Hoàn thiện chính sách, thu hút FDI vào lĩnh vực dược phẩm

Toàn cảnh tọa đàm

Tại đây, các đại biểu đã tập trung thảo luận những nội dung chính của Dự thảo hướng dẫn thực hiện Nghị định 54/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành luật dược; dự thảo thông tư hướng dẫn một số điều của Nghị định 54/2017/NĐ-CP. Từ đó khẳng định, dự thảo còn có nhiều bất cập, chưa hoàn toàn phù hợp với các cam kết quốc tế của Việt Nam và các luật có liên quan, đồng thời có nhiều quy định can thiệp sâu vào hoạt động tự chủ của DN.

Cụ thể, chia sẻ về những cam kết WTO của Việt Nam về dịch vụ phân phối và một số dịch vụ phụ trợ, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập kinh tế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết: Theo biểu cam kết dịch vụ trong WTO, Việt Nam không cam kết mở cửa dịch vụ phân phối thuốc. Tuy nhiên, cũng trong biểu cam kết dịch vụ của Việt Nam, các dịch vụ vận tải và kho bãi lại có cam kết mở cửa với mức độ và lộ trình mở cửa tuỳ thuộc hình thức dịch vụ.

"Nhằm bảo đảm rằng các quy định của pháp luật Việt Nam không trái với cam kết quốc tế, một số nội dung quy định tại Luật Dược và Nghị định 54/2017/NĐ-CP cần được cân nhắc kỹ lưỡng" - bà Nguyễn Thị Thu Trang nhấn mạnh

Ông Chung Yee Seck, luật sư Công ty Luật Baker & McKenzie và đại diện cho tiểu ban pháp lý của Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ cho rằng, Nghị định 54 và Dự thảo thông tư hướng dẫn một số điều của Nghị định 54 không cho phép các DN có vốn đầu tư nước ngoài được cung cấp dịch vụ bảo quản và vận chuyển thuốc, là những dịch vụ không bị cấm hay hạn chế bởi Luật Dược. Bên cạnh đó, pháp luật Việt Nam không cho phép các văn bản pháp luật được áp dụng hồi tố trừ một số trường hợp đặc biệt được quy định trong Luật ban hành các văn bản pháp luật. Tuy nhiên, Dự thảo thông tư quy định các DN 100% vốn đầu tư nước ngoài phải tuân thủ Nghị định 54, tức ngừng các hoạt động bảo quản và vận chuyển thuốc ngay khi dự thảo có hiệu lực.

Đại biểu tham dự tọa đàm

Theo luật sư Chung Yee Seck, quy định này không chỉ trái với các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia, trái với tinh thần cởi mở của Luật Dược, và còn không phù hợp với nguyên tắc bảo hộ đầu tư theo Luật Đầu tư và nguyên tắc không hồi tố của Luật Ban hành các văn bản pháp luật và Cam kết của Việt Nam gia nhập WTO.

Luật sư Lê Nết, đến từ Công ty Luật Lê Nết, Dự thảo thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 54 còn nhiều bất cập và hạn chế các quyền kinh doanh của DN được quy định trong các văn bản pháp luật khác. Ví dụ, Dự thảo thông tư không cho phép các DN có vốn đầu tư nước ngoài được cho thuê hay cho mượn kho bãi. Quy định này trái với Luật Đất đai và Luật Kinh doanh bất động sản cho phép DN được cho thuê hoặc mượn bất động sản gắn liền với đất. Bên cạnh đó, Dự thảo cũng có những quy định làm tăng chi phí hoạt động của các DN nhập khẩu hoặc phân phối thuốc. Ví dụ, quy định việc xuất hàng và giao hàng cho các cơ sở bán buôn thuốc phải được thực hiện tại chính kho bản quản thuốc của đơn vị nhập khẩu. Quy định này trái với Luật Dân sự 2015 và Luật Thương mại cho phép các bên có thể thoả thuận về địa điểm giao hàng. Quy định này cũng sẽ buộc các cơ sở y tế, cơ sở bán buôn phải đầu tư thêm kho bảo quản và tự vận chuyển thuốc từ kho của cơ sở nhập khẩu về kho của mình, gây thêm những chi phí không cần thiết cho hoạt động phân phối thuốc và gián tiếp làm tăng giá thuốc, trong khi các kho bãi đã được đầu tư xây dựng không được tận dụng. Việc phải vận chuyển lòng vòng cũng làm tăng chi phí, tăng ô nhiễm môi trường và áp lực lên hệ thống giao thông của Việt Nam.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, xây dựng chính sách liên quan đến lĩnh vực dược phẩm vô cùng quan trọng, vì nó không chỉ tạo cơ hội cho DN tham gia thị trường thuận lợi mà còn tạo cơ hội cho người tiêu dùng được hưởng những sản phẩm có giá trị tốt với giá cả hợp lý. Theo đó, cần có sự điều chỉnh phù hợp, mới thu hút được nhà đầu tư và phù hợp với các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia.