Hỗ trợ ngư dân bám biển: Cần tính đường dài

CôngThương - Tháo gỡ “nút thắt” tín dụng

Theo thống kê của Hội Nghề cá Việt Nam, hiện cả nước có khoảng gần 130.000 tàu đánh bắt cá các loại, trong đó có khoảng 10.000 tàu đánh bắt xa bờ thường xuyên ra khơi. Cùng với vấn đề kinh tế, sự hiện diện của lực lượng tàu cá trên biển có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc khẳng định và bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Tuy nhiên, hiện nay hoạt động sản xuất của ngư dân đang gặp rất nhiều khó khăn.

Theo ông Nguyễn Việt Thắng - Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam, hiện ngư dân chủ yếu vẫn sử dụng tàu vỏ gỗ, đánh bắt xa bờ còn ít, công nghệ bảo quản sau thu hoạch chưa bảo đảm nên tỷ lệ tổn thất sau thu hoạch còn cao (trên 20%). Bên cạnh đó, mặc dù Chính phủ đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại cho vay vốn nhưng vẫn có tới 80% ngư dân không tiếp cận được, phải vay vốn của các chủ đầu nậu với lãi suất cao. Hơn nữa, do phải thế chấp tài sản bằng 85% số vốn vay nên đa số ngư dân không đủ lực…

Muốn nâng cao hiệu quả đánh bắt xa bờ, ngư dân phải có tàu cá hiện đại. Theo ước tính, hiện chi phí để đóng một tàu cá vỏ sắt hiện đại lên tới 6 - 7 tỷ đồng.

Nhận định về cơ chế đóng tàu sắt cho ngư dân, ông Nguyễn Hữu Dũng - Phó Chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) - cho rằng, việc đóng tàu vỏ sắt là hướng đi lâu dài nhưng cũng cần phải tính toán sao cho phù hợp và hiệu quả nhất…

Hiện đại hóa để phát huy tiềm năng

Từ những thực tiễn đặt ra, Hội Nghề cá Việt Nam kiến nghị nhà nước cần đầu tư vốn cho ngư dân bao gồm cả nuôi trồng và khai thác trên biển, nhất là hỗ trợ nguồn vốn để đóng tàu vỏ sắt công suất lớn, đầu tư trang thiết bị thông tin liên lạc, ngư cụ, công nghệ bảo quản giảm tổn thất sau thu hoạch. Ngoài ra, việc cho vay cần tính đến yếu tố dài hạn, phù hợp với chu kỳ sản xuất. Đồng thời, nhà nước cần có chính sách hỗ trợ 70% phí bảo hiểm tàu thuyền và 100% bảo hiểm thân thể cho ngư dân khai thác xa bờ ở vùng biển Hoàng Sa, Trường Sa.

Hiện nay, Hội Nghề cá Việt Nam đã hoàn thành việc lập bản đồ đánh bắt thủy sản trên biển Đông, tránh cho ngư dân gặp rủi ro trên biển. Ông Võ Văn Trác - Phó Chủ tịch thường trực Hội Nghề cá Việt Nam - cho biết, vùng biển nước ta rộng lớn với nguồn lợi thủy - hải sản lớn, nếu không đi vào công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngành thủy sản thì không thể phát huy được tiềm năng đó. Hơn nữa, thời điểm hiện nay chính là thời cơ thuận lợi để chuyển từ nghề đánh bắt, chế biến thủy sản thủ công sang hiện đại.

Hiện nay, Chính phủ cũng đang bàn bạc, lấy ý kiến về dự thảo nghị định phát triển thủy sản, trong đó có các chính sách hỗ trợ ngư dân đánh bắt xa bờ yên tâm bám biển. Do đó, việc đầu tư kiên cố hóa đội tàu đánh bắt xa bờ phải được đồng bộ với khâu tổ chức đánh bắt và hoàn thiện dịch vụ hậu cần nghề cá như cảng, kho tàng, bến bãi cũng như tiêu thụ sản phẩm…

Nguyễn Tiến Dũng