Hà Nội tìm giải pháp mở rộng thị trường xuất khẩu trước bối cảnh dịch Covid-19

Xuất nhập khẩu giảm mạnh

Theo Sở Công Thương Hà Nội, hoạt động xuất nhập khẩu của thành phố trong 3 tháng đầu năm cũng bị ảnh hưởng mạnh của dịch bệnh Covid- 19. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu 3 tháng đầu năm 2020 đạt 2,744 tỷ USD, giảm 18,1% so với cùng kỳ năm 2019 (cùng kỳ tăng 11,3%). Trong các nhóm hàng xuất khẩu, bị tác động mạnh và ảnh hưởng tới tổng kim ngạch xuất khẩu của thành phố là các nhóm hàng: điện tử - máy tính giảm 32,1%; máy móc thiết bị phụ tùng giảm 23,2%; dệt may giảm 17,6%; điện thoại và linh kiện giảm 27%...

Kim ngạch nhập khẩu 3 tháng đầu năm 2020 đạt 5,832 tỷ USD, giảm 21,3% so với cùng kỳ năm 2019 (cùng kỳ tăng 1,3%). Trong các nhóm hàng nhập khẩu phục vụ sản xuất, bị tác động mạnh và ảnh hưởng tới tổng kim ngạch nhập khẩu của thành phố gồm: Máy móc thiết bị, phụ tùng giảm 34,1%; phương tiện vận tải và phụ tùng giảm 30,1%; sắt thép giảm 19,5%; thức ăn gia súc giảm 43,7%; vải giảm 29,5%;…

Hà Nội: Xuất nhập khẩu giảm mạnh do tác động dịch Covid- 19

Trong giai đoạn đầu của dịch Covid- 19, khi dịch bùng phát mạnh tại Trung Quốc và Hàn Quốc, khó khăn chủ yếu đối với các doanh nghiệp (DN) trên địa bàn thành phố do thiếu nguồn nguyên liệu sản xuất nhập khẩu từ các nước này dẫn đến sản xuất cầm chừng hoặc tạm ngừng sản xuất.

Tính từ giữa tháng 3/2020, khi dịch Covid- 19 lan rộng và ảnh hưởng nặng trên phạm vi toàn cầu, hoạt động xuất nhập khẩu gặp nhiều khó khăn hơn. Do dịch Covid- 19 vẫn đang diễn biến phức tạp tại Mỹ và EU, các hoạt động giao thương với các đối tác trong đó có Việt Nam cũng sẽ bị hạn chế. Nhu cầu mua sắm hàng hóa không quá thiết yếu như: hàng dệt may, da giày, đồ gỗ, điện thoại… sẽ suy giảm, trong khi đó, đây là các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Hà Nội.

Một số DN Mỹ và EU dừng nhập khẩu hàng dệt may của Việt Nam trong 1 tháng. Tuy nhiên, theo dự báo của các DN, hiện nay vẫn chưa phải là đỉnh dịch của các nước nêu trên, nên thời gian các đối tác ngừng nhập khẩu sẽ kéo dài hơn. Các DN Hàn Quốc đã ngừng nhập khẩu 3 tuần. Riêng thị trường Nhật đã giảm nhập khẩu 50% hàng dệt may từ Việt Nam.

Trong tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may của Hà Nội, thị trường Mỹ chiếm 45%, EU chiếm 14,7% và Nhật Bản chiếm 7,7%. Như vậy, trong những tháng tới, kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may sẽ giảm mạnh ở mức trên 60%.

Ngành da giày tiếp tục bị ảnh hưởng do có 20% nguyên liệu sản xuất nhập khẩu từ Ý – quốc gia đang bị phong tỏa vì dịch. Cùng với giày dép, mặt hàng túi xách xuất khẩu sang Mỹ, EU đã suy giảm mạnh đơn hàng; các hợp đồng đàm phán của quý II, thậm chí quý III/2020 vẫn chưa ký được.

