Hướng tới thể chế kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập

Tại Phiên 1 “Hướng tới thể chế kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập” của Diễn đàn Cải cách và phát triển Việt Nam 2019 sáng ngày 19/9, các diễn giả đều cho rằng, với mục tiêu Việt Nam khát vọng thịnh vượng, trước hết, cần phải hoàn tất quá trình chuyển đổi sang kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập theo thông lệ quốc tế. Nếu không đi trước 1 bước trong xây dựng thể chế chính sách, thì vô hình chung trở thành rào cản cho phát triển.

Vẫn chưa đồng bộ, đầy đủ

Việc xây dựng và hoàn thiện kinh tế thị trường có ý nghĩa quan trọng, là khâu đột phá, tạo động lực phát triển nhanh và bền vững, tuy nhiên, TS. Cao Viết Sinh – nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư - cho rằng, so với thông lệ quốc tế, thể chế kinh tế thị trường vẫn chưa đồng bộ, đầy đủ để bảo đảm thị trường vận hành thông suốt, chưa thực sự đáp ứng yêu cầu thúc đẩy nền kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập. Một số quy định trong hệ thống luật pháp, cơ chế, chính sách và quản lý, điều hành còn chồng chéo, thiếu chặt chẽ, nhanh bị thay đổi, và nhiều trường hợp có những cách hiểu khác nhau, dẫn đến tình trạng khó thực hiện.

huong toi the che kinh te thi truong hien dai hoi nhap
Các diễn giả thảo luận về Hướng tới thể chế thị trường hiện đại, hội nhập

Ngoài ra, môi trường đầu tư kinh doanh chưa thực sự thông thoáng, công bằng, minh bạch; cạnh tranh bất bình đẳng giữa các loại hình doanh nghiệp, thành phần kinh tế vẫn diễn ra. Theo đánh giá của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam về Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2018 (PCI 2018), 45% doanh nghiệp cho rằng doanh nghiệp FDI được ưu tiên giải quyết khó khăn hơn doanh nghiệp trong nước; 37% doanh nghiệp cho rằng chính quyền ưu tiên thu hút FDI hơn phát triển tư nhân trong nước; FDI được hưởng ưu đãi về thuế lớn.

Trong khi đó, theo ông David Dollar – Nghiên cứu viên cao cấp, Viện Brookings, so với các quốc gia có cùng mức thu nhập bình quân đầu người, Việt Nam có chế độ pháp quyền tương đối tốt, thu hút đầu tư nước ngoài tăng cao, nhưng đầu tư của khu vực tư nhân vẫn thấp bởi chủ yếu là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đáng nói, hoạt động xuất khẩu trực tiếp của Việt Nam chủ yếu do các doanh nghiệp nước ngoài đảm nhiệm.

Khu vực tư nhân chính thức ở Việt Nam bị tụt hậu do thiếu tiếp cận tín dụng, đất đai, đầu vào nhập khẩu và do những yếu kém trong thực thi hiệu lực hợp đồng và giải quyết tình trạng phá sản” - ông David Dollar nhấn mạnh thêm.

Bên cạnh đó, công tác cải cách hành chính trong một số lĩnh vực vẫn chưa thực chất; hiệu lực, hiệu quả của bộ máy hành chính và phân cấp, phân quyền cải thiện còn chậm; còn tình trạng đùn đẩy công việc, trách nhiệm... Thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh trên một số lĩnh vực còn chồng chéo, rườm rà, phức tạp. Sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương thiếu chặt chẽ, làm giảm hiệu lực, hiệu quả quản lý tập trung thống nhất của Trung ương và tính năng động, chịu trách nhiệm của địa phương.

huong toi the che kinh te thi truong hien dai hoi nhap
Diễn đàn có sự tham gia của các chuyên gia kinh tế

Cần đưa ra khung pháp lý đảm bảo cho hoạt động thị trường

So với các nước ASEAN và Trung Quốc, chỉ số thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam khá tốt. Việc Việt Nam có chế độ pháp quyền tương đối tốt so với các quốc gia cùng nhóm thu nhập bình quân đầu người là cơ sở tốt để Việt Nam thu hút thêm đầu tư nước ngoài. Để cải thiện thu nhập bình quân đầu người, ông David Dollar cho rằng, Việt Nam cần đảm bảo tăng trưởng cao và thu hút đầu tư hiệu quả tốt và để làm được điều này buộc Việt Nam phải có cải cách mạnh mẽ, ngay cả Mỹ muốn duy trì tăng trưởng tốt vẫn phải liên tục thực hiện cải cách.

