Góp ý Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV: Văn hóa nguồn lực tăng trưởng, là điểm nhấn tư tưởng sâu sắc

Văn hóa - sức mạnh nội sinh và là động lực to lớn

Giữa thời điểm toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đang tích cực tham gia góp ý cho Dự thảo Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, không khí đổi mới tư duy và khát vọng vươn lên đang lan tỏa sâu rộng. Mỗi ý kiến đóng góp không chỉ nhằm hoàn thiện văn kiện Đại hội, mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm, niềm tin và tình yêu đất nước của toàn thể Nhân dân Việt Nam trên con đường bước vào thời đại phát triển mới.

Trong bức tranh lớn ấy, một trong những điểm nhấn tư tưởng sâu sắc, thể hiện bước tiến quan trọng trong nhận thức của Đảng, chính là quan điểm: "Văn hoá, con người là nền tảng, nguồn lực, sức mạnh nội sinh và là động lực to lớn, hệ điều tiết sự phát triển xã hội bền vững". Đây là một quan điểm không chỉ mang tính lý luận sâu sắc, mà còn phản ánh những kết luận rút ra từ thực tiễn phát triển hơn bốn mươi năm đổi mới.

Quan điểm này đánh dấu bước chuyển tiếp lịch sử, đó là từ cách hiểu văn hoá chỉ là nền tảng tinh thần, nay trở thành “năng lượng gốc”, nguồn lực kiến tạo, động lực tăng trưởng và cơ chế điều tiết sự phát triển của đất nước. Văn hoá và con người không chỉ là “mục tiêu” mà còn là “phương tiện”, “động lực” và “sức mạnh mềm quốc gia” – một trụ cột trong mô hình phát triển của Việt Nam giai đoạn mới.

Lịch sử phát triển của dân tộc ta và các quốc gia trên thế giới đã chứng minh không có quốc gia nào trở nên thịnh vượng bền vững nếu không đặt văn hoá và con người vào vị trí trung tâm của chiến lược phát triển. Những giá trị văn hoá như tinh thần đoàn kết, lòng yêu nước, ý chí kiên cường, tinh thần hiếu học, sáng tạo, khát vọng vươn lên đã giúp dân tộc Việt Nam vượt qua bao khó khăn, thử thách.

Trong kỷ nguyên kinh tế số, cạnh tranh toàn cầu dựa trên công nghệ, dữ liệu và tri thức, những giá trị ấy trở thành nguồn lực vô giá. Chính văn hoá định hình tư duy, hành vi, nhân cách, bản lĩnh và năng lực cạnh tranh của con người Việt Nam. Một nền văn hoá mạnh sẽ tạo ra một thế hệ công dân mạnh, doanh nghiệp mạnh, cộng đồng sáng tạo mạnh và cuối cùng là một quốc gia mạnh.

Điều đáng nói là nhận thức này không đến từ những lập luận lý thuyết đơn thuần, mà từ thực tiễn sinh động của Việt Nam suốt chặng đường đổi mới. Bốn mươi năm qua, chúng ta đã chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của ý chí tự cường, tinh thần khởi nghiệp sáng tạo, và sức mạnh của lòng yêu nước mỗi khi đất nước cần.

Những bước tiến trong hội nhập quốc tế, từ thương mại đến công nghệ, từ ngoại giao văn hoá đến sức ảnh hưởng mềm của Việt Nam, đều xuất phát từ “sức mạnh văn hoá, con người”. Chúng ta đã đi từ một quốc gia khó khăn, thiếu thốn đến một đất nước năng động, sáng tạo, hội nhập sâu rộng với kinh tế toàn cầu, sẵn sàng bước vào giai đoạn phát triển mới với niềm tin và tự hào.

Bước ngoặt chiến lược, tạo sức mạnh mới cho Việt Nam

Tuy nhiên, văn hóa không thể chỉ là khẩu hiệu. Để văn hoá, con người thực sự trở thành nguồn lực, động lực, hệ điều tiết, chúng ta cần một hệ thống giải pháp mạnh mẽ, đồng bộ, thực chất.

Trước hết, cần tiếp tục hoàn thiện thể chế văn hoá, xây dựng môi trường pháp lý thuận lợi để văn hoá và con người phát triển. Đó là việc ban hành và triển khai chiến lược phát triển văn hoá, hoàn thiện chính sách phát triển công nghiệp văn hóa, xây dựng hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực đạo đức phù hợp với thời đại mới. Đồng thời, cần đầu tư đúng mức cho giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo; coi đó là giải pháp nền tảng để bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy sáng tạo quốc gia.

