Cơ hội và thách thức nào cho hoạt động xuất nhập khẩu năm 2022? |
Thông tin về phiên Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5/2022 sáng cùng ngày (4/6), dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Người phát ngôn của Chính phủ cho biết, phiên họp diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, khó lường; kinh tế thế giới tiếp tục phục hồi, nhưng lực cản và rủi ro tiềm ẩn gia tăng. Cạnh tranh kinh tế, chính trị, quân sự giữa các nước diễn biến phức tạp, đặc biệt là chiến sự ở Ukraine vẫn kéo dài, khó đoán định.
Rủi ro lạm phát gia tăng, giá cả nguyên vật liệu, đầu vào tăng cao, đặc biệt là giá dầu; các vấn đề về an ninh phi truyền thống, an ninh lương thực, biến đổi khí hậu… diễn biến phức tạp.
Trong nước, dịch COVID-19 ở nước ta được kiểm soát tốt, số ca nặng, tử vong giảm mạnh. Tình hình kinh tế xã hội tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2022 tiếp tục khởi sắc, đạt nhiều kết quả quan trọng trên tất cả các lĩnh vực, được bạn bè quốc tế đánh giá cao, niềm tin của người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư không ngừng được củng cố và tăng cường.
Tại phiên họp này, các thành viên Chính phủ đã xem xét, thảo luận về: Tình hình kinh tế xã hội tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2022, nhiệm vụ và giải pháp trong thời gian tới; công tác phòng, chống dịch COVID-19, phục hồi phát triển kinh tế, giải ngân đầu tư công và một số nội dung quan trọng khác.
Về tình hình kinh tế xã hội, các thành viên Chính phủ thống nhất nhận định, tiếp nối đà phục hồi và phát triển của những tháng đầu năm, tình hình kinh tế xã hội tháng 5 tiếp tục khởi sắc, cho thấy khí thế phục hồi mạnh mẽ trên các lĩnh vực; cả ba khu vực đều tăng trưởng. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát trong bối cảnh chịu nhiều sức ép.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5 tăng 0,38% so với tháng 4, bình quân 5 tháng tăng 2,25% so với cùng kỳ (cao hơn mức tăng của năm 2021 nhưng thấp hơn mức tăng giai đoạn 2017-2020); thị trường tài chính, tiền tệ cơ bản ổn định; các cân đối lớn, an ninh lương thực, năng lượng được bảo đảm.
Thu NSNN ước đạt 57,1% dự toán, tăng 18,7% cho thấy sự cố gắng của chúng ta trong bối cảnh lạm phát, lãi suất, giá dầu và nhiều hàng hóa thiết yếu trên thế giới gia tăng.
Xuất khẩu 5 tháng tăng 16,3%, nhập khẩu tăng 14,9%, xuất siêu khoảng 516 triệu USD. Làm đủ ăn; an ninh lương thực được bảo đảm; sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản tháng 5 ổn định và có phần tăng trưởng; thị trường tiêu thụ sản phẩm nông sản, lâm sản, thủy sản được khơi thông, mở rộng.
An ninh năng lượng được bảo đảm; cung ứng đủ điện cho sản xuất kinh doanh và sinh hoạt của người dân, doanh nghiệp. Cung ứng lao động cơ bản đáp ứng nhu cầu. Số lao động đang làm việc trong các doanh nghiệp công nghiệp tăng 1,4% so với tháng trước và tăng 4,4% so cùng kỳ.
Khởi sự doanh nghiệp tiếp tục nở rộ; trong 5 tháng có gần 100.000 DN thành lập mới và quay trở lại thị trường, gấp 1,4 lần số doanh nghiệp rút rui.
Công tác an sinh xã hội được quan tâm; bảo đảm an sinh xã hội cho hàng chục triệu người. Gói hỗ trợ của Chính phủ đạt trên 81 nghìn tỷ đồng cho gần 729.000 lượt người sử dụng lao động và gần 50 triệu lượt người lao động và các đối tượng khác (theo Nghị quyết 68, 126, 116; Quyết định 23, 28). Các hoạt động vui chơi giải trí, văn hóa nghệ thuật từng bước trở lại bình thường. Đặc biệt, SEA Games 31 được tổ chức chu đáo, an toàn, thành công trên nhiều mặt, đoàn Việt Nam dẫn đầu các nước và phá kỷ lục về số lượng huy chương vàng.
Trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; quốc phòng, an ninh được giữ vững; các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế diễn ra sôi động, hiệu quả với nhiều đề xuất phù hợp, thể hiện chính kiến của Việt Nam đối với các vấn đề quốc tế.
Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh. Các cơ quan vào cuộc tích cực, tăng cường xử lý các vụ án về thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản. Cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh được đẩy mạnh; cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã được kết nối và ứng dụng hiệu quả.
Việt Nam được nhiều tổ chức quốc tế đánh giá tích cực về: dự báo tăng trưởng kinh tế; Chỉ số phục hồi COVID-19; chỉ số năng lực phát triển của ngành du lịch; xếp hạng tín nhiệm quốc gia; về chỉ số thu hút đầu tư; chỉ số hài lòng đối với các dịch vụ công...
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, những kết quả đạt được trong tháng 5 và 5 tháng đầu năm là rất đáng mừng, tạo niềm tin và nền tảng để tiếp tục phục hồi nhanh, phát triển bền vững kinh tế xã hội. Có được kết quả này là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, sáng suốt của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; sự giám sát, đồng hành của Quốc hội; sự điều hành quyết liệt của Chính phủ và chính quyền các cấp; sự đồng tình, ủng hộ và tham gia tích cực của người dân, doanh nghiệp, sự hỗ trợ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế.
