Hút doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào nông nghiệp

Đến nay, vốn vay FDI vào nông nghiệp chỉ chiếm 1% tổng vốn đầu tư

Doanh nghiệp FDI bức xúc

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), 5 năm qua, vốn FDI vào nông nghiệp chỉ chiếm 0,5-1% tổng vốn FDI cả nước. Từ đầu năm đến nay, con số này tăng lên đến 1,4% tổng vốn FDI cả nước với quy mô trung bình 7 triệu USD/dự án. Hiện nguồn vốn FDI vào nông nghiệp vẫn chủ yếu đến từ các quốc gia có trình độ công nghệ chưa thực sự cao như Đài Loan, Thái Lan, trong khi đó, sự hiện diện của các quốc gia hàng đầu như Mỹ, Nhật Bản... rất ít.

Lý giải về vấn đề này, ông Flavio Corsin - Giám đốc của IDH Sustainable Trade Việt Nam - một tổ chức chuyên phát triển các chương trình trồng trọt - cho hay, một trong những nguyên nhân khiến DN FDI vẫn chưa mặn mà đầu tư vào nông nghiệp là họ vẫn chưa được đối xử công bằng như các DN trong nước. Chẳng hạn, DN FDI không thể mua cà phê trực tiếp từ nông dân mà phải mua qua các đại lý. Ngoài ra, họ vẫn chưa được tham gia vào các hiệp hội ngành hàng để góp tiếng nói trong các vấn đề chính sách.

Còn theo đại diện Tổ chức JICA Nhật Bản, các DN Nhật Bản khi đầu tư tại Việt Nam thường đầu tư công nghệ mới, phải nhập trang thiết bị, vật liệu mới, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật mới. Thông thường, những thứ này chưa có trong danh mục được phép nhập khẩu và sử dụng tại Việt Nam, do vậy phải làm khảo nghiệm để xin cấp phép nhập khẩu, chi phí lớn. Vì vậy, kiến nghị nhà nước có cơ chế đặc thù về vấn đề này.

Bên cạnh đó, Bộ NN&PTNT đã ban hành chính sách miễn giảm thuế cho DN đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao. Thế nhưng, việc thu thuế đều áp dụng theo chính sách do Bộ Tài chính ban hành, nên DN đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao chưa được hưởng ưu đãi thuế. Vì vậy, cần đưa ưu đãi này vào các văn bản của Bộ Tài chính, đồng thời kiến nghị Chính phủ phải quy định rõ thế nào là đầu tư công nghệ cao.

Sẽ không còn sự phân biệt với DN trong nước

Đến thời điểm này, Dự thảo nghị định quy định sửa đổi bổ sung chính sách nhằm khuyến khích đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực nông nghiệp nông thôn đã được Bộ NN&PTNT hoàn tất với mục tiêu ưu đãi, hỗ trợ cho các DN FDI vào nông nghiệp như chính sách thu hút các DN đầu tư trong nước. Cụ thể, sẽ miễn thuế thu nhập DN cho DN FDI đầu tư trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản ở vùng đặc biệt khó khăn theo hướng miễn thuế 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo cho các dự án đặc biệt ưu đãi; miễn giảm tiền sử dụng đất 15 năm cho dự án ưu đãi. Đặc biệt, sẽ hỗ trợ cho DN FDI trong đào tạo nghề và đầu tư hỗ trợ về hạ tầng xã hôi, cánh đồng mẫu lớn...

Luật sư Phạm Mạnh Dũng - Hãng Luật Rajah & TannLCT Lawyers – đơn vị tư vấn cho Bộ NN&PTNT xây dựng Nghị định thu hút vốn FDI vào nông nghiệp - cho biết, nguyên tắc chung khi xây dựng nghị định mới là, không phân biệt đối xử giữa các DN FDI và DN nội địa về tiếp cận nguồn vốn tín dụng, sử dụng đất đai, tài nguyên, tiếp cận thị trường, bảo lãnh đối với khoản vay và nghĩa vụ thực hiện hợp đồng, cho thuê đất thực hiện dự án. Khuyến khích xây dựng cánh đồng mẫu lớn, xây dựng khu nguyên liệu tập trung, khu nông nghiệp công nghệ cao.