Hoạt động đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp- Kỳ vọng vào hiệu quả cao

Hoạt động đổi mới sáng tạo vẫn còn nhiều dư địa với doanh nghiệp Việt Nam

Trên cơ sở 7.641 phiếu điều tra cho thấy số doanh nghiệp có hoạt động đổng mới sáng tạo chiếm 61,63%, số doanh nghiệp không có hoạt động này chiếm 37,18% và có chỉ có 1,19% số doanh nghiệp không xác định được mình thực sự đã có đổi mới sáng tạo. Nguồn tài chính cho đổi mới công nghệ của doanh nghiệp chủ yếu được huy động từ “vốn tự có” (khoảng 2/3 tổng đầu tư cho đổi mới công nghệ) và khoảng 1/3 từ vốn vay tín dụng. Trong khi đó, tỷ lệ doanh nghiệp nhận được hỗ trợ từ phía Nhà nước về đổi mới sáng tạo và nâng cấp công nghệ còn thấp với lượng các doanh nghiệp được hưởng các chính sách về tín dụng hay chính sách hỗ trợ đổi mới công nghệ chỉ từ 10% đến 17%. Đáng chú ý tỷ lệ các doanh nghiệp được hỗ trợ tư vấn kỹ thuật hay thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ chỉ 3% đến 6%.

Lý do cho tỷ lệ này thấp là do doanh nghiệp là chưa biết về các chính sách hỗ trợ từ Nhà nước. Thêm vào đó các hình thức hỗ trợ chưa sát với nhu cầu của doanh nghiệp; quy trình xét duyệt quá phức tạp cùng việc doanh nghiệp không biết bắt đầu “từ đâu” để liên hệ xin hỗ trợ.

Một kết quả điều tra khá bất ngờ là tỷ lệ các doanh nghiệp Việt Nam đổi mới sáng tạo được xếp hạng khá cao so với nhiều quốc gia được lựa chọn để so sánh như: Pháp, Phần Lan, Hà Lan, Nga, Hàn Quốc... trong khi GDP bình quân đầu người nước ta lại đạt thấp hơn các nền kinh tế trên rất nhiều. Điều này gợi cho thấy nếu như công tác tuyên truyền các chính sách hỗ trợ Nhà nước và việc khơi thông các kênh tín dụng dành cho đổi mới sáng tạo được làm tốt hơn thì hoàn toàn có thể kỳ vọng vào hiệu quả đổi mới sáng tạo của các thành phần doanh nghiệp Việt Nam.

Kết quả thống kê và điều tra của Ngân hàng Thế giới còn cung cấp một số dữ liệu rất đáng quan tâm như nhóm doanh nghiệp có tỷ lệ lao động có trình độ cao đẳng, đại học trở lên càng cao thì tỷ lệ các doanh nghiệp đổi mới cũng càng cao. Điều này đúng với cả 3 loại hình doanh nghiệp nhỏ, vừa và lớn. Bên cạnh đó nhóm doanh nghiệp có quy mô lao động càng lớn thì tỷ lệ các doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo càng cao. Doanh số sản phẩm do đổi mới sáng tạo mang lại chiếm 62% tổng doanh số sản phẩm của doanh nghiệp. Tỷ lệ này đạt cao nhất tại doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài với 65.6% và doanh nghiệp ngoài nhà nước là 59,1% và doanh nghiệp ngoài nhà nước chỉ là 43,3%.

Theo các chuyên gia, công tác thống kê đổi mới sáng tạo nói riêng là rất quan trọng, được các nước phát triển quan tâm, phát triển từ rất lâu. Tuy nhiên ở Việt Nam, công việc này chưa được quan tâm đúng mức trong khi đây là tiền đề không thể thiếu và có tính chất quyết định đến năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của doanh nghiệp và toàn bộ nền kinh tế. Chính vì vậy, công tác thống kê thu thập thông tin đánh giá đầy đủ thực trạng đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp Việt Nam là rất quan trọng, từ đó cung cấp kịp thời thông tin cho các cơ quan quản lý Nhà nước hoạch định các chính sách, chiến lược định hướng và hỗ trợ doanh nghiệp đẩy mạnh đổi mới sáng tạo để không ngừng nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của các doanh nghiệp cũng như của toàn bộ nền kinh tế.