Hà Giang: Đối thoại chính sách với người dân trong khai thác khoáng sản

Đối thoại giữa người dân- DN và chính quyền

Đây là hoạt động nhằm nâng cao công tác giám sát xã hội về tình hình thực thi kế hoạch bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp khai thác khoáng sản cũng như công tác sử dụng nguồn kinh phí này tại địa phương – nơi diễn ra hoạt động khai thác khoáng sản. Hội nghị có sự tham dự của lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND huyện Bắc Mê, xã Minh Sơn cùng đại diện người dân là các Bí thư chi bộ, Trưởng thôn/bản, chi hội trưởng chi hội phụ nữ…. tại 5 thôn thuộc xã Minh Sơn (đia phương trong vùng khai thác khoáng sản) cùng doanh nghiệp khai thác khoáng sản (KTKS).

Ông Cao Hồng Kỳ- Chủ tịch Liên hiệp hội cho biết: “Đây là dịp để người dân có cơ hội được gặp gỡ, đối thoại trực tiếp với chính quyền UBND huyện, UBND xã và doanh nghiệp khai thác khoáng sản trên địa bàn cơ sở. Đồng thời qua đó người dân có cơ hội bày tỏ, trao đổi cũng như kiến nghị những vấn đề thực thi chính sách của nhà nước về bảo vệ môi trường trong KTKS”.

Minh Sơn là một trong các xã đặc biệt khó khăn của huyện Bắc Mê được hưởng chính sách 135 của Chính phủ, xã có 17 thôn/bản với 1.138 hộ trong đó hộ nghèo và cận nghèo chiếm 76,45% tổng số hộ. Hiện xã Minh Sơn còn 02 doanh nghiệp đang hoạt động khai thác khoáng sản đó là Công ty Cổ phần Khoáng sản Minh Sơn và Công ty Cổ phần Đầu tư khoáng sản An Thông.

Có thể thấy, trong những năm vừa qua nguồn thu từ hoạt động khai thác khoáng sản tại các địa phương đã giúp các địa phương tăng nguồn thu ngân sách, góp phần tăng thêm nguồn lực cho phát triển kinh tế xã hội tại địa phương. Tuy nhiên, khai thác khoáng sản thường gây ra những tác động tiêu cực đối với môi trường và xã hội tại các địa phương có hoạt động KTKS. Theo quy định của pháp luật hiện hành, nguồn thu ngân sách từ hoạt động khai thác khoáng sản gồm 15 mục thu khác nhau. Trong đó thuế bảo vệ môi trường (BVMT) là những khoản thu chính đối với hoạt động KTKS và theo quy định thì tỷ lệ phân chia nguồn thu phí này sẽ được ngân sách cấp tỉnh hưởng 40% và ngân sách huyện hưởng 60%. 60% sẽ là nguồn lực tài chính để bù đắp cho các tổn hại về mặt môi trường và xã hội tại địa phương nơi có hoạt động KTKS gây ra.

Đại diện cho người dân tại Thôn Khuổi Kiện, ông Triệu Văn Mạc cho biết: “Hiện đường xá qua thôn đều xuống cấp nghiêm trọng bởi các xe chở quặng, ảnh hưởng tới đời sống sinh hoạt và sức khỏe của người dân do khói, bụi, đường xá không được tu sửa, thiếu nước sạch. Chúng tôi mong muốn có một khoản kinh phí để hỗ trợ đời sống của người dân nhất là nguy cơ bệnh tật cho người và gia súc”.

Trong khi đó, đại diện các thôn Ngọc Trì, Nà Sáng đều cùng chung ý kiến đó là: Đường xá qua các thôn không được đầu tư sửa chữa, đề nghị tu sửa đường xá bị hỏng do xe chở quặng chạy qua thôn, đầu tư hệ thống nước sạch cho người dân, đầu tư nhà trẻ, nhà văn hóa cho các thôn, đề nghị phía doanh nghiệp không chở quặng sau 21h...

Đường xá xuống cấp do hoạt động khai thác khoáng sản ở Minh Sơn

Thực tế cho thấy, không chỉ riêng ở Hà Giang mà ở nhiều địa phương khác trên cả nước, đời sống và sức khỏe của người dân tại các nơi khai thác khoáng sản ngày càng khó khăn do ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường (khói, bụi, tiếng ồn), ô nhiễm nguồn nước, giao thông xuống cấp… Do công tác khắc phục hậu quả môi trường chưa được đầu tư đúng mức nên người dân địa phương vẫn phải chịu những tác động tiêu cực từ khai thác khoáng sản. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến sự bức xúc của người dân tại các địa phương có hoạt động KTKS.

Trước ý kiến của người dân, doanh nghiệp và chính quyền địa phương, ông Cao Hồng Kỳ cho biết, sau hội nghị này, LHH sẽ cùng UBMT Tổ quốc sẽ tổng hợp các ý kiến và trình lên UBND tỉnh để xem xét và có giải pháp trong thời gian tới.