Hút thuốc lá tại nơi công cộng: Luật có, nhưng khó phạt

Tình trạng hút thuốc lá tại nơi công cộng vẫn diễn ra phổ biến

Cụ thể, Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá cấm quảng cáo, tiếp thị thuốc lá, cấm bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi. Ở những địa điểm công cộng cho phép hút thuốc lá, yêu cầu thành lập khu vực dành riêng cho người hút thuốc, có biển báo hướng dẫn, cách biệt với khu vực chung, có hệ thống thông khí hai chiều để không ảnh hưởng đến người xung quanh.

Theo quy định của Luật, các địa điểm cấm hút thuốc lá công cộng hoàn toàn, gồm: Cơ sở y tế; cơ sở giáo dục (trừ trường cao đẳng, đại học, học viện); cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em; cơ sở hoặc khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao. Các địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà bao gồm: Nơi làm việc; trường cao đẳng, đại học, học viện; địa điểm công cộng, phương tiện giao thông công cộng bị cấm hút thuốc lá hoàn toàn bao gồm ôtô, tàu bay, tàu điện.

Những hành vi: Hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm; bỏ tàn, mẩu thuốc lá không đúng nơi quy định khi hút thuốc lá tại những địa điểm được phép hút thuốc lá, sẽ bị cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 - 300.000 đồng. Phạt tiền từ 500.000 - 2.000.000 đồng đối với một trong các hành vi bán cung cấp thuốc lá chưa đủ 18 tuổi và sử dụng người chưa đủ 18 tuổi bán thuốc lá.

Chế tài đã có, tuy nhiên, thực tế triển khai lại chưa mang lại hiệu quả. Theo thống kê do Trung tâm Truyền thông Giáo dục Sức khỏe (Sở Y tế TP.Hồ Chí Minh) công bố, đến nay các đơn vị chức năng mới chỉ phạt được 6 cá nhân và 3 đơn vị vi phạm với mức phạt 200.000đồng/lượt.

Theo báo cáo của Bộ Y tế, những con số về thanh tra, kiểm tra thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá cho thấy, hoạt động này mới chỉ diễn ra ở một số địa bàn nhất định, không thường xuyên, kết quả thu được không nhiều.

Năm 2015, tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính là 191 triệu đồng. Năm 2016, Thanh tra Bộ Y tế đã tổ chức kiểm tra 151 cơ sở tại 3 tỉnh, thành phố là Hà Nội, Quảng Ninh, Thừa Thiên Huế, xử phạt 16 cơ sở với số tiền 136 triệu đồng; 3 tháng đầu năm 2017, Hà Nội phạt 23 đơn vị với số tiền gần 60 triệu đồng. Tại Hải Phòng, các cơ quan chức năng đã kiểm tra 62 đơn vị, cơ sở kinh doanh, các khách sạn nhà hàng, cửa hàng bán lẻ thuốc lá, phạt 12 đơn vị với số tiền 30 triệu đồng. Bộ Công an xử phạt 15 trường hợp, phạt 13,5 triệu đồng. Như vậy, tổng số tiền phạt tính đến nay là 430 triệu đồng…

Theo PGS-TS. Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Khám - Chữa bệnh (Bộ Y tế)- những con số trên cho thấy, mặc dù chúng ta đã có Luật, tuy nhiên, chế tài xử phạt chưa đạt được như mong muốn, hoạt động thanh tra, kiểm tra còn lẻ tẻ ở một số địa phương.

Ông Huỳnh Ngọc Thành - Phó giám đốc Trung tâm truyền thông Giáo dục Sức khỏe - cho biết, năm 2018, các quận, huyện sẽ chi hơn 2,3 tỷ đồng để phục vụ công tác phòng, chống tác hại thuốc lá. Riêng thành phố sẽ chi khoảng 650 triệu để phục vụ cho công tác này, chủ yếu tập trung vào công tác tập huấn, hướng dẫn tại các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể của quận, huyện, phường, nhà hàng, khách sạn, cộng tác viên, điều hành khu phố…