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo đang thay đổi căn bản mọi lĩnh vực của đời sống, việc phát triển văn hoá và con người càng trở nên cấp thiết. Sự cạnh tranh không còn chỉ là cạnh tranh về vốn, công nghệ hay thị trường mà là cạnh tranh về khả năng sáng tạo, năng lực thích ứng, trí tuệ và bản sắc văn hóa.

Một quốc gia có nền tảng văn hoá vững chắc, có con người sáng tạo và bản lĩnh, sẽ vững vàng trước mọi biến động, tận dụng được cơ hội, vượt lên thách thức. Ngược lại, một xã hội thiếu nền tảng văn hoá sẽ dễ bị tác động bởi những biến thiên của thời đại, mất phương hướng giá trị và suy giảm bản sắc.

Đối với lĩnh vực kinh tế, một môi trường sản xuất, kinh doanh giàu văn hoá sẽ nuôi dưỡng sự liêm chính, văn minh thương mại, đạo đức kinh doanh, cùng với đó là tinh thần đổi mới sáng tạo và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.

Khi doanh nghiệp coi trọng văn hóa, họ không chỉ tạo ra sản phẩm tốt, dịch vụ tốt mà còn tạo dựng thương hiệu quốc gia, đóng góp vào sức mạnh mềm Việt Nam trên thị trường quốc tế. Và chúng ta đã có những minh chứng: Từ thương hiệu nông sản Việt vươn ra thế giới, đến những sản phẩm công nghệ “Make in Vietnam” bắt đầu khẳng định vị thế, từ công nghiệp văn hoá đang nở rộ đến du lịch văn hoá trở thành thương hiệu quốc gia.

Trong tiến trình góp ý Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV, chúng ta tin rằng, việc tiếp tục khẳng định và cụ thể hóa quan điểm coi văn hoá, con người là nền tảng, nguồn lực, động lực và hệ điều tiết phát triển sẽ mở ra bước ngoặt chiến lược, tạo sức mạnh mới cho Việt Nam. Không chỉ để tăng trưởng nhanh hơn, mà quan trọng hơn là phát triển bền vững hơn, nhân văn hơn, hạnh phúc hơn. Đó là cách chúng ta thực hiện khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; xây dựng bản lĩnh quốc gia đủ mạnh để đứng vững trong mọi hoàn cảnh; và lan tỏa giá trị Việt Nam ra thế giới như một biểu tượng của trí tuệ, nhân văn và bản sắc.

Con đường phía trước đầy thách thức nhưng cũng tràn ngập cơ hội. Khi văn hoá được đặt ở đúng vị trí, khi con người được phát huy đầy đủ năng lực sáng tạo, khi hệ giá trị Việt Nam được củng cố, khi bản lĩnh quốc gia được nuôi dưỡng bằng sức mạnh văn hoá, chắc chắn chúng ta sẽ thực hiện được khát vọng vươn mình mạnh mẽ, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới, nơi Việt Nam không chỉ là quốc gia có nền kinh tế năng động, mà còn là quốc gia văn minh, giàu bản sắc, giàu sức mạnh mềm, và giàu niềm tin vào tương lai.

Đó không chỉ là mục tiêu của riêng Đại hội XIV của Đảng, mà còn là sứ mệnh lịch sử của thế hệ hôm nay đối với mai sau. Để mỗi người Việt Nam đều được sống trong một đất nước phát triển, một xã hội nhân văn, một môi trường văn hóa lành mạnh, và một tương lai ngập tràn hy vọng. Đó chính là thông điệp của thời đại và cũng là hành trình mà chúng ta đang cùng nhau viết tiếp bằng niềm tin, trí tuệ và tình yêu dành cho Tổ quốc.

Văn hoá không đứng ngoài sự phát triển kinh tế mà chính là năng lượng cốt lõi nuôi dưỡng sự phát triển ấy. Một nền kinh tế phát triển thiếu văn hoá sẽ dễ mất phương hướng, thiếu bền vững, thiếu nhân văn. Một nền kinh tế phát triển trên nền tảng văn hoá mạnh sẽ tạo ra tăng trưởng bền vững, lan tỏa giá trị, hướng đến thịnh vượng chung và hạnh phúc của Nhân dân.