Bên cạnh đó, cần tạo sân chơi công bằng giữa doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân, mở cửa ngành tài chính như đã làm đối với ngành sản xuất chế tạo” – ông David Dollar đề xuất và nhấn mạnh thêm, thực tế, so vơi các nước trong khu vực, tỷ lệ đầu tư vào lĩnh vực tài chính và khu vực tư nhân trong nước còn thấp. Đây trở thành nghịch lý phát triển ở Việt Nam, trong khi thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam khá tốt.

Đồng quan điểm, ông Alwaleed Alatabani - chuyên gia kinh tế trưởng về khu vực tài chính, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam - nhấn mạnh, tự do hóa tài chính không phải là vấn đề đóng hay mở thị trường, mà là quá trình giảm kiểm soát pháp lý với dòng vốn ra vào một quốc gia, đặc biệt là thu hút dòng vốn vào phát triển các lĩnh vực như năng lượng, công nghệ sản phẩm mới. Đổi lại, Chính phủ Việt Nam cần đưa ra khung pháp lý đảm bảo cho hoạt động thị trường. Đặc biệt, cần đa dạng hóa nguồn vốn để “tiếp nhiên liệu” cho tăng trưởng kinh tế.

Còn về mặt chính trị, TS. Nguyễn Sĩ Dũng - nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội - cho rằng, Việt Nam đã cải cách nhiều hơn Trung Quốc. Vấn đề đặt ra là chọn một hệ chuẩn và vận hành phát triển bộ máy theo hệ chuẩn đó. Chúng ta đã lột xác một nửa thì nên lột xác tiếp.

huong toi the che kinh te thi truong hien dai hoi nhap
Ông Cao Viết Sinh - nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư - thành viên thường trực Tổ biên tập của Tiểu ban Kinh tế - xã hội - phát biểu tại phiên thảo luận 1

Để hoàn thiện, nâng cao chất lượng thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, theo ông Cao Viết Sinh, trước hết, phải hoàn tất quá trình chuyển đổi sang kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập theo thông lệ quốc tế. Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các khung khổ thể chế, pháp luật theo hướng ổn định, cụ thể, minh bạch và thực thi nghiêm túc để phát triển đầy đủ và đồng bộ thị trường các yếu tố sản xuất, bảo đảm đầy đủ quyền tự do, an toàn trong hoạt động kinh doanh; huy động, phân bổ, sử dụng hiệu quả các nguồn lực theo nguyên tắc thị trường. Xây dựng và hoàn thiện khung khổ pháp lý cho các loại hình kinh doanh mới, kinh tế số, cung cấp dịch vụ công, quản lý và bảo vệ môi trường theo nguyên tắc thị trường. Bên cạnh đó, cần hỗ trợ thị trường, nhất là thị trường các yếu tố sản xuất hoạt động đầy đủ, không méo mó, không sai lệch và trở thành yếu tố quyết định trong huy động và phân bổ nguồn lực xã hội.

Ngoài ra, theo TS. Jonathan Pincus - Chủ tịch Quỹ Rajawali, nguyên chuyên gia kinh tế trưởng của UNDP Việt Nam và Giám đốc Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright tại TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam cần có 3 phương thức tăng cường hiệu quả các thể chế chính quyền. Đó là hợp lý hóa, bảo đảm tính tập trung trong công tác tổ chức nhân sự. Thứ 2 là minh bạch hơn trên thị trường đất đai và tín dụng, tách biệt rõ ràng giữa doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp được cổ phần hóa với cơ quan quản lý. Thứ 3 là cần áp dụng Chính phủ điện tử và truyền thông xã hội để tăng cường minh bạch và sự tham gia của người dân.

Nếu chúng ta không đi trước 1 bước trong xây dựng thể chế chính sách, thì vô hình chung trở thành rào cản cho phát triển” – ông Cao Viết Sinh nhấn mạnh.

