HNT – Giải pháp vận hành hồ chứa an toàn đầu tiên được vinh danh tại Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam 2025

Giải pháp công nghệ hỗ trợ vận hành an toàn cho thủy điện

Tại Lễ trao Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam (Vietnam Digital Awards, VDA 2025) do Hội Truyền thông số Việt Nam tổ chức diễn ra ngày 8/10, Hệ thống hỗ trợ vận hành hồ chứa HNT đã được vinh danh ở hạng mục “Sản phẩm, dịch vụ, giải pháp số xuất sắc”, ghi nhận những đóng góp nổi bật của sản phẩm trong việc ứng dụng công nghệ để tăng cường vận hành an toàn, hiệu quả quản lý tài nguyên nước và vận hành thủy điện.

Hệ thống hỗ trợ vận hành hồ chứa HNT do WeatherPlus phối hợp cùng Kyushu Electric Power Co., Inc. (Nhật Bản) phát triển, là một trong những nền tảng hiếm hoi tại Việt Nam ứng dụng đồng bộ AI, Big Data, công nghệ mô phỏng và tính toán thời gian thực trong điều hành hồ chứa. Dữ liệu đầu vào của hệ thống được thu nhận từ mạng lưới quan trắc mưa, lưu lượng và mực nước, kết hợp các mô hình số trị, công nghệ tiên tiến để tạo ra thông tin dự báo tin cậy, theo thời gian thực.

Điểm ưu việt của hệ thống HNT là khả năng dự báo mưa và lưu lượng về hồ trước 72h, đồng thời xây dựng các kịch bản mô phỏng giúp nhà vận hành đánh giá được nguy cơ lũ, và phương án điều tiết an toàn. Toàn bộ quá trình phân tích, khuyến nghị được xử lý và hiển thị trong thời gian thực, hỗ trợ nhà vận hành ra quyết định nhanh khi có biến động dòng chảy. Hệ thống đang được triển khai tại hơn 50 nhà máy thủy điện tại Việt Nam và dự kiến mở rộng sang Lào, Campuchia, Indonesia,...

Ông Hà Ngọc Tuấn, kỹ sư trưởng phát triển hệ thống HNT chia sẻ: “Những năm gần đây diễn biến cực đoan, bất thường của thời tiết đòi hỏi sự đổi mới trong phương pháp vận hành để thích ứng với thiên tai. Hệ thống hỗ trợ ra quyết định theo thời gian thực chính là công cụ giúp các nhà máy thủy điện chủ động ứng phó, vận hành an toàn và hiệu quả trước các cơn lũ bất thường”

Liên danh WeatherPlus - Kyushu Electric Power Co., Inc. tiên phong trong lĩnh vực Climatech tại Việt Nam

Mùa mưa bão năm nay, khi liên tiếp các cơn bão lớn như Wipha, Kajiki, Bualoi, Matmo đổ bộ, gây mưa lớn tại các khu vực miền Bắc và Bắc Trung Bộ, hệ thống HNT đã phát huy năng lực khi cung cấp bản tin dự báo và khuyến nghị vận hành tại “thời điểm vàng”, giúp các nhà máy chủ động vận hành xả lũ an toàn.

Nhà máy thuỷ điện Bản Vẽ với công suất thiết kế 320 MW là công trình thủy điện lớn nhất của tỉnh Nghệ An và khu vực Bắc Trung Bộ đã vận hành tuyệt đối an toàn trong đợt lũ lịch sử do bão Wipha, có chu kỳ lặp lại vượt 5.000 năm. Trong sự kiện này, hệ thống HNT đã hỗ trợ đắc lực khi cung cấp thông tin dự báo mưa trước 72h, và đường dự báo lưu lượng trước 24h, giúp nhà máy chủ động xây dựng kịch bản ứng phó, hạ mực nước hồ kịp thời để tăng dung tích trống đón lũ. Nhờ đó, Bản Vẽ không chỉ bảo đảm an toàn công trình mà còn góp phần cắt, giảm đáng kể lũ hạ du, giảm phạm vi ngập lụt, hạn chế thiệt hại và đặc biệt bảo vệ an toàn cho nhà máy thủy điện Nậm Nơn.

Việt Nam nằm trong nhóm 5 quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi biến đổi khí hậu, nên việc thúc đẩy công nghệ khí hậu (ClimateTech) trở thành hướng đi tất yếu để ứng phó với các thách thức về thời tiết cực đoan, quản lý nguồn nước và năng lượng. Sự ghi nhận dành cho hệ thống HNT tại giải thưởng Vietnam Digital Awards 2025 cho thấy nỗ lực bền bỉ của liên danh WeatherPlus – Kyushu Electric Power Co., Inc. (Nhật Bản) trong việc ứng dụng công nghệ để giải quyết bài toán thời tiết cho thuỷ điện, một lĩnh vực đòi hỏi độ chính xác và an toàn cao.

Giải thưởng này không chỉ là kết quả của quá trình nghiên cứu nghiêm túc mà còn là động lực để hệ thống HNT tiếp tục mở rộng năng lực, đóng góp vào mục tiêu chuyển đổi số ngành năng lượng và quản lý tài nguyên nước trong tương lai.

Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam (Vietnam Digital Awards 2025) là một trong những giải thưởng uy tín hàng đầu, do Hội Truyền thông số Việt Nam tổ chức nhằm tôn vinh những tổ chức, doanh nghiệp có đóng góp nổi bật cho tiến trình chuyển đổi số quốc gia. Hệ thống hỗ trợ vận hành hồ chứa HNT được xướng tên tại hạng mục Sản phẩm, dịch vụ, giải pháp xuất sắc không chỉ là sự ghi nhận cho một công nghệ mới, mà còn là dấu mốc cho thấy ngành thủy điện đang bắt đầu được định hình lại nhờ dữ liệu và công nghệ tiên tiến