Khai thác thị trường nội địa: 'Chìa khóa' cho tăng trưởng 2 con số

Thách thức với mục tiêu tăng trưởng cao

Chia sẻ tại toạ đàm "Kích cầu tiêu dùng để tăng trưởng kinh tế" diễn ra mới đây, TS.Nguyễn Đức Kiên - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội cho biết: Tăng trưởng toàn cầu đang được dự báo chậm lại, theo Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), tăng trưởng toàn cầu năm 2025 ở mức 2,8%-3%. Trong khi đó, lạm phát giảm chưa vững chắc, ở nhiều nền kinh tế phát triển và các quốc gia mới nổi, lạm phát vẫn còn tiềm ẩn khả năng quay trở lại do tác động từ thuế quan và giá thực phẩm, năng lượng, logistics.

Việt Nam được đánh giá là nền kinh tế có độ mở lớn, chịu tác động của kinh tế toàn cầu. Theo báo của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) công bố mới đây, các biện pháp thuế đối ứng có hiệu lực từ ngày 7/8 sẽ tác động đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong những tháng cuối năm.

Báo cáo của Cục Thống kê (Bộ Tài chính) cũng cho thấy, 8 tháng năm 2025, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 160.900 doanh nghiệp, tăng 19% so với cùng kỳ năm trước, điều này sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8,3-8,5% trong năm 2025.

Một trong những thách thức đối với mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8% trong năm 2025 được TS.Nguyễn Đức Kiên chỉ rõ, đó là sự phục hồi của sản xuất thiếu ổn định. Chỉ số nhà quản trị mua hàng PMI tháng 8/2025 giảm còn 50,4 điểm từ mức 52,4 điểm trong tháng 7/2025.

Ngoài ra, đơn hàng xuất khẩu mới tiếp tục giảm tháng thứ 10 liên tiếp, trong khi giá đầu ra tăng tháng thứ 3 liên tiếp, nguyên nhân chủ yếu do chi phí đầu vào tăng cao.

Mặc dù tiêu dùng và sản xuất trong nước được kỳ vọng duy trì nhờ chính sách tiền tệ nới lỏng, nhưng động lực tăng trưởng chính của sản xuất Việt Nam vẫn dựa vào xuất khẩu.

“Trong khi đó, xuất khẩu những tháng cuối năm, đối diện đồng thời nhiều thách thức. Sức mua suy yếu tại các thị trường chủ lực do kinh tế toàn cầu khó khăn và tồn kho hàng hóa cao. Áp lực cạnh tranh gia tăng, khi nhiều quốc gia đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường thay thế trong bối cảnh gặp khó tại thị trường Mỹ” – ông Nguyễn Đức Kiên nêu.

 “Chìa khóa” là thị trường nội địa

Trong bối cảnh tình hình kinh tế và trong nước đang đối diện với nhiều thách thức, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% trong năm 2025 và hai con số trong giai đoạn tiếp theo 2026-2030, các chuyên gia cho rằng kích cầu tiêu dùng nội địa đóng vai trò vô cùng quan trọng. Giải pháp này không chỉ góp phần vào tăng trưởng kinh tế mà còn giúp doanh nghiệp phục hồi “sức khỏe”.

Chia sẻ với phóng viên, TS. Nguyễn Quốc Việt - chuyên gia kinh tế Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) từng cho rằng, trong bối cảnh thị trường xuất khẩu đối diện với những thách thức, thì việc khai thác thị trường nội địa đóng vai trò vô cùng quan trọng.

Cùng quan điểm trên, chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, chuyên gia kinh tế, TS. Lê Duy Bình - Giám đốc Economica Việt Nam cho rằng: Kích cầu tiêu dùng có thể được coi là động lực hỗ trợ tăng trưởng quan trọng trong ngắn và dài hạn.

Tại nhiều quốc gia trên thế giới như Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia… và những quốc gia có quy mô dân số lớn, vấn đề kích cầu tiêu dùng trong nước đang rất được chú trọng. Tại Việt Nam, với quy mô thị trường lên tới hơn 100 triệu dân, thì cơ hội tăng trưởng kinh tế từ kích cầu nội địa là rất lớn.

Tuy nhiên, để tiêu dùng trong nước được hiệu quả và đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng GDP thì thu nhập khả dụng của người lao động phải gia tăng bằng những chính sách về thuế thu nhập cá nhân, chính sách thuế và chính sách chuyển giao tiền mặt thông qua hình thức bảo trợ xã hội. Ví dụ như tặng tiền cho người dân nhân dịp Tết Độc lập vừa rồi, hay kích cầu tiêu dùng bằng những hình thức như tổ chức hội chợ, triển lãm và nâng cao, đảm bảo kinh tế vĩ mô.

Bởi niềm tin của người tiêu dùng vô cùng quan trọng, khi lạm phát được kiểm soát ở mức hợp lý và kinh tế vĩ mô duy trì ổn định, người dân sẽ an tâm hơn. Họ không còn lo phải tích trữ quá nhiều cho tương lai, đồng thời tin tưởng rằng khi gặp rủi ro hay ốm đau sẽ nhận được sự hỗ trợ từ hệ thống an sinh xã hội.

Để kích cầu hiệu quả thị trường trong nước, tận dụng cơ hội từ thị trường 100 triệu dân, TS. Lê Duy Bình cũng cho rằng, bản thân mỗi doanh nghiệp Việt Nam cũng cần nâng cao chất lượng hàng hóa, dịch vụ trong nước để người tiêu dùng yên tâm lựa chọn hàng hóa, sản phẩm của doanh nghiệp trong nước chứ không phải hàng hóa nhập khẩu.

Thị trường nội địa với hơn 100 triệu dân là “mỏ vàng” cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Khai thác tốt sức mua trong nước không chỉ giúp đạt mục tiêu tăng trưởng 2025 mà còn tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn 2026-2030, hướng tới tăng trưởng bền vững và tự chủ.