Giải ngân vay theo chuỗi: Vốn cho gạo vẫn "tắc"

Liên kết nuôi theo chuỗi giúp chênh lệch giá bình quân 50 triệu đồng/ha cá tra

Cá tra - lợi kép từ vay theo chuỗi

Bà Nguyễn Thị Huệ Trinh- Giám đốc Công ty TNHH sản xuất thương mại - dịch vụ Thuận An (Tafishco) - cho biết, nhờ nguồn vốn 200,4 tỷ đồng ngân hàng, Tafishco đã thực hiện vùng nuôi cá tra liên kết với diện tích 41,55 ha mặt nước, trong đó liên kết trực tiếp với 8 hộ nuôi lớn với diện tích gần 23 ha. Tính đến đầu tháng 5/2015, 26 ao nuôi trong chuỗi liên kết này đã thu hoạch, tổng sản lượng cá đạt khoảng trên 8.300 tấn. Nếu so sánh với các hộ nuôi ngoài vùng liên kết, mỗi kg cá có mức lãi từ 1.500 - 2.000 đồng, lợi nhuận của người nuôi đạt khoảng 480 - 640 triệu đồng/ha.

Tương tự, Tổng giám đốc Công ty Hùng Cá - ông Nguyễn Thanh Hùng - cho hay, công ty đã được giải ngân trên 1.170 tỷ đồng từ chương trình vay theo chuỗi. Nhờ nguồn vốn này nhóm Công ty Hùng Cá đã duy trì vùng nuôi liên kết với hơn 300 hộ dân tại địa phương. Hiện nay, nhiều ao nuôi trong chuỗi của Hùng Cá đã thu hoạch với mức lợi nhuận chênh lệch so với nuôi nhỏ lẻ từ 48,7 - 57,4 triệu đồng/ha/vụ.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vay theo chuỗi, các DN vẫn đang gặp phải một số vướng mắc. Trong đó vướng mắc lớn là quy định về nguyên tắc cho vay chưa rõ ràng nên gây sự hiểu nhầm. Theo công ty Hùng Cá, hiện nay công ty đang được VietinBank Chi nhánh Đồng Tháp cho vay vốn luân chuyển theo từng giai đoạn từ khâu sản xuất cá giống, chế biến thức ăn thủy sản đến các khâu thu mua, chế biến và tiêu thụ các sản phẩm từ cá tra. Nhưng việc thu nợ khâu trước và cho vay khâu sau đối với cùng một DN đang bị cơ chế giám sát của ngân hàng xem là đảo nợ, dẫn đến việc giải ngân chưa được kịp thời.

Gạo - tắc vốn vì chưa thành chuỗi

Nếu như cá tra có nhiều thuận lợi trong vay thí điểm thì gạo lại không có thuận lợi đó, bởi lúa gạo vẫn chưa hình thành chuỗi lớn. Cụ thể là trường hợp của Công ty TNHH thương mại - dịch vụ Thành Tín (Sóc Trăng) đã được hai ngân hàng Agribank và BIDV Chi nhánh Sóc Trăng chấp thuận cho vay gói tín dụng trị giá 385 tỷ đồng. Theo hợp đồng, DN sẽ dùng nguồn vốn vay ưu đãi lãi suất này để đầu tư dự án cánh đồng liên kết sản xuất lúa gạo tại địa phương. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, sau hơn 7 tháng các hợp đồng tín dụng được ký kết, các tổ chức tín dụng vẫn chưa thể giải ngân nguồn vốn vì DN chưa có nhu cầu.

Theo DN này, sở dĩ DN chưa đến các ngân hàng để nhận nguồn vốn vay ưu đãi là vì công ty chưa triển khai được mô hình liên kết chuỗi một cách đồng bộ. Cụ thể, hiện nay mặc dù Thành Tín đã liên kết với hàng ngàn hộ nông dân để ký hợp đồng thu mua lúa gạo trên diện tích hơn 300 ha ở Sóc Trăng. Tuy nhiên, hầu hết bà con nông dân không muốn DN cung cấp vật tư đầu vào mà chỉ muốn được bao tiêu sản phẩm khi thu hoạch.

Theo ông Lâm Thành Bửu, đại diện Hợp tác xã 1/5 (xã Viên Bình, huyện Trần Đề- Sóc Trăng), lý do nhiều hộ dân chưa muốn vào chuỗi để DN lo từ đầu vào đến đầu ra là vì chưa có sự tin tưởng. Khi ký kết với DN để nhận đầu tư lúa giống, vật tư đầu vào họ chưa thấy được lợi ích so với việc tự để giống, tự mua phân bón, thuốc bảo vệ thực vật từ các đại lý ở địa phương.