Kinh tế thế giới năm 2011 chứa nhiều yếu tố may mắn lẫn rủi ro.
CôngThương - 10 dự báo của "thầy" Jason Hamlin
Nhà sáng lập trang web tư vấn goldstockbull.com, Jason Hamlin, đã đưa ra 10 dự báo về kinh tế Mỹ và toàn cầu trong năm 2011. Theo ông, giá vàng sẽ leo lên mức tối thiểu 1.800 USD/ounce, trong khi bạc tăng lên 45 USD/ounce. Nhóm cổ phiếu khai khoáng sẽ tăng mạnh hơn và tạo ra lợi nhuận ít nhất gấp hai lần mức tăng của giá các kim loại này. Giá cổ phiếu của các công ty khai thác vàng bạc cỡ nhỏ sẽ tăng mạnh hơn nhiều các công ty lớn.
Hamlin cho rằng, đồng bạc xanh sẽ có một vài đợt lên giá mạnh mẽ trong năm, do đồng Euro suy yếu. Tuy nhiên, tới cuối năm, USD sẽ giảm giá 10% hoặc hơn so với các đồng tiền mạnh khác. Mặc dù 2011 vẫn chưa phải là năm kết thúc số phận của USD, nhưng sự suy yếu của đồng tiền này ngày càng trở nên rõ ràng hơn. Trong khi đó, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sẽ buộc phải tăng cường chi tiêu để duy trì kinh tế tăng trưởng.
Dự kiến, sẽ có thêm một đợt nới lỏng định lượng lần thứ 3 trong năm nay. Chủ tịch FED Ben Bernanke sẽ tăng cường tiền tệ hóa nợ nần của Mỹ, nhằm duy trì lãi suất thấp và bù đắp thâm hụt ngân sách ngày càng gia tăng. Theo Hamlin, giảm phát sẽ nhường chỗ cho lạm phát, giá cả hầu hết các mặt hàng trọng yếu sẽ tăng mạnh. Con số lạm phát chính thức sẽ vượt mức 5%, và lạm phát thực sẽ vượt 10%.
Đánh giá về thị trường chứng khoán Mỹ, chuyên gia này cho rằng, Phố Wall sẽ lên điểm trong cả năm, nhờ các chương trình kích thích tín dụng của chính phủ. Thị trường sẽ biến động nhiều hơn, với biên độ lớn hơn năm 2010. Nếu không có cuộc khủng hoảng mới, chỉ số S&P 500 ở Mỹ sẽ tăng 5 - 10%. Tuy nhiên, các nhà đầu tư vẫn rất lo lắng sau vụ lao dốc năm 2009 và sẽ nhanh chóng tháo chạy nếu như xuất hiện một cơn hoảng loạn.
Giá lương thực sẽ tiếp tục tăng trong năm 2011, thiết lập các mức kỷ lục mới, do cả lạm phát lẫn thời tiết khắc nghiệt. Đầu tư vào các cổ phiếu ngành nông nghiệp, như các công ty sản xuất phân bón, sẽ mang lại lợi nhuận cao hơn năm ngoái. Theo Hamlin, tỷ lệ thất nghiệp chính thức ở Mỹ sẽ dưới mức 10%, nhưng sẽ càng có nhiều người tuyệt vọng hơn, do không tìm được việc làm và dừng đăng ký tìm việc, khiến tỷ lệ thất nghiệp thực tế có thể vượt mốc 23%.
Giá bất động sản sẽ tiếp tục giảm 5-10%. Nếu không tính đến khía cạnh làm giảm lạm phát, đây sẽ là dấu hiệu tiêu cực. Theo Hamlin, thị trường bất động sản vẫn chưa chạm đáy. Giá bất động sản giảm đáng kể nếu được tính bằng vàng hoặc bạc. Thế giới sẽ chứng kiến nhiều chương trình thắt lưng buộc bụng do chính phủ các nước đưa ra, riêng tại Mỹ sẽ có kế hoạch cắt giảm các loại trợ cấp như xã hội... Tình trạng này sẽ khiến người dân bất bình, dẫn đến biểu tình và bạo động.
Hamlin dự báo, Internet sẽ trở thành một chiến trường trọng điểm, với các vụ giống như Wikileaks và chiến tranh mạng. Khi có được càng nhiều thông tin từ các kênh độc lập, thay vì các tập đoàn truyền thông lớn, nhận thức của người dân càng được nâng cao và sự bất mãn cũng theo đó tăng lên. Các chính phủ sẽ phải tăng cường nỗ lực che đậy thực trạng kinh tế và chính trị mục ruỗng.