Bên cạnh những kết quả đạt được, các thành viên Chính phủ cho rằng, nước ta còn không ít khó khăn, thách thức phải đối mặt. Trong đó nổi lên là: Ổn định kinh tế vĩ mô còn gặp nhiều thách thức; các cân đối lớn, các thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp và bất động sản tiềm ẩn nhiều rủi ro; nợ xấu có xu hướng tăng; giá cả đầu vào tăng; hoạt động sản xuất kinh doanh vẫn gặp nhiều khó khăn; giải ngân vốn đầu tư công chưa được cải thiện; một số ngành, lĩnh vực gặp nhiều khó khăn như chăn nuôi, khai thác thủy sản; thiên tai, lũ lụt diễn biến phức tạp, xuất hiện sớm gây hậu quả nghiêm trọng; xuất hiện một số dịch bệnh mới, đời sống một bộ phận người dân gặp nhiều khó khăn; an ninh, trật tự an toàn xã hội diễn biến phức tạp...
Về nguyên nhân, Thủ tướng cho rằng có nguyên nhân khách quan là tình hình thế giới, khu vực diễn biến nhanh, khó lường; dịch COVID-19 diễn biến phức tạp; tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai... Nguyên nhân chủ quan là do người đứng đầu của một số cơ quan, đơn vị chưa thực sự quyết liệt, chủ động giải quyết công việc theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn.
Chỉ đạo các nhiệm vụ thời gian tới, trong bối cảnh thách thức và thuận lợi đan xen, nhưng khó khăn, thử thách vẫn nhiều hơn, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, để hoàn thành đạt và vượt các mục tiêu vụ đã đề ra, các cấp, các ngành, các địa phương cần quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, thực hiện quyết liệt, hiệu quả hơn các nhiệm vụ, giải pháp, đồng thời bám sát tình hình, xử lý kịp thời, hiệu quả những vấn đề phát sinh.
Nắm chắc tình hình, tiếp tục kiểm soát tốt dịch COVID-19; tập trung đẩy mạnh thực hiện chiến dịch tiêm vaccine, nhất là cho trẻ em. Hướng dẫn áp dụng 5K phù hợp với tình hình mới.
Tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách; rà soát, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, nhất là về quy hoạch, đầu tư công, thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội, 03 Chương trình mục tiêu quốc gia.
Giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát; bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; tiết giảm tối đa chi thường xuyên, đặc biệt chi sự nghiệp có tính chất đầu tư. Điều hành chính sách tiền tệ, tài khóa chủ động, linh hoạt.
Phát huy hiệu quả hoạt động của các Tổ công tác để đẩy mạnh thực hiện các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài, nhất là các dự án trọng điểm quốc gia, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung thực hiện.
Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội; trong đó: (i) hướng dẫn thực hiện cơ chế đặc thù về chỉ định thầu đối với các gói thầu thuộc Chương trình; (ii) phân cấp cho UBND cấp tỉnh làm cơ quan chủ quản thực hiện các dự án, dự án thành phần đầu tư các đoạn tuyến đường bộ cao tốc theo hình thức đầu tư công thuộc Chương trình. Thúc đẩy triển khai 03 Chương trình mục tiêu quốc gia.
Đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, tăng trưởng xanh, thích ứng biến đổi khí hậu. Đánh giá lại thực trạng tình hình công tác cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước; xây dựng chương trình với các mục tiêu, giải pháp phù hợp để cổ phần hóa đạt hiệu quả.
Thực hiện hiệu quả các chính sách an sinh xã hội, phúc lợi xã hội; chuẩn bị tốt các hoạt động tri ân ngày Thương binh liệt sĩ 27/7. Tập trung triển khai các chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động; đẩy nhanh phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân. Giải quyết kịp thời các vướng mắc phát sinh trong quá trình hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động gặp khó khăn do dịch bệnh. Chủ động theo dõi và có biện pháp phòng ngừa đối với các dịch bệnh theo mùa (sốt xuất huyết, sốt rét, tay chân miệng...) và các dịch bệnh mới phát sinh.
Tổ chức tốt Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2022, bảo đảm an toàn, nghiêm túc, chất lượng. Tổ chức Hội nghị sơ kết tự chủ đại học và việc thực hiện các quy định pháp luật về tự chủ đại học để làm căn cứ sửa đổi, bổ sung quy định liên quan. Xây dựng lộ trình điều chỉnh học phí phù hợp; đánh giá đầy đủ tác động của việc tăng học phí, giá sách giáo khoa tới học sinh, sinh viên, hộ gia đình thu nhập thấp, có hoàn cảnh khó khăn để hỗ trợ kịp thời.
Tiếp tục đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, nhất là trong các lĩnh vực dễ xảy ra tiêu cực (đất đai, tài chính, ngân hàng, chứng khoán...).
Nâng cao hiệu quả hoạt động thông tin truyền thông, nhất là những vấn đề tác động đến số đông hộ gia đình và người dân (như lĩnh vực giáo dục, y tế, tài chính...) tạo đồng thuận xã hội; đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch; ngăn chặn, đẩy lùi thông tin xấu, độc, sai sự thật.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng lưu ý các bộ, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ các giải pháp bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội cũng như chủ động đẩy mạnh hội nhập quốc tế, tăng cường quan hệ với các đối tác, bảo đảm lợi ích quốc gia, dân tộc.