Hiệp định CPTPP và ngành công nghiệp ô tô

Về vấn đề này, Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã phân tích lĩnh vực này và đã chuẩn bị một biểu đồ thể hiện giai đoạn cuối cùng của quá trình tự do hóa hàng hóa ô tô mới theo các nhóm từ 8702 đến 8705 của Hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa (HS). Trong số tất cả các nước CPTPP, chỉ có hàng nhập khẩu chở khách, hàng hóa và xe chuyên dụng mới của Mexico (tương ứng các nhóm HS 8702, 8704 và 8705) từ Nhật Bản sẽ bị áp thuế vào cuối thời gian thực thi.

Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có hiệu lực từ ngày 30/12/2018 đối với Australia, Canada, Nhật Bản, Mexico, New Zealand và Singapore, ngày 14/1/2019 đối với Việt Nam và ngày 19/9/2021 đối với Peru. Ba nước ký kết còn lại (Brunei Darussalam, Chile và Malaysia) chưa phê chuẩn CPTPP, vì vậy CPTPP vẫn chưa có hiệu lực giữa 3 nước này với 8 bên còn lại. Lần cắt giảm thuế quan cuối cùng trong ngành ô tô sẽ diễn ra vào năm 2027 (đối với trường hợp của Việt Nam là năm 2028). Sau đó, mức thuế ưu đãi từ 1,25 đến 3,75% hoặc 7,5% sẽ được áp dụng tùy theo mặt hàng.

Trong CPTPP, Mexico cũng là Bên duy nhất áp dụng một lộ trình xóa bỏ thuế quan khác - hoặc "các mức thuế khác" - đối với hàng hóa nhập khẩu từ Nhật Bản. Australia, Mexico và Việt Nam có các lộ trình tự do hóa khác nhau đối với hàng hóa đã qua sử dụng, những mặt hàng này sẽ vẫn bị áp thuế khi kết thúc giai đoạn thực hiện. Trong trường hợp của Việt Nam, hạn ngạch thuế quan cũng được áp dụng.

Thương mại giữa Canada và Nhật Bản đối với các loại xe có động cơ được phân loại trong nhóm HS 87.03 và, bất cứ khi nào được quy định, “xe cơ giới có xuất xứ” phù hợp với các quy tắc xuất xứ của Chương 3, phải tuân theo các quy định sau:

(i) Một điều khoản MFN được đưa vào một phụ lục trao đổi song phương về các quy tắc liên quan đến “quy định kỹ thuật, tiêu chuẩn hoặc quy trình đánh giá sự phù hợp liên quan đến an toàn và khí thải của phương tiện cơ giới được Nhật Bản thông qua hoặc áp dụng” đối với các nước thứ ba.

(ii) Ngoài ra, Nhật Bản và Canada có thể áp dụng các biện pháp bảo vệ chuyển tiếp đối với hàng hóa được bảo hộ (Điều 3) trong các điều kiện ít nghiêm ngặt hơn các biện pháp bảo vệ chuyển tiếp chung.

(iii) Tại Điều 4, một cơ chế giải quyết tranh chấp nhanh đặc biệt được thiết lập.

(iv) Hiệp định cũng thành lập một Ủy ban phương tiện cơ giới song phương bao gồm đại diện của Canada và Nhật Bản. Chức năng ủy ban này bao gồm giám sát việc thực hiện các nghĩa vụ của các bên đối với xe có động cơ, tư vấn về các vấn đề ảnh hưởng đến thương mại và đầu tư song phương, và tạo điều kiện hợp tác hơn nữa đối với các vấn đề mới nổi liên quan, ví dụ, sản xuất, nhập khẩu, bán và vận hành xe có động cơ sử dụng nhiên liệu thay thế và các vấn đề liên quan đến các thị trường khác.