12 kịch bản kinh tế
Tạp chí "Tài chính toàn cầu" của Mỹ đã đưa ra 12 kịch bản có thể đẩy thế giới trong năm 2011 rơi vào một cuộc khủng hoảng khác với mức độ nghiêm trọng hơn. Theo báo này, Mỹ có thể rơi vào khủng hoảng lớn bất cứ lúc nào. Trung Quốc cho rằng mọi thứ hiện đang tốt đẹp, nhưng nhiều nhà phân tích lo ngại những gì có thể xảy ra nếu Trung Quốc bỗng nhiên quyết định bán hạ giá tất cả khoản nợ mà họ đang nắm của Mỹ.
Hiện biện pháp duy nhất để duy trì sự tồn tại của hệ thống tài chính Mỹ là vay mượn khối lượng tiền khổng lồ với mức lãi suất cực thấp. Nếu cách làm đó bị đảo lộn, nó có thể gây hậu quả ghê gớm cho toàn bộ hệ thống tài chính thế giới.
Tạp chí nhận định, chương trình nới lỏng định lượng lần hai của Mỹ đang gây phản tác dụng. Chủ tịch FED Ben Bernanke khẳng định, mục đích chủ yếu của QE2 là nhằm giảm lãi suất, nhưng trái lại QE2 làm cho lãi suất ngày càng tăng. Trong khi, khối nợ của toàn bộ nền kinh tế toàn cầu có thể tan vỡ bất cứ lúc nào và điều này sẽ đẩy thế giới vào rối loạn.
Theo tạp chí, khi Chính phủ Mỹ và FED tiếp tục bơm khối lượng lớn USD vào nền kinh tế, Mỹ có thể gánh chịu hậu quả nghiêm trọng. Thực tế, người Mỹ bắt đầu chứng kiến lạm phát tăng. Kết quả một cuộc nghiên cứu mới đây cho thấy, trong 20 năm qua học phí trong các trường đại học ở Mỹ đã tăng 286%; các khoản viện phí, nghỉ dưỡng và các dịch vụ chăm sóc người cao tuổi tăng 269%.
Tạp chí này cho rằng, một trong những nguyên nhân dẫn đến lạm phát toàn cầu năm 2011 có thể là giá dầu. Hiện nay đa số các nhà kinh tế cho rằng giá dầu có thể vượt ngưỡng 100 USD/thùng trong năm 2011. Nếu điều đó xảy ra, giá của tất cả các loại hàng hóa khác trong nền kinh tế toàn cầu sẽ chịu sức ép rất lớn. Thực tế cho thấy giá dầu càng cao, mức tăng trưởng của nền kinh tế càng giảm.
Lạm phát lượng thực cũng đang trở nên tồi tệ ở một số khu vực trên thế giới, từ đó gây ra nhiều vụ bạo động lương thực ở các nước như Tunisia và Algeria. Nhiều báo cáo cho biết người dân Trung Đông đang tự đẩy họ vào cuộc chiến tranh như một biện pháp để thu hút sự chú ý của thế giới.
Cũng như Hamlin, tạp chí này cho rằng, ngành xây dựng nhà ở có thể đẩy nền kinh tế Mỹ vào cuộc suy thoái nữa bất cứ lúc nào. Thị trường bất động sản Mỹ đang tràn ngập nhà ở mà không có người mua. Nguồn cung cấp nhà ở quá lớn nghĩa là việc xây dựng nhà mới giảm mạnh. Năm 2010, toàn nước Mỹ chỉ xây dựng 703.000 ngôi nhà mới - con số thấp kỷ lục và giảm 17% so với mức kỷ lục năm 2009.
Thời tiết khắc nghiệt và dịch bệnh có thể biến năm 2011 trở thành năm ác mộng cho các nhà sản xuất nông nghiệp. Mùa đông này, người Mỹ chứng kiến rất nhiều kỷ lục mới về thời tiết lạnh giá và mưa tuyết trên khắp đất nước.
Ngoài ra, khủng hoảng trái phiếu của các nước có thể diễn ra nghiêm trọng bất cứ thời điểm nào. Các nhà đầu tư đang ra tay cứu vớt các loại trái phiếu. Hiện nay khoản nợ của chính quyền bang và khu vực ở Mỹ chiếm 22% GDP cả nước. Nhà phân tích Meredith Whitney khẳng định cuộc khủng hoảng trái phiếu chính phủ mà Mỹ đang đối mặt là mối đe dọa lớn cho hệ thống tài chính của nước này.
Tuy nhiên, thách thức lớn nhất là chiến tranh. Năm 2010, bán đảo Triều Tiên tiến gần đến chiến tranh hơn trong nhiều thập kỷ. Trung Đông có thể bùng nổ chiến tranh bất cứ lúc nào. Chúng ta đang sống trong một thế giới mà vũ khí có thể phá hủy hoàn toàn một thành phố trong giây lát. Bất cứ cuộc chiến tranh lớn hay nhỏ đều có thể đẩy toàn bộ nền kinh tế toàn cầu vào tình trạng rối loạn hoàn toàn.