Khi doanh nghiệp tư nhân bước vào sân chơi hạ tầng năng lượng

Khi doanh nghiệp tư nhân bước vào “sân chơi chiến lược”

Trong nhiều thập kỷ qua, hạ tầng năng lượng vốn được coi là “sân chơi” của các tập đoàn nhà nước. Nhưng thực tế đang chứng minh, hiện nay, nhiều doanh nghiệp tư nhân cũng đủ sự quyết liệt, linh hoạt và dám đi trước.

Tại sự kiện khánh thành Kho cảng LNG Cái Mép mới đây, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, các dự án nhiệt điện khí, đặc biệt là LNG, có vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo đảm cung cấp điện cho hệ thống quốc gia. Đây là nguồn điện chạy nền linh hoạt, phát thải thấp, có thể hỗ trợ hiệu quả cho điện gió, điện mặt trời, từ đó bảo đảm an ninh năng lượng và thúc đẩy quá trình chuyển dịch xanh.

Đối với dự án Kho cảng LNG Cái Mép, với sức chứa 220 nghìn m³, tổng công suất 3 triệu tấn/năm, cung cấp khoảng 3,2 tỷ m³ khí tái hóa cho khu vực Đông Nam Bộ, là công trình năng lượng do một doanh nghiệp tư nhân đầu tư, có quy mô công suất lớn nhất cả nước thời điểm hiện nay.

Cùng với đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng khẳng định: Việc triển khai thành công dự án Kho cảng LNG Cái Mép là dấu mốc quan trọng khẳng định vai trò quan trọng của doanh nghiệp tư nhân trong đầu tư hạ tầng năng lượng quốc gia. Đây không chỉ là minh chứng rõ nét cho chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước về xã hội hóa đầu tư trong lĩnh vực năng lượng, mà còn thể hiện rất rõ việc khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân theo tinh thần Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị. Đồng thời, khẳng định chủ trương nhất quán và quyết tâm cao của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương về đẩy mạnh phát triển các nguồn năng lượng sạch, gắn với bảo vệ môi trường; chứng tỏ sự năng động và tầm nhìn chiến lược của Nhà đầu tư trước những chủ trương, chính sách mới của Đảng, Nhà nước. 

Phát biểu của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho thấy một thông điệp mạnh mẽ: Doanh nghiệp tư nhân không còn đứng bên lề mà đã thực sự trở thành lực lượng trụ cột trong đầu tư hạ tầng năng lượng quốc gia. Thành công của Kho cảng LNG Cái Mép không chỉ minh chứng cho chủ trương đúng đắn về xã hội hóa, mà còn là bước tiến thể hiện rõ sự đồng hành giữa ý chí chính trị và năng lực thị trường, nơi tư nhân dám đi đầu, dám gánh trách nhiệm quốc gia trong hành trình chuyển dịch sang năng lượng sạch và phát triển bền vững.

Nghị quyết 55 và 68: Hai trụ cột tư tưởng mở đường cho tư nhân bứt phá trong hạ tầng năng lượng

Nếu Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, mở đường cho quá trình chuyển dịch năng lượng, thì Nghị quyết 68-NQ/TW đã đặt nền tảng chính trị vững chắc khi khẳng định: Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế.

Đây là bước chuyển có ý nghĩa căn bản, không chỉ giải phóng nguồn lực xã hội mà còn trao cho khu vực tư nhân vị thế mới, vị thế của một “trụ cột đồng hành” cùng kinh tế nhà nước trong những lĩnh vực hạ tầng chiến lược.

Thành công của dự án Kho cảng LNG Cái Mép là minh chứng thuyết phục nhất rằng: Doanh nghiệp tư nhân giờ đây không còn đứng bên lề, không chỉ đóng vai trò bổ sung, mà đang đóng góp một phần để gánh vác những công trình quy mô quốc gia, có tầm ảnh hưởng dài hạn đối với an ninh năng lượng và phát triển bền vững.

Thực tế cho thấy, nếu chỉ dựa vào nguồn vốn đầu tư công, rất khó để đất nước có thể đáp ứng nhu cầu điện năng được dự báo sẽ tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba trong chưa đầy một thập niên tới. Ngân sách nhà nước có hạn, trong khi tốc độ phát triển công nghiệp, đô thị hóa và tiêu dùng năng lượng lại tăng nhanh chưa từng có.

Trong bối cảnh đó, khu vực tư nhân với sự năng động, linh hoạt và khả năng huy động nguồn lực khổng lồ từ thị trường đã trở thành nhân tố quyết định, biến những mục tiêu tưởng như bất khả thi thành khả thi. Những dự án hạ tầng năng lượng quy mô lớn, có tổng mức đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng, nếu chỉ đặt kỳ vọng vào Nhà nước thì khó có thể triển khai đúng tiến độ. Chỉ có sự tham gia mạnh mẽ của khu vực tư nhân mới tạo ra sức bật mới, giúp rút ngắn khoảng cách giữa nhu cầu và khả năng đáp ứng.

Quan trọng hơn, Nghị quyết 68 không chỉ dừng lại ở việc “cho phép” hay “khuyến khích” tư nhân tham gia, mà còn xác lập một quan điểm phát triển mang tính chiến lược: Coi tư nhân là một động lực, một trong những trụ cột thúc đẩy tăng trưởng.

Điều đó đồng nghĩa với việc doanh nghiệp tư nhân không chỉ được nhìn nhận như một đối tác kinh tế, mà còn là một phần trong hệ thống bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Khi những tập đoàn tư nhân dám đầu tư vào hạ tầng cảng LNG, vào năng lượng tái tạo, vào hệ thống truyền tải thông minh…, thì đó cũng chính là sự cộng hưởng cùng Nhà nước trong việc hiện thực hóa chiến lược phát triển xanh, sạch và bền vững.