Thu Phương
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Khai mạc Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên

Khai mạc Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên

Sáng 19/3, tại Hà Nội, chương trình Diễn đàn DN Việt Nam thường niên và gặp gỡ cộng đồng DN FDI sẽ chính thức diễn ra với sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ.
Việt Nam - Uzbekistan: Thúc đẩy hợp tác về thương mại và các ngành công nghiệp mũi nhọn

Việt Nam - Uzbekistan: Thúc đẩy hợp tác về thương mại và các ngành công nghiệp mũi nhọn

Thủ tướng đề nghị hai nước tăng cường hợp tác trong các ngành công nghiệp mũi nhọn như dầu khí, nông nghiệp để bảo đảm an ninh năng lượng và an ninh lương thực.
Thúc đẩy thực chất hợp tác song phương giữa Việt Nam - Uzbekistan

Thúc đẩy thực chất hợp tác song phương giữa Việt Nam - Uzbekistan

Chuyến thăm của Bộ trưởng Ngoại giao Uzbekistan tới Việt Nam là dịp để hai bên củng cố, thúc đẩy thực chất hợp tác song phương trên các lĩnh vực thế mạnh.
Rà soát, bãi bỏ các điều kiện kinh doanh không cần thiết, không khả thi

Rà soát, bãi bỏ các điều kiện kinh doanh không cần thiết, không khả thi

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng ban Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ vừa ký Quyết định ban hành Kế hoạch hoạt động năm 2024.
Phải chặt đứt đường dây lừa “việc nhẹ lương cao”

Phải chặt đứt đường dây lừa “việc nhẹ lương cao”

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh phải chặt đứt đường dây dùng chiêu "việc nhẹ lương cao", không để tiếp tục dụ dỗ, lôi kéo thanh thiếu niên.

Tin cùng chuyên mục

Làm rõ thực trạng, đề xuất nhiều giải pháp đối với các vấn đề chất vấn

Làm rõ thực trạng, đề xuất nhiều giải pháp đối với các vấn đề chất vấn

Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các đại biểu Quốc hội đánh giá cao phần trả lời chất vấn, tán thành và ghi nhận các giải pháp, các cam kết của các vị Bộ trưởng.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn: Công tác ngoại giao kinh tế sẽ tập trung vào 6 trọng tâm

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn: Công tác ngoại giao kinh tế sẽ tập trung vào 6 trọng tâm

Trên cơ sở tin cậy chính trị được củng cố, tăng cường, trong thời gian tới, Bộ Ngoại giao đã đặt ra 6 trọng tâm trong công tác ngoại giao kinh tế.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chúc mừng Tổng thống Nga Vladimir Putin

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chúc mừng Tổng thống Nga Vladimir Putin

Thay mặt Đảng, Nhà nước Việt Nam, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có Thư chúc mừng Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Huy động nguồn lực tạo chuyển biến đột phá cho phát triển văn hoá

Huy động nguồn lực tạo chuyển biến đột phá cho phát triển văn hoá

Chương trình Mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 có nhiệm vụ huy động các nguồn lực tạo chuyển biến đột phá cho phát triển văn hoá.
Doanh nghiệp Đan Mạch mong muốn đầu tư cảng biển container nước sâu lớn và hiện đại ở Việt Nam

Doanh nghiệp Đan Mạch mong muốn đầu tư cảng biển container nước sâu lớn và hiện đại ở Việt Nam

Đại diện doanh nghiệp Đan Mạch bày tỏ mong muốn tìm hiểu cơ hội đầu tư để xây dựng các cảng biển container nước sâu lớn nhất và hiện đại ở Việt Nam.
Bộ Ngoại giao đang triển khai đàm phán với 80 nước về miễn thị thực song phương

Bộ Ngoại giao đang triển khai đàm phán với 80 nước về miễn thị thực song phương

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết, Bộ Ngoại giao đang triển khai đàm phán với 80 nước về miễn thị thực song phương.
Phát biểu của Tổng Bí thư về công tác nhân sự rất khách quan, có tính định hướng

Phát biểu của Tổng Bí thư về công tác nhân sự rất khách quan, có tính định hướng

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu: “Một số vấn đề cần được đặc biệt quan tâm trong công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội XIV của Đảng".
Báo chí cần tiếp tục phản ánh sâu sắc, sinh động hơi thở, nhịp đập của cuộc sống

