơn, góp phần dựng xây quê hương, đất nước tươi đẹp hơn. Chương trình có sự chung tay của nhiều cơ quan, đơn vị, tập thể, cá nhân, các nhà hảo tâm và đây cũng là minh chứng sinh động cho sức mạnh của tình đoàn kết, lòng yêu nước nồng nàn và tinh thần sẻ chia, trách nhiệm với cộng đồng và xã hội”, đồng chí Nguyễn Ngọc Tâm nhấn mạnh.

Có thể thấy, tình nguyện không dừng ở những ngôi nhà, mà còn lan tỏa niềm tin, tinh thần đoàn kết và động lực phát triển.
Ngày nay, tình nguyện đã trở thành động lực gắn kết. Khi đoàn viên, thanh niên vận động thành công doanh nghiệp, cơ quan hay cá nhân cùng tham gia, họ đã tạo nên mạng lưới trách nhiệm xã hội rộng khắp. Qua đó, những vấn đề an sinh không còn là việc riêng của Nhà nước, mà trở thành mối quan tâm và hành động chung của toàn xã hội.

Bên cạnh đó, tình nguyện khơi dậy niềm tin. Người dân khi nhận được hỗ trợ không chỉ có mái nhà vững chắc, mà còn cảm nhận được sự quan tâm, đồng hành của thế hệ trẻ. Niềm tin ấy tiếp thêm động lực để họ yên tâm lao động sản xuất, nuôi dạy con cái, vươn lên thoát nghèo. Đồng thời, chính thanh niên trong quá trình vận động, kết nối, cũng trưởng thành hơn, hiểu rõ giá trị trách nhiệm công dân, từ đó lan tỏa tinh thần cống hiến.

Ngoài ra, tình nguyện góp phần kiến tạo nguồn lực phát triển bền vững. Khi các nguồn lực xã hội được huy động một cách có tổ chức, mục tiêu xóa nhà tạm không chỉ dừng lại ở một vài địa phương, mà có thể mở rộng thành phong trào toàn quốc. Đây chính là hiệu quả dài hạn, từ một hoạt động vận động cụ thể, hình thành nên một chuỗi giá trị xã hội, nơi cộng đồng được tiếp sức để tự tạo sinh kế, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Quan trọng hơn, phong trào tình nguyện đã được đặt trong khung khổ chính sách quốc gia, gắn với mục tiêu của Chính phủ. Điều đó khẳng định, tình nguyện không chỉ là hành động mang tính phong trào, mà đã trở thành một thành tố trong chiến lược phát triển an sinh xã hội, góp phần nuôi dưỡng sức mạnh nội sinh của đất nước.

Từ mỗi mái nhà được dựng nên bằng sự đóng góp của toàn xã hội, có thể thấy hình ảnh một Việt Nam đang đi lên bằng chính nội lực: Sự đồng thuận, đoàn kết, sẻ chia và tinh thần trách nhiệm. Đây chính là những nền tảng bền vững để đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới.

Trong bối cảnh đất nước đặt mục tiêu phát triển nhanh và bền vững, việc khơi dậy sức mạnh của cộng đồng, đặc biệt là thanh niên, trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Chương trình “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát năm 2025” là minh chứng sinh động cho thấy, thanh niên hôm nay không chỉ góp sức, mà còn biết cách huy động, vận động và kết nối nguồn lực xã hội để giải quyết những vấn đề lớn của đất nước.

Từ những mái nhà mới ở Tuyên Quang, đến những cộng đồng đang vươn lên khắp cả nước, có thể tin tưởng rằng phong trào tình nguyện sẽ tiếp tục lan tỏa, trở thành động lực bền vững để Việt Nam tiến xa trong tương lai.