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid- 19 và lệnh phong tỏa của các nước, tình hình xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ đã chịu tác động tiêu cực. Nhiều đơn hàng đề nghị lùi thời hạn giao hàng và bị hủy, nhiều mặt hàng đã làm xong nhưng chưa xuất đi được (gốm sứ, thêu, sơn mài, xương sừng mỹ nghệ...). Các DN, cơ sở công nghiệp nông thôn đã giãn hoãn, tiến độ sản xuất, một số DN đã tạm ngừng sản xuất. Tuy nhiên một số mặt hàng mây tre đan xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản vẫn triển khai các đơn hàng theo cam kết.

Tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ DN

Trước những khó khăn của DN trong hoạt động xuất nhập khẩu, UBND TP. Hà Nội chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị liên quan triển khai kế hoạch đẩy mạnh xuất nhập khẩu trong bối cảnh dịch Covid- 19. Theo đó, UBND TP. Hà Nội giao Sở Công Thương đổi mới hình thức (trực tuyến, qua các phương tiện thông tin đại chúng, trực tiếp) để tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm, chương trình tập huấn cho các DN về thông tin thị trường nước ngoài, các hiệp định thương mại tự do, chính sách pháp luật mới liên quan đến hoạt động đầu tư, kinh doanh xuất nhập khẩu... Trong điều kiện đảm bảo tuyệt đối an toàn, đề xuất tổ chức đoàn DN xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ tham gia các hội chợ xuất khẩu chuyên ngành thủ công mỹ nghệ tại một số thị trường truyền thống; hỗ trợ các DN xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ tham gia hội chợ quốc tế chuyên ngành thủ công mỹ nghệ tại TP. Hồ Chí Minh (Lifestyle Vietnam 2020)…

Sở Kế hoạch và Đầu tư có nhiệm vụ tiếp tục triển khai các chương trình Vườn ươm DN; hỗ trợ giúp đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cho DN nhỏ và vừa trong giai đoạn khởi nghiệp, đào tạo giám đốc điều hành DN, các khóa đào tạo ngắn hạn về xuất khẩu; các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo; tổ chức các cuộc hội thảo phổ biến, tập huấn kiến thức về các cam kết tại Hiệp định bảo hộ đầu tư (EVIPA).

Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch TP. Hà Nội sẽ hỗ trợ thông tin đến DN tìm nguồn nhập khẩu hàng hóa, nguyên liệu, vật tư, linh phụ kiện đầu vào sản xuất để thay thế trong trường hợp nguồn cung từ các nước cung cấp truyền thống bị hạn chế do ảnh hưởng của dịch bệnh; tìm kiếm và mở rộng các thị trường xuất khẩu mới. Tăng cường công tác cung cấp thông tin, hướng dẫn cho các DN về thị trường, quy định, tiêu chuẩn, điều kiện nhập khẩu của các nước, cam kết quốc tế, các hiệp định thương mại tự do...

Sở Công Thương Hà Nội cho hay, trong thời gian tới sẽ tích cực tháo gỡ khó khăn cho DN khôi phục sản xuất và thúc đẩy tăng trưởng sau khi dịch Covid- 19 kết thúc. Tháo gỡ khó khăn cho DN, tháo gỡ về các thủ tục hành chính, giảm thời gian và chi phí cho DN. Phối hợp, thực hiện có hiệu quả các chính sách nhằm giảm lãi suất đối với các khoản vay mới thuộc các ngành, lĩnh vực bị ảnh hưởng do Covid-19; cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn/giảm lãi vay theo hợp đồng tín dụng đã ký kết và xem xét cho vay mới để khôi phục, duy trì sản xuất, kinh doanh;... thực hiện tốt chương trình kết nối ngân hàng – DN; ổn định mặt bằng lãi suất;...

Bên cạnh đó, sẽ phối hợp với các đơn vị của Bộ Công Thương, các thương vụ Việt Nam trên toàn thế giới tăng cường hỗ trợ các DN phục hồi các hoạt động xuất nhập khẩu. Hỗ trợ các DN tận dụng ưu đãi từ các Hiệp định thương mại thế hệ mới như CPTPP, EVFTA. Triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại thành phố với sự tham gia của các DN Việt Nam ở trong và ngoài nước, tập trung vào các thị trường có cộng đồng người Việt Nam gồm: Mỹ, Úc, Nga, các nước Đông Âu, các nước trong khu vực ASEAN nhằm giúp thúc đẩy kim ngạch xuất khẩu vào thời điểm giữa và cuối năm 2020.