Báo chí cần tiếp tục phản ánh sâu sắc, sinh động hơi thở, nhịp đập của cuộc sống

Các cơ quan báo chí bám sát thực tiễn sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước, các vấn đề thời sự, phản ánh sâu sắc, sinh động hơi thở, nhịp đập của cuộc sống.
Bộ trưởng Bộ Tài chính nói về chi phí định mức trong tính giá xăng dầu

Bộ trưởng Bộ Tài chính nói về chi phí định mức trong tính giá xăng dầu

Trả lời chất vấn về chi phí định mức trong tính giá xăng dầu, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, Bộ chấp nhận các chi phí thực tế hợp lý của DN đầu mối.
Tập đoàn Dầu khí Việt Nam có tân Tổng giám đốc

Tập đoàn Dầu khí Việt Nam có tân Tổng giám đốc

Ngày 18/3, Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) đã có Quyết định bổ nhiệm ông Lê Ngọc Sơn giữ chức vụ Tổng giám đốc Tập đoàn.
Đường mía nhập khẩu từ Lào, có phải chịu hạn ngạch thuế quan?

Đường mía nhập khẩu từ Lào, có phải chịu hạn ngạch thuế quan?

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài Chính, đại biểu Quốc hội nêu, mặt hàng đường mía nhập khẩu có xuất xứ từ Lào, có thuộc mặt hàng chịu hạn ngạch thuế quan hay không?
Chiều nay 18/3, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn sẽ trả lời chất vấn Quốc hội

Chiều nay 18/3, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn sẽ trả lời chất vấn Quốc hội

Chiều nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành chất vấn Bộ trưởng Bộ Ngoại giao về công tác bảo hộ công dân;giải pháp chống tiêu cực trong hoạt động ngoại giao.
Cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Tư duy nhất quán về sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc

Cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Tư duy nhất quán về sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc

Ngày 18/3, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sóc Trăng tổ chức Hội nghị trực tuyến học tập, tuyên truyền cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Sẽ siết chặt hoạt động của các công ty kiểm toán

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Sẽ siết chặt hoạt động của các công ty kiểm toán

Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục siết chặt hoạt động của các công ty kiểm toán để kiểm tra lại một số bộ hồ sơ, nếu có sai phạm sẽ xử lý nghiêm.
Bộ trưởng Bộ Tài chính: Cấm tư vấn sai, dùng các thủ đoạn để bán bảo hiểm

Bộ trưởng Bộ Tài chính: Cấm tư vấn sai, dùng các thủ đoạn để bán bảo hiểm

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, luật nghiêm cấm việc các cán bộ bảo hiểm tư vấn sai, hoặc tranh giành, lôi kéo, dùng các thủ đoạn để bán bảo hiểm.
Vĩnh Phúc có tân Bí thư Tỉnh ủy

Vĩnh Phúc có tân Bí thư Tỉnh ủy

Sáng 18/3, Tỉnh ủy Vĩnh Phúc tổ chức hội nghị công bố Quyết định của Bộ Chính trị về công tác cán bộ.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các Bộ trưởng trả lời ngắn gọn, đúng trọng tâm

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các Bộ trưởng trả lời ngắn gọn, đúng trọng tâm

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các Bộ trưởng nêu cao tinh thần trách nhiệm, trả lời chất vấn ngắn gọn, đúng trọng tâm, làm rõ những vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
Sáng 18/3, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn

Sáng 18/3, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn

Sáng 18/3, tại Nhà Quốc hội, diễn ra phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc là người đầu tiên đăng đàn trả lời chất vấn.
Báo Công Thương nhận 2 giải thưởng tại Hội Báo toàn quốc năm 2024

Báo Công Thương nhận 2 giải thưởng tại Hội Báo toàn quốc năm 2024

Tại lễ bế mạc Hội Báo toàn quốc 2024, Báo Công Thương vinh dự nhận được Giải B cho "Bìa báo Tết ấn tượng" và Giải Khuyến khích cho "Gian trưng bày xuất sắc".
Bế mạc Hội báo Toàn quốc 2024

Bế mạc Hội báo Toàn quốc 2024

Sáng 17/3 Lễ bế mạc Hội Báo toàn quốc 2024 với chủ đề “Báo chí Việt Nam - Tiên phong, Đổi mới vì sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân đã diễn ra tại TPHCM.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động